Hà Nội
23°C / 22-25°C

Nếp nương đồ trong ống nứa của người Mường khiến thực khách 'mê tít'

Thứ ba, 08:15 16/02/2021 | Sản phẩm - Dịch vụ

Xuất phát từ việc người dân phải đi rừng vất vả từ sáng sớm đến tối muộn, họ phải mang theo một chút gạo để khi đói sẽ chặt ống nứa ở rừng, bỏ gạo và nước suối vào nướng lên thành cơm lam ngày nay.

Đã bao đời nay, cơm lam hiện hữu trong đời sống của người dân tộc Mường ở Kim Bôi, Hòa Bình. Cơm lam đơn giản chỉ là cách gọi quen thuộc của người dân ở đây với cách nấu cơm bằng ống nứa (người Mường gọi là ống hóp).

Nếp nương đồ trong ống nứa của người Mường khiến thực khách mê tít - Ảnh 2.

Có thể hiểu rằng "lam" là cách dùng ống nứa thay nồi để nấu, đó còn là cách đun nấu rất dân dã, khác thường của người dân miền núi.

Anh Bùi Đức Tiệp, người dân tộc Mường ở xã Hạ Bì (Kim Bôi, Hòa Bình) có nhiều năm kinh nghiệm làm cơm lam cho biết: "Xưa kia, mỗi lần người dân lên núi làm nương từ tinh mơ đến tối mịt mới về. Tiện có con dao đeo bên hông và cánh rừng nứa bạt ngàn, người dân nghĩ ra cách mang theo gạo nếp nương và muối vừng để thổi cơm trong ống nứa, chấm với muối vừng ăn rất ngon lại no lâu".

Hòa Bình cũng là cái "nôi" của các loại gạo nếp nương dẻo nổi tiếng nên ngày nay cơm lam đã trở thành một sản phẩm du lịch được mọi người biết đến. Để tạo được những hạt cơm lam dẻo và thơm, phải chọn loại gạo nếp nương có hạt vừa phải, thuôn dài, trắng và thơm. Gạo ngâm từ 8-10 tiếng, sau đó để ráo nước và cho vào ống nứa.

Phải chọn ống nứa bánh tẻ, không được quá già hoặc quá non. Bởi hương thơm từ ống nứa sẽ quyện cùng hương thơm của gạo nếp khi nướng, tạo nên mùi vị đặc trưng của món cơm lam ở Kim Bôi.

Nếp nương đồ trong ống nứa của người Mường khiến thực khách mê tít - Ảnh 3.

Ống nứa để nấu cơm lam được người dân chọn lựa kỹ càng, đốt càng dài càng tốt.


Khi đổ gạo vào các ống nứa không được nén quá chặt. Sau cùng, dùng lá cơm nếp cuộn chặt lại, bịt kín miệng ống rồi xếp lên bếp nướng. Xưa kia, người dân nướng cơm lam bằng củi, nhưng ngày nay chủ yếu sử dụng than bởi nó giữ nhiệt tốt, cơm chín đều.

Cơm được nướng trong khoảng 50 phút, phải trực tiếp canh lửa và xoay cơm lam thường xuyên, giữ lửa vừa phải. Nếu thấy mùi thơm từ ống lam bay ra có nghĩa là cơm sắp chín.

Nếp nương đồ trong ống nứa của người Mường khiến thực khách mê tít - Ảnh 4.

Bếp nướng cơm lam anh Tiệp tự "sáng tạo" để cùng một lúc có thể nướng được từ 40-50 ống.


Sau khi cơm chín được mang ra để gọt lớp vỏ ống lam bị cháy đen. Gọt, vót cũng đòi hỏi rất cầu kỳ, khéo léo để không bị lẹm vào phần cơm.

Để món cơm lam thêm hấp dẫn, du khách có thể ăn chung với thịt gà, thịt nướng nhưng ngon nhất vẫn là chấm muối vừng. Khi ăn, cơm có vị ngọt, bùi và hương thơm rất đặc trưng của tre, nứa quyện với hương thơm của lúa nếp nương.

