Hà Nội
23°C / 22-25°C

Bài thuốc trị cảm lạnh và những món cần mang theo người để phòng bệnh khi trời lạnh

Chủ nhật, 10:03 27/12/2020 | Sống khỏe

GiadinhNet - Môi trường lạnh khiến nhiều người dễ bị hàn khí xâm nhập vào kinh lạc và tạng phủ gây bệnh, hay mắc nhất là cảm lạnh. Nếu không chữa trị kịp thời cảm lạnh sẽ trở thành đầu mối phát sinh nhiều bệnh và cả bệnh khó chữa khác.

Cơ chế gây chứng cảm lạnh hay gặp

Trong cơ thể con người có dương khí giúp cơ thể con người tự vệ trước sự tấn công của thời tiết bên ngoài. Khí dương ở trên bề mặt da ban ngày, nhưng ban đêm thì lui vào tạng phủ nên nhiều người mới dễ nhiễm lạnh (nhất là khi nằm ngủ nơi gió lùa, trước quạt máy, điều hòa, nơi môi trường quá lạnh…).

Người xưa có câu "cảm mạo là đầu mối sinh ra trăm bệnh", vì vậy sẽ phát sinh đủ thứ bệnh, thậm chí cả bệnh khó chữa như xơ gan cổ chướng (chân tay teo róc, bụng phình to…).

Bài thuốc trị cảm lạnh và những món cần mang theo người để phòng bệnh không mong muốn khi trời lạnh - Ảnh 2.

Hình dung cơ thể là cốc nước nóng, đặt vào chậu nước lạnh sẽ xảy ra 3 trường hợp như bị cảm lạnh. Ảnh minh họa.

Các lương y đã ví von cơ chế con người bị nhiễm lạnh bằng cách dùng một cốc nước nóng nhỏ (tượng trưng cho cơ thể) đặt vào chậu nước lạnh (môi trường lạnh bên ngoài) sẽ xảy ra 3 trường hợp:

1. Nước trong cốc lạnh đều: Gây ớn lạnh dọc xương sống, đau nhức cổ gáy, nhức đầu vùng đỉnh và sau gáy, đau ngang thắt lưng, lạnh 2 bàn chân, huyết áp giảm, người lạnh co rúm, mặt tái nhợt, môi tái… là khí lạnh đã phá vỡ hàng rào bảo vệ của cơ thể và xâm nhập vào bên trong.

- Lúc này cần đánh cảm, xông hơi, ăn cháo giải cảm.

- Hoặc uống cốc trà nóng, thêm đường hoặc mật ong, chanh để giải cảm.

2. Nước đáy cốc lạnh nhưng lại bốc nóng lên trên bề mặt: Biểu hiện cơ thể là chân, thắt lưng lạnh, nhưng trán và mặt nóng, đỏ.

Không nên giải cảm lạnh thông thường (như xông hơi nóng, dùng gừng tươi, tía tô, quế mỏng…) vì sẽ làm dương khí tăng mạnh hơn, huyết áp tăng cao, có thể gặp nguy hiểm.

Lúc này cần làm ấm phần dưới cơ thể như đi tất chân, xoa dầu nóng lòng bàn chân, ngâm chân nước gừng nóng… tạo "đối trọng" sức nóng với phần trên cơ thể, để "hỏa" rút xuống - người xưa gọi là "dẫn hỏa quy nguyên".

Bài thuốc trị cảm lạnh và những món cần mang theo người để phòng bệnh không mong muốn khi trời lạnh - Ảnh 3.

Mùa đông trẻ em rất dễ bị cảm lạnh. Ảnh minh họa.


