Vì sao Trái Đất xa Mặt Trời nhất trong năm nhưng vẫn nóng bức?
Dù hiện ở điểm xa Mặt Trời nhất, nhiều nơi trên Trái Đất vẫn bước vào cao điểm mùa hè với nhiệt độ tăng mạnh.
Mặt Trời mọc trên đường chân trời Trái Đất nhìn từ Trạm Vũ trụ Quốc tế. (Ảnh: NASA)
Vào lúc 15h55 chiều 3/7, theo giờ miền Đông nước Mỹ (ET), Trái Đất đã đạt vị trí xa nhất trong quỹ đạo quanh Mặt Trời, còn gọi là điểm viễn nhật (aphelion). Khi đó, hành tinh của chúng ta cách Mặt Trời xa hơn khoảng 5 triệu km so với điểm gần nhất vào tháng 1 hằng năm.
Tuy nhiên, đây là điều xảy ra thường niên vào đầu tháng 7 và không mâu thuẫn với thực tế là mùa hè đang đến ở Bắc Bán Cầu. Nguyên nhân là bởi khoảng cách giữa Trái Đất và Mặt Trời không quyết định các mùa trong năm.
Thay vào đó, chính độ nghiêng trục quay của Trái Đất mới là yếu tố gây ra sự thay đổi nhiệt độ theo mùa. Trái Đất nghiêng một góc khoảng 23,5 độ, khiến từng khu vực trên hành tinh nhận được lượng ánh sáng Mặt Trời khác nhau tùy thời điểm trong năm.
Minh họa khoảng cách và góc nghiêng của Trái Đất so với Mặt Trời vào mùa hè và mùa đông ở Bắc Bán Cầu. (Ảnh: NASA)
Vào tháng 7, Bắc Bán Cầu nghiêng về phía Mặt Trời. Thời gian chiếu sáng dài hơn, góc chiếu Mặt Trời cao hơn và ánh nắng trực tiếp hơn. Đây là các yếu tố chính tạo nên mùa hè nóng bức.
Trong khi đó, hình dạng quỹ đạo Trái Đất chỉ tạo ra sự chênh lệch khoảng 5 triệu km giữa điểm gần và xa Mặt Trời nhất, tức chỉ khoảng 3,3% so với khoảng cách trung bình là 150 triệu km.
Vì ánh sáng Mặt Trời tỏa ra theo không gian ba chiều, khoảng cách xa hơn khiến năng lượng Mặt Trời giảm đi khoảng 7%. Tuy nhiên, con số này vẫn nhỏ so với tác động của độ nghiêng trục.
Chùm sáng trên thể hiện góc chiếu lớn, chùm dưới là góc nhỏ như vào mùa hè ở Bắc Bán Cầu. (Ảnh: NASA)
Thực tế, tại các thành phố như Houston, New Orleans hay Phoenix của Mỹ (nơi gần vĩ độ 30 độ Bắc), năng lượng mặt trời nhận được vào mùa hè cao gấp đôi mùa đông. Tại các vùng vĩ độ 40 độ Bắc như New York, Denver hay Columbus, mức năng lượng tăng từ khoảng 145 watt mỗi mét vuông vào mùa đông lên tới 430 watt mỗi mét vuông vào mùa hè. Đây là sự chênh lệch gần gấp ba lần.
Điều này cho thấy độ nghiêng của Trái Đất ảnh hưởng lớn hơn nhiều so với sự chênh lệch vài triệu km khoảng cách với Mặt Trời. Nói cách khác, không phải gần hay xa Mặt Trời mà chính cách Trái Đất nghiêng về phía nó mới khiến mùa hè trở nên nóng bức.
Dù hiện ở điểm xa Mặt Trời nhất, nhiều nơi trên Trái Đất vẫn bước vào cao điểm mùa hè với nhiệt độ tăng mạnh.
Các nghiên cứu đã chứng minh, không phải gần hay xa Mặt Trời mà chính cách Trái Đất nghiêng về phía nó mới khiến mùa hè trở nên nóng bức.
