Hà Nội
23°C / 22-25°C

Hương vị quê nhà: Rêu suối Mường Lò, Yên Bái

Thứ ba, 13:18 27/04/2010

Rêu ở Mường Lò dài miên man, dày và xanh êm mát, từ lâu đã trở thành món ăn quý của người Thái, người Mông nơi đây.

Muốn cảm nhận được vị ngon của rêu thì phải ra tận suối hái rêu, thò tay xuống nước cho rêu mơn man, lượn lờ như vũ nữ dưới làn nước trong vắt của ngòi Thia.

Vào ngày Hội Hái rêu, đàn bà con gái Thái tấp nập đua nhau ra suối. Rêu dài miên man, dập dờn trong bụng nước, lúc vớt lên, còn lưu luyến lóng lánh bám nhiểu giọt nước. Các cô gái Thái vắt rêu thành từng nắm, rêu mịn mát, nắm tròn như bột lọc.
 

Hái rêu ngoài suối.

 
Đối với người Thái ở Mường Lò, rêu là món ăn chỉ dành cho khách quý. Nào là rêu nướng, rêu rán, nhưng độc đáo nhất vẫn là món trộn với các loại gia vị rồi đem nướng.

Sau khi làm sạch rêu, người Thái thường trộn hạt sẻn, hạt dổi, hạt mắc khén (những thứ hạt tiêu rừng thú vị) cùng ớt, tỏi, gừng, củ xả, lá chanh, rồi thêm ít thịt mỡ. Dùng lá dong được rửa sạch để gói rêu và gia vị, buộc lạt tre túm hai đầu, bẻ quặt hai mép lá lại thành cái hình khum khum treo trên một thanh nẹp tre. Đem tất cả vùi vào trong tro ấm. Không than, không lửa, cũng không hơ khói. Bao giờ lá dong cháy tý tách, thì lôi thanh tre ra, hơ cả gói rêu nướng trên than hoa.

Gói rêu cùng gia vị.

 
Lá rong cháy đến lớp trong cùng, mỡ và nước xanh thơm mát của rêu suối rỉ ra, thì bày ra đĩa. Khi ăn, mở gói lá dong ra, mùi mắc khén, hạt sẻn và mấy chục thứ gia vị cùng ngạt ngào, riêng có rêu vẫn mát lịm, thanh tao. Món rêu nướng (khay/"cay pho") vừa quyến rũ với nghệ thuật thứ thiệt của gia vị ẩm thực Thái, lại vừa giữ được cái mát lành, thơm thảo, dịu dàng của vị rêu suối. Món "cay pỉnh" còn thú vị hơn: đem nguyên liệu rêu và gia vị gói bằng lá lốt hoặc lá chanh. Kẹp các gói nhỏ trên thanh tre tươi trẻ đôi, nướng giòn. Rêu chín, cho vào rán với mỡ lợn.

Món rêu luộc ăn như rau cũng rất lạ. Rêu rửa sạch, tẽ nhỏ, bỏ vào nước luộc gà luộc vịt, đun chín tới.

Đem bánh rêu đi nướng.

 
Bà con người Thái, người Tày, người Mông còn rán rêu nhắm rượu. Thả vào miệng, chiêu ít rượu, vị rêu tan chảy rất là ảo diệu. Riêng người Tày ở miền Bắc còn làm bánh mọc, với nhân là rêu suối (bà con gọi là quẹ). Bột bánh làm bằng gạo nếp ở dạng già hơn cốm một chút. Món xôi quẹ phổ biến ở nhiều vùng núi cao. Mỗi khi có dịp Lễ Tết, họ băm  nhỏ rêu với thịt gà thịt vịt, cho vào chõ đồ lên như đồ xôi. Ăn béo ngậy, thơm dịu vị rêu suối. Cái món rêu đồ lên với thịt ấy gần gũi, ám ảnh nhiều miền quê sơn cước, suốt nhiều thế kỷ qua.
 
Rêu suối nhiều, nhưng rêu ngon thì ít. Và cái mùa rêu ăn được, ăn thứ thiệt được lại càng ngắn ngủi. Nên bà con vùng cao (những nơi có tục ăn rêu) quý rêu lắm. Khách quý thì mới đãi rêu khô trên gác bếp. Rêu thường được tổ chức ăn vào bữa cơm tối, khi đại gia đình đông đủ. Cô dâu Thái thường coi dành túm rêu nướng cho mẹ chồng những mong tròn vẹn hơn cái đạo dâu con.
Ông Lò Văn Biến, một nghệ nhân nổi tiếng của Mường Lò, cho biết: "Rêu đặc biệt giúp lưu thông khí huyết, giải độc, giải nhiệt và chống cao huyết áp. Tôi cả đời đi khắp Tây Bắc nghiên cứu văn hoá, thấy người xưa truyền lại cái bí quyết này là tha thiết nhất: rêu ăn vào, chống được ngã nước, sốt rét, sơn lam chướng khí, nên những người đi rừng, nhất thiết phải nướng rêu ăn".
 
