Bất ngờ với 'thủ phạm' gây khó thở, suy giảm nhận thức, suy tim
Nhiều tháng nay, anh Hoàng (45 tuổi) thường xuyên có cảm giác không thể thở nổi sau khi gắng sức một chút như leo cầu thang, ngồi thẳng hoặc nằm ngửa.
Không chỉ liên quan ngoại hình, vận động, béo phì hay tăng cân quá mức còn có thể làm tăng nguy cơ mắc hội chứng giảm thông khí do béo phì, dẫn tới hàng loạt biến cố nguy hiểm như suy giảm nhận thức, suy giảm hô hấp, suy tim...
Khó thở vì quá béo
Anh Hoàng (45 tuổi, Hà Nội) cao 1,67m, hai năm nay tăng cân "vù vù". Hơn nửa năm trước, anh chạm ngưỡng 90 kg, người nặng nề, di chuyển khó nhanh nhẹn. Nhiều tháng gần đây, anh thường xuyên có cảm giác không thể thở nổi sau khi gắng sức một chút như leo cầu thang, ngồi thẳng hoặc nằm ngửa. Vòng bụng càng to, anh cũng thấy cổ mình dày mỡ thêm trong khi hầu họng dường như bé đi.
Nỗi khổ của anh càng tăng thêm mỗi buổi tối. Ngoài ức chế vì chồng ngáy to, vợ anh còn phát hiện anh có những cơn nghẹt thở, ngừng thở ngắt quãng khi ngủ, khịt mũi, dễ đột ngột thức dậy nhiều lần trong đêm. Ban ngày, ở nơi làm việc, anh không giấu được vẻ buồn ngủ, uể oải, hay ngáp vặt, rất mệt mỏi, khó tập trung.
Đi khám, anh được chẩn đoán mắc hội chứng giảm thông khí do béo phì (OHS), kèm chứng ngưng thở khi ngủ.
Theo PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn - Phó Viện trưởng Viện Phẫu thuật tiêu hóa, Bệnh viện 108 (Hà Nội) - OHS còn được gọi với tên khác là hội chứng Pickwickian theo tên người đã phát hiện.
Đây là tình trạng những người bị thừa cân, béo phì không thể thở đủ nhanh và đủ sâu dẫn đến nồng độ oxy thấp và nồng độ carbon dioxide trong máu cao, làm họ khó thở vì quá béo. Giảm thông khí do béo phì gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe, khả năng lao động và chất lượng sống của người bệnh.
Thực tế, nhiều bệnh nhân mắc hội chứng OHS thường đồng mắc chứng ngừng thở khi ngủ.
PGS Tuấn cho hay hội chứng giảm thông khí do béo phì xảy ra rất phổ biến ở những người béo phì mức độ trầm trọng với chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 40. Chỉ số này đo bằng công thức: Cân nặng chia cho bình phương chiều cao. Người bình thường có chỉ số từ 18,5 đến dưới 25. Khi chỉ số trên 30 được xếp vào nhóm béo phì; BMI trên 40 là người béo phì độ 3, theo bảng phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới. Như anh Hoàng trên đây, chỉ số BMI là 32,2.
Bác sĩ Vũ Trần Thiên Quân, Khoa Thăm dò chức năng hô hấp thuộc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho hay trên lâm sàng, triệu chứng của hội chứng OHS không đặc hiệu. Có một số yếu tố khiến bác sĩ nên nghi ngờ bệnh nhân có nguy cơ mắc OHS như chỉ số BMI trên 30 (với người châu Á, chỉ số này có thể thấp hơn).
Người có chỉ số bão hoà oxy trong máu (SpO2) 94% khi thức hoặc dưới 80% khi ngủ; người khó thở không rõ nguyên nhân khi gắng sức... cũng xếp vào triệu chứng nghi ngờ mắc OHS.
Đánh giá về các biến chứng của OHS, ThS Quân cho hay hội chứng này có thể ảnh hưởng thần kinh trung ương, suy giảm nhận thức. Ngoài ra, hội chứng này cũng khiến bệnh nhân khó đặt ống nội khí quản, biến chứng ngưng thở khi ngủ, tăng áp lực phổi nhưng lại làm giảm SpO2.
Do có tác động qua lại với chứng bệnh béo phì, người mắc OHS cũng dễ có biến chứng bệnh lý rối loạn chuyển hoá, tim mạch (suy tim, bệnh mạch vành...). Theo PGS Tuấn, tình trạng OHS tăng gánh nặng làm việc lên tim, có thể dẫn đến suy tim và tình trạng phù chân do ứ trệ lưu thông máu. Bệnh nhân mắc OHS mức độ nặng thậm chí cần phải dùng đến máy trợ thở hoặc thuốc để kích thích hô hấp.
