Hà Nội
23°C / 22-25°C

Hương vị quê nhà: Rêu suối Mường Lò, Yên Bái

Thứ ba, 13:18 27/04/2010

Rêu ở Mường Lò dài miên man, dày và xanh êm mát, từ lâu đã trở thành món ăn quý của người Thái, người Mông nơi đây.

Muốn cảm nhận được vị ngon của rêu thì phải ra tận suối hái rêu, thò tay xuống nước cho rêu mơn man, lượn lờ như vũ nữ dưới làn nước trong vắt của ngòi Thia.

Vào ngày Hội Hái rêu, đàn bà con gái Thái tấp nập đua nhau ra suối. Rêu dài miên man, dập dờn trong bụng nước, lúc vớt lên, còn lưu luyến lóng lánh bám nhiểu giọt nước. Các cô gái Thái vắt rêu thành từng nắm, rêu mịn mát, nắm tròn như bột lọc.
 

Hái rêu ngoài suối.

 
Đối với người Thái ở Mường Lò, rêu là món ăn chỉ dành cho khách quý. Nào là rêu nướng, rêu rán, nhưng độc đáo nhất vẫn là món trộn với các loại gia vị rồi đem nướng.

Sau khi làm sạch rêu, người Thái thường trộn hạt sẻn, hạt dổi, hạt mắc khén (những thứ hạt tiêu rừng thú vị) cùng ớt, tỏi, gừng, củ xả, lá chanh, rồi thêm ít thịt mỡ. Dùng lá dong được rửa sạch để gói rêu và gia vị, buộc lạt tre túm hai đầu, bẻ quặt hai mép lá lại thành cái hình khum khum treo trên một thanh nẹp tre. Đem tất cả vùi vào trong tro ấm. Không than, không lửa, cũng không hơ khói. Bao giờ lá dong cháy tý tách, thì lôi thanh tre ra, hơ cả gói rêu nướng trên than hoa.

Gói rêu cùng gia vị.

 
Lá rong cháy đến lớp trong cùng, mỡ và nước xanh thơm mát của rêu suối rỉ ra, thì bày ra đĩa. Khi ăn, mở gói lá dong ra, mùi mắc khén, hạt sẻn và mấy chục thứ gia vị cùng ngạt ngào, riêng có rêu vẫn mát lịm, thanh tao. Món rêu nướng (khay/"cay pho") vừa quyến rũ với nghệ thuật thứ thiệt của gia vị ẩm thực Thái, lại vừa giữ được cái mát lành, thơm thảo, dịu dàng của vị rêu suối. Món "cay pỉnh" còn thú vị hơn: đem nguyên liệu rêu và gia vị gói bằng lá lốt hoặc lá chanh. Kẹp các gói nhỏ trên thanh tre tươi trẻ đôi, nướng giòn. Rêu chín, cho vào rán với mỡ lợn.

Món rêu luộc ăn như rau cũng rất lạ. Rêu rửa sạch, tẽ nhỏ, bỏ vào nước luộc gà luộc vịt, đun chín tới.

Đem bánh rêu đi nướng.

 
Bà con người Thái, người Tày, người Mông còn rán rêu nhắm rượu. Thả vào miệng, chiêu ít rượu, vị rêu tan chảy rất là ảo diệu. Riêng người Tày ở miền Bắc còn làm bánh mọc, với nhân là rêu suối (bà con gọi là quẹ). Bột bánh làm bằng gạo nếp ở dạng già hơn cốm một chút. Món xôi quẹ phổ biến ở nhiều vùng núi cao. Mỗi khi có dịp Lễ Tết, họ băm  nhỏ rêu với thịt gà thịt vịt, cho vào chõ đồ lên như đồ xôi. Ăn béo ngậy, thơm dịu vị rêu suối. Cái món rêu đồ lên với thịt ấy gần gũi, ám ảnh nhiều miền quê sơn cước, suốt nhiều thế kỷ qua.
 
Rêu suối nhiều, nhưng rêu ngon thì ít. Và cái mùa rêu ăn được, ăn thứ thiệt được lại càng ngắn ngủi. Nên bà con vùng cao (những nơi có tục ăn rêu) quý rêu lắm. Khách quý thì mới đãi rêu khô trên gác bếp. Rêu thường được tổ chức ăn vào bữa cơm tối, khi đại gia đình đông đủ. Cô dâu Thái thường coi dành túm rêu nướng cho mẹ chồng những mong tròn vẹn hơn cái đạo dâu con.
Ông Lò Văn Biến, một nghệ nhân nổi tiếng của Mường Lò, cho biết: "Rêu đặc biệt giúp lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt và chống cao huyết áp. Tôi cả đời đi khắp Tây Bắc nghiên cứu văn hoá, thấy người xưa truyền lại cái bí quyết này là tha thiết nhất: rêu ăn vào, chống được ngã nước, sốt rét, sơn lam chướng khí, nên những người đi rừng, nhất thiết phải nướng rêu ăn".
 
