Hà Nội
23°C / 22-25°C

Cơ quan giữ sinh mệnh của con người: Nhiều người Việt 'dùng như phá', lúc hỏng mới hối hận

Thứ tư, 15:42 18/05/2022 | Bệnh thường gặp

Theo chuyên gia, thói quen dùng thuốc theo kiểu mách nhau, không có đơn thuốc, không biết thành phần thuốc... rất có hại cho tuyến thượng thận.

Dùng thuốc vô tội vạ, mắc bệnh suy thượng thận không hay biết

Người Việt thường có thói quen dùng thuốc theo lời mách, tin vào những lời truyền tai rằng "thuốc này tốt lắm, nhanh hết bệnh". Thói quen dùng thuốc này đã khiến cho không ít người chịu hậu quả gánh nặng bệnh tật suốt đời.

Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Như Quỳnh, Nguyên bác sĩ Bệnh viện Nội tiết Trung Ương, cho biết đã gặp không ít các trường hợp dùng thuốc theo lời mách, thuốc không có đơn... đã phải nhập viện điều trị do suy tuyến thượng thận cấp.

"Tuyến thượng thận là một tuyến nội tiết của cơ thể, tuy rất nhỏ và nằm trên hai quả thận, nhưng nắm sinh mệnh của cơ thể. Tuyến thượng thận tiết ra các hóc môn sinh mệnh của cơ thể: hóc môn điều hòa huyết áp, hóc môn chuyển hóa đường, hóc môn điều hòa chuyển hóa muối và chất khoáng.

Suy tuyến thượng thận cấp tính hoặc mãn tính sẽ gây ra hàng loạt các vấn đề rối loạn chuyển hóa trong cơ thể, ví dụ như kali máu hạ, thừa hoặc thiếu natri, huyết áp tụt, đái tháo đường…", bác sĩ Quỳnh phân tích.

Cơ quan giữ sinh mệnh của con người: Nhiều người Việt dùng như phá, lúc hỏng mới hối hận - Ảnh 1.

Bác sĩ Quỳnh đang khám cho bệnh nhân bị suy tuyến thượng thận.

Suy tuyến thượng thận có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, suy tuyến thượng thận do dùng thuốc corticoid xuất hiện rất nhiều trong những năm qua.

Một bệnh nhân 9 tuổi đến khám vì có biểu hiện mặt tròn đỏ, có ria mép, chân tay nhiều lông...  Mẹ nghi con bị dậy thì sớm nên đưa đến khám.

Khi điều tra bệnh sử, bác sĩ Quỳnh biết được bệnh nhân có tiền sử viêm phế quản, viêm mũi từ nhỏ và thường được gia đình dùng một loại thuốc không nhớ rõ tên. Khi dùng thuốc này, bệnh nhi rất khỏi bệnh rất nhanh chóng.

Kết quả khám cho thấy bệnh nhân không bị dậy thì sớm mà suy tuyến thượng thận do hậu quả dùng thuốc corticoid kéo dài. Bệnh nhân bị suy tuyến thượng thận mãn tính không có khả năng hồi phục.

"Suy tuyến thượng thận ở trẻ em thường do dùng các loại thuốc điều trị viêm mũi, phế quản có thành phần corticoid kéo dài. Với bệnh nhân 9 tuổi này tuy còn rất bé nhưng đã phải dùng hóc môn thay thế do tuyến thượng thận suy không phục hồi", bác sĩ Quỳnh tiếc nuối chia sẻ.

Cơ quan giữ sinh mệnh của con người: Nhiều người Việt dùng như phá, lúc hỏng mới hối hận - Ảnh 2.

Bệnh nhân lạm dụng dùng corticoid, ảnh BSCC.

Theo bác sĩ Quỳnh, suy tuyến thượng thận ở người lớn thường gặp ở các bệnh nhân sử dụng thuốc khớp, thuốc nam hoàn viên không rõ nguồn gốc… 

Trường hợp bệnh nhân T.L (59 tuổi, tại Thanh Hoá) bị bệnh xương khớp đã được người thân mách đi tiêm thuốc hết đau lưng. Theo bệnh nhân, sau tiêm thuốc, các triệu chứng đau giảm nhanh chóng. Sau đó, bệnh nhân đã dùng thuốc trong nhiều năm, tới khi nhập viện khám thì bệnh nhân đã bị suy tuyến thượng thận.

