Bài thuốc trị cảm lạnh và những món cần mang theo người để phòng bệnh khi trời lạnh
GiadinhNet - Môi trường lạnh khiến nhiều người dễ bị hàn khí xâm nhập vào kinh lạc và tạng phủ gây bệnh, hay mắc nhất là cảm lạnh. Nếu không chữa trị kịp thời cảm lạnh sẽ trở thành đầu mối phát sinh nhiều bệnh và cả bệnh khó chữa khác.
Cơ chế gây chứng cảm lạnh hay gặp
Trong cơ thể con người có dương khí giúp cơ thể con người tự vệ trước sự tấn công của thời tiết bên ngoài. Khí dương ở trên bề mặt da ban ngày, nhưng ban đêm thì lui vào tạng phủ nên nhiều người mới dễ nhiễm lạnh (nhất là khi nằm ngủ nơi gió lùa, trước quạt máy, điều hòa, nơi môi trường quá lạnh…).
Người xưa có câu "cảm mạo là đầu mối sinh ra trăm bệnh", vì vậy sẽ phát sinh đủ thứ bệnh, thậm chí cả bệnh khó chữa như xơ gan cổ chướng (chân tay teo róc, bụng phình to…).

Hình dung cơ thể là cốc nước nóng, đặt vào chậu nước lạnh sẽ xảy ra 3 trường hợp như bị cảm lạnh. Ảnh minh họa.
Các lương y đã ví von cơ chế con người bị nhiễm lạnh bằng cách dùng một cốc nước nóng nhỏ (tượng trưng cho cơ thể) đặt vào chậu nước lạnh (môi trường lạnh bên ngoài) sẽ xảy ra 3 trường hợp:
1. Nước trong cốc lạnh đều: Gây ớn lạnh dọc xương sống, đau nhức cổ gáy, nhức đầu vùng đỉnh và sau gáy, đau ngang thắt lưng, lạnh 2 bàn chân, huyết áp giảm, người lạnh co rúm, mặt tái nhợt, môi tái… là khí lạnh đã phá vỡ hàng rào bảo vệ của cơ thể và xâm nhập vào bên trong.
- Lúc này cần đánh cảm, xông hơi, ăn cháo giải cảm.
- Hoặc uống cốc trà nóng, thêm đường hoặc mật ong, chanh để giải cảm.
2. Nước đáy cốc lạnh nhưng lại bốc nóng lên trên bề mặt: Biểu hiện cơ thể là chân, thắt lưng lạnh, nhưng trán và mặt nóng, đỏ.
Không nên giải cảm lạnh thông thường (như xông hơi nóng, dùng gừng tươi, tía tô, quế mỏng…) vì sẽ làm dương khí tăng mạnh hơn, huyết áp tăng cao, có thể gặp nguy hiểm.
Lúc này cần làm ấm phần dưới cơ thể như đi tất chân, xoa dầu nóng lòng bàn chân, ngâm chân nước gừng nóng… tạo "đối trọng" sức nóng với phần trên cơ thể, để "hỏa" rút xuống - người xưa gọi là "dẫn hỏa quy nguyên".
Mùa đông trẻ em rất dễ bị cảm lạnh. Ảnh minh họa.
3. Nước trong cốc nóng lạnh chuyển động hỗn độn
Khí lạnh bên ngoài (hàn khí, tà khí), và khí nóng trong cơ thể (dương khí - chính khí) hỗn độn sẽ sinh cảm giác nóng lạnh thất thường, người mệt, buồn phiền bứt rứt khó chịu, nôn nao, không muốn ăn, ăn không ngon miệng, mồ hôi vã ra, miệng đắng, họng khô, hoa mắt chóng mặt, người… Thậm chí ngực sườn đau, sốt rét, vàng da… Đó là do không giải cảm kịp thời, hàn khí đã ngấm sâu vào trong cơ thể gây nên.
Cách chữa lúc này không phải là trừ đi hàn khí xâm nhập ngoài cơ thể, mà cần hòa giải chính khí - tà khí để điều hòa cơ thể.
Bị cảm lạnh cần chữa ngay để hàn khí không nhập sâu vào cơ thể gây nhiều bệnh khác. Ảnh minh họa.
Bài thuốc cổ phương "Tiểu sài hồ thang" chữa cảm lạnh
Thành phần:
- Sài hồ 12g
- Hoàng cầm 8g
- Nhân sâm 4g (hoặc Đảng sâm 12g)
- Bán hạ 12g
- Cam thảo Bắc (nướng thơm) 4g
- Bạch truật 16g
- Đại táo (táo Tàu ) 5 quả
Tổng hợp lại là 1 thang thuốc.