Nếp nương đồ trong ống nứa của người Mường khiến thực khách mê tít - Ảnh 5.

Ống cơm lam của Hòa Bình không có lạc, không có đỗ nhưng được thay thế bằng mùi thơm đặc trưng của cốt dừa, lá dứa.


Từ khi du lịch phát triển ở địa phương, cơm lam trở thành đặc sản ở được du khách yêu thích nên mang lại lợi ích về kinh tế cho hàng trăm hộ gia đình trên các điểm tham quan, du lịch của huyện Kim Bôi như: Khu du lịch Suối khoáng, Cửu Thác, Thác Mặt Trời…

Anh Tiệp cũng cho biết thêm, để món cơm lam bắt mắt, anh tạo màu tím của lá cẩm, màu xanh của lá dứa và màu vàng từ củ nghệ. Giã, xay các loại lá này rồi lọc lấy nước ngâm cùng gạo. Hiện nay, theo nhu cầu của du khách, gia đình anh còn trộn gạo nếp cùng cùi dừa nạo sợi.

Nếp nương đồ trong ống nứa của người Mường khiến thực khách mê tít - Ảnh 6.

Những nguyên liệu để tạo màu cho món cơm lam thêm hấp dẫn.


Khi ăn món đặc sản này, thực khách tách thật khéo léo để lớp cơm bên trong không dính vào ống nứa. Những hạt gạo nếp nương thơm dẻo hòa quyện cùng vị béo ngậy của cốt dừa chắc chắn sẽ mang lại những hương vị hấp dẫn cho thực khách khi đến với miền sơn cước này.

Ống cơm lam của người Mường thường nhỏ hơn và có mùi vị khác với cơm lam của các dân tộc thiểu số ở các tỉnh miền núi như Cao Bằng, Tuyên Quang, Lạng Sơn…

Các dịp lễ hội, ngày nghỉ, du khách kéo về tham quan đông, có ngày anh Tiệp bán được hơn 200 ống cơm.

Nếp nương đồ trong ống nứa của người Mường khiến thực khách mê tít - Ảnh 7.

Vì không có chất bảo quản nên cơm lam ngon nhất là ăn trong ngày, nếu để qua đêm thì rán sơ qua và chấm muối vừng vẫn dẻo ngon.


Có thể nói, cơm lam không chỉ làm phong phú thêm ẩm thực của người Mường mà nó còn góp phần quảng bá văn hóa Mường Hòa Bình nói chung, huyện Kim Bôi nói riêng tới du khách khi đến tham quan du lịch.

Theo Dân Trí

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Cô gái 9X khởi nghiệp từ gà ủ muối, thu lãi 70 triệu đồng mỗi tuần

Cô gái 9X khởi nghiệp từ gà ủ muối, thu lãi 70 triệu đồng mỗi tuần

Xu hướng - 9 giờ trước

Chưa đến 2 năm mày mò khởi nghiệp với món gà ủ muối vàng óng ở Nghệ An, cô gái 9X nhanh chóng phủ sóng thương hiệu sản phẩm trên khắp cả nước. Mỗi tuần, cô thu lãi 70 triệu đồng.

Giảm gần 1 triệu đồng/kg, cua hoàng đế vẫn ế khách

Giảm gần 1 triệu đồng/kg, cua hoàng đế vẫn ế khách

Giá cả thị trường - 10 giờ trước

Giá cua hoàng đế tại các cửa hàng hải sản nhập khẩu giảm gần 1 triệu đồng/kg, về mức 1,6-1,9 triệu đồng/kg tuỳ loại. Tuy nhiên, sức mua giảm đáng kể so với mọi năm.

