Giải quả cầu vàng và Oscar 2007: cuộc chiến mới trên màn ảnh lớn

“Cao bồi già” Clint Eastwood lại gây bất ngờ

Ngày 6.12.2006, Ủy ban quốc gia phê bình phim Mỹ (NBRMP) đã khởi động mùa tranh giải thưởng phim ảnh 2007 bằng việc loan báo kết quả bầu chọn các phim và đạo diễn, diễn viên xuất sác nhất. Ở trận thứ nhất của cuộc chiến đỉnh cao là giải Oscar, chiến thắng đã thuộc về “cao bồi già” Clint Eastwood khi phim mới nhất của đạo diễn 76 tuổi này, Letters from Iwo Jima được chọn là phim xuất sắc nhất năm 2006.

Và rồi ông lại thắng trận thứ hai vì vào ngày 10.12, Hội các nhà phê bình phim ở Los Angeles (LAFCA) cũng đã chọn Letters from Iwo Jima là phim hay nhất năm 2006. Ngoài ra phim này cũng được Viện phim Mỹ chọn vào Top 10 phim của Năm 2006.

Tuy sẽ chỉ khởi chiếu vào ngày 20.12 tới đây và tuy lời thoại toàn bằng tiếng Nhật (phụ đề tiếng Anh), nhưng phim về Thế chiến II ở mặt trận Thái Bình Dương Letters from Iwo Jima đã được NBR, Hội các nhà phê bình phim ở Los Angeles (LAFCA) và Viện phim Mỹ (AFI ) chọn là phim hay nhất trong năm 2006. Đây là phim tiếp theo Flags of our fathers mà nghệ sĩ gạo cội Clint Eastwood đã trình làng cách nay 2 tháng.

DiCaprio, Djimon Honsou trong Blood diamond

Trong khi Flags of out fathers mô tả trận chiến đẫm máu giành đảo Iwo Jima giữa lính thủy đánh bộ Mỹ và lính đồn trú Nhật hồi tháng 2 và tháng 3.1945 thì Letters from Iwo Jima nhìn lại sự việc từ góc độ lính Nhật. Phim được dàn dựng rất công phu sau khi Clint tham khảo rất nhiều tài liệu lịch sử cũng như đọc qua các thư tay mà tướng Nhật đã viết gửi cho vợ và các con.

Trong phim, viên tướng Nhật Tadamachi Kuribayashi này được thể hiện bởi ngôi sao điện ảnh Nhật Ken Watanbe (đề cử Oscar nam vai phụ xuất sắc nhất với The last samurai). “Chúng tôi chủ tâm làm phim chiến tranh nhưng để nói về thân phận con người, chứ không nhắm mô tả chiến trận hoặc về phe thắng - thua,” Ken Watanbe nói. “Chúng tôi muốn cho người xem hôm nay, kể cả những diễn viên người Nhật trẻ tuổi, hiểu được lính Nhật đã nghĩ, đã lo lắng và cố sống với bom đạn như thế nào cách nay mấy chục năm, đó là những thanh niên với cuộc sống bỗng chốc bị gián đoạn, bị kết liễu. Họ là những thân phận đáng được nghe, xem, hiểu và cảm thông”.

Forest Whitaker

Clint và Ken đã được như ý. Sau khi xem Letters from Iwo Jima , nhiều người Nhật đã tán dương nó là “phim nói không sai về tâm trạng lính Nhật năm xưa”. Một chuyên gia phim ảnh viết trên tuần báo People rằng Clint Eastwood rất khôn khéo khi quyết định tung Letters from Iwo Jima lên màn ảnh lớn sớm hơn. Trước đây, phim này được lên lịch khởi chiếu vào tháng 2.2007 nhưng sau khi thấy Flags of our fathers không thu hút nhiều quan tâm của khán giả lẫn giới phê bình chuyên ngành, Clint đã đổi lịch phát hành Letters from Iwo Jima .

Nay với chọn lựa của AFI, NBR và LAFCA, nó xem như trở thành ứng cử viên nặng ký nhất ở cuộc đua tranh đề cử Oscar 2007 Phim xuất sắc nhất. “Đây là một tuyệt tác của Clint Eastwood, có lẽ là một trong những phim Thế chiến II hay nhất từ trước đến nay,” bà Annie Schulhop, Chủ tịch NBR nhận định. “Thành tích này càng đáng nể hơn khi biết rằng Letters from Iwo Jima là bạn đồng hành của Flags of our fathers ”.