Sao Hỏa rơi vào "vòng lặp tử thần", không còn sự sống
Chuyện đó đây - 1 giờ trướcMột nghiên cứu mới từ Mỹ đã chỉ ra thủ phạm lớn nhất biến Sao Hỏa từ một thế giới giống Trái Đất thành "sa mạc băng".
Phát hiện mới về virus bạch cầu và tiềm năng điều trị HIV
Bốn phương - 12 giờ trướcTrong thử nghiệm, khi đoạn "ức chế" của virus bạch cầu HTLV-1 bị loại bỏ hoặc đột biến, virus này hoạt động mạnh hơn và dễ bị hệ miễn dịch tiêu diệt.
Nhóm học sinh tìm thấy loài côn trùng quý hiếm bậc nhất thế giới, giá hơn 3 tỷ đồng/con
Chuyện đó đây - 2 ngày trướcNhờ hành động thông minh và kịp thời của mình, bốn em học sinh tiểu học đã góp phần cứu sống một sinh vật quý hiếm và đã nhận được lời khen ngợi từ cơ quan chức năng.
‘Thần đèn’ Trung Quốc khiến thế giới ngỡ ngàng khi nhấc ‘ngon ơ’ cả khu phố cổ nặng 7.500 tấn, di chuyển qua lại không sứt mẻ lấy 1 viên gạch
Chuyện đó đây - 2 ngày trướcKhu phố cổ như “mọc thêm” hàng trăm đôi chân, trở thành minh chứng cho tiến bộ vượt bậc của Trung Quốc về công nghệ.
Loài vật quý hiếm bậc nhất thế giới, tưởng tuyệt tích 60 năm bất ngờ "tái xuất"
Chuyện đó đây - 3 ngày trướcMột loài thú có mỏ dài tưởng chừng như đã biến mất hoàn toàn và tuyệt chủng từ hơn 60 năm trước khiến các nhà khoa học vô cùng kinh ngạc.
Loài cá duy nhất trên thế giới có thể sống 5 năm không cần nước
Chuyện đó đây - 3 ngày trướcLoài cá này có hệ thống hô hấp tiến hóa cao, lấy oxy thẳng từ không khí giống những động vật trên cạn.
Đang đi dạo, bất ngờ thấy cảnh tượng "nổi da gà"
Chuyện đó đây - 3 ngày trướcMột người phụ nữ 54 tuổi đang đi bộ thấy con trăn to đang bò ngoài đường, không sợ hãi bà Vee liền tóm gọn con trăn bằng tay không trong sự hoang mang của nhiều người.
Sự thật về “hài cốt người ngoài hành tinh” ở Argentina
Chuyện đó đây - 4 ngày trướcHộp sọ kỳ lạ được phát hiện tại một thị trấn ở Argentina, làm dấy lên đồn đoán về người ngoài hành tinh
Loài cây kỳ lạ bậc nhất thế giới, có thể "sinh con" như động vật, Việt Nam cũng có
Chuyện đó đây - 4 ngày trướcĐiều khiến loài cây này trở nên đặc biệt và kỳ lạ mà hiếm có loài thực vật nào làm được đó chính là khả năng "sinh và nuôi con" như động vật.
Phát hiện thành phố 3.500 năm tuổi từng là trung tâm giao thương quan trọng giữa các nền văn minh
Chuyện đó đây - 4 ngày trướcGiới khảo cổ vừa công bố phát hiện một thành phố cổ có niên đại khoảng 3.500 năm, được cho là từng đóng vai trò như một trung tâm giao thương quan trọng giữa các nền văn minh ven biển Thái Bình Dương, dãy Andes và khu vực Amazon.
Loài cây kỳ lạ bậc nhất thế giới, có thể "sinh con" như động vật, Việt Nam cũng có
Chuyện đó đâyĐiều khiến loài cây này trở nên đặc biệt và kỳ lạ mà hiếm có loài thực vật nào làm được đó chính là khả năng "sinh và nuôi con" như động vật.