Cách dùng
Sắc nước uống lúc còn ấm, lúc đói bụng, ngày uống 3 lần.

Gừng nướng rất tốt để trị cảm lạnh.
Những thứ cần bỏ túi phòng khi cảm lạnh
Gừng nướng: Nướng sẵn một củ gừng cho vào túi. Khi thấy các triệu chứng cảm lạnh thì lấy ra nhấm nháp. 1/2 củ gừng nướng là đánh bay cảm lạnh.
Nếu có điều kiện thì uống nước đường - gừng tươi nóng. Hoặc dùng gừng tươi giã nhỏ, trộn với tóc rối, bọc vào miếng vải đánh cảm.
Dầu gió: Bỏ vào túi cao sao vàng, dầu khuynh diệp, phục linh... rất hữu hiệu trị cảm lạnh, cảm cúm, nhức đầu, sổ mũi… Nhưng các bác sĩ khuyên không nên dùng cho trẻ dưới 2 tuổi, phụ nữ có thai, đang cho con bú, người bị lở ngứa, ra mồ hôi, sốt cao, vừa ốm dậy, người suy nhược, táo bón, tăng huyết áp… và người bình thường cũng không nên lạm dụng vì sẽ gây giảm tác dụng.
Khi bị cảm lạnh kèm tiêu chảy nên xoa dầu làm ấm vùng bụng, vùng rốn, sau lưng (đối diện với bụng); Uống nước đường gừng, hoặc ăn gừng nướng. Nếu không cầm thì phải đi bệnh viện
Phòng chống cảm lạnh:
- Không làm việc quá sức. Không lo nghĩ, buồn bực quá nhiều dẫn tới ăn uống kém, cơ thể suy mòn, khí dương suy giảm.
- Bồi dưỡng cơ thể đúng mức để tránh khí dương bị phân tán, suy yếu. Nên ăn đồ có tính ấm nóng để hỗ trợ dương khí trong cơ thể..
- Uống đủ nước. Bồi dưỡng cơ thể để nâng cao thể trạng, dương khí không bị suy yếu. Ăn nhiều vitamin có trong rau củ quả.
- Không ăn uống đồ lạnh. Không tắm nước lạnh, dùng quạt hay điều hòa quá nhiều khiến cơ thể bị khí lạnh tấn công.
- Đêm ngủ nhớ đắp chăn, hoặc mặc thêm quần áo, không cởi trần, phong phanh khi thời tiết lạnh… bởi lúc này dương khí lùi sâu vào trong cơ thể, khó chống đỡ với bên ngoài.
- Giữ ấm bụng để tránh bị lạnh bụng, gây đau bụng, tiêu chảy. Giữ ấm bàn chân – nơi rất nhạy cảm với lạnh và dễ ảnh hưởng đến hô hấp, tuần hoàn và suy giảm sức khỏe.
- Luôn giữ sức khỏe, năng vận động thể chất. Tập các bài thể dục dưỡng sinh điều hòa khí huyết như "Tiên thiên khí công", "Cánh bướm"… giúp cơ thể thông kinh mạch, dương khí phát tiết ra ngoài chống lại hàn tà xâm nhập.
Phúc Toàn Anh
(Hội Đông y Hà Nội)
Trẻ hỏi câu này bà mẹ không biết cách trả lời sẽ ảnh hưởng lớn tới việc làm và cuộc sống của con sau này
4 thực phẩm 'nhỏ mà có võ' cho bữa sáng, giúp người cao tuổi tiêu hóa khỏe, ăn ngon cả ngày
Sống khỏe - 16 phút trướcGĐXH - Nhiều người lớn tuổi ăn sáng qua loa mà không biết rằng chỉ cần chọn đúng thực phẩm giàu protein và chất xơ là có thể cải thiện tiêu hóa, tăng năng lượng và giữ cơ thể khỏe mạnh hơn. Video dưới đây sẽ gợi ý 4 bữa sáng đơn giản nhưng cực kỳ bổ dưỡng, phù hợp cho mọi gia đình có người cao tuổi.
Người đàn ông 31 tuổi ở Bắc Ninh phát hiện ung thư tuyến giáp thừa nhận 1 sai lầm nhiều người Việt mắc phải
Sống khỏe - 2 giờ trướcGĐXH - Đáng chú ý bệnh nhân mắc ung thư tuyến giáp đã từng được chẩn đoán mắc u tuyến giáp lành tính trước đó, nhưng chủ quan không tái khám định kỳ.
