Hà Nội
23°C / 22-25°C

Phát hiện chưa từng có trong lịch sử thiên văn học

Chủ nhật, 17:31 04/05/2025 | Tiêu điểm

Các nhà thiên văn học vừa phát hiện ra hai sao lùn trắng nằm trong một hệ nhị phân - nghĩa là chúng bị ràng buộc với nhau bằng lực hấp dẫn trong Dải Ngân Hà.

Theo một nghiên cứu công bố trên Nature Astronomy, các nhà thiên văn học vừa phát hiện một hệ sao đôi kỳ lạ, gồm hai sao lùn trắng – những lõi sao đã chết và cực kỳ đậm đặc – đang bị cuốn vào một định mệnh khốc liệt: một vụ nổ siêu tân tinh loại 1a với 4 giai đoạn nổ liên tiếp chưa từng được ghi nhận trước đây.

Hai sao lùn trắng này đang nằm trong một hệ nhị phân – nghĩa là chúng bị ràng buộc với nhau bằng lực hấp dẫn – trong Dải Ngân Hà, cách Trái Đất chỉ khoảng 160 năm ánh sáng.

Dù kích thước chỉ tương đương hoặc nhỉnh hơn Trái Đất đôi chút, nhưng khối lượng của chúng lại vô cùng lớn: một ngôi sao bằng 83% khối lượng Mặt Trời, còn ngôi sao kia là 72%. Theo nhà nghiên cứu James Munday làm việc tại Đại học Warwick (Anh) - tác giả chính của nghiên cứu, đây là cặp sao lùn trắng có tổng khối lượng lớn nhất từng được phát hiện.

Hai ngôi sao quay quanh nhau với chu kỳ chỉ khoảng 14 tiếng, nhanh đến mức khoảng cách giữa chúng nhỏ hơn 25 lần so với khoảng cách giữa Sao Thủy và Mặt Trời. Khoảng cách ấy ngày một thu hẹp khi hệ thống mất năng lượng – một quá trình chậm rãi kéo dài hàng tỷ năm.

Phát hiện chưa từng có trong lịch sử thiên văn học - Ảnh 1.

Vũ trụ ẩn chứa vô vàn điều bí ẩn. (Ảnh: University of Cambridge)

Và rồi, định mệnh sẽ gọi tên chúng. Một khi 2 sao lùn tiến đủ gần, ngôi sao nặng hơn – do lực hấp dẫn mạnh hơn – sẽ bắt đầu hút vật chất từ ngôi sao nhẹ hơn. Khi khối lượng tăng vượt ngưỡng cho phép, 2 ngôi sao sẽ kích hoạt chuỗi phản ứng nhiệt hạch dữ dội tạo ra vụ nổ siêu tân tinh loại 1a, lần này không chỉ một mà tận 4 tầng nổ liên tiếp.

Nhà thiên văn học Ingrid Pelisoli - đồng tác giả nghiên cứu - giải thích: "Sao lùn trắng có cấu trúc nhiều lớp giống như củ hành: lõi gồm carbon và oxy, bao quanh bởi lớp helium và lớp hydrogen. Khi ngôi sao nhẹ hơn truyền khối lượng cho ngôi sao nặng hơn, lớp helium của ngôi sao nặng hơn sẽ trở nên quá dày, gây ra vụ nổ đầu tiên. Làn sóng xung kích từ đó sẽ kích hoạt vụ nổ thứ hai ở lõi carbon-oxy. Sau đó, ngôi sao nhẹ hơn cũng phát nổ theo cách tương tự – helium trước, rồi lõi carbon-oxy".

Theo tính toán của các nhà khoa học, tất cả quá trình đó sẽ diễn ra trong chưa đầy 4 giây và dự kiến sẽ xảy ra trong khoảng 22,6 tỷ năm nữa. Khi đó, nếu Trái Đất – hiện mới 4,5 tỷ năm tuổi – còn tồn tại, chúng ta sẽ chứng kiến một quầng sáng chói gấp 10 lần Mặt Trăng trên bầu trời đêm.

Ông James Munday cho biết nếu khoảng cách giữa hai ngôi sao xa hơn, có thể chúng đã ung dung tự tại, không va chạm nhau. Ông nêu rõ: "Trong một quỹ đạo rộng hơn, chúng hoàn toàn có thể tồn tại ổn định mà không xảy ra tai họa nào. Nhưng lần này, chúng tôi biết chắc vụ nổ sẽ xảy ra và sẽ thắp sáng một phần của Dải Ngân Hà".

