Ghép thận khác nhóm máu - cơ hội mới cho người suy thận
Trước đây, người bệnh chỉ được ghép thận khi có người cho cùng nhóm máu thì nay khác nhóm máu cũng có thể ghép được.
Bác sĩ Lye Wai Chong chuyên về ngành thận. Ảnh: VnExpress |
- Ca đầu tiên được ghép thận khác nhóm máu là anh Khairul Anuar bin Ibni, 45 tuổi. Mặc dù đã chạy thận cả 6 ngày mỗi tuần nhưng vì mắc bệnh lâu năm nên các chất độc tích tụ do thận suy đã làm hỏng chức năng tim. Ghép thận thành công sẽ giúp loại bỏ sạch chất độc và phục hồi chức năng tim. Nhưng nếu không được ghép, anh sẽ không sống được bao lâu.
Ghép thận không quá khó nhưng vấn đề là phải làm sao để cơ thể người bệnh không đào thải quả thận mới là điều quan trọng. Điều này càng khó hơn khi ghép thận khác nhóm máu. Trong nhiều năm nay rất ít bác sĩ thử ghép thận khác nhóm máu vì nguy cơ rủi ro rất cao. Như ca đầu tiên này, bệnh nhân nhóm máu O từ trong cơ thể có kháng thể nhóm A và B. Ngày 27/5/2008, chúng tôi đã quyết định thực hiện ghép khác nhóm máu lần đầu tiên.
- Việc ghép thận khác nhóm máu khác gì so với ghép thận cùng nhóm máu?
Tại Việt Nam, hiện chưa có số liệu thống kê chính thức về bệnh thận mạn tính, tuy nhiên ước tính hàng năm có 8.000 bệnh nhân suy thận mới. Nguyên nhân gây bệnh thận chủ yếu là viêm cầu thận mạn tính, hoặc là biến chứng của huyết áp cao, đái tháo đường... Đặc biệt, cứ 10 bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối (cần được lọc máu) thì đến 9 người tử vong vì không được thay máu. Nguyên nhân là do số lượng bệnh nhân quá lớn nhưng điều kiện kinh tế, kỹ thuật chưa cho phép để tiến hành lọc cho tất cả. |
- Cấy ghép không cùng nhóm máu được thực hiện đầu tiên tại Thụy Điển và sau đó ở Nhật. Năm 2000, Mỹ và châu Âu cũng đã áp dụng kỹ thuật cấy ghép tiên tiến này.
Thực ra thì cách ghép thận này cũng như những ca ghép thận thông thường khác, điểm khác biệt ở đây là giai đoạn chuẩn bị tiền phẫu thuật phải thêm công đoạn loại bỏ kháng thể trong người bệnh để khi ghép không bị đào thải. Còn sau khi phẫu thuật, bệnh nhân cũng phải uống thuốc chống đào thải như người ghép thận bình thường khác.
- Khi thực hiện ca ghép, ông đã gặp phải những khó khăn gì?
Với chúng tôi đây là ca đầu tiên, mà cái gì mới lúc đầu bao giờ cũng khó, cũng là một thử thách thực sự nên càng phải làm cẩn thận. Khâu mấu chốt là phải loại bỏ các kháng thể nhóm máu A trong cơ thể người bệnh thật thấp, đủ an toàn để có thể ghép thận.
Điều không may là, anh Khairul có quá nhiều kháng thể loại A trong máu. Vì thế, anh đã phải trải qua 7 đợt hấp thụ miễn dịch và 2 đợt điều trị bằng huyết tương đã tinh chế mới có thể loại bỏ lượng kháng thể loại A trong máu đủ thấp. Hơn nữa, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân không được tốt, tim rất yếu vì thế độ rủi ro càng cao hơn.
- Ông có thể nói rõ hơn về công đoạn loại bỏ kháng thể này?
- Đây là một kỹ thuật mới của châu Âu, khá đơn giản và an toàn. Máu đi qua thiết bị lọc và kháng thể sẽ bị giữ lại. Chỉ cần loại bỏ lượng kháng thể trong cơ thể đủ thấp là được nhưng rủi ro ở đây là làm thế nào biết như thế nào là đủ thấp.
Ở ca đầu tiên, chúng tôi cố gắng lọc càng nhiều kháng thể càng tốt, khoảng 10 ngày. Nhưng với các ca sau này, chỉ cần 7 ngày thậm chí ca gần đây nhất là 5 ngày là được.
Sau phẫu thuật, do kháng thể vẫn tiếp tục được cơ thể sản sinh ra, dù với lượng nhỏ hơn nhiều, nên bệnh nhân phải làm tiếp 3-4 đợt điều trị lọc kháng thể nữa.
- Ông đánh giá như thế nào về tỷ lệ thành công của cách ghép thận này?
- Tỷ lệ thành công khoảng 90-95%, gần tương đương với ghép cùng nhóm máu (tỷ lệ thành công 98%). Bác sĩ càng có kinh nghiệm tỷ lệ thành công càng cao. Với ca ghép đầu tiên, được hơn một năm, sức khỏe anh Khairul vẫn tốt, sinh hoạt bình thường.