Những đối thủ cạnh tranh với "cao bồi già"

Jennifer Hudson trong Dreamgirls

Nhưng tuyệt tác mới của Clint Eastwood cũng phải cảnh giác hai đối thủ nặng ký là Nữ hoàng và Đức vua. Vì đúng như dự báo của nhiều nhà phê bình, nhờ diễn vai các nhân vật có thật trong lịch sử qua các phim tiểu sử nhân vật (biopics) mà Helen Mirren và Forest Whitaker đã được 120 chuyên gia phim ảnh thuộc NBR, 36 nhà phê bình của Hội các nhà phê bình phim ở Washington DC, 22 chuyên gia thuộc Hội các nhà phê bình phim ở New York (NYFCA) và 13 chuyên gia điện ảnh thuộc LAFCA chọn là nữ và nam diễn viên xuất sắc nhất năm 2006.

Helen Mirren, một nữ nghệ sĩ Anh đã được triều đình Anh phong tặng tước “Dame” (Quý bà), thủ vai Nữ hoàng Elizabeth II trong The Queen của Stephen Frears; còn tài tử kiêm đạo diễn Mỹ da đen Forest Whitaker là nhà độc tài Idi Amin từng thống trị nước Uganda trong The last king of Scotland .

Hai giải nam và nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất của NBR thì thuộc về và tài tử da đen người Bénin Djimon Hounsou (vai ngư dân sở hữu viên kim cương hồng cực kỳ quý hiếm trong phim phiêu lưu mạo hiểm Blood diamond, cạnh Leonardo DiCaprio và Jennifer Connelly, khởi chiếu ngày 8.12) và Catherine O’Hara (phim For your consideration).

Helen Mirren trong The Queen

Ngoài ra NBR cũng dành giải diễn xuất đột phá cho tài tử Ryan Gosling với phim Half Nelson và hai nữ diễn viên Jennifer Hudson (một á quân ở cuộc thi tuyển tài năng ca nhạc American Idol) với phim ca vũ nhạc Dreamgirls, và Rinko Kikuchi vai thiếu nữ câm điếc trong Babel của đạo diễn Inarritu người Mexico. Đáng chú ý là Jennifer Hudson còn được nhiều tổ chức phê bình phim vinh danh dù đây mới là lần đâu cô đóng phim.

Sau nhiều lần bị hụt tượng vàng Oscar, nay đạo diễn tài hoa Martin Scorsese lại có thêm cơ hội toả sáng vì phim hình sự The departed làm lại từ Vô gian đạo của điện ảnh Hong Kong đã mang đến cho ông 3 giải đạo diễn xuất sắc nhất của NBR, NYFCA và WAFCA. Các nghệ sĩ Leonardo DiCaprio, Matt Damon, Vera Farmiga, Martin Sheen, Mark Wahlberg và Alec Baldwin diễn trong phim này cùng được vinh danh với giải dàn diễn viên xuất sắc nhất của NBRMP. Nhưng AFI và LAFCA thì bỏ quên hoàn toàn phim này.

Penelope Cruz trong Volver

Volver của đạo diễn Tây Ban Nha Pedro Almodovar (mới đoạt giải EFA 2006 đạo diễn, nữ diễn viên xuất sắc nhất) được chọn là phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc nhất. Giải phim hoạt hình thuộc về Cars của hãng Disney, giải kịch bản nguyên thủy dành cho Zach Helm với Stranger than fiction, giải kịch bản chuyển thể cho Ron Nyswaner với The painted veil . Cựu phó tổng thống Mỹ Al Gore đoạt 2 giải phim tài liệu (của NBRMP và Hội các nhà phê bình phim ở Washington DC – WAFCA) với An inconvenient truth nói về hiệu ứng nhà kính đang gây hại môi trường thế giới.

