Lễ vật dâng cúng Thanh minh
GiadinhNet - Theo ông Trịnh Yên, Ủy viên Hội Các dòng họ Việt Nam, Thanh minh như một ngày giỗ chung của mọi nhà nhằm báo hiếu trả nghĩa người quá cố. Dù đi làm ăn xa con cháu cũng cố về chăm sóc sinh phần tổ tiên. Với nhiều gia tộc, việc tảo mộ trong tiết Thanh minh được quy định rõ trong gia phả.
![]() |
|
Tảo mộ, tu chỉnh lại mộ phần tổ tiên trong tiết Thanh minh thể hiện đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn. Ảnh: TL |
|
Theo các nhà tâm linh, Thanh minh là lễ tiết hàng năm, sau Lập xuân 45 ngày, sau ngày Đông chí 105 ngày. Năm nay, Thanh minh bắt đầu từ 22h ngày 4/4 dương lịch (24/2 âm lịch) và kết thúc vào khoảng ngày 20, hay 21/4 khi tiết Cốc vũ bắt đầu. Tiết Thanh minh trời thường quang đãng, sáng sủa, mưa phùn và nồm ẩm chấm dứt. Thanh minh vừa là dịp lễ, vừa là ngày mặt trời ở vị trí hoàng đạo, may mắn và người dân đi tảo mộ, tu chỉnh lại mộ phần tổ tiên với đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn. |
Với các nhà tâm linh, Thanh minh vừa là dịp lễ, vừa là ngày mặt trời ở vị trí hoàng đạo, may mắn và người dân đi tảo mộ, tu chỉnh lại mộ phần tổ tiên với đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn. Với nhiều gia đình, lễ tảo mộ là dịp con cháu sum họp để thực hiện trách nhiệm, sự tận nghĩa, hiếu hạnh, thành kính với tổ tiên.
Trong gia tộc, phụ lão đi trước mang vàng hương, thanh niên đi sau đội mâm lễ, rồi thứ tự người già, trưởng nam, trưởng nữ, con cháu ruột nội ngoại, dâu rể. Người lớn thắp hương, sửa sang mộ phần, dâng hương hoa, vàng, nến…Con trẻ cũng theo đi tảo mộ để biết về gia tiên, dòng tộc. Phẩm vật cúng lễ tuy “tay xách, nách mang” nhưng không được thuê người giúp để thể hiện lòng thành với tiên tổ. Sau khi dâng hương tổ tiên, mọi người sẽ đi dâng hương một vòng những ngôi mộ không có người tới thăm, thể hiện tâm đức của người đang sống với người đã khuất.
Thượng tọa Thích Thanh Duệ (Giáo hội Phật giáo Việt Nam) hướng dẫn trong Văn khấn Việt Nam: Lễ cúng trong tiết Thanh minh gồm: Nước, hương đèn, trầu cau, tiền vàng, hoa quả... Khi đến nghĩa trang (hay khu vực mộ phần tổ tiên), gia chủ đặt lễ vào chỗ thờ chung, sau đó thắp hương, đèn vái các vị thần linh, thổ địa rồi khấn cầu cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát, độ trì cho con cháu mạnh khỏe an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thanh bình.
Khi đến mộ phần, gia chủ đặt lễ vào am (nơi cúng chung), nếu không có thì dùng đôn (ghế) đặt lễ vật. Dân gian thường có 2 lễ: Một lễ quan niệm cúng sơn thần, thổ địa… cai quản để xin quan thần linh thổ địa cho phép tảo mộ, chăm chút, phát quang, sửa sang, bồi thổ phần mộ và độ cho vong linh được yên ổn, siêu thoát.
Theo ông Đặng Nam, Trung tâm UNESCO cổ học Phương Đông, các phần mộ nhiều khi cách xa, thăm viếng trọn vẹn mất cả ngày, cả tuần. Nhưng nếu đã đi cúng tại mộ phần thì phải thăm mộ tổ trước, rồi mới tới các mộ kế cận. Đứng lễ cúng tế nếu là họ tộc thì người già nhất họ sẽ dâng hương, cúng tế, rồi mới tới con cháu đồng tâm khấn vái. Nếu là gia đình thì trưởng nam dâng hương. Đợi hết 2/3 hương thì hóa vàng, hạ lễ và thụ lộc.
Nếu không có điều kiện đi tới các phần mộ thì có thể cúng Thanh minh tại nhà, hoặc nhà thờ họ rồi chia lộc cho con cháu để thể hiện tình cảm ruột rà, tình nghĩa. “Thanh minh như một ngày giỗ chung của mọi nhà nhằm báo hiếu trả nghĩa người quá cố. Dù đi làm ăn xa ai cũng cố về chăm sóc sinh phần tổ tiên, là dịp cha chú ôn chuyện xưa, dạy bảo con cháu, dâu rể biết về mộ phần, tên tuổi, vai vế của tổ tiên, về dòng họ phụng thờ. Với nhiều gia tộc, việc tảo mộ quy định rõ trong gia phả, cứ đúng ngày là con cháu phải về phụng sự, như sợi dây vô hình nối kết dòng họ”, ông Trịnh Yên cho biết.
Nên và không nên trong cúng Thanh minh
Cũng theo ông Đặng Nam, trong cúng Thanh minh, các gia chủ lưu ý một số điều sau:
Nên:
> Cúng Thanh minh bằng lễ chay, không nên làm lễ mặn bởi quan niệm được ăn chay, niệm Phật mới dễ siêu thoát.
