Bất ngờ với 'thủ phạm' gây khó thở, suy giảm nhận thức, suy tim
Nhiều tháng nay, anh Hoàng (45 tuổi) thường xuyên có cảm giác không thể thở nổi sau khi gắng sức một chút như leo cầu thang, ngồi thẳng hoặc nằm ngửa.
Không chỉ liên quan ngoại hình, vận động, béo phì hay tăng cân quá mức còn có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng giảm thông khí do béo phì, dẫn tới hàng loạt biến cố nguy hiểm như suy giảm nhận thức, suy giảm hô hấp, suy tim...
Khó thở vì quá béo
Anh Hoàng (45 tuổi, Hà Nội) cao 1,67m, hai năm nay tăng cân "vù vù". Hơn nửa năm trước, anh chạm ngưỡng 90 kg, người nặng nề, di chuyển khó nhanh nhẹn. Nhiều tháng gần đây, anh thường xuyên có cảm giác không thể thở nổi sau khi gắng sức một chút như leo cầu thang, ngồi thẳng hoặc nằm ngửa. Vòng bụng càng to, anh cũng thấy cổ mình dày mỡ thêm trong khi hầu họng dường như bé đi.
Nỗi khổ của anh càng tăng thêm mỗi buổi tối. Ngoài ức chế vì chồng ngáy to, vợ anh còn phát hiện anh có những cơn nghẹt thở, ngừng thở ngắt quãng khi ngủ, khịt mũi, dễ đột ngột thức dậy nhiều lần trong đêm. Ban ngày, ở nơi làm việc, anh không giấu được vẻ buồn ngủ, uể oải, hay ngáp vặt, rất mệt mỏi, khó tập trung.
Đi khám, anh được chẩn đoán mắc hội chứng giảm thông khí do béo phì (OHS), kèm chứng ngưng thở khi ngủ.
Theo PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn - Phó Viện trưởng Viện Phẫu thuật tiêu hóa, Bệnh viện 108 (Hà Nội) - OHS còn được gọi với tên khác là hội chứng Pickwickian theo tên người đã phát hiện.
Đây là tình trạng những người bị thừa cân, béo phì không thể thở đủ nhanh và đủ sâu dẫn đến nồng độ oxy thấp và nồng độ carbon dioxide trong máu cao, làm họ khó thở vì quá béo. Giảm thông khí do béo phì gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, khả năng lao động và chất lượng sống của người bệnh.
Thực tế, nhiều bệnh nhân mắc hội chứng OHS thường đồng mắc chứng ngừng thở khi ngủ.
PGS Tuấn cho hay hội chứng giảm thông khí do béo phì xảy ra rất phổ biến ở những người béo phì mức độ trầm trọng với chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 40. Chỉ số này đo bằng công thức: Cân nặng chia cho bình phương chiều cao. Người bình thường có chỉ số từ 18,5 đến dưới 25. Khi chỉ số trên 30 được xếp vào nhóm béo phì; BMI trên 40 là người béo phì độ 3, theo bảng phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới. Như anh Hoàng trên đây, chỉ số BMI là 32,2.
Bác sĩ Vũ Trần Thiên Quân, Khoa Thăm dò chức năng hô hấp thuộc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho hay trên lâm sàng, triệu chứng của hội chứng OHS không đặc hiệu. Có một số yếu tố khiến bác sĩ nên nghi ngờ bệnh nhân có nguy cơ mắc OHS như chỉ số BMI trên 30 (với người châu Á, chỉ số này có thể thấp hơn).
Người có chỉ số bão hoà oxy trong máu (SpO2) 94% khi thức hoặc dưới 80% khi ngủ; người khó thở không rõ nguyên nhân khi gắng sức... cũng xếp vào triệu chứng nghi ngờ mắc OHS.
Đánh giá về các biến chứng của OHS, ThS Quân cho hay hội chứng này có thể ảnh hưởng thần kinh trung ương, suy giảm nhận thức. Ngoài ra, hội chứng này cũng khiến bệnh nhân khó đặt ống nội khí quản, biến chứng ngưng thở khi ngủ, tăng áp lực phổi nhưng lại làm giảm SpO2.
Do có tác động qua lại với chứng bệnh béo phì, người mắc OHS cũng dễ có biến chứng bệnh lý rối loạn chuyển hoá, tim mạch (suy tim, bệnh mạch vành...). Theo PGS Tuấn, tình trạng OHS tăng gánh nặng làm việc lên tim, có thể dẫn đến suy tim và tình trạng phù chân do ứ trệ lưu thông máu. Bệnh nhân mắc OHS mức độ nặng thậm chí cần phải dùng đến máy trợ thở hoặc thuốc để kích thích hô hấp.
Bác sĩ khuyến cáo người dân nếu đang bị thừa cân, béo phì hoặc có nguy cơ thì khám sức khỏe tổng quát thường xuyên là điều rất cần thiết. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh bệnh nhân mắc OHS được phát hiện và điều trị sớm có tuổi thọ cao hơn các bệnh nhân điều trị muộn hoặc không điều trị.
