Công ty cổ phần Bảo hiểm Hàng không: Hàng tỷ đồng “đi vào đâu”?

Tổng Giám đốc tự ký quyết định cử vợ mình (dù không có trong biên chế công ty) đi… "khảo sát thị trường" tại các nước châu Âu. Nhiều chi nhánh ở các địa phương như Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh thừa nhận đã chuyển số tiền lên tới hàng tỷ đồng ra cho Công ty ở Hà Nội để công ty "giao tiếp với khách hàng"… Hàng loạt dấu hiệu sai phạm nghiêm trọng về tài chính ở doanh nghiệp này đã được tố cáo và tiếp tục làm rõ.

 

Tổng giám đốc "cử" vợ đi... Tây!

 

HĐQT chỉ cử mỗi ông Hải nhưng ông Hải đã “hô biến” vợ mình thành cán bộ công ty và “cử” đi nước ngoài cùng.

 

Ngoài Tổng công ty Hàng không VN (Bộ GTVT) giữ vai trò cổ đông nhà nước chi phối, Công ty cổ phần BHHK còn có sự tham gia góp vốn của 4 "đại gia" trong nhiều lĩnh vực khác như Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam, Tổng Công ty lắp máy Việt Nam (LILAMA), Tổng Công ty XNK Nam Việt… với vốn điều lệ là 500 tỷ đồng. Vậy nên, không ngẫu nhiên, doanh nghiệp này được người ta ví như là "đứa con chung" của các "đại gia".

Công ty cổ phần Bảo hiểm Hàng không (BHHK) chính thức được "khai sinh" bởi Giấy phép thành lập số 49GP/KDBH ngày 23/4/2008 của Bộ Tài chính. Nếu nhìn vào thành phần các cổ đông sáng lập và tỷ lệ góp vốn có thể thấy doanh nghiệp cổ phần này mang nhiều yếu tố "vốn Nhà nước" khi mà Tổng Công ty Hàng không Việt Nam vẫn giữ vai trò cổ đông chi phối. Đó cũng chính là điều dư luận đang quan tâm khi có không ít lình xình về tài chính ở đây đã nhiều lần được tố cáo tới cơ quan chức năng.

 

Phản ánh với Báo GĐ&XH, người lao động Công ty BHHK đã nêu ra hàng loạt sai phạm của Tổng Giám đốc Công ty là ông Đỗ Văn Hải. Một trong số những vấn đề mà họ khẳng định là: "Lợi dụng các cuộc họp, khảo sát thị trường ở nước ngoài, ông Hải đã cử cán bộ không đúng thành phần để đi chơi là chính, đi về quyết toán chi phí vô tội vạ làm thiệt hại hàng trăm triệu đồng của công ty. Việc lợi dụng công ty để đưa người nhà đi nước ngoài nói là tự chịu chi phí nhưng thực chất mọi khoản ăn, ở đều thanh toán ẩn vào các hóa đơn chứng từ tiếp khách... Ông Hải còn tùy tiện ký xác nhận giả mạo vợ mình là nhân viên công ty".

 

Qua xác minh chúng tôi được biết, những phản ánh của người lao động là có cơ sở. Một trong những việc điển hình là vào ngày 21/7/2009, Tổng Giám đốc Đỗ Văn Hải đã ký quyết định số 252b/QĐ-TGĐ "về việc cử cán bộ đi công tác nước ngoài". Nội dung ghi rõ: "Cử bà Phạm Thị Thủy, cán bộ Công ty cổ phần bảo hiểm Hàng không đi khảo sát tại Moscow (Nga) và Frankfurt (Đức) dự kiến từ ngày 5/8/2009 đến ngày 15/8/2009". Và điều 2 của quyết định này cũng xác định: "Toàn bộ kinh phí cho cán bộ đi công tác nước ngoài do Công ty cổ phần Bảo hiểm Hàng không thanh toán".