3. Nước trong cốc nóng lạnh chuyển động hỗn độn

Khí lạnh bên ngoài (hàn khí, tà khí), và khí nóng trong cơ thể (dương khí - chính khí) hỗn độn sẽ sinh cảm giác nóng lạnh thất thường, người mệt, buồn phiền bứt rứt khó chịu, nôn nao, không muốn ăn, ăn không ngon miệng, mồ hôi vã ra, miệng đắng, họng khô, hoa mắt chóng mặt, người… Thậm chí ngực sườn đau, sốt rét, vàng da… Đó là do không giải cảm kịp thời, hàn khí đã ngấm sâu vào trong cơ thể gây nên.

Cách chữa lúc này không phải là trừ đi hàn khí xâm nhập ngoài cơ thể, mà cần hòa giải chính khí - tà khí để điều hòa cơ thể.

Bài thuốc trị cảm lạnh và những món cần mang theo người để phòng bệnh không mong muốn khi trời lạnh - Ảnh 4.

Bị cảm lạnh cần chữa ngay để hàn khí không nhập sâu vào cơ thể gây nhiều bệnh khác. Ảnh minh họa.


Bài thuốc cổ phương "Tiểu sài hồ thang" chữa cảm lạnh

Thành phần:

- Sài hồ 12g

- Hoàng cầm 8g

- Nhân sâm 4g (hoặc Đảng sâm 12g)

- Bán hạ 12g

- Cam thảo Bắc (nướng thơm) 4g

- Bạch truật 16g

- Đại táo (táo Tàu ) 5 quả

Tổng hợp lại là 1 thang thuốc.

Cách dùng

Sắc nước uống lúc còn ấm, lúc đói bụng, ngày uống 3 lần.

Bài thuốc trị cảm lạnh và những món cần mang theo người để phòng bệnh không mong muốn khi trời lạnh - Ảnh 5.

Gừng nướng rất tốt để trị cảm lạnh.

Những thứ cần bỏ túi phòng khi cảm lạnh

Gừng nướng: Nướng sẵn một củ gừng cho vào túi. Khi thấy các triệu chứng cảm lạnh thì lấy ra nhấm nháp. 1/2 củ gừng nướng là đánh bay cảm lạnh.

Nếu có điều kiện thì uống nước đường - gừng tươi nóng. Hoặc dùng gừng tươi giã nhỏ, trộn với tóc rối, bọc vào miếng vải đánh cảm.

Dầu gió: Bỏ vào túi cao sao vàng, dầu khuynh diệp, phục linh... rất hữu hiệu trị cảm lạnh, cảm cúm, nhức đầu, sổ mũi… Nhưng các bác sĩ khuyên không nên dùng cho trẻ dưới 2 tuổi, phụ nữ có thai, đang cho con bú, người bị lở ngứa, ra mồ hôi, sốt cao, vừa ốm dậy, người suy nhược, táo bón, tăng huyết áp… và người bình thường cũng không nên lạm dụng vì sẽ gây giảm tác dụng.

Khi bị cảm lạnh kèm tiêu chảy nên xoa dầu làm ấm vùng bụng, vùng rốn, sau lưng (đối diện với bụng); Uống nước đường gừng, hoặc ăn gừng nướng. Nếu không cầm thì phải đi bệnh viện

Phòng chống cảm lạnh:

- Không làm việc quá sức. Không lo nghĩ, buồn bực quá nhiều dẫn tới ăn uống kém, cơ thể suy mòn, khí dương suy giảm.

- Bồi dưỡng cơ thể đúng mức để tránh khí dương bị phân tán, suy yếu. Nên ăn đồ có tính ấm nóng để hỗ trợ dương khí trong cơ thể..

- Uống đủ nước. Bồi dưỡng cơ thể để nâng cao thể trạng, dương khí không bị suy yếu. Ăn nhiều vitamin có trong rau củ quả.

- Không ăn uống đồ lạnh. Không tắm nước lạnh, dùng quạt hay điều hòa quá nhiều khiến cơ thể bị khí lạnh tấn công.

