Bài thuốc trị cảm lạnh và những món cần mang theo người để phòng bệnh khi trời lạnh
GiadinhNet - Môi trường lạnh khiến nhiều người dễ bị hàn khí xâm nhập vào kinh lạc và tạng phủ gây bệnh, hay mắc nhất là cảm lạnh. Nếu không chữa trị kịp thời cảm lạnh sẽ trở thành đầu mối phát sinh nhiều bệnh và cả bệnh khó chữa khác.
Cơ chế gây chứng cảm lạnh hay gặp
Trong cơ thể con người có dương khí giúp cơ thể con người tự vệ trước sự tấn công của thời tiết bên ngoài. Khí dương ở trên bề mặt da ban ngày, nhưng ban đêm thì lui vào tạng phủ nên nhiều người mới dễ nhiễm lạnh (nhất là khi nằm ngủ nơi gió lùa, trước quạt máy, điều hòa, nơi môi trường quá lạnh…).
Người xưa có câu "cảm mạo là đầu mối sinh ra trăm bệnh", vì vậy sẽ phát sinh đủ thứ bệnh, thậm chí cả bệnh khó chữa như xơ gan cổ chướng (chân tay teo róc, bụng phình to…).

Hình dung cơ thể là cốc nước nóng, đặt vào chậu nước lạnh sẽ xảy ra 3 trường hợp như bị cảm lạnh. Ảnh minh họa.
Các lương y đã ví von cơ chế con người bị nhiễm lạnh bằng cách dùng một cốc nước nóng nhỏ (tượng trưng cho cơ thể) đặt vào chậu nước lạnh (môi trường lạnh bên ngoài) sẽ xảy ra 3 trường hợp:
1. Nước trong cốc lạnh đều: Gây ớn lạnh dọc xương sống, đau nhức cổ gáy, nhức đầu vùng đỉnh và sau gáy, đau ngang thắt lưng, lạnh 2 bàn chân, huyết áp giảm, người lạnh co rúm, mặt tái nhợt, môi tái… là khí lạnh đã phá vỡ hàng rào bảo vệ của cơ thể và xâm nhập vào bên trong.
- Lúc này cần đánh cảm, xông hơi, ăn cháo giải cảm.
- Hoặc uống cốc trà nóng, thêm đường hoặc mật ong, chanh để giải cảm.
2. Nước đáy cốc lạnh nhưng lại bốc nóng lên trên bề mặt: Biểu hiện cơ thể là chân, thắt lưng lạnh, nhưng trán và mặt nóng, đỏ.
Không nên giải cảm lạnh thông thường (như xông hơi nóng, dùng gừng tươi, tía tô, quế mỏng…) vì sẽ làm dương khí tăng mạnh hơn, huyết áp tăng cao, có thể gặp nguy hiểm.
Lúc này cần làm ấm phần dưới cơ thể như đi tất chân, xoa dầu nóng lòng bàn chân, ngâm chân nước gừng nóng… tạo "đối trọng" sức nóng với phần trên cơ thể, để "hỏa" rút xuống - người xưa gọi là "dẫn hỏa quy nguyên".
Mùa đông trẻ em rất dễ bị cảm lạnh. Ảnh minh họa.
3. Nước trong cốc nóng lạnh chuyển động hỗn độn
Khí lạnh bên ngoài (hàn khí, tà khí), và khí nóng trong cơ thể (dương khí - chính khí) hỗn độn sẽ sinh cảm giác nóng lạnh thất thường, người mệt, buồn phiền bứt rứt khó chịu, nôn nao, không muốn ăn, ăn không ngon miệng, mồ hôi vã ra, miệng đắng, họng khô, hoa mắt chóng mặt, người… Thậm chí ngực sườn đau, sốt rét, vàng da… Đó là do không giải cảm kịp thời, hàn khí đã ngấm sâu vào trong cơ thể gây nên.
Cách chữa lúc này không phải là trừ đi hàn khí xâm nhập ngoài cơ thể, mà cần hòa giải chính khí - tà khí để điều hòa cơ thể.
Bị cảm lạnh cần chữa ngay để hàn khí không nhập sâu vào cơ thể gây nhiều bệnh khác. Ảnh minh họa.
Bài thuốc cổ phương "Tiểu sài hồ thang" chữa cảm lạnh
Thành phần:
- Sài hồ 12g
- Hoàng cầm 8g
- Nhân sâm 4g (hoặc Đảng sâm 12g)
- Bán hạ 12g
- Cam thảo Bắc (nướng thơm) 4g
- Bạch truật 16g
- Đại táo (táo Tàu ) 5 quả
Tổng hợp lại là 1 thang thuốc.
