Chùa cổ nằm dưới chân núi Chương Sơn ở Nam Định có lịch sử ra sao?
GĐXH - Chùa Ngô Xá toạ lạc tại chân núi Chương Sơn, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định xây dựng từ thời nhà Lý với nhiều giai thoại nổi tiếng, ngôi chùa hiện đang lưu giữ bảo vật quốc gia có cách đây gần 1.000 năm.

Theo tìm hiểu của phóng viên Gia đình và Xã hội, chùa Ngô Xá (hay còn gọi chùa Phi Lai) tọa lạc tại chân núi Chương Sơn, thôn Ngô Xá, xã Yên Lợi, huyện Yên Ninh một ngọn núi đã gắn liền với lịch sử và sự phát triển của ngôi chùa giữa nơi vùng quê yên ấm và thanh bình.

Chùa Ngô Xá được khởi dựng từ thời nhà Lý, dưới triều vua Lý Nhân Tông (1072-1127). Ban đầu, chùa nằm trên đỉnh núi. Theo văn bia niên đại Cảnh Trị thứ 8 (1670) tại chùa Ngô Xá cho biết: “Đầu triều Lý có ba bà Hoàng hậu xây chùa thờ Phật, xung quanh có 8 tòa nằm ở trên đỉnh núi. Trung tuần tháng 2 năm Đinh Hợi (1107) nhà vua ngự tới thăm chùa này”.

Sau khi quân Minh xâm lược, chúng đã phá hủy toàn bộ công trình kiến trúc chùa và tháp Chương Sơn chỉ còn có tượng phật bằng đá ở tầng thứ hai giữa đỉnh núi. Trải qua các thời kỳ lịch sử, di tích đã được trùng tu, tôn tạo nhiều lần.

Lần đầu được tiến hành vào những năm 1667-1669, dưới thời Chúa Trịnh Tùng, do Vương Phủ Thị Nội là Lương Thị Ngọc Vinh cùng chị gái góp tiền xây dựng lại. Khi ấy, ngôi chùa gồm các hạng mục công trình: thượng điện, thiêu hương và bái đường. Các hạng mục đều được làm bằng gỗ lim, mái lợp ngói nam, chạm trổ rất tinh xảo. Công trình được xây trong ba năm thì hoàn thành (1667-1669).

Tiếp đó, vào năm 1757, 6 gian chùa được tu sửa nhờ công quả của vợ chồng ông Trần Thiết Cần và vợ là bà Ngô Thị Dậu. Đến thời Nguyễn, thiền sư Thiềm Quang (quê Thiêm Lộc, nay là xã Yên Chính) về tu hành, đã “cho tu sửa lại Tiền đường, Hậu điện và mời thợ về tô son thếp vàng lại tượng pháp” và di chuyển ngôi chùa từ trên đỉnh núi xuống phía Nam sườn núi như hiện nay.

Một di tích có bề dày lịch sử như vậy, nhưng kể từ khi sư tổ của chùa tham gia hoạt động cách mạng, và bị giặc Pháp đánh bị trọng thương rồi sau đó viên tịch tại đây vào năm 1948 thì chùa không có nhà sư tiếp quản trụ trì. Dân làng phải cắt cử người ra trông coi chùa. Năm 2005, Ban trị sự Phật giáo tỉnh Nam Định (Ban trị sự GHPGVN tỉnh Nam Định) đã công cử đại đức Thích Giác Vũ - Phó Trụ trì chùa Vọng Cung TP Nam Định về đây trụ trì và phục vụ tín ngưỡng cho nhân dân.

Sau khi nhận chùa, sư trụ trì cùng với dân làng đã xây dựng tổ đường (năm 2006), xây tháp tổ và tượng quan âm bồ tát (năm 2007), xây nhà khách (2008), xây cổng tam quan (năm 2010), xây dựng nhà mẫu (năm 2012), tu bổ chùa chính, nhưng vẫn giữ nguyên kiến trúc cổ…

Ghi nhận của phóng viên Gia đình và Xã hội, chùa chính được dựng ở sảnh chính bằng gỗ lim, ngói cổ. Trước cửa chùa là hàng cây cảnh từ lâu đời. Chùa có niên đại từ thời nhà Lý.

Bên cạnh chùa là căn nhà thờ tổ đường.



Mặc dù được xây dựng từ lâu đời nhưng các hạng mục chùa vẫn còn giữ được những nét độc đáo, gỗ nhìn còn mới sáng bóng.

Ngay cạnh chùa là các tấm bia đá khắc bằng chữ nôm.

Nằm trong khuôn viên chùa có ngôi đình cổ của làng. Theo người dân đình hiện nhiều hạng mục đã xuống cấp, đang trong thời gian đợi sửa lại.

Nhiều thanh gỗ đã cũ và xuống cấp, nhà chàu phải dùng thêm thanh gỗ để chống đổ.

Phía bên cạnh đình là một ngôi nhà thờ mẫu. Người dân cho biết, hiện trụ trì chàu đang xin các cấp có thẩm quyền tu sửa, phục hồi lại hiện trạng của chùa. Vì trước kia nhiều hạng mục xuống cấp phải cắt đi xây dựng lại.