Bác sĩ khuyến cáo người dân nếu đang bị thừa cân, béo phì hoặc có nguy cơ thì khám sức khỏe tổng quát thường xuyên là điều rất cần thiết. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh bệnh nhân mắc OHS được phát hiện và điều trị sớm có tuổi thọ cao hơn các bệnh nhân điều trị muộn hoặc không điều trị.
Việc điều trị có thể phải qua nhiều giai đoạn nhằm giảm bớt mức độ trầm trọng của béo phì trước khi tiến hành phẫu thuật, ví dụ như xây dựng một chế độ ăn kiêng, tập luyện thể dục thể thao giảm cân, vật lý trị liệu nhằm cải thiện chức năng hô hấp.
Người bệnh tiểu đường cần làm gì khi đường huyết tăng đường huyết?
Bệnh thường gặp - 2 giờ trướcGĐXH - Nếu có triệu chứng tăng đường huyết nhẹ, người bệnh vẫn tỉnh táo ăn uống được thì cần thực hiện xử trí tăng đường huyết tại nhà hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ.
9 loại thực phẩm cản trở giảm cân
Sống khỏe - 8 giờ trướcChế độ ăn uống đóng vai trò trong việc kiểm soát cân nặng. Tìm hiểu một số loại thực phẩm không chỉ khiến bạn khó giảm cân mà còn dễ gây tăng cân khi tiêu thụ không hợp lý.
8 thay đổi đơn giản trong chế độ ăn giúp sống khỏe, sống thọ
Sống khỏe - 13 giờ trướcNhiều người cho rằng tuổi thọ phần lớn được quyết định bởi di truyền. Tuy nhiên, chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe, giúp trẻ hóa và sống thọ.
Người đàn ông ở Hà Nội phát hiện nhồi máu não từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua
Bệnh thường gặp - 14 giờ trướcGĐXH - Đi khám vì có dấu hiệu đau đầu âm ỉ, bệnh nhân được chẩn đoán xác định một loạt bệnh lý nguy hiểm gồm nhồi máu não cấp vùng chẩm trái, tăng huyết áp, rối loạn chuyển hóa lipid máu.
Đau bụng, ợ hơi, người phụ nữ 48 tuổi đi khám phát hiện hơn 100 polyp mọc chi chít trong dạ dày
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Polyp dạ dày thường lành tính nhưng trong một số trường hợp có thể tiến triển thành ung thư nếu không được phát hiện sớm và theo dõi định kỳ.
Thai phụ bị vỡ túi nâng ngực, chuyên gia chỉ rõ những nguyên nhân khiến túi ngực có thể vỡ
Sống khỏe - 1 ngày trướcGĐXH – Theo các bác sĩ, bất kỳ vật liệu nào khi đưa vào cơ thể đều có hạn sử dụng, trong đó có túi nâng ngực. Theo khuyến cáo của giới chuyên môn, chị em nên thay túi nâng ngực sau khoảng 10 năm thực hiện đặt túi.
Người phụ nữ 35 tuổi đang khỏe mạnh bỗng phát hiện sớm ung thư cổ tử cung nhờ làm việc này
Mẹ và bé - 1 ngày trướcGĐXH - Lần đầu tiên chị tầm soát ung thư cổ tử cung cách đây 1 tháng bằng cách tự lấy mẫu tại nhà, cho kết quả xét nghiệm HPV 1/12 (+), khi soi CTC, các bác sĩ đã phát hiện bất thường.
2 loại trái cây rẻ tiền nhưng chứa hợp chất chống ung thư tuyệt vời
Sống khỏe - 1 ngày trướcCác nhà nghiên cứu Brazil và Đức đã phát hiện ra tiềm năng điều trị ung thư của đu đủ, chanh dây qua cách thức hoạt động của các hợp chất hóa học thực vật.
BV Nhân dân Gia Định lần đầu ghép thận thành công từ người hiến tạng chết não
Y tế - 1 ngày trướcHai bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối được hồi sinh nhờ tạng từ người chết não.
Đau đầu, sốt không đỡ, nam thanh niên 22 tuổi rơi vào hôn mê
Y tế - 1 ngày trướcGĐXH - Bệnh nhân được bạn cùng phòng phát hiện trong tình trạng lơ mơ, gọi hỏi không đáp nên nhanh chóng đưa đi cấp cứu.
Người phụ nữ mắc bệnh tiểu đường cải thiện chứng mệt mỏi, ổn định đường huyết nhờ làm việc này
Bệnh thường gặpGĐXH - Sau khi được hướng dẫn lại kỹ thuật tiêm Insulin, điều chỉnh vị trí tiêm do trước đây thực hiện chưa đúng... người bệnh đã cải thiện chứng thường xuyên mệt mỏi, đường huyết thất thường...
