Vì sao Trái Đất xa Mặt Trời nhất trong năm nhưng vẫn nóng bức?
Dù hiện ở điểm xa Mặt Trời nhất, nhiều nơi trên Trái Đất vẫn bước vào cao điểm mùa hè với nhiệt độ tăng mạnh.
Mặt Trời mọc trên đường chân trời Trái Đất nhìn từ Trạm Vũ trụ Quốc tế. (Ảnh: NASA)
Vào lúc 15h55 chiều 3/7, theo giờ miền Đông nước Mỹ (ET), Trái Đất đã đạt vị trí xa nhất trong quỹ đạo quanh Mặt Trời, còn gọi là điểm viễn nhật (aphelion). Khi đó, hành tinh của chúng ta cách Mặt Trời xa hơn khoảng 5 triệu km so với điểm gần nhất vào tháng 1 hằng năm.
Tuy nhiên, đây là điều xảy ra thường niên vào đầu tháng 7 và không mâu thuẫn với thực tế là mùa hè đang đến ở Bắc Bán Cầu. Nguyên nhân là bởi khoảng cách giữa Trái Đất và Mặt Trời không quyết định các mùa trong năm.
Thay vào đó, chính độ nghiêng trục quay của Trái Đất mới là yếu tố gây ra sự thay đổi nhiệt độ theo mùa. Trái Đất nghiêng một góc khoảng 23,5 độ, khiến từng khu vực trên hành tinh nhận được lượng ánh sáng Mặt Trời khác nhau tùy thời điểm trong năm.
Minh họa khoảng cách và góc nghiêng của Trái Đất so với Mặt Trời vào mùa hè và mùa đông ở Bắc Bán Cầu. (Ảnh: NASA)
Vào tháng 7, Bắc Bán Cầu nghiêng về phía Mặt Trời. Thời gian chiếu sáng dài hơn, góc chiếu Mặt Trời cao hơn và ánh nắng trực tiếp hơn. Đây là các yếu tố chính tạo nên mùa hè nóng bức.
Trong khi đó, hình dạng quỹ đạo Trái Đất chỉ tạo ra sự chênh lệch khoảng 5 triệu km giữa điểm gần và xa Mặt Trời nhất, tức chỉ khoảng 3,3% so với khoảng cách trung bình là 150 triệu km.
Vì ánh sáng Mặt Trời tỏa ra theo không gian ba chiều, khoảng cách xa hơn khiến năng lượng Mặt Trời giảm đi khoảng 7%. Tuy nhiên, con số này vẫn nhỏ so với tác động của độ nghiêng trục.
Chùm sáng trên thể hiện góc chiếu lớn, chùm dưới là góc nhỏ như vào mùa hè ở Bắc Bán Cầu. (Ảnh: NASA)
Thực tế, tại các thành phố như Houston, New Orleans hay Phoenix của Mỹ (nơi gần vĩ độ 30 độ Bắc), năng lượng mặt trời nhận được vào mùa hè cao gấp đôi mùa đông. Tại các vùng vĩ độ 40 độ Bắc như New York, Denver hay Columbus, mức năng lượng tăng từ khoảng 145 watt mỗi mét vuông vào mùa đông lên tới 430 watt mỗi mét vuông vào mùa hè. Đây là sự chênh lệch gần gấp ba lần.
Điều này cho thấy độ nghiêng của Trái Đất ảnh hưởng lớn hơn nhiều so với sự chênh lệch vài triệu km khoảng cách với Mặt Trời. Nói cách khác, không phải gần hay xa Mặt Trời mà chính cách Trái Đất nghiêng về phía nó mới khiến mùa hè trở nên nóng bức.
Dù hiện ở điểm xa Mặt Trời nhất, nhiều nơi trên Trái Đất vẫn bước vào cao điểm mùa hè với nhiệt độ tăng mạnh.
Các nghiên cứu đã chứng minh, không phải gần hay xa Mặt Trời mà chính cách Trái Đất nghiêng về phía nó mới khiến mùa hè trở nên nóng bức.
Phát hiện khủng khiếp về nơi sự sống ngoài Trái Đất có thể ra đời
Chuyện đó đây - 6 giờ trướcCác thành phần cơ bản cần thiết để xây dựng những hành tinh có sự sống đã được phát hiện ở nơi tưởng chừng rất chết chóc.
Nguy cơ khi lõi Trái đất “lệch nhịp”
Chuyện đó đây - 17 giờ trướcNhững biến đổi bất thường của sóng địa chấn sâu trong lòng đất đang hé lộ khả năng xuất hiện các hoạt động khác thường bên trong lõi Trái đất.
Phóng to 1 điểm trong bức tranh nổi tiếng của Van Gogh, chuyên gia phát hiện bí mật ẩn giấu suốt 136 năm
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcPhát hiện bất ngờ về bức tranh “Những cây ô liu” của chuyên gia đã khiến giới yêu nghệ thuật bàn tán xôn xao.
Một vật thể ngoài hành tinh 4,56 tỷ năm tuổi đã đâm vào một ngôi nhà ở Mỹ: Các nhà khoa học cho biết nó già hơn Trái Đất 17 triệu năm!
Chuyện đó đây - 2 ngày trướcThiên thạch đặc biệt này đã có một hành trình dài trong vũ trụ trước khi lao xuống McDonough (ngoại ô thành phố Atlanta), Hoa Kỳ.
Năm 2008, có người đã âm thầm xây một căn hầm mật trên núi băng, bên trong chứa "bản sao lưu" cuối cùng của sự sống
Chuyện đó đây - 2 ngày trướcTrên đảo Spitsbergen của Na Uy, thuộc quần đảo Svalbard lạnh giá ở Bắc Cực, có một công trình sâu trong lòng núi băng mang ý nghĩa rất lớn với nhân loại.
Đang đi bộ, người đàn ông sốc nặng khi thấy cảnh tượng trước mắt
Chuyện đó đây - 3 ngày trướcMột người đàn ông đang đi bộ qua những con đường mòn tuyệt đẹp của công viên thì bị rắn đuôi chuông khổng lồ chặn lại.
Thế giới vừa phát hiện ra 3 sinh vật lạ mới
Chuyện đó đây - 3 ngày trướcHình dáng kỳ lạ của chúng gây chú ý trong giới khoa học.
Lộ diện “người khổng lồ bí ẩn” chưa từng thấy trong vũ trụ
Chuyện đó đây - 4 ngày trướcDữ liệu kết hợp bởi 3 đài quan sát LIGO - Virgo - KAGRA đã giúp xác định một tín hiệu rất lạ từ vũ trụ.
Loài chim quý hiếm bậc nhất thế giới, vừa nở ra đã biết bay
Chuyện đó đây - 4 ngày trướcLoài chim này đi ngược hoàn toàn với quy luật tự nhiên.
Tin xấu về sự sống ở "ngoại Trái Đất đá ôn đới"
Chuyện đó đây - 6 ngày trướcMột nghiên cứu Mỹ vừa phân tích khả năng tồn tại sự sống của một trong các hành tinh giống Trái Đất của hệ sao TRAPPIST-1.
Loài chim quý hiếm bậc nhất thế giới, vừa nở ra đã biết bay
Chuyện đó đâyLoài chim này đi ngược hoàn toàn với quy luật tự nhiên.
