Đẹp mê hồn "Hà Tiên thập cảnh"

Núi Bình San

Người xưa ví núi Bình San như bức bình phong che chắn phía sau thành Hà Tiên lúc ấy. Núi này còn có tên gọi là núi Lăng, vì trên núi có lăng mộ Mạc Cửu cùng các phu nhân và tướng quân họ Mạc, những người đã có công khai mở xứ này. Tổng cộng nơi đây có 66 lăng mộ cổ, thuộc 7 đời họ Mạc đã được công nhận là Di tích quốc gia, bao gồm 4 khu vực, được sắp xếp trật tự từ trên xuống theo thứ bậc và công lao (Khu 1 là các tiểu vương, Khu 2 dành cho các phu nhân của các tiểu vương, Khu 3 gồm quan tướng và Khu 4 dành cho dân chúng).

Ngoài ra, trên núi Bình San còn hai di chỉ của nền Sơn Xuyên và Xã Tắc. Nền Sơn Xuyên nằm trên đỉnh núi cao nhất, nhìn ra núi Pháo Đài, là nơi tế thần núi thần sông. Nền Xã tắc nằm lưng chừng trên núi, là nơi tế hậu thổ và thần nông. Chung quanh, cây cối mọc um tùm, xanh mát.

Núi Pháo Đài

Ngày nay, trên núi có một toà kiến trúc bề thế, đó chính là khách sạn Pháo Đài. Từ đây có thể phóng tầm mắt nhìn bao quát cảnh biển và thị xã Hà Tiên. Dưới chân núi có một con đường, dân chúng quen gọi là đường Cầu Đá vì ngày xưa người ta đắp bằng đá để nối núi với đất liền cho tiện việc lưu thông. Người đời sau theo đó đắp thành đường đất - naytrải nhựa khang trang, nhưng tên gọi thì vẫn vậy. Hai bên đường ngày nay có phố, nhà cửa khá khang trang, vườn tược tươi tốt.

Năm 2003, người ta đã xây dựng cầu bê tông nối liền đôi bờ của cửa biển Hà Tiên, bộ mặt khu vực dưới chân núi Kim Dự, do đó cũng đã thay đổi rất nhiều.

Núi Đá Dựng

Núi Đá Dựng như một tòa lâu đài đá vĩ đại, kiên cố với hàng trăm vọng pháo đài, hàng ngàn gác chuông thiên tạo. Nó cũng được coi là tác phẩm kỳ vĩ của thiên nhiên đã ban tặng cho Hà Tiên thêm phần diễm lệ, với một vẻ đẹp cùng với những huyền thoại và truyền thuyết. Do đặc trưng cấu tạo, cấu trúc địa chất, cùng với sự xâm thực và tác động của thiên nhiên qua thời gian dài, nên trong lòng núi có rất nhiều hang động. Mỗi hang động mang nét bí ẩn, lạ lùng khác nhau: hang Dơi có thạch nhũ hình bầu hồ lô; hang Thần Kim Qui có khối đá xanh, dẹp hình con rùa; ở động Bồng Lai, không khí trong lành…

Ngoài những hang động kỳ vĩ chứa đựng nhiều bí ẩn, núi Đá Dựng còn có truyền thuyết ly kỳ về câu chuyện Thạch Sanh - Lý Thông, rất nổi tiếng trong dân gian. Hang Cội Hàng Gia ở sườn núi Đá Dựng được cho là nơi sinh sống của Thạch Sanh. Ở trước cửa động có nhiều phiến đá ghép mí, chồng khít lại với nhau tạo thành một mái vòm tự nhiên. Theo truyền thuyết, một buổi sáng xưa kia, từ nơi đây, Thạch Sanh đã giương cung bắn chim đại bàng yêu tinh đang cắp nàng công chúa bay ngang qua núi Đá Dựng…

Núi Thạch Động

Thạch Động còn được gọi là Thạch Động Thôn Vân (động đá nuốt mây) vì động ở độ cao 50m. Vào lúc sáng tinh mơ, những tảng mây trắng xốp nhẹ như bông là là bay qua đỉnh động rồi bị cản. Mây dừng lại rồi từ từ tỏa quanh cửa động gây ấn tượng như miệng động đang nuốt mây.

Nhìn từ phía nam, những vồ đá gồ ghề của Thạch Động trông giống như mặt mũi của một vị tướng đội mũ lông nên người Pháp đặt tên là “Bonnet à Poil”. Thạch Động có cả đường xe hơi lên tới bậc thang vào động. Động khá rộng, những giọt nước mưa theo tháng năm xâm thực đá, len lách chảy xuống, hòa tan với chất vôi tạo thành những thạch nhũ rất độc đáo.

Đứng trước cửa động nhìn lên đỉnh Thạch Động trông giống một con đại bàng đang tung cánh rất oai phong. Xung quanh Thạch Động có những hòn đá nhô ra giống như đầu của chim đại bàng.