Không chỉ có trẻ em, người già mà suy tuyến thường thận gặp khá nhiều ở người trẻ. Bác sĩ Quỳnh đã gặp rất nhiều trường hợp người trẻ dùng kem trộn làm trắng da toàn thân kéo dài dẫn tới suy thượng thận.

Bác sĩ Quỳnh cho biết: "Corticoid có mặt rất nhiều trong thành phần thuốc và thường được gọi với cái tên thuốc chống viêm. Việc dùng thuốc có thành phần corticoid sẽ rất nhanh khỏi bệnh nhưng lâu dài sẽ "bức tử" tuyến thượng thận. 

Đối với những bệnh nhân mắc các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ, hen phế quản mãn tính hoặc các bệnh tự miễn rất cần dùng corticoid. Corticoid dùng đúng chỉ định vấn có tác dụng tốt. Tuy nhiên, corticoid nếu điều trị không đúng sẽ rất nguy hiểm, như con dao hai lưỡi".

Khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, hiện đang điều trị cho rất nhiều bệnh nhân suy tuyến thượng thận mà nguyên nhân chính được xác định là do lạm dụng các thuốc chứa corticoid. Theo ước tính, tỉ lệ này lên đến 1/3 số ca nhập viện điều trị và có xu hướng ngày càng gia tăng.

Theo các bác sĩ, corticoid là thuốc dạng tổng hợp của hormone vỏ thượng thận, có tác dụng giảm đau, chống viêm, chống dị ứng, ức chế miễn dịch, được áp dụng điều trị trong rất nhiều bệnh lý khác nhau như khớp, dị ứng, bệnh lý đường hô hấp, da liễu… Thuốc được sử dụng ở nhiều dạng khác nhau như tiêm truyền, dạng viên uống, dạng hít xịt, dạng bôi…

Trên thực tế, có nhiều trường hợp bệnh nhân khi gặp các vấn đề về sức khỏe đã tự mua thuốc về dùng, thấy hiệu quả tức thì nên dùng thường xuyên, đến khi có nhiều tác dụng không mong muốn mới đến gặp bác sĩ.

Bên cạnh đó, với tâm lý lo ngại sử dụng thuốc tây y kéo dài ảnh hưởng đến sức khỏe, đã có nhiều người bệnh bỏ điều trị và tìm đến các loại thuốc đông y, thuốc nam không rõ nguồn gốc vì cho rằng chúng "lành hơn" thuốc tây.

Bảo vệ cơ quan sinh mệnh của cơ thể bằng cách nào?

Theo bác sĩ Quỳnh, đa phần các trường hợp bệnh nhân suy tuyến thượng tới khám khi xuất hiện các triệu chứng rõ ràng, hoặc đi khám vì các bệnh lý khác như tiểu đường, mệt mỏi, rậm lông... từ đó mới phát hiện bệnh ở tuyến thượng thận. Người bị suy tuyến thượng thận phải dùng hóc môn thay thế có thể xuất hiện bệnh lý đái tháo đường, mỡ máu...

Để phòng tránh suy tuyến thường thận, bác sĩ Quỳnh cho rằng người dân cần phải lưu ý trong việc dùng thuốc có thành phần corticoid. Nếu dùng corticoid cần phải có tư vấn bác sĩ. Trường hợp có dùng thuốc khớp, thuốc giảm đau, kem trộn, thuốc chống viêm kéo dài thì nên đi kiểm tra lại tuyến thượng thận.

Nếu bệnh nhân có suy hoặc cường tuyến thượng thận sẽ được bác sĩ tư vấn dừng thuốc từ từ để tránh gây hại cho sức khoẻ.

Ngoài ra, bác sĩ Quỳnh lưu ý mỗi người cần phải có thói quen kiểm tra thành phần thuốc trước khi mua. Nếu thuốc có thành phần corticoid thì cần phải có chỉ định của bác sĩ.

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Trì hoãn điều trị bệnh 1 ngày để ăn cưới, người phụ nữ 54 tuổi ở TP HCM nguy kịch

Trì hoãn điều trị bệnh 1 ngày để ăn cưới, người phụ nữ 54 tuổi ở TP HCM nguy kịch

Bệnh thường gặp - 3 giờ trước

GĐXH - Dời lịch chạy thận 1 ngày đi ăn cưới, cộng với việc không tuân thủ chế độ ăn kiêng dành cho người suy thận mạn, người phụ nữ 54 tuổi gặp nguy kịch.

Nghệ sĩ Phước Sang đột quỵ lần 2 có tiền sử mắc bệnh này, ai có dấu hiệu tương tự cần cảnh giác!

