Hà Nội
23°C / 22-25°C

Hương vị quê nhà: Rêu suối Mường Lò, Yên Bái

Thứ ba, 13:18 27/04/2010

Rêu ở Mường Lò dài miên man, dày và xanh êm mát, từ lâu đã trở thành món ăn quý của người Thái, người Mông nơi đây.

Muốn cảm nhận được vị ngon của rêu thì phải ra tận suối hái rêu, thò tay xuống nước cho rêu mơn man, lượn lờ như vũ nữ dưới làn nước trong vắt của ngòi Thia.

Vào ngày Hội Hái rêu, đàn bà con gái Thái tấp nập đua nhau ra suối. Rêu dài miên man, dập dờn trong bụng nước, lúc vớt lên, còn lưu luyến lóng lánh bám nhiểu giọt nước. Các cô gái Thái vắt rêu thành từng nắm, rêu mịn mát, nắm tròn như bột lọc.
 

Hái rêu ngoài suối.

 
Đối với người Thái ở Mường Lò, rêu là món ăn chỉ dành cho khách quý. Nào là rêu nướng, rêu rán, nhưng độc đáo nhất vẫn là món trộn với các loại gia vị rồi đem nướng.

Sau khi làm sạch rêu, người Thái thường trộn hạt sẻn, hạt dổi, hạt mắc khén (những thứ hạt tiêu rừng thú vị) cùng ớt, tỏi, gừng, củ xả, lá chanh, rồi thêm ít thịt mỡ. Dùng lá dong được rửa sạch để gói rêu và gia vị, buộc lạt tre túm hai đầu, bẻ quặt hai mép lá lại thành cái hình khum khum treo trên một thanh nẹp tre. Đem tất cả vùi vào trong tro ấm. Không than, không lửa, cũng không hơ khói. Bao giờ lá dong cháy tý tách, thì lôi thanh tre ra, hơ cả gói rêu nướng trên than hoa.

Gói rêu cùng gia vị.

 
Lá rong cháy đến lớp trong cùng, mỡ và nước xanh thơm mát của rêu suối rỉ ra, thì bày ra đĩa. Khi ăn, mở gói lá dong ra, mùi mắc khén, hạt sẻn và mấy chục thứ gia vị cùng ngạt ngào, riêng có rêu vẫn mát lịm, thanh tao. Món rêu nướng (khay/"cay pho") vừa quyến rũ với nghệ thuật thứ thiệt của gia vị ẩm thực Thái, lại vừa giữ được cái mát lành, thơm thảo, dịu dàng của vị rêu suối. Món "cay pỉnh" còn thú vị hơn: đem nguyên liệu rêu và gia vị gói bằng lá lốt hoặc lá chanh. Kẹp các gói nhỏ trên thanh tre tươi trẻ đôi, nướng giòn. Rêu chín, cho vào rán với mỡ lợn.

Món rêu luộc ăn như rau cũng rất lạ. Rêu rửa sạch, tẽ nhỏ, bỏ vào nước luộc gà luộc vịt, đun chín tới.

Đem bánh rêu đi nướng.

 
Bà con người Thái, người Tày, người Mông còn rán rêu nhắm rượu. Thả vào miệng, chiêu ít rượu, vị rêu tan chảy rất là ảo diệu. Riêng người Tày ở miền Bắc còn làm bánh mọc, với nhân là rêu suối (bà con gọi là quẹ). Bột bánh làm bằng gạo nếp ở dạng già hơn cốm một chút. Món xôi quẹ phổ biến ở nhiều vùng núi cao. Mỗi khi có dịp Lễ Tết, họ băm  nhỏ rêu với thịt gà thịt vịt, cho vào chõ đồ lên như đồ xôi. Ăn béo ngậy, thơm dịu vị rêu suối. Cái món rêu đồ lên với thịt ấy gần gũi, ám ảnh nhiều miền quê sơn cước, suốt nhiều thế kỷ qua.
 
Rêu suối nhiều, nhưng rêu ngon thì ít. Và cái mùa rêu ăn được, ăn thứ thiệt được lại càng ngắn ngủi. Nên bà con vùng cao (những nơi có tục ăn rêu) quý rêu lắm. Khách quý thì mới đãi rêu khô trên gác bếp. Rêu thường được tổ chức ăn vào bữa cơm tối, khi đại gia đình đông đủ. Cô dâu Thái thường coi dành túm rêu nướng cho mẹ chồng những mong tròn vẹn hơn cái đạo dâu con.
Ông Lò Văn Biến, một nghệ nhân nổi tiếng của Mường Lò, cho biết: "Rêu đặc biệt giúp lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt và chống cao huyết áp. Tôi cả đời đi khắp Tây Bắc nghiên cứu văn hoá, thấy người xưa truyền lại cái bí quyết này là tha thiết nhất: rêu ăn vào, chống được ngã nước, sốt rét, sơn lam chướng khí, nên những người đi rừng, nhất thiết phải nướng rêu ăn".
 
