Bạn trẻ “lệch quy chuẩn bố mẹ” có bị coi “nổi loạn”?
Theo Thạc sĩ tâm lý Đào Lê Hòa An, khi người trẻ vấp phải sự phản đối của cha mẹ vì sống khác đi so với những gì đã được kì vọng, giải pháp là “đánh du kích” thuyết phục cha mẹ và lập lộ trình, kế hoạch quản trị cuộc đời.
Để người trẻ có thể vượt qua những rào cản đó, Thạc sĩ Đào Lê Hòa An (Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Hội Tâm lý học xã hội Việt Nam) phân tích vấn đề và đưa ra những lời khuyên.

Việc không ít bạn trẻ “sống khác đi” so với định hướng, mong muốn của các bậc phụ huynh bị coi là “ngỗ nghịch” thậm chí “nổi loạn”. Theo anh, sự thay đổi ấy được coi là đúng hay sai?
Cha mẹ nào mà không thương con, mong muốn cho con có được sự thành công, hạnh phúc trong cuộc sống. Bằng kinh nghiệm, sự từng trải, cùng với niềm mong ước mà mình chưa thực hiện được, các bậc phụ huynh thường đặt kì vọng vào con trẻ, vạch ra cho con một lộ trình theo sự sắp đặt sẵn của cha mẹ.
Tuy nhiên, mỗi người khi sống trong cuộc sống này đều là những cá thể độc lập, có những khả năng, sở thích, niềm đam mê, lý tưởng sống, hoài bão, ước mơ hoàn toàn khác nhau.
Vì lẽ đó, chắc chắn sẽ xuất hiện sự xung đột giữa cha mẹ và con cái nếu như những nhận thức, tình cảm và ước vọng của mỗi bên không cùng một “hệ quy chiếu”, không nằm trên một “tọa độ”.
Anh nghĩ việc thoát ra khỏi vòng tay bố mẹ, để trưởng thành theo cách của riêng mình có ý nghĩa như thế nào đối với những người trẻ?
Mỗi người chỉ có một đời để sống. Thực tế cho thấy đã có những người khi về già đã cảm thấy tiếc nuối tuổi thanh xuân vì có những việc mình từng muốn làm nhưng đã không đủ can đảm, không đủ bản lĩnh hoặc do dự vì nhiều lý do.
Tôi đã từng trò chuyện cùng nhiều bạn trẻ, độ tuổi tầm 18-25. Rất ngạc nhiên khi các bạn vẫn nghĩ mình vẫn còn nhỏ, mọi chuyện nên để người lớn lo…
Sự tự lập. tự chủ của các bạn trẻ Việt Nam ta thiếu và yếu một phần cũng do chính cha mẹ bao bọc con một cách quá mức, luôn sợ con sẽ vấp phải “ổ gà, ổ voi” té ngã đau để rồi “lót đường” hoặc “trải thảm” cho con.
Cha mẹ đâu biết rằng, thất bại không có nghĩa là vấp ngã, thất bại chính là nằm lì sau vấp ngã, hành trang kỹ năng sống đó chính là việc học được một tư thế ngã ít bị thương tổn cũng là một điều rất có giá trị.
Việc thoát khỏi vòng tay cha mẹ, sẽ giúp các bạn trẻ rèn luyện tính bản lĩnh, sự tự lập, kỹ năng ra quyết định để có thể tự tin và đối diện trước những thử thách chông gai của cuộc đời.

Không ít bạn trẻ thoát khỏi “khuôn mẫu” bố mẹ vạch sẵn, đã bị quay lưng, rạn nứt tình cảm. Anh nghĩ họ phải vượt qua điều đó thế nào, và cần làm gì để khiến bố mẹ nguôi giận?
Việc thoát khỏi “khuôn mẫu” chứng tỏ bạn là một người rất quyết đoán và có một niềm đam mê mãnh liệt về một lĩnh vực nào đó. Tuy nhiên, bạn chỉ có thể thành công nếu bạn thực sự đã có sự tìm hiểu, hoạch định và vẽ ra “tấm bản đồ” thật kỹ lưỡng và chi tiết về con đường mà mình đã chọn.
Việc thuyết phục cha mẹ tất nhiên cần có nhiều thời gian để cha mẹ thẩm thấu và đồng cảm. Bạn có thể chinh phục từ vòng ngoài là những người có tầm ảnh hưởng đến cha mẹ, thuyết phục được những người này, bạn đã có những đồng minh thân cận, sau đó có thể nhờ những người ấy “lời ra tiếng vào” ủng hộ bạn.
Sau đó, bạn sẽ có thể tiến sâu hơn một chút khi chọn lựa một trong hai người cha hoặc mẹ, ai sẽ là người dễ “lung lay” hơn để có thể tác động từng bước một.
Với những bạn trẻ đang có ý định “thay đổi”, “lột xác”, họ cần chú ý điều gì?
Ai đó đã từng nói: “Khi bạn theo đuổi đam mê, thành công sẽ theo đuổi bạn”. Người trẻ cần xác lập cho mình lộ trình và kế hoạch quản trị cuộc đời. Chính bạn phải là người hiểu rõ bản thân của mình nhất.
Hãy lập hồ sơ quản trị cuộc đời và trả lời cho những câu hỏi: Những thành tích đáng nhớ nào mà bạn đã từng đạt được? Những mối quan hệ nào mà bạn cần luôn được duy trì và chăm sóc? Câu chuyện/lời nói/người đã làm thay đổi cuộc đời bạn? Những nguyên tắc sống mà bạn theo đuổi? Những mốc sự kiện quan trọng và đáng nhớ trong cuộc đời bạn?