Theo CATPHCM
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Hai chị em mất liên lạc khi ra Hà Nội làm thêm đã được tìm thấy

Hai chị em mất liên lạc khi ra Hà Nội làm thêm đã được tìm thấy

Thời sự - 40 giây trước

GĐXH - Sau nhiều ngày mất liên lạc khi ra Hà Nội tìm việc làm thêm, hai chị em ruột ở xã Xuân Lâm (Nghệ An) đã được cơ quan chức năng tìm thấy và đưa về an toàn.

Nặng gấp đôi các bạn cùng trang lứa, bé trai nguy kịch sau vài ngày sốt

Nặng gấp đôi các bạn cùng trang lứa, bé trai nguy kịch sau vài ngày sốt

Y tế - 1 phút trước

12 tuổi, bé trai nặng tới 83kg gấp đôi cân nặng ở độ tuổi này dẫn tới biến chứng nặng, nguy kịch sau 4 ngày sốt sốt xuất huyết.

Phát hiện thi thể người đàn ông nổi trên sông Lam

Phát hiện thi thể người đàn ông nổi trên sông Lam

Thời sự - 4 phút trước

GĐXH - Người dân Hà Tĩnh vừa phát hiện thi thể người đàn ông nổi trên sông Lam, trên người không có giấy tờ tùy thân.

Từ bản vẽ đến chìa khóa trao tay, lộ trình an cư cho vợ chồng trẻ

Từ bản vẽ đến chìa khóa trao tay, lộ trình an cư cho vợ chồng trẻ

Sản phẩm - Dịch vụ - 19 phút trước

Giữa dòng chảy hối hả của cuộc sống, giấc mơ về một chốn bình yên mang tên "nhà mình" luôn là khát khao cháy bỏng. Thế nhưng, con đường biến ước mơ thành hiện thực lại đầy rẫy những trăn trở về tài chính và thủ tục. Vậy, đâu là lời giải cho bài toán an cư của các gia đình trẻ?

Ngân hàng Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank phát thông báo quan trọng tới người dân cả nước liên quan đến sáp nhập tỉnh, thành

Ngân hàng Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank phát thông báo quan trọng tới người dân cả nước liên quan đến sáp nhập tỉnh, thành

Bảo vệ người tiêu dùng - 50 phút trước

GĐXH - Ngân hàng Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank thông báo tới khách hàng cả nước liên quan đến việc sáp nhập tỉnh đồng thời cũng triển khai mẫu con dấu mới để phù hợp với thay đổi này.

Lịch cúp điện TP. Cần Thơ từ ngày 7 - 13/7/2025: Cúp điện cả ngày nhiều khu vực

Lịch cúp điện TP. Cần Thơ từ ngày 7 - 13/7/2025: Cúp điện cả ngày nhiều khu vực

Sản phẩm - Dịch vụ - 1 giờ trước

GĐXH – Theo thông báo lịch cúp điện của Tổng Công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC), tuần này nhiều khu vực thuộc TP. Cần Thơ sẽ mất điện cả ngày.

'Đu' trend quay lại quá khứ về thăm nhà cũ qua Google Maps, tôi chết sững khi thấy bằng chứng vợ ngoại tình

'Đu' trend quay lại quá khứ về thăm nhà cũ qua Google Maps, tôi chết sững khi thấy bằng chứng vợ ngoại tình

Tâm sự - 1 giờ trước

Chuyến "du hành thời gian" đầy hoài niệm qua Google Maps bỗng trở thành một cuộc khai quật nấm mồ chôn giấu sự thật đau đớn.

Chốt danh sách 9 ngành bị "gạch tên" khỏi ưu đãi giảm thuế GTGT, nhiều người vẫn chưa biết

Chốt danh sách 9 ngành bị "gạch tên" khỏi ưu đãi giảm thuế GTGT, nhiều người vẫn chưa biết

Thời sự - 1 giờ trước

GĐXH - Từ tháng 7/2025, 9 nhóm hàng hóa, dịch vụ như viễn thông, ngân hàng, bất động sản… chính thức không được giảm 2% thuế GTGT theo quy định mới.

Thương vợ thiệt thòi, chồng hết lòng bù đắp bằng những mâm cơm đầm ấm

Thương vợ thiệt thòi, chồng hết lòng bù đắp bằng những mâm cơm đầm ấm

Chuyện vợ chồng - 1 giờ trước

Khi kết hôn với người mình yêu, Vui mới có tổ ấm và những bữa cơm nhà đúng nghĩa.

Giá cho thuê không ngờ tới của căn nhà mặt phố tại phường Cầu Giấy, Hà Nội

Giá cho thuê không ngờ tới của căn nhà mặt phố tại phường Cầu Giấy, Hà Nội

Giá cả thị trường - 1 giờ trước

GĐXH - Sau ngày 1/7/2025, thị trường nhà đất tại phường Cầu Giấy (Hà Nội) bất ngờ sôi động. Không chỉ giá bán, hiện nay giá cho thuê của nhiều căn nhà mặt phố tại đây cũng ghi nhận ở mức cao.

Top