Châu Phi đang chia tách thành hai lục địa?
Theo các nhà khoc học, Đới tách giãn Đông Phi sẽ dần chia cắt lục địa châu Phi và tạo thành đại dương mới trong khoảng 5 triệu năm tới.
Tờ Live Science dẫn báo cáo của Hiệp hội địa chất London cho biết, một thung lũng tách giãn lớn (Great Rift Valley) đang dần chia tách châu Phi - lục địa lớn thứ 2 trên Trái Đất làm thành hai. Thung lũng tách giãn này còn được biết tới với cái tên Đới tách giãn Đông Phi.
Đới tách giãn Đông Phi là mạng lưới các thung lũng trải dài khoảng 3.500 km từ biển Đỏ đến Mozambique.
Câu hỏi được các nhà địa chất học quan tâm lúc này là châu Phi có bị chia cách hoàn toàn hay không và khi nào điều này diễn ra?
Theo Đài quan sát Trái đất của NASA, đới tách giãn Đông Phi chạy dọc theo mảng kiến tạo Somalia kéo về phía đông mảng kiến tạo Nubian.
Các mảng Somali và Nubia cũng đang tách khỏi mảng Ả Rập ở phía bắc. Hiệp hội Địa chất London cho rằng những mảng kiến tạo này giao nhau ở khu vực Afar của Ethiopia, tạo ra hệ thống rạn nứt hình chữ Y.
Đới tách giãn Đông Phi bắt đầu hình thành khoảng 35 triệu năm trước giữa Ả Rập và Sừng châu Phi ở phía đông của lục địa, theo nhà địa chất học Cynthia Ebinger - chủ nhiệm khoa địa chất tại Đại học Tulane ở New Orleans, cố vấn khoa học cho Cục Châu Phi thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ.
Bà Ebinger cho hay, đới giãn tách ở Đông Phi đang kéo dài về phía nam theo thời gian và chậm lại ở phía Bắc Kenya vào khoảng 25 triệu năm trước.
Đới tách giãn này bao gồm hai đới tách gian rộng song song nằm bên dưới lớp vỏ Trái Đất.
Hiệp hội địa chất London cho biết, đới tách giãn phía đông đi qua Ethiopia và Kenya, trong khi vết nứt phía tây chạy theo hình vòng cung từ Uganda đến Malawi. Nhánh phía đông khô cằn, trong khi nhánh phía tây nằm trên biên giới của rừng nhiệt đới Congo.
Sự tồn tại của các đới tách giãn phía đông và phía tây cũng như việc phát hiện ra các khu vực động đất và núi lửa ngoài khơi cho thấy châu Phi đang dần mở ra dọc theo một số đường. Ước tính lên tới hơn 6,35 mm mỗi năm.
Ken Macdonald, giáo sư danh dự về khoa học Trái Đất tại Đại học California, Santa Barbara, nói với Live Science rằng: “Sự rạn nứt diễn ra rất chậm, tương đương với tốc độ móng chân của một người trưởng thành dài ra” .
Theo Hiệp hội địa chất London, Đới tách giãn Đông Phi rất có thể hình thành do nhiệt tỏa ra từ quyển mềm - phần nóng hơn, yếu hơn, phía trên của lớp vỏ Trái Đất - giữa Kenya và Ethiopia. Sức nóng này làm cho lớp vỏ bên trên mở rộng và nâng lên, dẫn đến sự kéo dài và nứt vỡ của đá lục địa giòn. Điều này dẫn đến hoạt động núi lửa đáng kể, bao gồm cả sự hình thành của Núi Kilimanjaro, ngọn núi cao nhất ở Châu Phi.
Có nhiều ý kiến khác nhau về việc châu Phi thực sự bị chia cắt và quá trình này diễn ra thế nào. Một kịch bản là phần lớn mảng kiến tạo Somali tách khỏi phần còn lại của lục địa châu Phi, với vùng biển hình thành giữa chúng.
Vùng đất mới này sẽ bao gồm Somalia, Eritrea, Djibouti và phần phía đông của Ethiopia, Kenya, Tanzania và Mozambique. Một kịch bản khác chỉ có phía đông Tanzania và Mozambique tách ra.
Theo bà Ebinger, nếu lục địa châu Phi bị đứt gãy, "rạn nứt ở Ethiopia và Kenya có thể tách ra khỏi mảng Somali trong vòng 1 triệu đến 5 triệu năm tới".
