Hành trình xác định nhân dạng tướng cướp Dũng “chim xanh”

Trải qua hàng chục chuyên án lớn nhỏ, nhưng khi ngồi kể lại những câu chuyện vụ án cho chúng tôi nghe, họa sĩ Võ Tấn Thành (63 tuổi, ấp Tân Bình, P. Bửu Hòa, TP.Biên Hòa, Đồng Nai) luôn nhắc về câu chuyện băng cướp Dũng “chim xanh”, đối tượng tầm nã hàng đầu của lực lượng cảnh sát lúc bấy giờ. Vào những năm 2000-2001, trên địa phận các tỉnh, thành phố phía Nam, đặc biệt là khu vực TP.HCM và các tuyến đường cao tốc xung quanh liên tiếp xảy ra các vụ cướp nghiêm trọng. Đối tượng gây án không chỉ liều lĩnh mà còn có trong tay súng quân dụng K54, cứ gặp những chiếc xe tải đơn độc chạy trong đêm tối hay những tiệm vàng ít người là chúng sà vào “hỏi thăm”. Trong lúc tháo chạy nếu có ai truy đuổi, bọn cướp sẵn sàng bắn trả, mở “đường máu” thoát thân. Chỉ trong một thời gian rất ngắn, băng cướp gồm hai thanh niên chạy Dream xài K54 ấy đã trở nỗi kinh hoàng của cánh tài xế và những cư dân hai ven đường.

Những vụ cướp liên tiếp gây chấn động thời điểm đó đến giờ vẫn được nhiều người dân kể. Một đêm cuối tháng 4/2001, tài xế Nguyễn Văn Tân (ngụ Phú Yên), chạy tuyến Đồng Nai- Vũng Tàu khi đến đèo Con Rắn thì bất ngờ gặp hai thanh niên chạy Dream chặn đầu, yêu cầu dừng lại. Sau đó, chúng dùng súng khống chế, cướp túi xách một nạn nhân nữ trên xe cùng toàn bộ tiền bạc vật dụng của tài xế. Ngày 27/5/2001, tại Bình Phước, bọn cướp táo tợn tiếp tục gây ra vụ cướp 103 triệu đồng trên xe ô tô do tài xế Châu Ngọc Phương (ngụ Vũng Tàu) điều khiển khi đang trên đường về TPHCM. Ngoài vụ này, cơ quan chức năng còn xác định có thể băng cướp nói trên cũng chính là “tác giả” của hai vụ cướp tiệm vàng tại đây ngày 17/3 và 28/3/2001, làm hai người bị thương, bởi cách thức ra tay và phương tiện gây án cùng là chiếc xe Dream và súng K54.

Không chỉ ở những tỉnh xa xôi, băng cướp này còn thường xuyên tung hoành tại các cung đường thuộc khu vực Bình Dương, Long An, TP.HCM… Ngày 31/5, một vụ cướp đã xảy ra trên tỉnh lộ 745 với xe ô tô do tài xế Trần Văn Dự (ngụ Long An) điều khiển. Không dừng lại ở đó, hàng loạt những tin báo và rất nhiều nạn nhân đã tới cơ quan cảnh sát khai bị cướp mà hung thủ cũng được mô tả nhân dạng giống nhau. Thời điểm gây án của băng cướp này thường là vào ban đêm nên rất khó cho các nạn nhân kêu cứu và cho công tác điều tra, truy đuổi của lực lượng cảnh sát.

 

Trước sự manh động, táo tợn của băng cướp nguy hiểm, Bộ Công an đã sáp nhập chuyên án 410C của Công an tỉnh Ðồng Nai cùng với những chuyên án mà công an các tỉnh thành khác đang triển khai để thành chuyên án mang bí số CS 501, do Thiếu tướng Nguyễn Việt Thanh (bấy giờ là Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát phòng chống tội phạm Bộ công an phía Nam) làm Trưởng ban chuyên án. Họa sĩ Võ Tấn Thành cũng được mời tham gia công tác điều tra.

 

Dũng "chim xanh" và hàng nóng. Ảnh: T.G

Theo lời kể của họa sĩ Thành thì khi ấy, việc lần tìm dấu vết của nhóm cướp rất khó khăn, bởi sự việc xảy ra ở khu vực rộng lớn nhưng toàn vào ban đêm nên không ai nhận diện chính xác được tướng mạo của tên cướp hung hãn. Địa bàn hoạt động của chúng lại ở nhiều tỉnh và di chuyển liên tục, nên rất khó khoanh vùng. Cả Ban chuyên án và họa sĩ Thành hàng ngày phải rong ruổi trên những tuyến Quốc lộ rồi đi từ tỉnh thành này qua tỉnh khác để lần tìm manh mối.