Cận Tết Trung thu, xuất hiện hàng nghìn bánh Trung thu không nguồn gốc bán trên thị trường 3 tỉnh

Cận Tết Trung thu, xuất hiện hàng nghìn bánh Trung thu không nguồn gốc bán trên thị trường 3 tỉnh

Sản phẩm - Dịch vụ - 13 giờ trước

GĐXH - Ngày 25/9, Tổng cục QLTT cho biết, lực lượng chức năng vừa phát hiện, thu giữ rất nhiều bánh Trung thu không rõ nguồn gốc trên địa bàn TP. Hà Nội, Hải Dương, Đắk Nông.

Bột giặt OMO xác lập kỷ lục Việt Nam cùng 1.000 chiếc khăn rằn

Bột giặt OMO xác lập kỷ lục Việt Nam cùng 1.000 chiếc khăn rằn

Sản phẩm - Dịch vụ - 15 giờ trước

Vừa qua, nhãn hàng bột giặt OMO đã xác lập kỷ lục Giặt khăn rằn bằng bột giặt OMO cùng thời điểm nhiều nhất tại Việt Nam tại Tp. Cần Thơ với sự tham gia của 100 bà con nơi đây.

Giá vàng hôm nay 25/9: Vàng nhẫn giảm giá sốc

Giá vàng hôm nay 25/9: Vàng nhẫn giảm giá sốc

Giá cả thị trường - 16 giờ trước

GĐXH - Giá vàng hôm nay ở trang sức, giá vàng nhẫn 24K các loại giảm 100.000 đồng/lượng.

Có 500 triệu gửi ngân hàng nào 6 tháng cho lãi suất cao nhất?

Có 500 triệu gửi ngân hàng nào 6 tháng cho lãi suất cao nhất?

Giá cả thị trường - 18 giờ trước

GĐXH - Ngày 25/9, nhiều ngân hàng giảm lãi suất huy động, thậm chí có nhà băng điều chỉnh lần thứ 4 trong tháng. Gửi tiền ngân hàng nào, kỳ hạn 6 tháng lãi cao nhất?

Thu nhập 30 triệu, làm sao để mua nhà ở Hà Nội?

Thu nhập 30 triệu, làm sao để mua nhà ở Hà Nội?

Giá cả thị trường - 19 giờ trước

GĐXH - Với mức thu nhập của phần đông 2 vợ chồng trẻ ở thành phố khoảng 30 triệu đồng/tháng thì câu chuyện mua nhà để gia đình họ có thể 'an cư lạc nghiệp' là nỗi băn khoăn lớn.

Dự báo 5 xu hướng làm đẹp thịnh hành trong năm 2023

Dự báo 5 xu hướng làm đẹp thịnh hành trong năm 2023

Sản phẩm - Dịch vụ - 19 giờ trước

GĐXH - Công cuộc làm đẹp luôn có sự biến động qua từng năm. Những xu hướng dưỡng da thịnh hành trong năm 2023 đang được chuyên gia đánh giá hiệu quả, tiết kiệm thời gian cho những người bận rộn hoặc lười biếng.

Chủ tiệm kiếm 50 triệu đồng một ngày nhờ loại bánh 'hot trend' với giới trẻ

Chủ tiệm kiếm 50 triệu đồng một ngày nhờ loại bánh 'hot trend' với giới trẻ

Xu hướng - 21 giờ trước

Bánh đồng xu phô mai Hàn Quốc xuất hiện tại Hà Nội, được giới trẻ săn đón. Đón đầu xu hướng, nhiều chủ tiệm "hốt bạc" mỗi ngày.

Loại đất hiếm có ở Việt Nam, ăn được như kẹo, giá hàng trăm nghìn/kg

Loại đất hiếm có ở Việt Nam, ăn được như kẹo, giá hàng trăm nghìn/kg

Sản phẩm - Dịch vụ - 1 ngày trước

Ít người nghĩ đất có thể ăn được. Nhưng ở Việt Nam, có một loại đất lạ có thể ăn được, thậm chí ăn ngon như kẹo, có giá bán tới hàng trăm nghìn đồng/kg.

Top