Việc điều trị có thể phải qua nhiều giai đoạn nhằm giảm bớt mức độ trầm trọng của béo phì trước khi tiến hành phẫu thuật, ví dụ như xây dựng một chế độ ăn kiêng, tập luyện thể dục thể thao giảm cân, vật lý trị liệu nhằm cải thiện chức năng hô hấp.
Bác sĩ nhắc nhở: Nhiều bệnh nhân tăng huyết áp vẫn đang giữ thói quen nguy hiểm này
Bệnh thường gặp - 12 giờ trướcGĐXH - Bác sĩ nhấn mạnh, người tăng huyết áp cần uống thuốc theo hướng dẫn khi đi khám để kiểm soát huyết áp và phòng đột quỵ.
Đi bộ 10, 30 hay 60 phút - Thời lượng nào là tốt nhất?
Sống khỏe - 15 giờ trướcĐi bộ được xem là bài tập đơn giản nhưng mang lại lợi ích toàn diện cho cơ thể, từ tim mạch, não bộ cho đến năng lượng và tuổi thọ. Tuy nhiên, câu hỏi thường gặp là, chỉ cần đi bộ 10 phút mỗi ngày có đủ không, hay bạn cần tới 60 phút để thực sự hưởng lợi ích tối đa?
Chuyện về sản phụ chuyển dạ giữa bão Bualoi được xe công an đưa đi cấp cứu 'vượt cạn' an toàn
Y tế - 17 giờ trướcGĐXH - Nhận thấy tình huống khẩn cấp, các chiến sĩ đã không ngần ngại dùng chính xe ô tô của đơn vị để đưa sản phụ nhanh chóng đến bệnh viện Việt Pháp Hà Nội, bất chấp mưa to và tình trạng ngập sâu.
Bác sĩ lên tiếng về bí kíp giảm đau 'đến tháng' mà nhiều chị em vẫn áp dụng
Bệnh thường gặp - 17 giờ trướcGĐXH - Đau bụng kinh không còn là nỗi lo! Biết dùng thuốc tránh thai đúng cách mới đảm bảo sức khỏe, thuốc đắt chưa chắc đã hiệu quả.
5 mẹo thay đổi trong dinh dưỡng giúp người cao tuổi lão hóa khỏe mạnh
Sống khỏe - 18 giờ trướcVới người cao tuổi, cơ thể có những thay đổi đáng kể: quá trình trao đổi chất chậm lại, khối cơ giảm (teo cơ do tuổi tác), cảm giác thèm ăn giảm và khả năng hấp thụ một số chất dinh dưỡng cũng kém đi. Do đó, việc điều chỉnh chế độ ăn có thể giúp người cao tuổi duy trì sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.
6 thói quen tưởng sạch nhưng hóa ra lại rất mất vệ sinh
Sống khỏe - 19 giờ trướcDùng nắp đậy bàn chải đánh răng là một trong nhiều thói quen tưởng là tăng độ sạch sẽ nhưng lại vô tình khiến chúng ta rước thêm vi khuẩn vào người.
Tăng huyết áp - 'kẻ sát nhân' thầm lặng, bác sĩ chỉ ra cách phòng ngừa bệnh
Bệnh thường gặp - 19 giờ trướcGĐXH - Tăng huyết áp âm thầm tấn công cơ thể, gây nhiều biến chứng nguy hiểm, bác sĩ cảnh báo người bệnh và người nhà cần lưu ý ngay.
Người bệnh đau xương khớp dễ bị tái phát trong những ngày mưa bão: 4 cách phòng tránh an toàn, hiệu quả
Bệnh thường gặp - 19 giờ trướcGĐXH - Vào mùa mưa bão, áp suất khí quyển giảm, độ ẩm tăng cao khiến dịch khớp kém linh hoạt, cơ và dây chằng co cứng. Đây chính là lý do người bệnh xương khớp bị đau nhức nhiều hơn.
4 chế độ ăn giảm cân nguy hiểm nên tránh để duy trì sức khỏe tốt
Sống khỏe - 20 giờ trướcMột số chế độ ăn 'thần tốc' hứa hẹn giảm cân nhanh nhưng lại ẩn chứa nhiều rủi ro về sức khỏe. Dưới đây là 4 chế độ ăn kiêng nguy hiểm nên tránh nếu muốn giữ sức khỏe ổn định và lâu dài.
Cảnh báo người bệnh gan: Ăn những món này có thể khiến bệnh trầm trọng hơn
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Lá gan là cơ quan giải độc quan trọng. Bài viết chỉ ra những thực phẩm người bệnh gan nên hạn chế để bảo vệ gan khỏe mạnh.
Món ăn khoái khẩu được ưa thích: Bác sĩ cảnh báo người bị u tuyến giáp ăn nhiều là tự 'rước họa' vào thân
Bệnh thường gặpGĐXH - Thói quen tưởng vô hại nhưng lại âm thầm phá sức khỏe tuyến giáp. Nếu đang ăn món này, hãy nghe lời khuyên từ bác sĩ ngay hôm nay.
