Người đứng sau Evergrande - tập đoàn bất động sản lớn nhất Trung Quốc với núi nợ làm rung chuyển thế giới - là ai?

Evergrande là một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc. Tập đoàn Evergrande được thành lập bởi tỷ phú Hứa Gia Ấn - người từng bước vượt nghèo để thành công, từ kỹ sư thép trở thành tỷ phú.

Ông Hứa Gia Ấn, Chủ tịch Evergrande - Ảnh: Reuters

Hứa Gia Ấn sinh năm 1958 tại tỉnh Hà Nam (Trung Quốc), ông từng có một tuổi thơ cơ cực. Khi mới 1 tuổi, mẹ qua đời, bố tham gia chiến tranh nên ông phải ở cùng bà ngoại. Nhà nghèo, ông Hứa quyết định nghỉ học sau khi tốt nghiệp THPT đi làm nông phụ giúp bà. Trong thời gian đầu đi kiếm tiền, tỷ phú Hứa Gia Ấn làm nhiều công việc nặng nhọc.

Năm 1977, ông quyết định đi thi đại học nhưng bị trượt. Sang 1978, với những nỗ lực cố gắng, ông đã thi đỗ vào Học viện Gang thép Vũ Hán.

Năm 1982, ông Hứa tốt nghiệp đại học và về công tác tại Công ty gang thép Vũ Dương, Hà Nam với chức trợ lý quản đốc phân xưởng.

Năm 1992, ông bỏ việc để tới Thâm Quyến. Thời gian đầu lại vô cùng khó khăn, ông phải ngủ ở hành lang hoặc gian bếp khi đang làm phụ trách một văn phòng công ty.

Năm 1993, ông Hứa thành lập và làm chủ công ty Toàn Đạt, Thâm Quyến.

Năm 1996, Hứa Gia Ấn đặt dấu mốc quan trọng khi thành lập Tập đoàn Evergrande. Tập đoàn này thành công nhờ phát triển các công trình nhà ở. Evergrande khẳng định họ "sở hữu hơn 1.300 dự án tại hơn 280 thành phố" trên khắp Trung Quốc.

Năm 2018, báo cáo của Brand Finance đã xếp hạng tập đoàn Evergrande là công ty bất động sản có giá trị nhất thế giới. Theo ước tính của Forbes, thời điểm đó tỷ phú Hứa Gia Ấn sở hữu 70% cổ phần của công ty, đưa ông trở thành người giàu thứ 53 trên thế giới và người giàu thứ 10 ở Trung Quốc.

Hứa Gia Ấn trở thành biểu tượng giàu có tột bậc của người Trung Quốc thời điểm đó, từ một đứa trẻ mồ côi mà trở thành tỷ phú, từng giành lấy vị trí người giàu nhất đất nước của Mã Hóa Đằng - ông chủ Tencent và Jack Ma - ông chủ Alibaba. Thậm chí ông còn giữ kỷ lục người có tốc độ gia tăng của cải lớn nhất trong trăm năm qua khi bình quân mỗi ngày tài sản của ông tăng thêm 1 tỷ NDT.

Hứa Gia Ấn từng là biểu tượng giàu có tột bậc của người Trung Quốc. Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, tham vọng của ông chủ họ Hứa không chỉ gói gọn trong lĩnh vực bất động sản.

Ngoài nhà ở, Evergrande còn đầu tư vào lĩnh vực xe điện, thể thao và công viên giải trí. Tập đoàn này thậm chí còn kinh doanh thực phẩm và nước uống, bán nước đóng chai, đồ tạp hóa, sản phẩm làm từ sữa cùng những mặt hàng khác trên khắp Trung Quốc.

Vào năm 2010, Evergrande mua một đội bóng, hiện có tên là CLB Quảng Châu Evergrande. Kể từ đó, CLB này đã xây dựng một trong những trung tâm đào tạo bóng đá hàng đầu thế giới, ngốn khoảng 185 triệu USD của Evergrande.

Quảng Châu Evergrande tiếp tục hướng đến những kỷ lục mới, trong đó có sân vận động bóng đá lớn nhất thế giới. Dự án 1,7 tỉ USD này dự kiến hoàn thành vào năm 2022, với sức chứa 100.000 khán giả.

Evergrande còn phát triển du lịch thông qua công viên giải trí Evergrande Fairyland. Tập đoàn này cũng đã công bố một công trình khổng lồ mang tên Đảo Hoa Đại Dương ở Hải Nam, tỉnh nhiệt đới thường được ví von là "Hawaii của Trung Quốc".

Dự án này bao gồm một hòn đảo nhân tạo với các trung tâm thương mại, viện bảo tàng và công viên giải trí. Theo báo cáo thường niên gần đây nhất của Evergrande, Đảo Hoa Đại Dương đã bắt đầu đón khách theo khuôn khổ của một chương trình thử nghiệm vào đầu năm nay để hướng đến kế hoạch mở cửa toàn diện vào cuối năm 2021.

Tuy nhiên, tham vọng của Hứa Gia Ấn đã đẩy Evergrande vào một cuộc khủng hoảng nợ trầm trọng chưa từng có. Khoản nợ khổng lồ 300 tỉ USD đã khiến giá cổ phiếu của Evergrande cắm đầu giảm 85% trong năm nay. Các cơ quan xếp hạng tín dụng toàn cầu cũng hạ thấp trái phiếu của tập đoàn này một cách không thương tiếc.

Giới chuyên gia khẳng định Evergrande lâm nguy vì quá tham vọng. Ảnh: Reuters

Cùng với đà đi xuống của Evergrande, tài sản của Hứa Gia Ấn cũng lao dốc không phanh, từ tỉ phú giàu có nhất Châu Á, hiện tài sản của ông chủ của Evergrande chỉ còn 7,33 tỉ USD, xếp thứ 369 trong danh sách những người giàu nhất thế giới.

Theo CNBC, hố nợ 300 tỷ USD của Evergrande cũng làm rung chuyển thị trường toàn cầu. Các chuyên gia thị trường cho rằng, "bom nợ" Evergrande có thể không dẫn đến một cuộc khủng hoảng tài chính tiếp theo, nhưng nó có thể gây ra nhiều biến động.

"Qủa bom nợ" Evergrande đã dẫn đến phiên bán tháo trên thị trường tài chính toàn cầu ngày thứ Hai (20/9) khiến khối tài sản của top 500 người giàu nhất thế giới "bốc hơi" 135 tỷ USD.

Cổ phiếu các công ty địa ốc lớn nhất Hồng Kông cũng giảm mạnh theo cổ phiếu Evergrande, khiến các tỷ phú nắm những công ty này mất một lượng lớn tài sản. Trong đó, các tỷ phú bất động sản Lee Shau-kee, Yang Huiyan, Lý Gia Thành và Henry Cheng mất tổng cộng hơn 6 tỷ USD.

Evergrande đã "đi lạc quá xa ra khỏi lĩnh vực kinh doanh cốt lỗi của họ. Đây là một trong những lí do khiến họ rơi cảnh hỗn độn như bây giờ" – nhà phân tích Mattie Bekink của Cơ quan nghiên cứu kinh tế Economist Intelligence Unit (trụ sở London - Anh) khẳng định.

Nhiều group chứng khoán hàng trăm nghìn thành viên bỗng dưng 'bay màu'

Nguyệt (tổng hợp)