Giáo sư sử học Hà Văn Tấn qua đời
Giáo sư Hà Văn Tấn, người cuối cùng trong nhóm "tứ trụ" của nền sử học Việt Nam hiện đại, qua đời lúc 21h02 ngày 27/11 tại Hà Nội, thọ 82 tuổi.
Giáo sư Hà Văn Tấn đã chống chọi với bệnh đột quỵ nhiều năm nay. "Gần đây, sức khỏe thầy Tấn rất yếu. Thầy qua đời vì tuổi cao, bệnh nặng", giáo sư Vũ Minh Giang, Phó chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, cho biết sáng 28/11.
Giáo sư Hà Văn Tấn là một trong "tứ trụ" của nền sử học Việt Nam hiện đại cùng với các giáo sư Đinh Xuân Lâm , Phan Huy Lê , Trần Quốc Vượng. Ông là chủ nhiệm môn Phương pháp luận sử học (khoa Lịch sử, Đại học Tổng hợp, nay Là Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội); Viện trưởng Khảo cổ học (1988-2008).

Giáo sư Hà Văn Tấn. Ảnh: Đại học Quốc gia Hà Nội |
Sinh năm 1937 tại Hà Tĩnh, đến năm 18 tuổi, sau khi tốt nghiệp lớp 9, Hà Văn Tấn ra Hà Nội. Sau một năm vừa học vừa làm, chàng trai Hà Văn Tấn quyết định vào học khoa Sử, Đại học Sư phạm.
Năm 1957, tròn 20 tuổi, Hà Văn Tấn tốt nghiệp đại học (đứng thứ hai - Á nguyên) và ở lại trường làm cán bộ môn Lịch sử cổ đại Việt Nam, Đại học Sư phạm. Ông từng chia sẻ, khi về tập sự ở trường, ông rất lo lắng vì "với trình độ 9 2 thì làm ăn gì được". Vì vậy, ông vừa giảng dạy, vừa tự học.
Nhờ tự học, ông thông thạo chữ Hán, tiếng Pháp, Anh, Nga, Đức, Nhật. Ông học tiếng Đức qua sách tiếng Nga, tiếng Nhật qua sách tiếng Trung Quốc, học tiếng Sanskrit (Phạn) - ngôn ngữ Ấn Độ cổ đại, thông qua tiếng Đức.
![]() |
Tứ trụ sử học Việt Nam đương đại từ trái qua GS Trần Quốc Vượng, GS Đinh Xuân Lâm, GS Hà Văn Tấn và GS Phan Huy Lê với ông bà GS Trần Văn Giàu. Ảnh chụp năm 1996 do GS Lê cung cấp. |
Năm 1960, khi mới 23 tuổi, Hà Văn Tấn đã hiệu đính Dư địa chí của Nguyễn Trãi viết bằng chữ Hán thế kỷ XV. Giáo sư Đào Duy Anh từng nhận xét công trình này "rất công phu, nghiêm túc, tôi rất hài lòng và tin cậy ở tác giả". Ông còn cùng giáo sư Trần Quốc Vượng viết Lịch sử chế độ cộng sản nguyên thuỷ ở Việt Nam và Lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam (tập 1).
Từ năm 1960, ông Hà Văn Tấn bắt đầu nghiên cứu khảo cổ học, một năm sau cùng ông Trần Quốc Vượng viết Sơ yếu khảo cổ học nguyên thuỷ Việt Nam, trình bày những phát hiện mới về thời đại đá. Năm 1982, ông đề xuất và chuẩn bị điều kiện để thành lập khoa Sử, Đại học Tổng hợp Hà Nội.
Đến khi qua đời, ông đã công bố gần 300 bài báo, nghiên cứu khoa học và là tác giả của 15 cuốn sách.
Với những đóng góp lớn cho nền sử học Việt Nam hiện đại và ngành khảo cổ học, năm 1980, ông Hà Văn Tấn được phong hàm giáo sư, được tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân (1997), giải thưởng Hồ Chí Minh và khoa học công nghệ (năm 2000).