- Đêm ngủ nhớ đắp chăn, hoặc mặc thêm quần áo, không cởi trần, phong phanh khi thời tiết lạnh… bởi lúc này dương khí lùi sâu vào trong cơ thể, khó chống đỡ với bên ngoài.

- Giữ ấm bụng để tránh bị lạnh bụng, gây đau bụng, tiêu chảy. Giữ ấm bàn chân – nơi rất nhạy cảm với lạnh và dễ ảnh hưởng đến hô hấp, tuần hoàn và suy giảm sức khỏe.

- Luôn giữ sức khỏe, năng vận động thể chất. Tập các bài thể dục dưỡng sinh điều hòa khí huyết như "Tiên thiên khí công", "Cánh bướm"… giúp cơ thể thông kinh mạch, dương khí phát tiết ra ngoài chống lại hàn tà xâm nhập. 

Phúc Toàn Anh

(Hội Đông y Hà Nội)

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Bệnh viện Bạch Mai đào tạo nâng cao năng lực cấp cứu cho cán bộ y tế Long Châu

Bệnh viện Bạch Mai đào tạo nâng cao năng lực cấp cứu cho cán bộ y tế Long Châu

Sống khỏe - 5 phút trước

Ngày 27/11/2025, tại Bệnh viện Bạch Mai, PGS.TS. Vũ Văn Giáp - Phó giám đốc Bệnh viện và Ông Nguyễn Đức Long - Giám đốc Đối ngoại cấp cao FPT Long Châu cùng Ban Lãnh đạo FPT Retail đã có buổi làm việc, thống nhất nhiều nội dung hợp tác quan trọng trong đào tạo nâng cao năng lực cấp cứu và tăng cường chất lượng chăm sóc khách hàng giữa hai đơn vị.

Cha mẹ nhất định phải biết: 5 nhóm thực phẩm giàu vitamin A tốt nhất cho sự phát triển của trẻ

Cha mẹ nhất định phải biết: 5 nhóm thực phẩm giàu vitamin A tốt nhất cho sự phát triển của trẻ

Sống khỏe - 1 giờ trước

GĐXH - Vitamin A là dưỡng chất quan trọng giúp trẻ phát triển thị lực, tăng sức đề kháng và hoàn thiện các cơ quan trong cơ thể. Bài viết này gợi ý 5 nhóm thực phẩm giàu vitamin A tự nhiên, dễ bổ sung vào bữa ăn hằng ngày, giúp cha mẹ chăm sóc sức khỏe con hiệu quả hơn.

[PODCAST CHUYỆN THẦM KÍN] Mất kinh tuổi 40: Lợi và hại

[PODCAST CHUYỆN THẦM KÍN] Mất kinh tuổi 40: Lợi và hại

Bệnh thường gặp - 11 giờ trước

Thông thường, phải đến sau 50 tuổi, phụ nữ mới bước vào thời kỳ mãn kinh. Nhưng không ít chị em mới ngoài 40 đã ngừng kinh nguyệt. Có người coi đó là sự giải thoát khỏi những ngày ‘dâu’, nhưng cũng có người lo lắng vì cơ thể thay đổi nhanh, sức khỏe giảm sút. Vậy mất kinh ở tuổi 40 thực sự đáng mừng hay đáng lo? Hôm nay, chúng ta sẽ cùng ThS.BSCC Diêm Thị Thanh Thuỷ - Trưởng khoa Khám Sản tự nguyện, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội phân tích câu chuyện này.

Người đàn ông 30 tuổi qua đời vì suy thận cấp thừa nhận một sai lầm nhiều người Việt mắc phải

Người đàn ông 30 tuổi qua đời vì suy thận cấp thừa nhận một sai lầm nhiều người Việt mắc phải

Bệnh thường gặp - 14 giờ trước

GĐXH - Từng được chẩn đoán axit uric cao, nhưng anh đã mắc một sai lầm nghiêm trọng là luôn uống bia và hải sản, khiến bệnh trầm trọng hơn.

