Các nhà thiên văn học phát hiện thấy 'hành tinh cấm' đáng lẽ ra không thể tồn tại
Lịch sử ngành thiên văn học chưa từng chứng kiến một hành tinh dạng này.
Một nhóm các nhà thiên văn học vừa khám phá ra hệ sao kỳ lạ mà tại đó, một hành tinh khí "bất khả thi" quay xung quanh một ngôi sao lùn đỏ có tên TOI-5205. Phát hiện mới thách thức hiểu biết của chúng ta về cách hành tinh hình thành và có thể giúp ngành thiên văn học định nghĩa lại nhiều khái niệm cũ kỹ.
Sao lùn đỏ có kích cỡ và nhiệt độ bề mặt kém Mặt Trời của chúng ta, và đồng thời là loại sao thường thấy trong Dải Ngân hà. Do kích cỡ khiêm tốn, những ngôi sao dạng này thường chỉ nóng bằng một nửa Mặt Trời và tỏa ra nhiều ánh đỏ hơn. Sao lùn đỏ có tuổi thọ cao và không sáng chói chang.
Khi so với một hệ sao lớn, một hệ có sao lùn đỏ nằm giữa sẽ chứa nhiều hành tinh hơn. Tuy nhiên lịch sử hình thành của những hệ sao dạng này không cho phép một hành tinh khí khổng lồ hình thành. Quan niệm đó sớm không còn chính xác nữa rồi.
Nhóm các nhà khoa học đặt tên cho ngoại hành tinh (hành tinh ngoài Hệ Mặt Trời) kỳ lạ là TOI-5205b. Các chuyên gia công tác tại Viện khoa học Carnegie đã đăng tải báo cáo mới trên tạp chí The Astronomical Journal, đồng thời xác định hành tinh mới được phát hiện có thể sẽ trở thành mục tiêu nghiên cứu cho Vệ tinh Quá cảnh Khảo sát Ngoại hành tinh (TESS) của NASA.
“Ngôi sao giữa hệ, TOI-5202, có kích cỡ gấp khoảng bốn lần Sao Mộc, vậy mà nó có thể chứa được một hành tinh có kích cỡ tương đương Sao Mộc, điều này thực sự đáng ngạc nhiên!”, nhà nghiên cứu Shubham Kanodia cho hay.
Trong những nghiên cứu trước đây, các nhà thiên văn học đã phát hiện ra một số ít các hành tinh khí quay quanh những ngôi sao lùn đỏ cổ xưa. Nhưng tính tới nay, chưa một hành tinh khí nào hiện hữu trong một hệ sao có khối lượng “nhẹ cân” như TOI-5205.
Để dễ bề hình dung, thì có thể so sánh việc Sao Mộc bay quanh Mặt Trời như một hạt đậu di chuyển quanh một quả bưởi; còn với trường hợp của hành tinh TOI-5205b, thì phải lấy hạt đậu và quả chanh để so sánh.
Thực tế, khi TOI-5205b bay ngang qua ngôi sao giữa hệ, nó chắn mất 70% ánh sáng phát ra từ TOI-5205. Trường hợp hy hữu này là một trong số những màn “chắn sáng” lớn nhất lịch sử ngành thiên văn học.
Thông thường, các hành tinh hình thành trong những đĩa bồi tụ chứa khí và bụi bay quanh một ngôi sao non trẻ. Theo giả thuyết hiện tại, việc hình thành các hành tinh khí sẽ yêu cầu khối lượng vật chất tương đương 10 Trái Đất để tạo thành lõi rắn của hành tinh, sau đó lực hấp dẫn từ lõi sẽ thu hút khí từ những vùng lân cận để tạo thành hành tinh khí khổng lồ.
“Sự tồn tại của TOI-5205b cho mở rộng vốn hiểu biết của chúng ta về những đĩa bồi tụ mà tại đó hành tinh hình thành”, nhà nghiên cứu Kanodia giải thích.
“Ban đầu, nếu như không đủ vật chất rắn để hình thành lõi, một hành tinh khí sẽ không thể ra đời. Và cuối cùng, nếu đĩa bồi tụ bốc hơi trước khi lõi xuất hiện, hành tinh khí cũng không thể tồn tại. Thế mà TOI-5205b vượt qua những rào cản trên mà ra đời”.
Ông kết luận: “Dựa trên những gì ta hiểu về cách sinh thành hành tinh, TOI-5205b đáng lẽ không tồn tại; nó là hành tinh ‘cấm’”.