Cách dùng
Sắc nước uống lúc còn ấm, lúc đói bụng, ngày uống 3 lần.

Gừng nướng rất tốt để trị cảm lạnh.
Những thứ cần bỏ túi phòng khi cảm lạnh
Gừng nướng: Nướng sẵn một củ gừng cho vào túi. Khi thấy các triệu chứng cảm lạnh thì lấy ra nhấm nháp. 1/2 củ gừng nướng là đánh bay cảm lạnh.
Nếu có điều kiện thì uống nước đường - gừng tươi nóng. Hoặc dùng gừng tươi giã nhỏ, trộn với tóc rối, bọc vào miếng vải đánh cảm.
Dầu gió: Bỏ vào túi cao sao vàng, dầu khuynh diệp, phục linh... rất hữu hiệu trị cảm lạnh, cảm cúm, nhức đầu, sổ mũi… Nhưng các bác sĩ khuyên không nên dùng cho trẻ dưới 2 tuổi, phụ nữ có thai, đang cho con bú, người bị lở ngứa, ra mồ hôi, sốt cao, vừa ốm dậy, người suy nhược, táo bón, tăng huyết áp… và người bình thường cũng không nên lạm dụng vì sẽ gây giảm tác dụng.
Khi bị cảm lạnh kèm tiêu chảy nên xoa dầu làm ấm vùng bụng, vùng rốn, sau lưng (đối diện với bụng); Uống nước đường gừng, hoặc ăn gừng nướng. Nếu không cầm thì phải đi bệnh viện
Phòng chống cảm lạnh:
- Không làm việc quá sức. Không lo nghĩ, buồn bực quá nhiều dẫn tới ăn uống kém, cơ thể suy mòn, khí dương suy giảm.
- Bồi dưỡng cơ thể đúng mức để tránh khí dương bị phân tán, suy yếu. Nên ăn đồ có tính ấm nóng để hỗ trợ dương khí trong cơ thể..
- Uống đủ nước. Bồi dưỡng cơ thể để nâng cao thể trạng, dương khí không bị suy yếu. Ăn nhiều vitamin có trong rau củ quả.
- Không ăn uống đồ lạnh. Không tắm nước lạnh, dùng quạt hay điều hòa quá nhiều khiến cơ thể bị khí lạnh tấn công.
- Đêm ngủ nhớ đắp chăn, hoặc mặc thêm quần áo, không cởi trần, phong phanh khi thời tiết lạnh… bởi lúc này dương khí lùi sâu vào trong cơ thể, khó chống đỡ với bên ngoài.
- Giữ ấm bụng để tránh bị lạnh bụng, gây đau bụng, tiêu chảy. Giữ ấm bàn chân – nơi rất nhạy cảm với lạnh và dễ ảnh hưởng đến hô hấp, tuần hoàn và suy giảm sức khỏe.
- Luôn giữ sức khỏe, năng vận động thể chất. Tập các bài thể dục dưỡng sinh điều hòa khí huyết như "Tiên thiên khí công", "Cánh bướm"… giúp cơ thể thông kinh mạch, dương khí phát tiết ra ngoài chống lại hàn tà xâm nhập.
Phúc Toàn Anh
(Hội Đông y Hà Nội)
Trẻ hỏi câu này bà mẹ không biết cách trả lời sẽ ảnh hưởng lớn tới việc làm và cuộc sống của con sau này
Người đàn ông 61 tuổi ở Phú Thọ nguy kịch vì sốc nhiễm khuẩn, thừa nhận 1 sai lầm nhiều nam giới Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 4 giờ trướcGĐXH - Bệnh nhân suy đa tạng, nhiễm trùng, nhiễm độc nặng, rối loạn đông máu... có tiền sử mắc bệnh lao phổi và lạm dụng rượu.
Uống trà gừng giải cảm: 4 sai lầm nhiều người mắc phải cần tránh
Sống khỏe - 4 giờ trướcGĐXH - Trà gừng thường được sử dụng như một biện pháp tự nhiên giúp làm ấm cơ thể và hỗ trợ giảm các triệu chứng cảm lạnh. Tuy nhiên, không ít người uống trà gừng theo thói quen mà không biết rằng một số sai lầm trong cách pha và thời điểm sử dụng có thể khiến hiệu quả giảm đi, thậm chí gây khó chịu cho cơ thể. Dưới đây là 4 sai lầm phổ biến cần tránh khi uống trà gừng giải cảm để bảo vệ sức khỏe.
