Lễ vật dâng cúng Thanh minh
GiadinhNet - Theo ông Trịnh Yên, Ủy viên Hội Các dòng họ Việt Nam, Thanh minh như một ngày giỗ chung của mọi nhà nhằm báo hiếu trả nghĩa người quá cố. Dù đi làm ăn xa con cháu cũng cố về chăm sóc sinh phần tổ tiên. Với nhiều gia tộc, việc tảo mộ trong tiết Thanh minh được quy định rõ trong gia phả.
![]() |
|
Tảo mộ, tu chỉnh lại mộ phần tổ tiên trong tiết Thanh minh thể hiện đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn. Ảnh: TL |
|
Theo các nhà tâm linh, Thanh minh là lễ tiết hàng năm, sau Lập xuân 45 ngày, sau ngày Đông chí 105 ngày. Năm nay, Thanh minh bắt đầu từ 22h ngày 4/4 dương lịch (24/2 âm lịch) và kết thúc vào khoảng ngày 20, hay 21/4 khi tiết Cốc vũ bắt đầu. Tiết Thanh minh trời thường quang đãng, sáng sủa, mưa phùn và nồm ẩm chấm dứt. Thanh minh vừa là dịp lễ, vừa là ngày mặt trời ở vị trí hoàng đạo, may mắn và người dân đi tảo mộ, tu chỉnh lại mộ phần tổ tiên với đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn. |
Với các nhà tâm linh, Thanh minh vừa là dịp lễ, vừa là ngày mặt trời ở vị trí hoàng đạo, may mắn và người dân đi tảo mộ, tu chỉnh lại mộ phần tổ tiên với đạo nghĩa uống nước nhớ nguồn. Với nhiều gia đình, lễ tảo mộ là dịp con cháu sum họp để thực hiện trách nhiệm, sự tận nghĩa, hiếu hạnh, thành kính với tổ tiên.
Trong gia tộc, phụ lão đi trước mang vàng hương, thanh niên đi sau đội mâm lễ, rồi thứ tự người già, trưởng nam, trưởng nữ, con cháu ruột nội ngoại, dâu rể. Người lớn thắp hương, sửa sang mộ phần, dâng hương hoa, vàng, nến…Con trẻ cũng theo đi tảo mộ để biết về gia tiên, dòng tộc. Phẩm vật cúng lễ tuy “tay xách, nách mang” nhưng không được thuê người giúp để thể hiện lòng thành với tiên tổ. Sau khi dâng hương tổ tiên, mọi người sẽ đi dâng hương một vòng những ngôi mộ không có người tới thăm, thể hiện tâm đức của người đang sống với người đã khuất.
Thượng tọa Thích Thanh Duệ (Giáo hội Phật giáo Việt Nam) hướng dẫn trong Văn khấn Việt Nam: Lễ cúng trong tiết Thanh minh gồm: Nước, hương đèn, trầu cau, tiền vàng, hoa quả... Khi đến nghĩa trang (hay khu vực mộ phần tổ tiên), gia chủ đặt lễ vào chỗ thờ chung, sau đó thắp hương, đèn vái các vị thần linh, thổ địa rồi khấn cầu cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát, độ trì cho con cháu mạnh khỏe an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thanh bình.
Khi đến mộ phần, gia chủ đặt lễ vào am (nơi cúng chung), nếu không có thì dùng đôn (ghế) đặt lễ vật. Dân gian thường có 2 lễ: Một lễ quan niệm cúng sơn thần, thổ địa… cai quản để xin quan thần linh thổ địa cho phép tảo mộ, chăm chút, phát quang, sửa sang, bồi thổ phần mộ và độ cho vong linh được yên ổn, siêu thoát.
Theo ông Đặng Nam, Trung tâm UNESCO cổ học Phương Đông, các phần mộ nhiều khi cách xa, thăm viếng trọn vẹn mất cả ngày, cả tuần. Nhưng nếu đã đi cúng tại mộ phần thì phải thăm mộ tổ trước, rồi mới tới các mộ kế cận. Đứng lễ cúng tế nếu là họ tộc thì người già nhất họ sẽ dâng hương, cúng tế, rồi mới tới con cháu đồng tâm khấn vái. Nếu là gia đình thì trưởng nam dâng hương. Đợi hết 2/3 hương thì hóa vàng, hạ lễ và thụ lộc.
Nếu không có điều kiện đi tới các phần mộ thì có thể cúng Thanh minh tại nhà, hoặc nhà thờ họ rồi chia lộc cho con cháu để thể hiện tình cảm ruột rà, tình nghĩa. “Thanh minh như một ngày giỗ chung của mọi nhà nhằm báo hiếu trả nghĩa người quá cố. Dù đi làm ăn xa ai cũng cố về chăm sóc sinh phần tổ tiên, là dịp cha chú ôn chuyện xưa, dạy bảo con cháu, dâu rể biết về mộ phần, tên tuổi, vai vế của tổ tiên, về dòng họ phụng thờ. Với nhiều gia tộc, việc tảo mộ quy định rõ trong gia phả, cứ đúng ngày là con cháu phải về phụng sự, như sợi dây vô hình nối kết dòng họ”, ông Trịnh Yên cho biết.