Theo VnExpress
Danh sách phạt nguội ngày 22/12: Hơn 100 phương tiện bị Camera AI 'gọi tên'
Pháp luật - 34 phút trướcGĐXH - Trong vòng 24 giờ, hệ thống Camera AI đã ghi nhận gần 100 trường hợp vi phạm giao thông. Bên cạnh các lỗi phổ biến như vượt đèn đỏ, không đội mũ bảo hiểm thì nhiều tài xế vẫn "quên" thắt dây an toàn khi di chuyển trên cao tốc.
Bắt giữ xe tải chở mỹ phẩm không rõ nguồn gốc
Pháp luật - 51 phút trướcGĐXH - Lực lượng chức năng Hà Tĩnh vừa phát hiện chiếc xe vận chuyển nhiều loại mỹ phẩm mang nhãn hiệu nước ngoài nhưng không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp chứng minh nguồn gốc, xuất xứ.
Tử vi 12 con giáp năm Bính Ngọ: Tổng quan tuổi Ngọ năm 2026
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH - Năm Bính Ngọ 2026 là năm tuổi của người tuổi Ngọ, phạm Trực Thái Tuế nên vận trình nhìn chung nhiều biến động, dễ rơi vào trạng thái căng thẳng, bất ổn cảm xúc.
Hà Nội: Chợ Xanh bốc cháy ngùn ngụt lúc rạng sáng, hàng loạt kiot bị thiêu rụi
Thời sự - 1 giờ trướcGĐXH - Rạng sáng 23/12, vụ hỏa hoạn lớn đã xảy ra tại chợ Xanh (phường Phương Liệt, TP Hà Nội). Ngọn lửa bùng phát dữ dội khiến công tác chữa cháy gặp nhiều khó khăn, nhiều hộ dân xung quanh phải sơ tán khẩn cấp.
3 con giáp đón nhiều vận may, phúc khí từ ngày hôm nay
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, đây là 3 con giáp đón nhiều vận may, phúc khí từ ngày hôm nay.
Phụ nữ sinh vào 3 tháng Âm lịch này được quý nhân che chở, sống an nhàn đến già
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH - Theo tử vi phương Đông, phụ nữ sinh vào ba tháng Âm lịch dưới đây thường được xem là có số "phúc lộc đầy tay", càng về hậu vận càng sung túc, hạnh phúc.
Tin sáng 23/12: Tin không khí lạnh mới nhất; người phụ nữ 'đã chết' 5 năm bỗng trở về khai gì tại cơ quan công an?
Xã hội - 3 giờ trướcGĐXH - Không khí lạnh tràn về đúng dịp Giáng sinh, một số nơi vùng núi Đông Bắc Bộ chuyển rét đậm; vụ việc người phụ nữ "đã chết" bỗng trở về xin xóa khai tử được Công an tỉnh Thanh Hóa vào cuộc điều tra, làm rõ.
Xóa sổ đường dây 'phù phép' thịt heo thành thịt bò, tiêu thụ 600kg mỗi ngày
Pháp luật - 3 giờ trướcGĐXH - Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.HCM (Phòng Cảnh sát kinh tế) vừa khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với 7 đối tượng về hành vi sử dụng thịt heo làm giả thịt bò, đưa ra thị trường tiêu thụ với số lượng lớn.
Hà Nội: Tạm giữ hình sự người phụ nữ lấy đồ, chửi bới, bắt nữ sinh quỳ trên đường
Pháp luật - 3 giờ trướcGĐXH - Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội đã tạm giữ hình sự đối tượng Phương Thị Nga (trú tại phường Từ Liêm, TP Hà Nội) về tội gây rối trật tự công cộng.
Miền Bắc sắp đón đợt không khí lạnh trước kỳ nghỉ Tết Dương lịch 2026?
Thời sự - 3 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, khoảng từ đêm 24/12, đợt không khí lạnh tràn về khiến khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có mưa rải rác. Sau ngày 25/12, các khu vực này có mưa vài nơi, sáng sớm có nơi có sương mù, trời chuyển rét.
Tử vi 12 con giáp năm Bính Ngọ: Tổng quan tuổi Tỵ năm 2026
Đời sốngGĐXH - Tử vi tuổi Tỵ năm Bính Ngọ 2026 được nhận định là một năm cát hung song hành, tốt xấu đan xen. Dù không phải giai đoạn bùng nổ mạnh mẽ, nhưng vận trình lại khá ổn định.