> Nên sắm lễ chay với: Xôi chè, oản chuối, bánh trái, chai nước, gạo muối, bỏng, bơ, chén mật ong.
> Khi tảo mộ, nếu là mộ xây thì xin phép được bao sái mộ chí, sơn vẽ, tu sửa phần bị hư hỏng. Với mộ đất thì xin phép rẫy cỏ, đắp đất tôn cao…với tâm nguyện để mộ phát gia tộc mới thịnh vượng. Lưu ý: sơn, giấy, hoa ở mộ thường chọn màu đỏ để khu mộ vượng khí, đẹp và có tài lộc.
> Ngoài mộ phần thân quyến, nên thắp hương cả những ngôi mộ vô chủ, hoặc gần đó.
Không nên:
Hà Nội tiếp tục cấm ô tô trên 16 chỗ vào phố cổ trong giờ cao điểm
Đời sống - 1 giờ trướcUBND TP Hà Nội vừa chấp thuận tiếp tục triển khai phương án hạn chế ô tô trên 16 chỗ lưu thông trong khu vực phố cổ và quanh hồ Hoàn Kiếm vào giờ cao điểm, theo đề xuất của Sở Xây dựng.
Phát động Chương trình “Vì nụ cười trẻ em” và “Ươm mầm nhân ái” năm 2025: Chung tay vì tương lai trẻ em Việt
Xã hội - 2 giờ trướcGĐXH - Chiều 28/11, tại Hà Nội, Tạp chí Sức khỏe trẻ em tổ chức Lễ phát động Chương trình “Vì nụ cười trẻ em”, Cuộc thi viết “Vì nụ cười trẻ em” và Chương trình “Ươm mầm nhân ái” năm 2025.
Phá đường dây mại dâm ‘khép kín’ từ quán karaoke đến nhà nghỉ ở Hà Nội
Pháp luật - 2 giờ trướcKhi khách hát có nhu cầu mua dâm, quản lý quán karaoke sẽ liên hệ với các “đầu mối”. Các quán karaoke này cũng duy trì liên lạc với một số lái taxi quen, chuyên chở khách và gái bán dâm đến các nhà nghỉ.
Thu 12.000 đồng/giờ đón con muộn: Cha mẹ thở phào vì cô giáo 'tăng ca có lương'
Giáo dục - 3 giờ trướcTrên mạng xã hội, nhiều người Hà Nội mừng vì quy định thu 12.000 đồng/giờ đón con muộn hoặc gửi sớm: "Vừa yên tâm vừa đỡ áy náy vì cô giáo được trả tiền tăng ca".
Những con giáp nói dối cao thủ: Khéo đến mức khó ai phát hiện
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH - Trong 12 con giáp, có những người sở hữu khả năng ăn nói cực kỳ linh hoạt, lời nói mềm mại, thuyết phục và đôi khi còn khiến người khác tin tưởng tuyệt đối.
Dự báo biến đổi con giáp Mão tháng 10 âm lịch 2025: Cơ hội và thách thức
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà đã dự báo những biến động về các phương diện của con giáp Mão trong tháng 10 âm lịch 2025 dưới đây. Bạn có thể tham khảo để chủ động trước mọi vận hạn và hành động quyết liệt cho những vận may trong tháng này.
Phát hiện 2,4 tấn nguyên liệu thuốc lá không rõ nguồn gốc ở Cao Bằng
Pháp luật - 5 giờ trướcGĐXH - Lực lượng công an tỉnh Cao Bằng vừa phối hợp kiểm tra, phát hiện ô tô biển kiểm soát 29G-01x.xx vận chuyển 2.472kg nguyên liệu thuốc lá không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc.
Tổ hợp sân thể thao, chợ tạm trái phép trên đất dự án Yên Hòa vẫn 'sáng đèn': Công ty điện lực nói gì?
Đời sống - 6 giờ trướcGĐXH - Dù đã bị UBND phường Yên Hòa (TP Hà Nội) ra "tối hậu thư" yêu cầu dẹp bỏ trước ngày 25/11, tổ hợp công trình vi phạm trên lô đất C2 vẫn ngang nhiên hoạt động. Đáng chú ý, dù chính quyền đã đề nghị ngừng cấp điện, các công trình này vẫn "sáng đèn", hoạt động nhộn nhịp.
Nam thanh niên Hà Nội suýt mất nửa tỷ đồng khi nhận tin trúng tuyển lao động ở Mỹ
Pháp luật - 6 giờ trướcGĐXH - Công an phường Kim Liên (Hà Nội) vừa giải cứu một nam thanh niên bị bắt cóc online sau khi nhận được thông báo trúng tuyển lao động ở Mỹ.
Bão số 15 diễn biến phức tạp, áp thấp nhiệt đới lại sắp tiến vào Biển Đông
Thời sự - 7 giờ trướcGĐXH - Cơ quan khí tượng thủy văn dự báo, bão sẽ thay đổi hướng liên tục trong 3 ngày tới. Trong khi đó áp thấp nhiệt đới lại sắp tiến vào Biển Đông.
Tháng sinh Âm lịch của người có năng lực xuất chúng
Đời sốngGĐXH - Trong số 12 tháng, có 3 tháng Âm lịch đặc biệt được xem là "điểm vàng" tạo nên những con người trí tuệ sắc bén, bản lĩnh kiên cường và năng lực vượt trội, sớm muộn cũng đạt được sự nghiệp ổn định và cuộc sống phú quý.