Xác lập cho mình những mục tiêu ngắn hạn và những mục tiêu dài hạn trong cuộc sống và đề ra kế hoạch thật chi tiết, cụ thể để có thể hoàn thành những mục tiêu ấy.
Bạn nên nhớ: Mục tiêu chính là: “Kết quả cuối cùng mà bạn mong muốn đạt được cộng với thời hạn hoàn thành cụ thể”. Thiếu yếu tố thời gian và sự quyết tâm, mục tiêu đó chỉ mãi là kế hoạch được đặt trên bàn giấy. Mục tiêu cần thỏa mãn 4 tiêu chí: hấp dẫn, rõ ràng, cụ thể, phù hợp với khả năng của bạn.
Làm được những điều ấy, bạn sẽ có tấm bản đồ màu nhiệm để biết bạn sẽ đi đâu về đâu giữa mê cung của cuộc đời, xác lập lộ trình hướng đến sự thành công lớn trong tương lai.
Cảm ơn anh về những chia sẻ đáng quý này!
Theo Dân trí
Mưa lớn dồn dập ở Khánh Hòa, nhiều hộ dân bị cô lập
Xã hội - 49 phút trướcTrước tình trạng mưa lớn kéo dài ở phường Nam Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa), lực lượng chức năng đã vận động và sơ tán nhiều hộ dân sống ở sườn núi có nguy cơ sạt lở đến nơi an toàn.
Những con giáp nữ cá tính, một mình làm nên sự nghiệp khiến đàn ông nể phục
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH - Trong vòng tròn 12 con giáp, có những người phụ nữ mang thần thái mạnh mẽ, kiên cường đến lạ.
Hà Nội: CSGT xử lý hàng trăm tài xế che biển số, dùng điện thoại khi lái xe, phạt tiền ước tính hơn 1 tỷ đồng
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH - Lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an TP Hà Nội đã triển khai chiến dịch xử lý mạnh tay đối với các trường hợp che, dán biển số xe và sử dụng điện thoại khi lái xe. Chỉ trong 3 ngày, lực lượng chức năng đã xử lý 368 trường hợp vi phạm, tổng số tiền phạt ước tính hơn 1 tỷ đồng.
Thí sinh Olympia có màn lột xác đỉnh nhất lịch sử: Sau 10 năm tưởng biến thành người khác, còn thi cả Hoa hậu
Giáo dục - 3 giờ trướcKhông chỉ có sự chín mùi về nhan sắc, học vấn của cựu thí sinh Olympia cũng đỉnh nóc.
Làm rõ vụ xe 7 chỗ lao vào cửa hàng ăn rồi bỏ chạy khỏi hiện trường
Xã hội - 3 giờ trướcChiếc ô tô 7 chỗ màu trắng bất ngờ lao vào cửa hàng ăn ở Thanh Hóa dẫn đến hư hỏng nhiều đồ đạc nhưng tài xế không dừng lại mà tăng ga rời khỏi hiện trường.
Nhiều công nhân thủ phủ công nghiệp điêu đứng với dây 'hụi online' 100 tỷ đồng
Pháp luật - 3 giờ trướcHàng nghìn người, trong đó hầu hết là công nhân lao động ở thủ phủ công nghiệp rơi vào cảnh khốn khổ, khi tham gia vào dây "hụi online" với số tiền lên đến 100 tỷ đồng. Họ đang đứng trước nguy cơ trắng tay khi chủ hụi né tránh liên lạc.
Mưa lớn, nước đổ về cuồn cuộn khiến đường Hồ Chí Minh ở Huế ngập sâu
Xã hội - 3 giờ trướcMưa lớn khiến nhiều đoạn đường Hồ Chí Minh qua xã A Lưới 2 (TP Huế) bị ngập, đất đá tràn xuống mặt đường
Chiêm ngưỡng bộ ba sanh cổ hiếm có ở Ninh Bình, chủ nhân từ chối bán giá triệu đô
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH - Tại “thủ phủ bonsai” Vị Khê, Ninh Bình bộ ba cây sanh cổ trăm năm tuổi của ông Nguyễn Minh Hoạt đang gây chú ý đặc biệt. Ba tác phẩm hiếm có này từng được trả tới 1 triệu USD nhưng chủ nhân vẫn quyết giữ vì cho rằng giá trị của chúng vượt xa con số đó.
Miền Trung có mưa lớn, cục bộ tới 850 mm
Xã hội - 5 giờ trướcDự báo từ sáng 16-11 đến hết đêm 18-11, khu vực từ Quảng Trị đến TP Đà Nẵng, phía Đông Quảng Ngãi và Gia Lai mưa lớn, cục bộ có nơi trên 850 mm/đợt.
Điểm mới xử lý vi phạm về sử dụng thẻ căn cước sắp áp dụng, hàng triệu người dân nên biết
Đời sống - 6 giờ trướcGĐXH - Theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP, từ ngày 15/12/2025, sử dụng thẻ căn cước sai mục đích có thể bị xử phạt rất nặng.
Không khí lạnh tràn về, miền Bắc khi nào mưa rét?
Xã hộiGĐXH - Từ ngày 17–18/11, Bắc Bộ có mưa, mưa rào và có nơi có dông. Từ đêm 17/11, trời chuyển rét, vùng núi cao rét đậm.