Chủ động bảo vệ sức khỏe đường hô hấp, phòng nguy cơ mắc cúm trong mùa mưa kéo dài

Chủ động bảo vệ sức khỏe đường hô hấp, phòng nguy cơ mắc cúm trong mùa mưa kéo dài

Sống khỏe - 16 giờ trước

Mùa mưa kéo dài năm 2025 là thời điểm các bệnh lý hô hấp tiến triển phức tạp, các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là cúm A đang tăng nhanh trong cộng đồng. Chuyên gia y tế khuyến cáo người dân, nhất là những người có bệnh mạn tính về hô hấp, cần nâng cao ý thức chủ động phòng ngừa cúm, tăng cường miễn dịch thông qua tiêm phòng và xây dựng lối sống lành mạnh.

5 thực phẩm được ví như 'thần dược' giúp giải độc gan và phục hồi chức năng gan tự nhiên

5 thực phẩm được ví như 'thần dược' giúp giải độc gan và phục hồi chức năng gan tự nhiên

Sống khỏe - 18 giờ trước

GĐXH - Gan là cơ quan thải độc quan trọng nhưng dễ bị quá tải trước lối sống hiện đại. Bài viết giới thiệu 5 loại thực phẩm tự nhiên giúp thanh lọc gan, hỗ trợ hoạt động chuyển hóa và bảo vệ gan khỏe mạnh hơn.

Thái Nguyên: Bệnh viện Bắc Kạn cảnh báo bùng phát cúm A, RSV và tiêu chảy nhiệt đới

Thái Nguyên: Bệnh viện Bắc Kạn cảnh báo bùng phát cúm A, RSV và tiêu chảy nhiệt đới

Y tế - 19 giờ trước

GĐXH - Bệnh viện Đa khoa Bắc Kạn cho biết, thời gian gần đây số ca mắc cúm A, vi rút hợp bào hô hấp (RSV) và tiêu chảy nhiệt đới tăng nhanh, đặc biệt trong mùa lạnh, với hơn 200 trường hợp nhập viện từ đầu năm đến nay.

Phòng bệnh, kéo dài tuổi thọ: 5 loại 'siêu thực phẩm' giàu kẽm tốt nhất cho người sau tuổi 55

Phòng bệnh, kéo dài tuổi thọ: 5 loại 'siêu thực phẩm' giàu kẽm tốt nhất cho người sau tuổi 55

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Sau tuổi 55, khi quá trình trao đổi chất trong cơ thể dần chậm lại, vai trò của kẽm trong việc duy trì chức năng miễn dịch, thúc đẩy sửa chữa tế bào và bảo vệ chức năng nhận thức trở nên thiết yếu hơn bao giờ hết.

Đã tìm ra "chất bôi trơn" cho đầu gối: Người trung niên và cao tuổi nên ăn nhiều hơn sẽ giúp chân khỏe, lên xuống cầu thang dễ dàng

Đã tìm ra "chất bôi trơn" cho đầu gối: Người trung niên và cao tuổi nên ăn nhiều hơn sẽ giúp chân khỏe, lên xuống cầu thang dễ dàng

Sống khỏe - 1 ngày trước

Thêm "chất bôi trơn" vào khớp, việc đi lại sẽ trở nên nhẹ nhàng và dễ dàng, người có tuổi càng nên bổ sung

Thực phẩm bạn nên ăn mỗi ngày để phòng huyết áp cao và mỡ máu

Thực phẩm bạn nên ăn mỗi ngày để phòng huyết áp cao và mỡ máu

Sống khỏe - 1 ngày trước

Bạn không cần phải ăn những món đắt tiền để chăm sóc cho hệ tim mạch. Nghiên cứu mới cho thấy một trong những thực phẩm tốt nhất để phòng ngừa huyết áp cao và mỡ máu xấu rất dễ tìm và bổ dưỡng, đó là nấm.

Top