Khoảng thời gian này, các trinh sát ban chuyên án đã lần lượt bố trí cho ông tiếp xúc với khoảng trên dưới 20 người, là nạn nhân của các vụ cướp. Cả 20 người là ở những địa phương khác nhau nên họa sĩ hầu như phải đi liên tục, dài ngày để tìm gặp. Những người này mô tả từng đặc điểm của tên cướp đã tấn công họ cho họa sĩ Thành, như dáng người người cao lớn, tóc dài, có giọng nói vang cao, má hóp…. “Trong chuyên án này có rất nhiều nạn nhân bị cướp một cách bất ngờ nên ban đầu những lời khai có sự mâu thuẫn, chồng chéo gây khó khăn cho việc nhận diện. Vì thế, chúng tôi nhiều lần tới tìm gặp, phải động viên để họ trấn tĩnh cung cấp thông tin. Sau khi có những lời khai ấy, tôi tập hợp lại và theo đó để phác thảo bức hình chân dung nghi phạm”, họa sĩ kể.

Cứ mỗi lần tiếp xúc nạn nhân là họa sĩ Thành lại nhanh chóng ghi nhớ những đặc điểm mà các bị hại cung cấp và tranh thủ phác họa trên nền giấy trắng với cây bút chì nhỏ. Qua những lời kể của từng người, họa sĩ Thành lại kiểm tra và bổ sung thêm cho bức hình của mình. Ông cho biết: “Ban đầu, tôi dùng bút chì vẽ đen trắng trên nền giấy thô sơ cho các nạn nhân dễ nhận diện, sau đó dùng bút màu vẽ đậm dần lên và cuối cùng đi tới hoàn thiện bức chân dung”. Từng chi tiết, từng nét vẽ dù chỉ là nhỏ nhất cũng được ông đặc biệt chú ý và khắc họa sao cho thật giống với lời các nhân chứng. Qua một thời gian với rất nhiều công sức, bức hình vẽ khuôn mặt tên cướp của họa sĩ cũng hoàn thành.

Sau khi phác thảo bức chân dung nhiều nạn nhân đều khẳng định rất giống hung thủ. Qua một vài lần hoàn thiện các chi tiết cuối cùng, chân dung kẻ thủ ác đã lộ mặt. Nhờ bức ảnh các trinh sát đã rà soát, trích lục hàng loạt hồ sơ tội phạm, khoanh vùng và tìm kiếm thông tin trong các tỉnh thành nơi xảy ra những vụ cướp thì phát hiện kẻ nghi vấn có khuôn mặt giống hệt chân dung là Nguyễn Chí Dũng (còn có tên gọi khác là Nguyễn Chí Thành, biệt danh Dũng “chim xanh”, SN 1966, ngụ xã Tân Khai, huyện Bình Long (huyện Hớn Quản ngày nay - PV), tỉnh Bình Phước). Dũng “chim xanh” là võ sư huyền đai tam đẳng taekwondo, từng là vận động viên của Quân khu 7, diễn viên đóng thế trong một số bộ phim võ thuật. Dũng từng có hàng loạt các tiền án, tiền sự như: “trộm cắp tài sản”, “cướp tài sản”, “cố ý gây thương tích”… Với hàng loạt “chiến tích” bất hảo như thế, hắn phải trả giá bằng 4 năm trong trại giam. Đến cuối năm 1997, Dũng “chim xanh” ra tù và lang bạt giang hồ mà không ai biết đi đâu. Do có võ nghệ hơn người, lại từng đóng nhiều vai trong những bộ phim bạo lực nên Dũng có khả năng dùng dao, kiếm, côn thuần thục, có thể bắn súng bằng cả hai tay. Cái biệt danh Dũng “chim xanh” mà giới giang hồ đặt cho gã cũng là vì vậy, bởi hắn ra tay nhanh và chuẩn xác như chim cắt, liều lĩnh vô cùng.

Nhanh chóng tìm lại hồ sơ liên quan về Dũng “chim xanh”, Ban chuyên án cũng lần ra được dấu vết của tên đồng phạm của Dũng là Phạm Văn Đỉnh. Kẻ tòng phạm này chính là người luôn đi cùng Dũng chạy trên chiếc Dream để gây án. Sáng 15/10/2001, hàng chục trinh sát và đặc nhiệm đã cải trang xung quanh nhà Dũng và bắt được gã. Tên tướng cướp khét tiếng ban đầu còn chối cãi, kêu oan nhưng sau khi được các nạn nhân nhận diện và nhất là khi tay “đồng nghiệp” Phạm Văn Đỉnh bị bắt thì Dũng đành cúi đầu nhận tội. Qua lời khai của hai tên cướp, hàng loạt những tay đàn em và những tên đầu mối cung cấp súng, đạn cho Dũng cũng lần lượt sa lưới. Trong chuyên án này, cơ quan cảnh sát cũng thu giữ nhiều vũ khí quân dụng và đạn được tàng trữ trái phép từ băng cướp.

 

Cái giá phải trả của tên cướp táo tợn Năm 2004, TAND TP.HCM tuyên phạt Dũng và Định mức án tử hình về các tội cướp tài sản và hiếp dâm trẻ em, tàng trữ vũ khí quân dụng. Có 13 bị cáo khác cũng là đồng bọn của Dũng nhận mức án từ 18 tháng đến 12 năm tù về các tội cướp; mua bán, tàng trữ trái phép vũ khí quân dụng; tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; che giấu, không tố giác tội phạm. Dũng "chim xanh" đã phải trả giá cho cơn mộng mị "xanh" lạc lối của hắn bằng chính sinh mạng của mình.