Khánh thành công trình xây dựng Bệnh viện Bạch Mai Cơ sở 2 và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức Cơ sở 2
Y tế - 8 giờ trướcGĐXH - Sáng ngày 19/12/2025, tại tỉnh Ninh Bình, được sự đồng ý của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, Bộ Y tế long trọng tổ chức Lễ khánh thành phần xây dựng công trình Bệnh viện Bạch Mai Cơ sở 2 và Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức Cơ sở 2 - hai công trình y tế trọng điểm quốc gia, có quy mô lớn, hiện đại, kỹ thuật cao, ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực.
7 thói quen nuôi dưỡng tế bào ung thư trong bếp nhà bạn, thói quen thứ 3 rất nhiều người Việt mắc phải
Sống khỏe - 8 giờ trướcGĐXH - Một trong những nguyên nhân gây tế bào ung thư trong gian bếp nhà bạn là không dùng máy hút mùi hoặc tắt máy hút mùi ngay sau khi nấu.
Chuyên gia chỉ rõ những thực phẩm nên ăn vào bữa sáng để tốt nhất cho sức khoẻ
Sống khỏe - 8 giờ trướcGĐXH - Bữa sáng được xem là bữa ăn quan trọng nhất trong ngày, nhưng không phải ai cũng ăn đúng cách và đúng thời điểm. Vậy bữa sáng nên ăn gì để cung cấp đủ năng lượng, hỗ trợ chuyển hóa và bảo vệ sức khỏe? Ăn sáng lúc nào là tốt nhất cho cơ thể? Video trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên tắc ăn sáng khoa học theo khuyến cáo của chuyên gia.
6 sai lầm khi uống cà phê gây tăng cân, khiến sức khỏe âm thầm xuống dốc
Sống khỏe - 10 giờ trướcCà phê có thể trở thành 'con dao hai lưỡi' gây tăng cân nếu lạm dụng các loại phụ gia và chất làm ngọt. Việc khắc phục những sai lầm này sẽ giúp bạn biến ly cà phê thành 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân, đốt mỡ và bảo vệ sức khỏe toàn diện.
5 việc nên làm để ngăn ngừa tế bào ung thư
Sống khỏe - 23 giờ trướcGĐXH - Bạn không thể loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư, nguy cơ ung thư, nhưng lại có thể thực hiện một số việc đơn giản để giảm nguy cơ mắc bệnh này.
Người bị suy thận nên ăn gì? Bác sĩ chỉ rõ lượng đạm, muối và nước cần kiểm soát mỗi ngày
Sống khỏe - 1 ngày trướcGĐXH - Không chỉ dùng thuốc, ăn uống đúng cách chính là “chìa khóa” giúp người suy thận sống khỏe hơn mỗi ngày. Vậy người bị suy thận nên ăn bao nhiêu đạm, có cần kiêng thịt cá, uống bao nhiêu nước và ăn nhạt đến mức nào? Dưới đây là những nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng được bác sĩ khuyến cáo, giúp giảm gánh nặng cho thận mà vẫn đảm bảo cơ thể không bị thiếu chất.
Người phụ nữ 41 tuổi đang khỏe mạnh bất ngờ phát hiện u thận: Đừng chủ quan với dấu hiệu này!
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - U thận diễn biến âm thầm, nhưng nếu không được tầm soát sớm, khối u có thể phát triển lớn và gây biến chứng nguy hiểm.
Những ai hay bị đầy bụng thì 'né' ngay 4 loại đồ uống này
Sống khỏe - 1 ngày trướcGĐXH - Đầy bụng, chướng hơi không chỉ do ăn uống quá nhiều mà còn đến từ thói quen chọn đồ uống hằng ngày. Một số loại đồ uống tưởng vô hại nhưng lại có thể khiến tình trạng khó tiêu nặng hơn. Video trong bài này sẽ chỉ ra 4 loại đồ uống bạn nên tránh khi bị đầy bụng để hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn.
5 việc nên làm để ngăn ngừa tế bào ung thư
Sống khỏeGĐXH - Bạn không thể loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư, nguy cơ ung thư, nhưng lại có thể thực hiện một số việc đơn giản để giảm nguy cơ mắc bệnh này.