Theo CATPHCM
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Bật báo động đỏ cấp cứu cô gái 24 tuổi vỡ bàng quang và buồng trứng

Bật báo động đỏ cấp cứu cô gái 24 tuổi vỡ bàng quang và buồng trứng

Y tế - 2 phút trước

Bệnh viện Quân y 175 kích hoạt báo động đỏ cấp cứu cô gái 24 tuổi bị dập phổi, vỡ bàng quang, buồng trứng và gãy gai ngang đốt sống do tai nạn giao thông.

Giá xe Wave RSX FI mới nhất giảm sâu, rẻ chưa từng có, thấp hơn cả niêm yết, chỉ như Wave Alpha

Giá xe Wave RSX FI mới nhất giảm sâu, rẻ chưa từng có, thấp hơn cả niêm yết, chỉ như Wave Alpha

Giá cả thị trường - 2 phút trước

GĐXH - Giá xe Wave RSX FI mới nhất tại đại lý đang giảm cực mạnh, cạnh tranh gay gắt với Futre, Wave Alpha về doanh số.

Dấu hiệu nhận biết 5 loại bệnh phụ khoa thường gặp

Dấu hiệu nhận biết 5 loại bệnh phụ khoa thường gặp

Dân số và phát triển - 4 phút trước

Các bệnh phụ khoa không chỉ gây ra những khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí là vô sinh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Con rể mượn 3 cây vàng suốt 7 năm, ngày trả nói câu khiến bố vợ 'buông đũa'

Con rể mượn 3 cây vàng suốt 7 năm, ngày trả nói câu khiến bố vợ 'buông đũa'

Tâm sự - 10 phút trước

Ngày con rể đến trả vàng, bố mẹ vợ làm mâm cơm thịnh soạn thiết đãi. Nào ngờ, câu nói của con rể đã phá tan bầu không khí hòa thuận của gia đình.

Danh sách các tuyến phố còn ngập úng tại Hà Nội trong sáng 8/10

Danh sách các tuyến phố còn ngập úng tại Hà Nội trong sáng 8/10

Thời sự - 11 phút trước

GĐXH - Dưới đây là danh sách các tuyến phố tại Hà Nội còn ngập úng trong sáng 8/10.

Thực hư thông tin từ 15/10/2025 cấm học sinh dưới 16 tuổi đi xe máy điện

Thực hư thông tin từ 15/10/2025 cấm học sinh dưới 16 tuổi đi xe máy điện

Đời sống - 12 phút trước

GĐXH - Nhiều phụ huynh và học sinh băn khoăn, thắc mắc trước thông tin “Từ ngày 15/10/2025, học sinh dưới 16 tuổi bị cấm đi xe máy điện?”. Vậy thực hư thông tin này ra sao?

Con gái giúp mẹ tìm lại bạn thân mất liên lạc 50 năm, niềm vui vỡ òa

Con gái giúp mẹ tìm lại bạn thân mất liên lạc 50 năm, niềm vui vỡ òa

Gia đình - 19 phút trước

Bằng tấm ảnh cũ, chị Thư bất ngờ tìm được người bạn thân của mẹ, giúp cả hai sống lại kỷ niệm tuổi học trò sau 50 năm xa cách, mất liên lạc.

Đừng bỏ qua cơn đau thắt ngực: Điểm mặt 3 thói quen tưởng vô hại hằng ngày đang âm thầm gây hại tim

Đừng bỏ qua cơn đau thắt ngực: Điểm mặt 3 thói quen tưởng vô hại hằng ngày đang âm thầm gây hại tim

Bệnh thường gặp - 1 giờ trước

GĐXH - Cơ thể sẽ không đột ngột "đình công", trước khi cơn đau thắt ngực xảy ra. Nhiều người không biết rằng, một số thói quen tưởng chừng vô hại hằng ngày đang âm thầm làm tổn thương tim, đẩy nhanh cơn đau thắt ngực.

SUV hạng D của Mazda giá 440 triệu đồng rộng hơn CX-5 thiết kế hiện đại, rẻ chỉ ngang Toyota Vios mới ra mắt ở Trung Quốc

SUV hạng D của Mazda giá 440 triệu đồng rộng hơn CX-5 thiết kế hiện đại, rẻ chỉ ngang Toyota Vios mới ra mắt ở Trung Quốc

Giá cả thị trường - 1 giờ trước

GĐXH - SUV hạng D điện Mazda EZ-60 chính thức trình làng tại Trung Quốc thiết kế hiện đại, công nghệ cao cấp và phạm vi hoạt động vượt trội, hứa hẹn tạo sức ép lớn trong phân khúc SUV điện toàn cầu.

Các con giáp Sửu, Mão, Thìn, Tỵ, Mùi, Dậu, Tuất, Hợi bước vào tuần thứ 2 tháng 10/2025 có nhiều biến động

Các con giáp Sửu, Mão, Thìn, Tỵ, Mùi, Dậu, Tuất, Hợi bước vào tuần thứ 2 tháng 10/2025 có nhiều biến động

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà đã dự báo tử vi tuần mới của các con giáp Sửu, Mão, Thìn, Tỵ, Mùi, Dậu, Tuất, Hợi. Bước vào tuần thứ 2 tháng 10/2025, các con giáp này có nhiều biến động.

Top