Chọn lựa của LAFCA

Phim: Letters from Iwo Jima

Nam diễn viên: Sacha Baron Cohen (Borat) và Forest Whitaker (The last king of Scotland)

Nữ diễn viên: Helen Mirren (The Queen)

Nam vai phụ: Michael Sheen (The Queen)

Nữ vai phụ: Luminita Gheorghiu (The death of Mr. Lazarescu)

Đạo diễn: P. Greengrass (United 93)

Kịch bản: The Queen

Phim nước ngoài: The lives of others (Đức)

Phim tài liệu: An inconvenient truth (cựu phó tổng thống Mỹ Al Gore)

Thiết kế sản xuất: Pan"s Labyrinth (Mexico);

Hoạt hình: Happy Feet

Nhạc phim: Alexandre Desplat (The Painted Veil) và (The Queen)

Hình ảnh: Children of Men

New Generation: Michael Arndt, Jonathan Dayton, Valerie Faris (Little Miss Sunshine)

Thành tựu sự nghiệp: Robert Mulligan (đạo diễn phim To kill a mockingbird)

Chọn lựa của AFI

Viện phim Mỹ (AFI) thì chọn các phim sau là phim hay nhất của năm 2006 (theo thứ tự chữ cái latinh): Babel; Borat: Cultural learnings of America for make benefit glorious nation of Kazakhstan; The Devil wears Prada; Dreamgirls; Half Nelson; Happy feet; Inside man; Letters from Iwo Jima; Little Miss Sunshine; United 93

Chọn lựa của Hội các nhà phê bình phim tại New York (NYFCA)

Phim xuất sắc nhất: United 93 (đạo diễn P. Greengrass)

Nữ diễn viên: Helen Mirren (phim The Queen)

Nam diễn viên: Forest Whitaker (Phim The last King of Scotland)

Nữ diễn viên phụ: Jennifer Hudosn (phim Dreamgirls)

Nam diễn viên phụ: Jackie Earle Haley (phim Little children)

Đạo diễn: Martin Scorsese (phim The Departed)

Kịch bản: Peter Morgan (The Queen)

Phim hoạt hình: Happy feet

Phim tài liệu: Deliver uf from Evil (của Amy Berg)

Phim đầu tay: Half Neeson (của Ryan Fleck)

Phim nói tiếng nước ngoài: Army of shadows (của đạo diễn Pháp Jean-Pierre Melville, thực hiện từ năm1969).

Hình ảnh: Pan’s labirynth (của Guillermo del Toro)

Chọn lựa của Hội các nhà phê bình phim tại Washington D.C (WAFCA)

Phim xuất sắc nhất: United 93 (đạo diễn Peter Greengrass)

Nam diễn viên: Forest Whitaker(phim The last King of Scotland)

Nữ diễn viên: Helen Mirren (The Queen)

Nam diễn viên phụ: Djimon Hounsou (phim Blood diamond)

Nữ diễn viên phụ: Jennifer Hudson (phim Dreamgirls)

Đạo diễn xuất sắc nhất: Martin Scorsese (phim The Departed)

Kịch bản nguyên thủy: Michael Arndt (phim Little Miss Sunshine)

Kịch bản chuyển thể: Jason Reitman (phim Thank you for smoking)

Phim nước ngoài: Pan"s labyrinth (Mexico)

Phim hoạt hình: Happy Feet

Phim tài liệu: An inconvenient truth (của cựu PTT Mỹ Al Gore)

Diễn xuất đột phá: Jennifer Hudson (phim Dreeamgirls)

Dàn diễn viên xuất sắc nhất: Little Miss Sunshine

Chỉ đạo nghệ thuật: Marie Antoinette (nữ đạo diễn Sofia Coppola)

Hội các phóng viên nước ngoài tại Hollywood

Ngày 14.12 tới đây Hội các nhà báo nước ngoài sẽ công bố danh sách các đề cử giải Quả cầu vàng 2007. Không như các viện sĩ hàn lâm điện ảnh Mỹ, giới nhà báo ngoại quốc này phân định rõ hai thể loại phim bi, phim ca/vũ/hài để xét duyệt đề cử và trao giải. Ở thể loại phim bi năm nay có nhiều ứng cử viên.

Đó là Apocalypto (của Mel Gibson); Blood diamond (Ed Zwick); Flags of our fathers; Letters from Iwo Jima; Little children (Todd Field); Marie Antoinette (Sofia Coppola); Notes on a scandal (Richard Eyres); The Queen ; The departed; The last king of Scotland (Kevin Mcdonald); The good German (Steven Soderbergh); The good shepherd (Robert de Niro); United 93 (Peter Greengrass); World Trade Center (Oliver Stone).

Theo Sài Gòn Tiếp Thị