Trên đỉnh núi Chương Sơn hiện đã được tu sửa và xây tháp tổ tượng phật quan âm.

Từ dưới chùa lên đến tượng phật ở trên đỉnh núi được xây dựng bằng bậc thang với hơn 250 bậc.

Một sư cô của chùa cho biết, trong khuôn viên có một cây phượng tuổi đời hàng trăm năm.

Với các giá trị lịch sử và văn hóa đó, chùa Ngô Xá và phế tích tháp Chương Sơn cùng với đình Ngô Xá đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận Di tích Quốc gia năm 2012.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Clip lan truyền nói đốt 20 tấn vàng mã trong 3 ngày chưa xong tại đền Tranh là không chính xác

Phẫn nộ hình ảnh bé trai bị bố xích chân kéo lê trên đường phố Hải Phòng
Đời sống - 1 giờ trướcHình ảnh một bé trai bị xích chân, kéo lê bằng xe máy trên đường, tay chân bầm tím, chảy máu khiến dư luận phẫn nộ.

Từ tháng 7/2025, người dân coi chừng bị loại khỏi khấu trừ thuế chỉ vì thanh toán sai cách
Đời sống - 2 giờ trướcNghị định 181/2025/NĐ-CP sẽ ảnh hưởng đến việc khấu trừ thuế giá trị gia tăng từ 1/7/2025. Hóa đơn từ 5 triệu đồng yêu cầu thanh toán không dùng tiền mặt. Doanh nghiệp hãy cập nhật quy định này để tránh bị loại chi phí. Đảm bảo bạn không gặp rắc rối trong quyết toán thuế!

Hiện trạng bán đảo hồ Đống Đa hơn 5.600 m2 chuẩn bị được thu hồi để cải tạo cảnh quan
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Bán đảo hồ Đống Đa (hồ Hoàng Cầu) rộng hơn 5.600m2 sẽ được TP. Hà Nội thu hồi để chỉnh trang, cải tạo tổng thể cảnh quan, biến nơi đây thành không gian công cộng hiện đại của Thủ đô.

Các khu vực có khả năng xảy ra lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh ngày 5/7
Đời sống - 6 giờ trướcGĐXH - Dự báo thời tiết 5/7/2025, mưa rào và giông rải rác còn tiếp diễn ở nhiều khu vực trên cả nước.

5 con giáp bứt tốc mạnh mẽ từ tháng 7, cuối năm trả hết nợ nần, đón Tết dư dả
Đời sống - 8 giờ trướcGĐXH - Trong 12 con giáp, có 3 con giáp được dự đoán sẽ tỏa sáng rực rỡ từ tháng 7, hứa hẹn những đột phá sự nghiệp và bứt phá tài chính.

CSGT mở đường, cứu tài xế xe tải đột quỵ trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ
Đời sống - 9 giờ trướcGĐXH - Sáng 5/7, phát hiện tài xế xe tải bị đột quỵ, bất tỉnh trong cabin trên cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, lực lượng cảnh sát giao thông đã mở đường đưa nạn nhân tới bệnh viện cấp cứu.

4 điểm mới về làm sổ đỏ từ ngày 1/7/2025, người dân cần nắm rõ
Đời sống - 11 giờ trướcGĐXH - Từ ngày 1/7/2025, nhiều quy định mới liên quan đến việc cấp sổ đỏ chính thức có hiệu lực. Dưới đây là các thông tin cụ thể người dân có thể tham khảo.

Thiếu nữ 14 tuổi ‘bẻ lái’ cực gắt khiến kẻ giả danh CSGT mất hút
Đời sống - 13 giờ trướcCú 'bẻ lái' khiến kẻ tự xưng CSGT để lừa đảo 'đứng hình' chính là câu nói cực gắt của thiếu nữ: 'Người chỉ huy sau lưng chú đang cầm roi điện đấy'.

Đăng ký xe, cấp biển số xe được thực hiện như thế nào sau ngày 1/7/2025?
Đời sống - 13 giờ trướcGĐXH - Theo Thông tư số 51/2025/TT-BCA, từ ngày 1/7/2025, quy trình đăng ký xe và cấp biển số xe có nhiều điểm mới đáng chú ý. Người dân cần thực hiện các thủ tục, quy trình thế nào để đăng ký xe, cấp biển số xe diễn ra thuận lợi?

Những con giáp là thiên tài kinh doanh bẩm sinh, "rót tiền" vào đâu thắng lớn ở đó
Đời sống - 1 ngày trướcGĐXH - Những con giáp này sinh ra đã có thiên phú trong lĩnh vực kiếm tiền, một khi đã lấn sân kinh doanh là sẽ càng ngày càng làm ăn phát đạt.

Những con giáp là thiên tài kinh doanh bẩm sinh, "rót tiền" vào đâu thắng lớn ở đó
Đời sốngGĐXH - Những con giáp này sinh ra đã có thiên phú trong lĩnh vực kiếm tiền, một khi đã lấn sân kinh doanh là sẽ càng ngày càng làm ăn phát đạt.