Hà Nội
23°C / 22-25°C

Hương vị quê nhà: Rêu suối Mường Lò, Yên Bái

Thứ ba, 13:18 27/04/2010

Rêu ở Mường Lò dài miên man, dày và xanh êm mát, từ lâu đã trở thành món ăn quý của người Thái, người Mông nơi đây.

Muốn cảm nhận được vị ngon của rêu thì phải ra tận suối hái rêu, thò tay xuống nước cho rêu mơn man, lượn lờ như vũ nữ dưới làn nước trong vắt của ngòi Thia.

Vào ngày Hội Hái rêu, đàn bà con gái Thái tấp nập đua nhau ra suối. Rêu dài miên man, dập dờn trong bụng nước, lúc vớt lên, còn lưu luyến lóng lánh bám nhiểu giọt nước. Các cô gái Thái vắt rêu thành từng nắm, rêu mịn mát, nắm tròn như bột lọc.
 

Hái rêu ngoài suối.

 
Đối với người Thái ở Mường Lò, rêu là món ăn chỉ dành cho khách quý. Nào là rêu nướng, rêu rán, nhưng độc đáo nhất vẫn là món trộn với các loại gia vị rồi đem nướng.

Sau khi làm sạch rêu, người Thái thường trộn hạt sẻn, hạt dổi, hạt mắc khén (những thứ hạt tiêu rừng thú vị) cùng ớt, tỏi, gừng, củ xả, lá chanh, rồi thêm ít thịt mỡ. Dùng lá dong được rửa sạch để gói rêu và gia vị, buộc lạt tre túm hai đầu, bẻ quặt hai mép lá lại thành cái hình khum khum treo trên một thanh nẹp tre. Đem tất cả vùi vào trong tro ấm. Không than, không lửa, cũng không hơ khói. Bao giờ lá dong cháy tý tách, thì lôi thanh tre ra, hơ cả gói rêu nướng trên than hoa.

Gói rêu cùng gia vị.

 
Lá rong cháy đến lớp trong cùng, mỡ và nước xanh thơm mát của rêu suối rỉ ra, thì bày ra đĩa. Khi ăn, mở gói lá dong ra, mùi mắc khén, hạt sẻn và mấy chục thứ gia vị cùng ngạt ngào, riêng có rêu vẫn mát lịm, thanh tao. Món rêu nướng (khay/"cay pho") vừa quyến rũ với nghệ thuật thứ thiệt của gia vị ẩm thực Thái, lại vừa giữ được cái mát lành, thơm thảo, dịu dàng của vị rêu suối. Món "cay pỉnh" còn thú vị hơn: đem nguyên liệu rêu và gia vị gói bằng lá lốt hoặc lá chanh. Kẹp các gói nhỏ trên thanh tre tươi trẻ đôi, nướng giòn. Rêu chín, cho vào rán với mỡ lợn.

Món rêu luộc ăn như rau cũng rất lạ. Rêu rửa sạch, tẽ nhỏ, bỏ vào nước luộc gà luộc vịt, đun chín tới.

Đem bánh rêu đi nướng.

 
Bà con người Thái, người Tày, người Mông còn rán rêu nhắm rượu. Thả vào miệng, chiêu ít rượu, vị rêu tan chảy rất là ảo diệu. Riêng người Tày ở miền Bắc còn làm bánh mọc, với nhân là rêu suối (bà con gọi là quẹ). Bột bánh làm bằng gạo nếp ở dạng già hơn cốm một chút. Món xôi quẹ phổ biến ở nhiều vùng núi cao. Mỗi khi có dịp Lễ Tết, họ băm  nhỏ rêu với thịt gà thịt vịt, cho vào chõ đồ lên như đồ xôi. Ăn béo ngậy, thơm dịu vị rêu suối. Cái món rêu đồ lên với thịt ấy gần gũi, ám ảnh nhiều miền quê sơn cước, suốt nhiều thế kỷ qua.
 
Rêu suối nhiều, nhưng rêu ngon thì ít. Và cái mùa rêu ăn được, ăn thứ thiệt được lại càng ngắn ngủi. Nên bà con vùng cao (những nơi có tục ăn rêu) quý rêu lắm. Khách quý thì mới đãi rêu khô trên gác bếp. Rêu thường được tổ chức ăn vào bữa cơm tối, khi đại gia đình đông đủ. Cô dâu Thái thường coi dành túm rêu nướng cho mẹ chồng những mong tròn vẹn hơn cái đạo dâu con.
Ông Lò Văn Biến, một nghệ nhân nổi tiếng của Mường Lò, cho biết: "Rêu đặc biệt giúp lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt và chống cao huyết áp. Tôi cả đời đi khắp Tây Bắc nghiên cứu văn hoá, thấy người xưa truyền lại cái bí quyết này là tha thiết nhất: rêu ăn vào, chống được ngã nước, sốt rét, sơn lam chướng khí, nên những người đi rừng, nhất thiết phải nướng rêu ăn".
 