Nghệ sĩ Phước Sang đột quỵ lần 2 có tiền sử mắc bệnh này, ai có dấu hiệu tương tự cần cảnh giác!

Bệnh thường gặp - 6 giờ trước

GĐXH - Trước khi bị đột quỵ, nghệ sĩ Phước Sang có tiền sử bị cao huyết áp. Di chứng của đột quỵ cách đây 11 năm khiến thể trạng của anh chỉ tầm 70-80% so với người bình thường.

Trời tiết thay đổi cẩn thận với những biến chứng nguy hiểm của cúm

Trời tiết thay đổi cẩn thận với những biến chứng nguy hiểm của cúm

Bệnh thường gặp - 23 giờ trước

Cúm là bệnh thường gặp và cũng có thể tự khỏi. Tuy nhiên, một số trường hợp nặng hoặc không điều trị đúng cách có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm.

Từ vụ du khách nước ngoài ngừng tim đột ngột tại nhà hàng: Dấu hiệu người bị ngừng tuần hoàn, đây là cách cấp cứu nhanh và đúng cách

Từ vụ du khách nước ngoài ngừng tim đột ngột tại nhà hàng: Dấu hiệu người bị ngừng tuần hoàn, đây là cách cấp cứu nhanh và đúng cách

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

GĐXH - Ngừng tim (ngừng tuần hoàn) nếu không được cấp cứu kịp thời, tỷ lệ tử vong lên tới 90% hoặc để lại di chứng nặng nề như tổn thương não vĩnh viễn.

Dấu hiệu cảnh báo thận đang dần mất chức năng

Dấu hiệu cảnh báo thận đang dần mất chức năng

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

Dấu hiệu của các bệnh lý về thận thường không rõ ràng nên nhiều người bệnh chủ quan, đến khi phát hiện bệnh thì đã suy thận. Vậy cần làm gì để phòng ngừa suy thận?

Các lựa chọn về vaccine phòng cúm

Các lựa chọn về vaccine phòng cúm

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

Theo CDC Hoa Kỳ, tất cả các loại vaccine phòng cúm cho mùa cúm 2024-2025 sẽ là vaccine hóa trị ba, được thiết kế để bảo vệ chống lại ba loại virus cúm khác nhau, bao gồm hai loại virus cúm A và một loại virus cúm B/Victoria.

4 món ăn, bài thuốc tốt cho người bệnh lao phổi

4 món ăn, bài thuốc tốt cho người bệnh lao phổi

Bệnh thường gặp - 2 ngày trước

Dinh dưỡng có vai trò quan trọng trong điều trị bệnh. Cung cấp đúng, đủ chất dinh dưỡng cho bệnh nhân nói chung và bệnh nhân lao phổi nói riêng là một việc làm rất cần thiết. Kết hợp dùng thuốc, tập luyện... với dinh dưỡng sẽ mang đến hiệu quả cao hơn trong điều trị bệnh lao phổi.

8 bài thuốc dân gian trị cao huyết áp tại nhà, đơn giản mà hiệu quả

8 bài thuốc dân gian trị cao huyết áp tại nhà, đơn giản mà hiệu quả

Bệnh thường gặp - 2 ngày trước

GĐXH - Điều trị cao huyết áp, ngoài việc sử dụng thuốc tây theo chỉ định của bác sĩ, bạn có thể áp dụng cách hạ huyết áp bằng những bài thuốc dân gian, đơn giản mà hiệu quả.

5 bài tập thở tốt nhất cho người thường xuyên bị đau đầu

5 bài tập thở tốt nhất cho người thường xuyên bị đau đầu

Bệnh thường gặp - 2 ngày trước

Đau đầu có thể khiến công việc bị gián đoạn, cơ thể mệt mỏi. Trong trường hợp này, bạn có thể thực hiện những bài tập thở đơn giản để giúp cơ thể nhẹ nhõm, nhanh chóng chống lại cơn đau đầu.

Những câu hỏi thường gặp liên quan đến cận thị

Những câu hỏi thường gặp liên quan đến cận thị

Bệnh thường gặp - 2 ngày trước

Cận thị là một trong những tật khúc xạ phổ biến nhất, nếu không được kiểm soát sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về võng mạc và thần kinh thị giác có thể dẫn đến mù lòa. Tuy nhiên, trên thực tế còn nhiều người chưa hiểu đúng về bệnh và tầm quan trọng của việc phát hiện, can thiệp sớm cận thị.

Top