 

Điều đáng nói là vào thời điểm đó, Công ty cổ phần BHHK không có cán bộ nào tên là Phạm Thị Thủy được đi nước ngoài. Chúng tôi được biết, ngày 21/7/2009, cùng ngày với quyết định nói trên, HĐQT Công ty cổ phần BHHK cũng có một quyết định "Về việc cử cán bộ đi công tác nước ngoài". Đó là quyết định số 34/QĐ-HĐQT do Chủ tịch HĐQT Lê Xuân Thìn ký, đóng dấu. Tuy nhiên, tại quyết định này chỉ có nội dung: "Cử ông Đỗ Văn Hải - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần BHHK đi khảo sát tại Moscow (Nga)và Frankfurt (Đức) dự kiến từ ngày 5/8/2009 đến ngày 15/8/2009" mà không hề có tên bà Phạm Thị Thủy. Vậy, bà Phạm Thị Thủy trong quyết định "cử cán bộ đi công tác nước ngoài" do Tổng Giám đốc Đỗ Văn Hải ký cùng ngày đó là ai?

 

Hóa ra, bà Phạm Thị Thủy trong quyết định nói trên chính là vợ của... đương kim Tổng Giám đốc Đỗ Văn Hải! Đặc biệt, qua xác minh được biết bà Thủy không phải là cán bộ của Công ty cổ phần BHHK và cũng chưa một ngày nào làm việc ở nơi "cử" mình đi. Vậy thì, việc Tổng Giám đốc Đỗ Văn Hải ký quyết định xác nhận vợ mình (bà Thủy) là một cán bộ công ty, cử đi nước ngoài là một hành vi giả mạo, trái pháp luật và các quy định của Nhà nước. Chưa kể, việc quyết định thanh toán "toàn bộ kinh phí" với một người không phải là cán bộ công ty là trái quy định quản lý tài chính của Nhà nước. Việc làm này chẳng lẽ không gây thiệt hại cho tài sản của Nhà nước cũng như các cổ đông của Công ty cổ phần BHHK? 

 

Chi phí "ảo", tiền tỷ "thật"!

 

Cuối tháng 12/2010 vừa qua, HĐQT Công ty cổ phần BHHK đã thành lập một đoàn kiểm tra đột xuất. Đoàn kiểm tra bao gồm các thành viên HĐQT, Ban kiểm soát, Ban tổ chức hành chính… để kiểm tra các hoạt động thu chi tài chính của công ty này cũng như các vấn đề mờ ám được tố cáo.

 

Một số chứng cứ, tài liệu khác mà chúng tôi thu thập được cũng đã cho thấy cung cách tổ chức, điều hành hoạt động nói chung và lĩnh vực kinh doanh nói riêng cũng như công tác quản lý tài chính tại Công ty cổ phần BHHK có vấn đề. Sau rất nhiều phản ánh của cán bộ, công nhân viên trong công ty về các dấu hiệu sai phạm tài chính, tổ chức nhân sự, kinh doanh, mãi đến cuối tháng 12/2010, HĐQT Công ty cổ phần BHHK mới thành lập đoàn kiểm tra một số chi nhánh và các phòng ban của công ty. Đoàn kiểm tra này đã tiến hành kiểm tra công tác kinh doanh tại một số chi nhánh ở phía Nam, miền Trung và Hà Nội.

 

Theo tài liệu chúng tôi có được, một số bất cập trong công tác điều hành đã bộc lộ như việc phân bổ định mức thiếu khách quan, việc "nhập nhèm" trong tăng chi phí cho chi nhánh, việc nhận tiền "chuyển lại" từ các chi nhánh, việc kinh doanh thua lỗ... Cụ thể như, tại chi nhánh của Công ty cổ phần BHHK tại Đà Nẵng với nguồn chi phí "bảo hiểm hàng không" cho thấy, năm 2009 và 2010, đơn vị này được Công ty "mẹ" ở Hà Nội phân bổ khoảng 700 triệu đồng (350 triệu đồng/năm). Vậy nhưng, 75% số tiền trên (khoảng 500 triệu đồng) đã được chi nhánh này "chuyển lại" cho công ty để "công ty sử dụng".