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Bão kèm lốc xoáy khiến ít nhất 25 người chết ở khu vực miền Trung nước Mỹ

Bão kèm lốc xoáy khiến ít nhất 25 người chết ở khu vực miền Trung nước Mỹ

Tiêu điểm - 6 giờ trước

Ít nhất 25 người đã thiệt mạng do các trận bão kèm lốc xoáy quét qua khu vực Trung Tây nước Mỹ từ cuối ngày 16/5 (theo giờ địa phương).

Phán quyết gây sốc của tòa trong vụ việc chồng đòi chia tiền khi phát hiện người vợ vừa ly hôn trúng số 100 tỷ đồng

Phán quyết gây sốc của tòa trong vụ việc chồng đòi chia tiền khi phát hiện người vợ vừa ly hôn trúng số 100 tỷ đồng

Tiêu điểm - 10 giờ trước

GĐXH - Người chồng đòi chia tiền khi phát hiện vợ cũ vừa ly hôn được 3 ngày trúng số 100 tỷ liệu có được phân chia tiền trúng xổ số?

Sự nuối tiếc của cụ ông từng quyết không chịu di dời nhà dù được đền bù 5,7 tỷ đồng và 3 căn nhà

Sự nuối tiếc của cụ ông từng quyết không chịu di dời nhà dù được đền bù 5,7 tỷ đồng và 3 căn nhà

Tiêu điểm - 1 ngày trước

GĐXH - Gia đình cụ ông ở Trung Quốc kiên quyết bám trụ lại ngôi nhà cũ dù xung quanh công trình xây dựng đường cao tốc đang thi công.

Sư tử cái xổng vào khu dân cư và vồ chết bé gái 14 tuổi

Sư tử cái xổng vào khu dân cư và vồ chết bé gái 14 tuổi

Tiêu điểm - 1 ngày trước

Một bé gái 14 tuổi đã bị một con sư tử cái tấn công và tha thi thể đi xa.

Phát hiện gần 50 thỏi vàng trị giá 103 tỷ đồng trong nhà tắm

Phát hiện gần 50 thỏi vàng trị giá 103 tỷ đồng trong nhà tắm

Tiêu điểm - 1 ngày trước

Một người đàn ông ở Pháp đã tìm thấy thùng gỗ chứa hàng chục kg vàng được giấu dưới lớp quần áo trong nhà tắm.

Băng tan nhanh chưa từng có, cuộc sống của 2 tỷ người bị đe dọa nghiêm trọng

Băng tan nhanh chưa từng có, cuộc sống của 2 tỷ người bị đe dọa nghiêm trọng

Tiêu điểm - 2 ngày trước

Sông băng - nguồn cung cấp nước ngọt tự nhiên cho hàng tỷ người - đang biến mất với tốc độ đáng báo động do biến đổi khí hậu toàn cầu.

Phát hiện mới đảo lộn quan niệm về trí tuệ người cổ đại

Phát hiện mới đảo lộn quan niệm về trí tuệ người cổ đại

Tiêu điểm - 2 ngày trước

Phát hiện mới cho thấy năng lực xã hội và trí tuệ phức tạp đã xuất hiện từ ít nhất 300.000 năm trước.

Bản đồ đặc biệt tiết lộ hành tinh có thể 2 lần tồn tại sự sống

Bản đồ đặc biệt tiết lộ hành tinh có thể 2 lần tồn tại sự sống

Tiêu điểm - 2 ngày trước

Một bản đồ tinh thể đột phá đã thiết lập từ dữ liệu tàu săn sự sống ngoài hành tinh Perseverance của NASA.

Thành phố xinh đẹp thu hút hàng chục triệu khách du lịch có nguy cơ biến mất

Thành phố xinh đẹp thu hút hàng chục triệu khách du lịch có nguy cơ biến mất

Tiêu điểm - 3 ngày trước

GD&TĐ -Các chuyên gia cảnh báo, Rome, thành phố xinh đẹp của châu Âu nổi tiếng với kiến trúc lịch sử có nguồn gốc từ lịch sử la Mã có thể

Phát hiện khối vàng nguyên chất trị giá 2,4 tỷ đồng dưới gốc cây

Phát hiện khối vàng nguyên chất trị giá 2,4 tỷ đồng dưới gốc cây

Tiêu điểm - 4 ngày trước

Một người dò kim loại đã phát hiện một khối vàng khổng lồ ở Ballarat, Australia với ước tính trị giá lên tới 100.000 USD.

Top