5 dấu hiệu ung thư thực quản dễ nhầm với bệnh khác, người Việt nên biết để tránh
Sống khỏe - 11 giờ trướcGĐXH - Ung thư thực quản ở giai đoạn đầu rất khó nhận biết và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý vùng thực quản hoặc hầu họng.
5 thực phẩm ‘tưởng bình thường’ nhưng bổ gấp nhiều lần vitamin tổng hợp, ai cũng nên bổ sung
Sống khỏe - 13 giờ trướcGĐXH - Bạn vẫn đều đặn uống vitamin tổng hợp mỗi ngày? Có thể bạn sẽ bất ngờ khi biết rằng có những thực phẩm quen mặt trong bếp lại sở hữu hàm lượng dưỡng chất “đỉnh” hơn cả viên uống bổ sung. Các chuyên gia dinh dưỡng đã chỉ ra 5 loại thực phẩm vừa dễ mua, vừa giàu vitamin tự nhiên, giúp cơ thể hấp thu tốt hơn và an toàn hơn. Danh sách dưới đây chắc chắn sẽ khiến bạn phải xem lại thói quen bổ sung vitamin hằng ngày của mình.
Sáng dậy mà thấy 4 điều này thì đừng đổ tại ‘ngủ chưa đủ’ nữa: Cơ thể đang kêu cứu vì mỡ máu quá cao!
Sống khỏe - 13 giờ trướcMột số triệu chứng tưởng chừng như không đáng kể thực chất có thể cho thấy nồng độ lipid trong máu quá cao.
Y tế từ xa: Lấy người bệnh làm trung tâm, rút ngắn khoảng cách địa lý, nâng cao năng lực của cơ sở
Sống khỏe - 1 ngày trướcGS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, y tế từ xa không chỉ là một giải pháp kỹ thuật, mà còn là một phương thức tổ chức lại dịch vụ y tế theo hướng lấy người bệnh làm trung tâm, rút ngắn khoảng cách địa lý, chia sẻ tri thức chuyên môn và nâng cao năng lực của tuyến y tế gần dân...
Bảo tồn thành công tinh hoàn bị xoắn cho thiếu niên đã qua 'thời gian vàng'
Sống khỏe - 1 ngày trướcThiếu niên được đưa đến viện sau 8 tiếng có triệu chứng đau ở vùng bìu. Bác sĩ xác định bệnh nhân bị xoắn tinh hoàn cấp tính và chỉ định phẫu thuật khẩn.
Thêm 15 'phòng cấp cứu di động' hiện đại để Hải Phòng cứu người bệnh trong thời gian vàng
Sống khỏe - 1 ngày trướcHải Phòng là một trong 6 địa phương đầu tiên được thí điểm nâng cấp mạng lưới cấp cứu ngoại viện, trong khuôn khổ Đề án Cấp cứu Ngoại viện quốc gia giai đoạn 2025-2030. Hôm nay (11/12), 15 xe cứu thương hiện đại cùng trang thiết bị đạt chuẩn đã được Bộ Y tế và Vingroup bàn giao cho Hải Phòng.
Mất ngủ liên tục? Đây là loại trà đang được dân tình rỉ tai nhau giúp ngủ sâu chỉ sau vài ngày
Sống khỏe - 1 ngày trướcGĐXH - Nhiều người mất ngủ không biết rằng chỉ một tách trà thảo mộc cũng có thể giúp cơ thể thư giãn và dễ chìm vào giấc hơn. Trong video dưới đây, bạn sẽ khám phá những loại trà đang được nhiều người truyền tai nhau vì công dụng hỗ trợ ngủ ngon tự nhiên, an toàn và dễ áp dụng ngay tại nhà.
Người đàn ông 47 tuổi ở Quảng Ninh viêm tụy tái phát thừa nhận có thói quen nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Bệnh nhân có tiền sử 2 lần viêm tụy cấp, mắc đái tháo đường tuýp II nhưng không điều trị và có thói quen uống rượu mỗi ngày.
Tế bào ung thư 'sợ' nhất 4 việc này, người Việt cần làm tốt điều này để kìm hãm tế bào ung thư
Bệnh thường gặpGĐXH - Đối mặt với ung thư là một hành trình khó khăn, nhưng có nhiều cách giúp người bệnh kiểm soát tế bào ung thư tốt hơn và nâng cao chất lượng sống.