 

Điều lạ là các khoản tiền hàng trăm triệu đồng "chuyển lại công ty" này đều được chuyển bằng... tiền mặt, khi mà công nghệ ngân hàng đã ở mức tiên tiến, hiện đại(?!). Chưa hết, có những khoản như với "chi phí giao dịch" và "chi phí quản lý" của công ty phân bổ từ nguồn hàng không (bảo hiểm hàng không - PV) thì chi nhánh này cho biết, khi phát sinh giao dịch "theo thông báo của công ty", họ đã giao một phần tiền mặt, chuyển khoản nhờ công ty tiếp khách, giao dịch(?!) Không hiểu "giao dịch, tiếp khách" ở đây nhiều cỡ nào mà lên tới hàng trăm triệu đồng, chiếm tới 3/4 số tiền được... phân bổ?  

 

Còn nữa, kết quả kiểm tra tại chi nhánh TP Hồ Chí Minh của Công ty cổ phần BHHK cũng cho thấy việc điều hành thiếu hợp lý của lãnh đạo công ty khi định mức không được giao ngay từ đầu năm, đến tháng 10/2010 lại nhận được bổ sung tăng 2,5% (khoảng hơn 1 tỷ đồng) khiến chi nhánh này bị "âm" (-) khoảng 1 tỷ đồng. Với phần doanh thu "bảo hiểm hàng không", trong năm 2010, chi nhánh này được "phân bổ" chi phí khoảng 300 triệu đồng. Điều khiến người ta bất ngờ là, cũng tương tự như chi nhánh Đà Nẵng, trên thực tế khoản 300 triệu đồng chi phí phân bổ từ công ty xuống này, chi nhánh TP Hồ Chí Minh cũng cho biết phải "chuyển ra" cho "công ty" sử dụng tiền mặt và "giao tiếp với khách hàng"?!.

 

Ngoài 2 chi nhánh trên, hoạt động ngay tại Văn phòng khu vực I thuộc Ban Phi hàng hải (PHH) của Công ty cổ phần BHHK ở Hà Nội cũng cho thấy nhiều kết quả đáng lo ngại. Cụ thể là vào tháng 10 năm 2010, Ban PHH này cũng được công ty thông báo bổ sung định mức chi phí kinh doanh khoảng 2,5%. Và cuối cùng, cũng như các chi nhánh khác, nguồn bổ sung chi phí kinh doanh tăng khoảng 750 triệu đồng này, Ban PHH cũng phải nộp hết về công ty bằng tiền mặt.

 

Còn nữa, trong 2 năm 2009 và 2010 vừa qua, Ban PHH này cũng được lãnh đạo công ty "phân bổ" một số doanh thu bảo hiểm hàng không (?) và kèm theo là "chi phí khai thác" với mức tiền cả 2 năm khoảng 500 triệu đồng. Tuy nhiên, doanh thu bảo hiểm hàng không nói trên chỉ được phân bổ trên "danh nghĩa", không được hạch toán kế toán nhưng nguồn chi phí được hưởng từ doanh thu này (khoảng 500 triệu đồng) thì cũng lại phải... nộp về công ty bằng tiền mặt. Tại sao có kiểu hoạt động "ma" vậy?

 

Như vậy có thể thấy rằng, những "lùm xùm" trong tổ chức hoạt động, trong việc phân bổ định mức kinh doanh, những phản ánh về doanh thu "ảo", chi phí "thật" đã xảy ra trong hoạt động của Công ty cổ phần BHHK. Chưa kể chỉ qua kiểm tra 3 đơn vị trong số rất nhiều đơn vị trực thuộc, các khoản tiền "chi phí kinh doanh" từ các hoạt động kinh doanh này đã lên tới nhiều tỷ đồng, nhưng đều được "chuyển lại" về công ty sử dụng. Điều này khiến dư luận nghi ngờ về tính minh bạch trong thu chi tài chính của những cán bộ điều hành công ty. Hàng tỷ đồng này thực chất là gì, được chuyển vào đâu, chuyển cho ai là điều mà các cơ quan chức năng cần sớm làm rõ!

 

Chí Long - Bảo Sơn