Theo CATPHCM
thuhuyen
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Hà Nội cho học sinh nghỉ học nếu môi trường không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng

Hà Nội cho học sinh nghỉ học nếu môi trường không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng

Giáo dục - 1 giờ trước

Hà Nội yêu cầu các trường chủ động điều chỉnh lịch học, hạn chế hoạt động ngoài trời trong các khung giờ và ngày có chất lượng không khí ở mức xấu.

Công an Hà Nội cảnh báo về "suất ngoại giao" mua nhà ở xã hội

Công an Hà Nội cảnh báo về "suất ngoại giao" mua nhà ở xã hội

Pháp luật - 1 giờ trước

Công an Hà Nội cảnh báo thông tin giả mạo về “suất ngoại giao”, “suất nội bộ” nhà ở xã hội trên mạng xã hội.

Con dâu đòi ly hôn vì chuyện chăm mẹ chồng bệnh, tôi lặng người xót xa

Con dâu đòi ly hôn vì chuyện chăm mẹ chồng bệnh, tôi lặng người xót xa

Tâm sự - 2 giờ trước

Thấy mình trở thành nguyên nhân khiến hạnh phúc của các con rạn nứt, lòng tôi quặn thắt.

Vượt 10 tỉ năm ánh sáng, tín hiệu cực mạnh làm "lóa mắt" đài thiên văn Mỹ

Vượt 10 tỉ năm ánh sáng, tín hiệu cực mạnh làm "lóa mắt" đài thiên văn Mỹ

Chuyện đó đây - 2 giờ trước

Đài quan sát Vật thể thoáng qua Zwicky (ZTF) thuộc Đài quan sát Palomar (Mỹ) đã phát hiện một tín hiệu ánh sáng phá vỡ mọi kỷ lục.

Ùn tắc giao thông tăng: Sở Xây dựng TPHCM chỉ ra những "thủ phạm" chính

Ùn tắc giao thông tăng: Sở Xây dựng TPHCM chỉ ra những "thủ phạm" chính

Đời sống - 3 giờ trước

Một số tuyến đường của TPHCM có mật độ phương tiện gia tăng đáng kể cho thấy tình hình giao thông vẫn còn xảy ra tình trạng ùn tắc tại nhiều khu vực

Chi cục Dân số tỉnh Quảng Ninh tăng cường trang bị kiến thức và kỹ năng bảo vệ trẻ em

Chi cục Dân số tỉnh Quảng Ninh tăng cường trang bị kiến thức và kỹ năng bảo vệ trẻ em

Dân số và phát triển - 3 giờ trước

Nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng bảo vệ trẻ em, Chi cục Dân số tỉnh Quảng Ninh tổ chức chương trình “Hội nghị tập huấn tuyên truyền viên măng non trong một số trường học trên địa bàn.

3 con giáp nữ mang phúc khí vào nhà: Có họ, tiền bạc hanh thông, con cái thành đạt

3 con giáp nữ mang phúc khí vào nhà: Có họ, tiền bạc hanh thông, con cái thành đạt

Đời sống - 3 giờ trước

GĐXH - Trong 12 con giáp, có những con giáp nữ được coi là "vượng phúc – vượng tài", không chỉ mang lại năng lượng tích cực mà còn tạo nên nền tảng vững chắc cho hạnh phúc gia đình.

Ông bà chăm cháu: 3 thời điểm 'vàng' để rút lui, gia đình êm ấm, phúc khí vẹn toàn

Ông bà chăm cháu: 3 thời điểm 'vàng' để rút lui, gia đình êm ấm, phúc khí vẹn toàn

Nuôi dạy con - 3 giờ trước

GĐXH - Việc trông nom cháu nội, cháu ngoại vốn là niềm vui ấm áp của các bậc ông bà, nhưng chăm sóc lâu ngày, không ít người lớn tuổi cũng bắt đầu băn khoăn: Khi nào thì nên buông tay, khi nào thì nên lùi lại một bước?

Chồng ngoại tình và cái kết của người vợ 'cao tay'

Chồng ngoại tình và cái kết của người vợ 'cao tay'

Tâm sự - 4 giờ trước

GĐXH - Không biết có ai cao tay như chị tôi không. Chồng ngoại tình mà không bỏ, một tháng vẫn chu cấp hơn trăm triệu...

Hà Nội: Nam sinh bị 'bắt cóc online', dọa chặt tay nếu gia đình không chuyển tiền

Hà Nội: Nam sinh bị 'bắt cóc online', dọa chặt tay nếu gia đình không chuyển tiền

Pháp luật - 4 giờ trước

GĐXH - Công an TP Hà Nội vừa giải cứu nam sinh viên bị các đối tượng lừa đảo “bắt cóc online”, yêu cầu chuyển 550 triệu đồng, đe dọa nếu gia đình không làm theo sẽ bị chặt tay.

Top