Nên và không nên trong cúng Thanh minh
Cũng theo ông Đặng Nam, trong cúng Thanh minh, các gia chủ lưu ý một số điều sau:
Nên:
> Cúng Thanh minh bằng lễ chay, không nên làm lễ mặn bởi quan niệm được ăn chay, niệm Phật mới dễ siêu thoát.
> Nên sắm lễ chay với: Xôi chè, oản chuối, bánh trái, chai nước, gạo muối, bỏng, bơ, chén mật ong.
> Khi tảo mộ, nếu là mộ xây thì xin phép được bao sái mộ chí, sơn vẽ, tu sửa phần bị hư hỏng. Với mộ đất thì xin phép rẫy cỏ, đắp đất tôn cao…với tâm nguyện để mộ phát gia tộc mới thịnh vượng. Lưu ý: sơn, giấy, hoa ở mộ thường chọn màu đỏ để khu mộ vượng khí, đẹp và có tài lộc.
> Ngoài mộ phần thân quyến, nên thắp hương cả những ngôi mộ vô chủ, hoặc gần đó.
Không nên:
Vào web 'đen' mua 'đồ chơi', người đàn ông ở Hà Nội bị lừa gần 2 tỷ đồng
Pháp luật - 15 phút trướcKhi vào trang web "đen", anh Q được một tài khoản hướng dẫn mua đồ chơi tình dục, nạn nhân làm theo và bị lừa gần 2 tỷ đồng.
Vượt đèn đỏ có thể bị phạt đến 22 triệu đồng, ở trường hợp này người dân được đi, ‘không lo’ bị phạt
Đời sống - 18 phút trướcGĐXH - Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, vượt đèn đỏ người tham gia giao thông có thể bị phạt đến 22 triệu đồng. Tuy nhiên, tại một số trường hợp người tham gia giao thông không mắc lỗi nếu vượt đèn đỏ.
Hà Nội và miền Bắc đón tin vui về thời tiết hôm nay sau những ngày mưa lớn
Thời sự - 20 phút trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết hôm nay, mưa lớn ở khu vực Hà Nội và Bắc Bộ tạm ngớt, trời hửng nắng.
Tin sáng 20/8: Chi tiết lịch hạn chế phương tiện vào Hà Nội từ ngày mai; Học phí được miễn, phụ huynh đóng những khoản gì đầu năm học 2025-2026?
Thời sự - 20 phút trướcGĐXH - Cục CSGT (Bộ Công an) vừa có kế hoạch phân luồng, hạn chế phương tiện đi về hướng TP Hà Nội để phục vụ Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 (A80); ngoài học phí, phụ huynh vẫn cần chuẩn bị một số khoản đóng góp khác theo quy định.
Công an thông tin nguyên nhân xe khách chở 46 người bị lật ở Đắk Lắk
Thời sự - 29 phút trướcPhòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh Đắk Lắk) cho biết, do tài xế điều khiển xe khách lưu thông trên đường Hồ Chí Minh đã thiếu quan sát khiến xe bị lật làm nhiều người trọng thương.
Công an lên tiếng về thông tin “bé 6 tuổi bị bắt cóc” gây xôn xao ở Cà Mau
Pháp luật - 9 giờ trướcCông an khẳng định thông tin "bé 6 tuổi bị bắt cóc" ở Cà Mau là không đúng sự thật và sẽ xác minh để xử lý nghiêm
Người mẹ đau buồn chia sẻ sau khi tìm thấy thi thể con trai lạc trong rừng Cúc Phương
Thời sự - 11 giờ trướcAnh Nguyễn Quốc Mạnh (SN 1992, trú thành phố Hải Phòng) đi lạc vào trong rừng Cúc Phương, sau 6 ngày mất tích, gia đình đã nhận được tin báo.
Người dân giao nộp nhiều cá thể động vật quý hiếm
Xã hội - 11 giờ trướcGĐXH - Nhiều cá thể động vật hoang dã quý hiếm vừa được người dân Hà Tĩnh tự nguyện bàn giao cho Vườn Quốc gia Vũ Quang để thả về môi trường tự nhiên.
Công an Hà Nội bắt giữ 2 kẻ dàn cảnh va chạm giao thông để lấy trộm điện thoại
Pháp luật - 13 giờ trướcGĐXH - Ngày 19/8, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TP Hà Nội vừa phối hợp Công an phường Bạch Mai bắt giữ Trần Quốc Huy (45 tuổi) và Phạm Văn Thắng (56 tuổi) cùng trú phường Bạch Mai để điều tra hành vi trộm cắp tài sản.
Ninh Bình: Mẹ ôm con 5 tháng tuổi nhảy sông tự tử
Thời sự - 13 giờ trướcGĐXH - Người phụ nữ ở xã Ninh Giang (Ninh Bình) ôm con 5 tháng tuổi rời khỏi nhà, gia đình đi tìm thì phát hiện cháu bé đã tử vong thương tâm.
Dù được miễn học phí nhưng học sinh vẫn phải đóng những khoản tiền này trong năm học tới
Giáo dụcGĐXH - Từ tháng 9/2025 trở đi, học sinh từ mầm non đến hết THPT công lập trên phạm vi cả nước được miễn toàn bộ học phí. Tuy nhiên, học sinh vẫn phải đóng những khoản phí khác.
