Tác dụng chữa bệnh của sắn dây

Hầu hết các bộ phận của cây sắn dây đều đã được sử dụng làm thuốc trong Đông y như:

- Củ (cát căn): Vị ngọt cay, tính mát; có tác dụng chữa sốt, làm ra mồ hôi, chữa sởi không mọc được, phiền tảo, khát nước, nhức đầu, kiết lỵ...

- Bột (cát phấn): Vị ngọt, tính rất lạnh, có tác dụng thanh nhiệt, trừ phiền, dùng chữa phiền nhiệt, miệng khát, ban nhiệt.

- Chảy máu mũi suốt ngày không ngừng, tâm thần phiền muộn: Củ sắn dây tươi giã nát, vắt lấy nước cốt, uống mỗi lần một chén con.

- Rắn cắn: Giã lá sắn dây tươi vắt lấy nước uống, bã đắp lên nơi rắn cắn. 

- Vết thương chảy nhiều máu: Dùng lá sắn dây tươi giã nát, đắp vào vết thương. 

- Viêm ruột, đau bụng đi ngoài giống kiết lỵ, cồn cào, buồn bực, nôn oẹ do uống nhầm các thứ thuốc nóng hoặc quá mãnh lịêt: Dùng bột sắn dây quấy đường uống; hoặc dùng cát căn 30g, rau má 20g giã nát, chế thêm nước, vắt lấy nước cốt uống trong ngày. 

- Trẻ sơ sinh miệng mím chặt, sùi bọt mép, không bú được: Lấy một đoạn dây sắn dây đốt thành than, nghiền mịn, dùng khoảng 3-5g bột hoà với sữa mẹ, nhỏ vào miệng trẻ. Làm như vậy vài lần trẻ sẽ mở miệng và bú được. 

- Ngực nóng, thổ huyết không ngừng: Củ sắn dây tươi giã nát, vắt lấy 500ml uống. 

Sắn dây có thể sử dụng kết hợp với một số vị thuốc khác. 

- Chống ngứa do mồ hôi: Bột sắn dây 5g, thiên hoa phấn 5g, hoạt thạch 20g, trộn đều, rắc lên những nơi ẩm ngứa. 

- Cảm mạo, sốt, cổ gáy cứng đơ, sợ gió, không mồ hôi: cát căn 8g, ma hoàng 5g, quế chi 4g, đại táo 5g, thược dược 4g, sinh khương 5g, cam thảo 4g; cho 600ml nước, sắc còn 200ml, chia 3 lần uống trong ngày. 

- Trẻ nhỏ cảm phong nhiệt, nôn mửa, đau đầu, kinh sợ khóc thét: Cát căn 30g giã nát, gạo tẻ 50g. Cát căn sắc với 2 bát nước lớn, đun cạn còn 1 bát, chắt lấy nước nấu cháo với gạo, thêm chút gừng sống và mật ong, cho trẻ ăn hàng ngày. 

- Cảm nắng, sốt nóng, nhức đầu, khát nước, có mồ hôi, nóng ruột, nôn oẹ: Bột sắn dây 12g hoà đường uống; hoặc dùng cát căn 20g, đậu ván (sao) 12g, giã giập, sắc nước uống trong ngày. 

- Cảm sốt nóng, nôn oẹ, khát nước, nhức đầu: Cát căn, sài hồ, chi tử, mỗi thứ 15-20g, sắc nước uống trong ngày. 

- Vùng ngực bụng nóng cồn cào, khát nước: Bột sắn dây 120g, gạo tẻ 15g. Gạo tẻ ngâm nước một đêm, chắt bỏ nước, trộn đều với bột sắn dây, nấu cháo ăn trong ngày. 

- Ngộ độc thức ăn, đại tiện ra máu do ăn phải đồ nóng, độc: Củ săn dây tươi, ngó sen tươi 2 thứ giã nát, vắt lấy 500ml nước cốt mỗi thứ, hoà đều, uống dần.