Theo CATPHCM
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Hà Nội: 2 đối tượng phóng xe như bay, tông gục chiến sĩ cảnh sát cơ động đang làm nhiệm vụ

Hà Nội: 2 đối tượng phóng xe như bay, tông gục chiến sĩ cảnh sát cơ động đang làm nhiệm vụ

Pháp luật - 4 giờ trước

GĐXH - Tối 21/8, xe máy do 2 thanh niên điều khiển với tốc độ cao, đi vào đường cấm phục vụ tổng hợp luyện A80, dù tổ công tác ra tín hiệu dừng xe nhưng người điều khiển không chấp hành, lao thẳng vào một cảnh sát cơ động.

21 loạt đại bác rền vang, mở màn buổi tổng hợp luyện mừng 80 năm Quốc khánh

21 loạt đại bác rền vang, mở màn buổi tổng hợp luyện mừng 80 năm Quốc khánh

Xã hội - 6 giờ trước

21 phát đại bác rền vang tại khu vực sân vận động Mỹ Đình, mở màn buổi tổng hợp luyện Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.

Khoảnh khắc 15 khẩu pháo lễ 'khai hỏa' tại sân vận động Mỹ Đình chào mừng 80 năm Quốc khánh 2/9

Khoảnh khắc 15 khẩu pháo lễ 'khai hỏa' tại sân vận động Mỹ Đình chào mừng 80 năm Quốc khánh 2/9

Thời sự - 6 giờ trước

GĐXH - Tối 21/8, 15 khẩu pháo lễ tại sân vận động Mỹ Đình đã đồng loạt khai hỏa, luyện tập cho nghi thức bắn 21 phát đại bác chào mừng 80 năm Quốc khánh 2/9.

Cựu chủ tịch xã ở Khánh Hòa ‘phù phép’ đất bỏ hoang thành sổ đỏ tiền tỷ

Cựu chủ tịch xã ở Khánh Hòa ‘phù phép’ đất bỏ hoang thành sổ đỏ tiền tỷ

Xã hội - 6 giờ trước

Một cựu chủ tịch xã ở Khánh Hòa biết rõ một số thửa đất bỏ hoang, không đủ điều kiện cấp sổ đỏ nhưng vẫn chỉ đạo cán bộ lập hồ sơ giả, hợp thức hóa nguồn gốc và thời điểm sử dụng đất.

Chờ xem tổng hợp luyện A80, cựu binh kể chuyện 10 lần dự lễ truy điệu chính mình

Chờ xem tổng hợp luyện A80, cựu binh kể chuyện 10 lần dự lễ truy điệu chính mình

Xã hội - 7 giờ trước

Giữa hàng vạn người chờ quanh Ba Đình xem tổng hợp luyện diễu binh, hình ảnh cụ Nguyễn Thị Bình - cựu binh từng hơn chục lần dự lễ truy điệu chính mình gây xúc động đặc biệt.

Các khối diễu binh, diễu hành lần đầu tập luyện trên Quảng trường Ba Đình

Các khối diễu binh, diễu hành lần đầu tập luyện trên Quảng trường Ba Đình

Xã hội - 7 giờ trước

Trước buổi Tổng hợp luyện diễn ra vào tối 21/8, các khối diễu binh, diễu hành đã tiến hành tập luyện trước Lễ đài Quảng trường Ba Đình.

Cận cảnh 15 khẩu pháo lễ lần đầu đặt tại SVĐ Mỹ Đình

Cận cảnh 15 khẩu pháo lễ lần đầu đặt tại SVĐ Mỹ Đình

Xã hội - 7 giờ trước

Sáng 21/8, tại SVĐ Quốc gia Mỹ Đình, Lữ đoàn Pháo binh 45 đã hoàn tất công tác lắp đặt 15 khẩu pháo lễ, chuẩn bị cho các buổi luyện tập, bắn chào mừng Quốc khánh 2/9.

6 thói quen âm thầm phá hỏng lá gan của người trẻ

6 thói quen âm thầm phá hỏng lá gan của người trẻ

Bệnh thường gặp - 7 giờ trước

GĐXH - Tưởng chừng vô hại, nhưng chính 6 thói quen này lại đang âm thầm bào mòn sức khỏe lá gan của không ít bạn trẻ.

Phát hiện thi thể nam giới không nguyên vẹn trôi dạt trên biển

Phát hiện thi thể nam giới không nguyên vẹn trôi dạt trên biển

Xã hội - 7 giờ trước

Người dân phát hiện một thi thể nam giới không còn nguyên vẹn, đang trong quá trình phân hủy mạnh trôi dạt trên biển thuộc địa phận xã Đất Mũi, tỉnh Cà Mau.

Top