Theo các số liệu mà các nhà khoa học thu thập, ánh sáng do TOI-5205b tỏa ra rất phù hợp với những thiết bị đo đạc có trên Kính viễn vọng Không gian James Webb. Bằng thiết bị hiện đại có thể coi là kỳ quan ngành kỹ thuật, chúng ta sẽ biết rõ quá trình hình thành hành tinh bí ẩn.
Bé trai 3 tuổi bị bỏ quên trong ô tô suốt 2 tiếng ngày nắng nóng, tử vong thương tâm ngay ở sân nhà mà không ai biết
Tiêu điểm - 18 giờ trướcDo quá bận rộn, mẹ của cậu bé không phát hiện ra sự cố đáng tiếc xảy ra với con trai của mình.
Cầm một thứ trên tay, người đi bộ khiến tài xế nào cũng nể, lập tức nhường đường
Tiêu điểm - 1 ngày trướcDự án thí điểm hài hước được đưa ra áp dụng vào dịp Cá Tháng Tư tại Canada nhưng lại nhận được sự ủng hộ của khá nhiều người.
Top 10 người phụ nữ giàu nhất thế giới, lần đầu tiên có một “nữ cường nhân” từ châu Á
Tiêu điểm - 2 ngày trướcĐây là lần đầu tiên có một người phụ nữ tới từ châu Á xuất hiện trong danh sách đáng mơ ước này.
Giao đồ ăn tới showroom, nam shipper đòi đeo thử đồng hồ khiến nhân viên bối rối: Chiếc đó hơn 300 triệu!
Tiêu điểm - 2 ngày trướcKhi nghe nam shipper ngỏ ý muốn đeo thử chiếc đồng hồ vàng trị giá hơn 300 triệu, nhân viên bán hàng có phần chần chừ.
Ảnh, clip: Lũ lụt nghiêm trọng nhất trong 100 năm đổ bộ Trung Quốc, ảnh từ trên cao tiết lộ hiện trường kinh hoàng
Tiêu điểm - 3 ngày trướcCơn mưa lớn tấn công vào khu vực miền nam Trung Quốc đã khiến tính mạng của hàng chục triệu người tại đây bị đe dọa.
Sức khỏe của Vương phi Kate hiện ra sao sau khi công bố mắc ung thư?
Tiêu điểm - 4 ngày trướcGĐXH - Vương phi Kate Middleton đang trong quá trình bình phục, cô sẽ sớm trở lại làm việc sau thời gian điều trị ung thư.
Đàn ông ở 'Làng độc thân' nổi tiếng Trung Quốc 56 tuổi chưa một lần nắm tay
Tiêu điểm - 1 tuần trướcĐàn ông trong "Làng độc thân" nổi tiếng ở Trung Quốc sống hơn nửa đời người chưa thể cưới vợ vì hoàn cảnh gia đình, điều kiện sống trong làng và nhiều lý do khác.
Nam sinh nghèo rửa bát thuê đỗ ĐH Oxford hiện ra sao sau 30 năm?
Tiêu điểm - 1 tuần trướcGĐXH - Từ cậu bé sống khu ổ chuột, rửa bát thuê từng ngày để sống, sau 30 năm, Vi Minh Ân trở thành doanh nhân nổi tiếng và là thành viên Ủy ban Khoa học và Công nghệ của Hạ viện Anh.
Tesla sa thải 10% nhân viên trên toàn cầu, Elon Musk thừa nhận khó khăn chưa từng có
Tiêu điểm - 1 tuần trướcGĐXH - Trên bản tin của Tesla mới hôm qua cho biết hãng xe điện Mỹ sắp cắt giảm nhân sự, trong bối cảnh doanh số bán xe lao dốc.
CEO Apple Tim Cook đã kiếm và tiêu số tài sản ‘khủng’ như thế nào?
Tiêu điểm - 1 tuần trướcGĐXH - Tim Cook trở thành tỷ phú sau 10 năm lãnh đạo Apple, nhưng đã cho đi hàng trăm triệu USD cổ phiếu Táo Khuyết làm từ thiện.
Cụ ông 87 tuổi để di chúc tặng hết tài sản 11 tỷ cho anh bán hoa quả, người thân bất bình khi biết nguyên nhân
Tiêu điểmQuyết định táo bạo để người lạ thừa kế tài sản đã khiến người thân ông cụ Trung Quốc này bất bình, đâm đơn kháng kiện.