Kỳ bí lăng mộ tổng Trần Lê Văn Duyệt

Ngoài những hoa văn được trang trí tinh tế, đẹp mắt, lăng mộ này còn chứa đựng trong nó nhiều truyền tích hiển linh và di vật đầy kỳ thú.

Kỳ bí Lăng Tổng trấn

Một ngày trung tuần tháng 7, chúng tôi đến thăm khu lăng mộ Tổng trấn. Lối kiến trúc bề thế uy nghiêm được điểm tô bằng vô số kỳ hoa dị thảo đắp nổi với chất liệu chính là sành, sứ. Những huyền tích và đặc biệt là một số hiện vật quý hiếm, kỳ tích liên quan đến khu lăng mộ khiến nhiều du khách đến mà không muốn về. Tương truyền, sau khi được vua Tự Đức truy phong chức tước, thì sự linh thiêng của Tổng trấn thành Gia Định xuất hiện.

Lê Văn Duyệt

Tin rằng “Cầu gì được nấy, ước gì thành nấy”, khiến dân tình khắp nơi đổ xô đến khu lăng mộ ngày một đông. Còn 4 mùa xuân nữa là tròn trăm tuổi, nhưng cụ Lê Văn Chà (thường gọi là Tám Chà) minh mẫn đến lạ. Cụ luôn miệng: “Ngài thiêng lắm! Ngài linh lắm!”, rồi tuôn một mạch: “Ngày trước, dân giang hồ khi kết nghĩa bằng hữu, đệ huynh thường ra mộ dâng rượu để ngài làm chứng. Hai bên đều thề độc, nếu sống bạc tình bạc nghĩa sẽ bị Ngài vật chết”.

Trong nội viên chánh điện, chúng tôi bắt gặp một khối gỗ đen tạc hình voi phục (voi quỳ), gắn bên trên là hai tấm gỗ dáng cong như sừng voi nhưng bản dẹp, sậm màu. Mỗi tấm có chiều dài hơn 2m. Khi chúng tôi hỏi: “Hai tấm gỗ kia có ý nghĩa gì?”, thì ông Huỳnh Miên, người phụ trách Đội bảo vệ ở Khu di tích gạt phăng: “Chú nhầm rồi. Đó không phải gỗ mà là xương của cá Ông đó”.

Đi sâu tìm hiểu được biết, cặp xương kia là vật cúng tế Quận công của một hộ dân ở Phan Thiết, vốn là hậu duệ của một nghĩa binh từng là cận thần tháp tùng Lê Văn Duyệt. Bận nọ, trong chuyến dong thuyền ra khơi, chẳng may gặp bão to, trong cơn nguy kịch, người này chỉ biết khấn cầu Tổng trấn thành Gia Định chở che và kỳ lạ thay, con thuyền đang chòng chành trước sóng dữ bỗng đứng thẳng, vững chãi chẻ sóng lướt thẳng vào bờ.

Định thần lại, người nọ mới thấy có hai con cá Ông (ngư dân gọi là Ông Nam Hải) to lớn tựa lưng vào mạn thuyền. Khi đưa thuyền vượt qua vùng hiểm nguy, hai Ông hướng đầu ra khơi xa và 3 ngày sau đó trôi xác vào bờ. Sau 3 năm an táng, người này cải táng đem phần xương sống của hai Ông vào Nam cúng lại cho Khu di tích với niềm tin, “Hai Ông là cận vệ mà Tổng trấn Lê Văn Duyệt truyền lệnh hoá thân thành cá Ông để cứu người. Nay hai Ông hoàn thành nhiệm vụ, thì phải đưa xương cốt về thờ phụng tại đại dinh của chủ soái”!

Như nhiều du khách khi viếng Khu di tích, ngoài bộ cốt của Hai Ông, chúng tôi đặc biệt quan tâm đến sự hiện diện của một con mãnh hổ được nhồi bông, nếu qui trọng lượng phải trên 150 kg, được trưng trong chiếc tủ kính lớn với dòng chữ xanh chú thích: “Gia đình tiệm nhang Thành Phúc - Hóc Môn cúng tạ Đức Quận Công”.

Nói về con mãnh hổ này, cụ Tám Chà cho biết: “Tương truyền trước ngày Tổng trấn ra đời, có một bầy hổ hàng chục con  kéo về vùng Long Hưng gầm rú ngày đêm. Nhiều thầy tướng số biết chuyện tiên đoán rằng, đất này rồi sẽ có người sẽ làm nên đại sự... Có lẽ do gia đình tiệm nhang Thành Phúc đã nguyện cầu một điều gì đó và được Tổng trấn cho toại nguyện, nên đã mua hổ về cúng tạ. “Nghe nói con hổ này được gia chủ mua từ Thái Lan với giá gần 200 triệu đồng đấy”.

