Bác sỹ trò chuyện: Loãng xương và tuổi già
Loãng xương là một yếu tố nguy cơ của gãy xương. Một khía cạnh đáng sợ của loãng xương là bệnh thường xảy ra một cách âm thầm, bệnh nhân không hề hay biết hay đau đớn cho đến khi xương đột ngột bị gãy. Nhiều khi một cái hắt hơi cũng làm xương gãy.
Ai dễ bị loãng xương?
GS.TS Nguyễn Văn Tuấn. |
Một khía cạnh đáng sợ của loãng xương là bệnh thường xảy ra một cách âm thầm. Bệnh nhân không hề hay biết hay đau đớn cho đến khi xương đột ngột bị gãy. Gãy xương đốt sống là một đặc điểm của “bệnh âm thầm” đó. Gãy xương đốt sống cũng thường xảy ra ở người cao tuổi và thường là tín hiệu cho thấy xương “có vấn đề”. Theo một nghiên cứu mới đây, tại TP.HCM, tỷ lệ gãy xương đốt sống ở phụ nữ trên 50 tuổi là 17%, tức tương đương với tần số ở phụ nữ phương Tây. Trường hợp của ngoại tôi, với lưng còng (kyphosis) và giảm chiều cao là một trong những triệu chứng dễ nhận nhất của bệnh loãng xương. Nhưng có lẽ hệ quả quan trọng nhất của loãng xương là gãy cổ xương đùi, bởi vì đây là một biến cố nghiêm trọng trong đời người, do tăng nguy cơ tử vong và suy giảm chất lượng cuộc sống ở những bệnh nhân còn sống sót sau gãy xương. Ở các nước phương Tây, cứ 100 phụ nữ sống đến tuổi 80 thì có 10 người bị gãy cổ xương đùi (tương đương với tần số bệnh ung thư vú); trong số này, khoảng 15 đến 20% tử vong sau một năm. Số còn sống sót thì khó đi lại, thậm chí nằm một chỗ, với nhiều biến chứng nguy hiểm. Ở nam, tỷ lệ tử vong vì gãy cổ xương đùi còn cao hơn nữ.
Ngoài tình trạng loãng xương là một yếu tố chính dẫn đến gãy xương đùi, các yếu tố mang tính môi trường khác cũng nguy hiểm không kém. Khoảng 95% ca gãy cổ xương đùi là do té ngã hay trượt chân. Môi trường dễ dẫn đến té ngã là sàn nhà trơn (như lót gạch men, nhất là trong phòng tắm), dây nhợ chằng chịt trong nhà, hay môi trường thiếu ánh sáng. Những người thiếu vitamin D có nguy cơ té ngã cao hơn những người có vitamin D đầy đủ. Nguồn vitamin D chủ yếu là từ ánh nắng mặt trời. Các nghiên cứu từ Thái Lan và các nước trong vùng Đông Nam Á cho thấy khoảng 40% người dân thiếu vitamin D. Ở Việt Nam, tuy chưa có nghiên cứu về vitamin D, nhưng với thói quen trùm kín mặt khi ra đường để tránh nắng, chúng ta có thể tiên đoán rằng số người cao tuổi thiếu vitamin D có thể lên đến 50%. Nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy những nước tiêu thụ nhiều chất béo và đạm động vật hay người dân ít vận động cũng là những nước có tỷ lệ gãy xương cao so với những nước nghèo hơn mà nguồn thực phẩm chủ yếu là rau quả, cá và người dân vận động nhiều hơn.
Suy luận từ những sự thật trên cho thấy việc phòng ngừa loãng xương và gãy xương nằm trong tầm tay của mỗi chúng ta: đó là duy trì một chế độ ăn uống quân bình (ít chất béo, giảm đạm động vật, tăng rau quả), một lối sống lành mạnh (bỏ hút thuốc và giảm rượu), duy trì vận động cơ thể bằng tập thể dục vừa phải, phơi nắng mặt trời khoảng 10 – 15 phút mỗi ngày.
Thiết bị kích thích não cho bệnh nhân trầm cảm
Y tế - 4 năm trướcThiết bị kích thích não được phê duyệt y tế đầu tiên của Châu Âu để điều trị trầm cảm hiện nay đã có sẵn cho mọi người sử dụng tại nhà.
Xét nghiệm tại nhà phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt
Y tế - 4 năm trướcNam giới có thể tự xét nghiệm nước tiểu (PUR) ngay tại nhà mà không cần đến phòng khám hay trải qua kiểm tra trực tràng.
Tế bào ung thư bị tiêu diệt nhờ căn bệnh 'nhẹ' người Việt ai cũng mắc
Y tế - 5 năm trướcPhát hiện mới nhất của các nhà khoa học ở Anh đã phát hiện ra virus cảm lạnh có khả năng chống lại và tiêu diệt các tế bào ung thư một cách dễ dàng.
Tìm ra tế bào "khóa" ung thư ngay trong xương người
Y tế - 5 năm trướcMột quần thể tế bào xương tự thay đổi chức năng kỳ lạ vừa được các nhà khoa học Mỹ xác định, triển vọng tạo ra phương pháp mới "khóa" ung thư di căn.
Vòng 2 càng to, nguy cơ mắc ung thư vú càng tăng
Y tế - 5 năm trướcNhững phụ nữ cân nặng bình thường nhưng nhiều mỡ bụng có nguy cơ mắc ung thư vú gấp gần 2 lần so với những người có lượng mỡ ít.
Chế tạo thành công loại virus chuyên diệt tế bào ung thư
Y tế - 6 năm trướcCác nhà khoa học vừa thử nghiệm thành công loại virus được họ biến đổi trong phòng thí nghiệm để phục vụ cho liệu pháp trị ung thư mới cực kỳ hiệu quả.
Phụ nữ thức dậy sớm ít bị ung thư vú
Y tế - 6 năm trướcNghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Anh cho thấy phụ nữ ngủ sớm và dậy sớm ít bị ung thư vú so với người hay thức khuya.
Tìm thấy "thần dược chăn gối" mà quý ông đang săn lùng
Y tế - 6 năm trướcNghiên cứu mới cho thấy quý ông có thể kéo dài thời gian "yêu" lên gần gấp đôi và phòng ngừa chứng xuất tinh sớm nếu mỗi ngày chịu khó chạy bộ hoặc đạp xe 40 phút.
'Tuổi của não' xác định ai sẽ chết trẻ
Nghiên cứu - Trao đổi - 7 năm trướcCác nhà thần kinh học cho biết có thể đoán được một người nào đó sẽ chết trẻ chỉ bằng cách quét não của họ.
Aspirin liều thấp có thể giúp giảm nguy cơ ung thư tuyến tụy
Y tế - 7 năm trướcNghiên cứu mới cho thấy có bằng chứng xác định uống aspirin liều thấp mỗi ngày có thể làm giảm rủi ro ung thư tuyến tụy, theo hãng tin UPI.
'Tuổi của não' xác định ai sẽ chết trẻ
Nghiên cứu - Trao đổiCác nhà thần kinh học cho biết có thể đoán được một người nào đó sẽ chết trẻ chỉ bằng cách quét não của họ.