Chỉ hai ngày sau được ghép, anh đã bắt đầu đi lại được mà không cảm thấy đau. Trước đây mỗi bước đi của anh đều nặng trịch và đau nhức như có kim châm, các khớp sưng tấy. Đến nay, chúng tôi đã thực hiện được 5 ca ghép thận khác nhóm máu.
- Chi phí những ca ghép này như thế nào?
- Mỗi ca ghép thận như thế tốn kém từ 1,5 đến 2 tỷ VNĐ, tức là gấp khoảng 2 lần so với những ca ghép bình thường. Số tiền chênh lệnh chủ yếu là do tiền mua thiết bị lọc kháng thể.
Cứu sống bé gái 3 tháng tuổi bị tim bẩm sinh mắc COVID-19 nguy kịch
Thành tựu y học - 3 năm trướcGiadinhNet - Bệnh nhi bị tim bẩm sinh, chẩn đoán COVID-19 nặng nguy kịch, được ê-kip bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng Thành phố điều trị tích cực để giành mạng sống.
Dụ các tế bào ung thư "ăn" độc dược
Y tế - 5 năm trướcSử dụng chất béo làm chú ngựa thành Troy, các nhà khoa học Mỹ đã loại bỏ hoàn toàn ung thư xương, tụy và ruột kết một cách thần kỳ trên các con vật thí nghiệm.
Thêm một thành công điều trị sẹo bỏng bằng kỹ thuật đặt túi giãn da ở Bệnh viện Xanh Pôn
Y tế - 5 năm trướcGiadinhNet - Bệnh nhi bị sẹo bỏng axit khiến mất 3/4 da đầu, sẹo chằng chịt... được đặt túi giãn vùng da đầu để tiếp tục điều trị, sớm có lại diện mạo bình thường để hòa nhập với cộng đồng.
Dùng "công tắc" điều khiển "cậu nhỏ" theo ý muốn
Y tế - 5 năm trướcBệnh viện Bình Dân TP HCM vừa triển khai kỹ thuật mới điều trị tình trạng rối loạn cương, mở ra cơ hội cho quý ông mắc bệnh "trên bảo dưới không nghe".
Phát hiện lạ cực sốc về thuốc điều trị AIDS
Y tế - 5 năm trướcCác nhà khoa học đã điều chế một loại thuốc ức chế HIV có thể làm cho AIDS không thể lây truyền ngay cả trong các cặp đồng tính quan hệ tình dục mà không sử dụng bao cao su.
Phát hiện thuốc tiểu đường giá rẻ là "thần dược" giảm cân
Y tế - 5 năm trướcMột loại thuốc tiểu đường vừa được Đại học Bang Louisiana (Mỹ) chứng minh có tiềm năng thành lối thoát cho những người béo phì đã nỗ lực giảm cân nhưng không thành.
Phát hiện liên hệ đáng sợ giữa viên uống canxi và ung thư
Y tế - 5 năm trướcBổ sung canxi quá liều bằng viên uống bổ sung có thể làm nguy cơ tử vong do ung thư tăng gấp đôi, một nghiên cứu lớn của Mỹ khẳng định.
Kỹ thuật thay van tim không phẫu thuật
Y tế - 5 năm trướcĐược phát triển từ một thập kỷ trước, thay van động mạch chủ qua đường ống thông (Transcatheter Aortic Valve Replacement, TAVR) là một thủ thuật ít xâm lấn, đưa van nở đi qua ống thông vào mạch máu đến tim và đặt bên trong van cũ. TAVR thường chỉ áp dụng cho người có nguy cơ tử vong cao sau phẫu thuật.
Bệnh nhân ung thư chỉ cần 6 lần xạ trị thay vì 25-35 lần như trước
Y tế - 5 năm trướcTrước đây, chỉ định điều trị cho bệnh nhân ung thư có phác đồ xạ trị từ 25-35 lần, mỗi ngày một lần. Với kỹ thuật mới được đưa vào ứng dụng, số lần xạ trị cho bệnh nhân có thể rút ngắn xuống còn 6 lần.
Phát hiện hợp chất trong cà phê ức chế "ung thư đàn ông"
Y tế - 5 năm trướcCác nhà khoa học Nhật Bản vừa xác định được 2 hợp chất trong cà phê có thể ức chế loại ung thư đặc trưng và phổ biến ở đàn ông – ung thư tuyết tiền liệt.
Thêm một thành công điều trị sẹo bỏng bằng kỹ thuật đặt túi giãn da ở Bệnh viện Xanh Pôn
Y tếGiadinhNet - Bệnh nhi bị sẹo bỏng axit khiến mất 3/4 da đầu, sẹo chằng chịt... được đặt túi giãn vùng da đầu để tiếp tục điều trị, sớm có lại diện mạo bình thường để hòa nhập với cộng đồng.