Cũng trong chánh điện, chúng tôi mục kích cảnh nhiều người sau khi khấn cầu ước nguyện, đã dùng tay chà lên hai con ngựa gỗ cao lớn như ngựa thật, rồi chà lại lên người. Lại có người chà lên các món binh khí cổ mà họ cho rằng, đó là những món từng một thời theo Tả quân đại tướng xông pha trận mạc. Ý nghĩa của việc xoa, chà này được một số du khách là phụ nữ  lý giải là: “Để lấy hên”.

Đi sâu vào khu lăng, con cá tai tượng lớn được nuôi trong hồ sen bán nguyệt nằm ở phần sau chánh điện cũng thu hút nhiều sự chú ý. Nhiều người đứng trước hồ cá miệng lầm rầm khấn cầu, rồi dùng tay tát nước nhè nhẹ về phía tai tượng.

Khi được hỏi, một du khách cho biết, do tin rằng con cá  ở gần quận công nên hấp thụ linh khí của Ngài, là bản sao của sự linh thiêng nên sau khi khấn cầu, để muốn biết xem ước nguyện của mình có được Tổng trấn cho toại nguyện hay không, người ta sẽ dùng tay búng mặt nước hướng về phía tai tượng theo qui luật “nam thất- nữ cửu”. Một phụ nữ bật mí: “Tui là nữ, búng 9 lần. Chú là nam, chỉ 7 lần thôi”.

Và những điều gai mắt

Mặc dù được đánh giá là rất an ninh, văn hóa, nhưng chúng tôi cũng đã ghi nhận được nhiều hình ảnh phản cảm tại Khu lăng mộ Lê Văn Duyệt. Với lợi thế là khuôn viên rộng, nhiều cây xanh, nên Khu lăng mộ được người dân quanh vùng chiều chiều vào tập thể dục. Lẫn vào đó là không ít dân anh chị cởi trần đi lại nghênh ngang như thể khu di tích là nhà riêng của họ. Cùng đó là cảnh đội ngũ ăn xin, bán vé số hễ thấy bóng du khách là bu tới chìa tay xin tiền, mời mọc quyết liệt.

Tại ngôi mộ của Lê Văn Duyệt và phu nhân, chi chít hàng ngàn hình vẽ, con chữ theo kiểu “Kỷ niệm chiều mưa... Ngày... tháng... năm... Hải đã đến nơi đây... Mong ông chứng giám cho mối tình hai đứa...” vốn là sản phẩm của những người thiếu ý thức. Hình này được khắc chồng lên hình kia, con chữ này đè lên dòng chữ kia, thấy mà đau xót cho người nằm dưới mộ.

Lăng mộ Lê Văn Duyệt

Buồn nhất là khi chúng tôi chứng kiến cảnh những đồng bạc lẻ được ai đó nhét vào tủ thờ một ông cọp nằm đối diện con mãnh hổ mà gia đình tiệm nhang Thành Phúc ở Hóc Môn cúng tạ đức Quận Công. Con cọp này có từ những  năm 1975, ngay khi Sài Gòn được giải phóng. Do bất cẩn, con cọp này xổng chuồng sở thú, bị bắn hạ và đưa vào Khu lăng Tổng trấn thờ.

Thời buổi giao thời, do không được xử lý kỹ nên hiện nay, trông “ông ba mươi” rất tàn tạ với nửa phần đầu bị vỡ, phần chân sau cũng chịu cảnh tương tự và màu lông vằn vện vốn là đặc trưng của chúa sơn lâm nay xám xịt, đen sì. Để cứu rỗi sự oai vệ cho chúa sơn lâm, người ta đã phải cho ông mặc long bào. Điều mà chúng tôi muốn nói xung quanh ông cọp thương tích này là việc khách thập phương vứt tiền lẻ theo kiểu cúng dường vào tủ kính thờ trông rất phản cảm.

Về việc cầu xin Tổng trấn thành Gia Định phù hộ, độ trì bằng việc dùng tay chà lên thân ngựa hay búng nước cho cá tai tượng quay đầu... Mặc dù không tin, nhưng chúng tôi không bài bác vì đó là đức tin của một số người. Niềm tin đó theo tâm tình của nhiều người đã gắn với họ và người thân từ nhiều đời. Tuy nhiên, những cảnh chướng tai gai mắt thường nhật xuất hiện nơi đây, có lẽ các cơ quan chức năng cần có biện pháp để chấm dứt, trả lại sự trang nghiêm cho Khu lăng mộ cổ, có nhiều giá trị văn hoá.

Thành Dũng