Dù vậy nhiều nhà địa chất học vẫn cho rằng lục địa châu Phi không thể chia đôi khi lực địa chất thúc đẩy rạn nứt quá chậm để tách rời các mảng kiến tạo Somalia và Nubian. Một ví dụ đáng chú ý về việc tách giãn không thành công ở những nơi khác trên thế giới là Khe nứt Trung lục địa dài 3.000 km chạy qua Thượng Trung Tây của Bắc Mỹ.
Theo Hiệp hội địa chất London, nhánh phía đông của Đới tách giãn Đông Phi là một vết tách giãn không thành công. Tuy nhiên, nhánh Tây vẫn hoạt động.
Thèm khát nổi tiếng, thanh niên tự tố cáo mình xâm hại hơn 20 trẻ em
Tiêu điểm - 8 giờ trướcThanh niên họ Trát gửi đơn nặc danh cho cảnh sát tố cáo bản thân xâm hại hơn 20 trẻ vị thành niên, tất cả chỉ vì thèm khát sự nổi tiếng.
Kỳ lạ loài cây 'mọc ra tiền' và sự thật đầy bất ngờ phía sau
Tiêu điểm - 16 giờ trướcChúng ta thường nghe nói rằng: "Tiền không bỗng nhiên mọc ra từ trên cây". Thế nhưng, sự thật là có những cái cây “mọc ra tiền”.
Con trâu đực được trả 1,5 tỷ đồng, người đàn ông vẫn quyết không bán
Tiêu điểm - 21 giờ trướcDù con trâu đực nặng 1300kg được trả tới 1,5 tỷ đồng nhưng người đàn ông vẫn quyết không bán.
Loài vật quý hiếm bậc nhất hành tinh bất ngờ 'tái xuất' sau hàng nghìn năm tuyệt tích
Tiêu điểm - 1 ngày trướcMột loài vật quý hiếm đã tuyệt chủng hàng nghìn năm nay bỗng "tái xuất" trở lại, khiến các nhà khoa học ngỡ ngàng.
Cuộc thi béo ở bộ lạc Bodi: Khi bụng càng to thì càng 'hãnh diện'
Tiêu điểm - 1 ngày trướcỞ một góc của vùng đất châu Phi rộng lớn và đa dạng, nơi nền văn hóa và truyền thống của các bộ lạc vẫn giữ nguyên giá trị qua nhiều thế hệ, có một bộ lạc mang tên Bodi ở Ethiopia với một phong tục đặc biệt về chuẩn mực cái đẹp và quyền lực
Loài vật quý hiếm bậc nhất hành tinh bất ngờ "tái xuất" sau 50 năm tuyệt tích
Tiêu điểm - 2 ngày trướcLoài thú quý hiếm này được biết đến với tiếng sủa pha lẫn tiếng hú độc đáo tới mức được so sánh với tiếng kêu của cá voi lưng gù.
Dò kim loại, thanh niên đào được kho báu bằng vàng quý giá
Tiêu điểm - 2 ngày trướcDò kim loại trong chuyến đi chơi ngoại khóa, một nam thanh niên đã tìm thấy chiếc kim tự tháp bằng vàng và hồng ngọc tinh xảo.
Chủ trang trại lần đầu lên tiếng sau khi tự tay giết chết 125 con cá sấu sau trận bão thảm khốc Yagi
Tiêu điểm - 2 ngày trướcMới đây, một chủ trang trại cá sấu ở Thái Lan đã giật điện chết 125 con cá sấu do chuồng bị phá sau cơn bão Yagi vừa qua.
Cần thủ câu được con cá mú khổng lồ, nặng 160kg trên biển
Tiêu điểm - 3 ngày trướcSau 15 giây thả mồi, con cá mú khổng lồ, nặng 160kg đã cắn câu khiến cần thủ kinh ngạc.
Toà chung cư đông đúc nhất thế giới: Có thể chứa tới 30.000 người, khung cảnh bên trong gây choáng ngợp
Tiêu điểm - 3 ngày trướcToà nhà có tên Regent International tại Hàng Châu (Trung Quốc) đã khiến nhiều người không khỏi choáng ngợp bởi sức chứa khổng lồ của nó. Theo lời quảng cáo, tòa nhà có thể có sức chứa lên tới khoảng 30.000 người.
Loài vật quý hiếm bậc nhất hành tinh bất ngờ 'tái xuất' sau hàng nghìn năm tuyệt tích
Tiêu điểmMột loài vật quý hiếm đã tuyệt chủng hàng nghìn năm nay bỗng "tái xuất" trở lại, khiến các nhà khoa học ngỡ ngàng.