Lọc máu tại nhà tránh nhiễm HIV

Theo TS Đinh Thị Kim Dung, Trưởng khoa Thận - Tiết niệu (BV Bạch Mai), phương pháp lọc màng bụng sẽ tránh cho bệnh nhân suy thận phải gắn bó cuộc đời với bệnh viện, giảm chi phí đi lại, chăm sóc và tránh được hiện tượng lây nhiễm chéo HIV, viêm gan siêu vi B, C giữa các bệnh nhân.

TS Dung cho biết, tại Việt Nam ước tính mỗi năm có khoảng 10.000 bệnh nhân mới mắc suy thận mạn. Tại khoa Thận – Tiết niệu BV Bạch Mai, chỉ có bệnh nhân giai đoạn cuối (độ 3 và 4) mới được nhập viện điều trị nội trú và luôn quá tải ở mức 2 – 3 bệnh nhân/giường.

Theo TS Dung, lọc màng bụng tác dụng điều trị giống như chạy thận nhân tạo, nhưng thay vì dùng màng lọc nhân tạo thì màng bụng (lớp mỏng lót mặt trong ổ bụng) được sử dụng để lọc các chất độc, điều chỉnh nước-điện giải và thăng bằng kiềm-toan cho cơ thể liên tục trong ngày. Khởi đầu, bệnh nhân sẽ được phẫu thuật đặt catheter (một ống nhỏ) tại vùng bụng. Ống này sẽ là đường dẫn đưa dịch lọc vào ổ bụng. Sau 4 giờ trong ổ bụng, các chất độc trong máu sẽ thẩm thấu qua các mạch máu màng bụng vào dịch lọc.

Khi đã “hút” các chất độc, dịch lọc chứa các độc tố sẽ được thải qua ống nhỏ đã được đặt cố định. Sau khi thải hết dịch lọc “bẩn” qua ống dẫn, bệnh nhân sẽ tiếp tục quy trình mới: Đưa dịch lọc sạch vào ổ bụng và lại thải ra sau 4 giờ. Lượng dịch lọc đưa vào ổ bụng khoảng 2 lít mỗi lần, mỗi lần 30 phút và mỗi ngày sẽ thực hiện 4 lần.

Chi phí ban đầu cho một ca phẫu thuật đặt catheter khoảng 3- 5 triệu đồng tùy theo kỹ thuật mổ và loại thiết bị. Tiếp đó, chi phí cho dịch lọc, thuốc và vật tư tiêu hao khoảng 7-8 triệu đồng/tháng/bệnh nhân. So với thu nhập chung, đây là khoản chi phí cao. Tuy nhiên, với bệnh nhân tham gia bảo hiểm y tế sẽ được chi trả cơ bản. Hiện nay, BV Bạch Mai đã thực hiện cho hơn 200 bệnh nhân có kết quả điều trị tốt.

TS Dung cho biết, phương pháp này đòi hỏi điều kiện vô trùng tuyệt đối. Vì vậy, nếu gia đình nào có điều kiện môi trường không đảm bảo thì không thể thực hiện được. Khi bơm hóa chất và rút dịch lọc ra, bệnh nhân hoặc người giúp bệnh nhân thực hiện phải đúng quy trình rửa tay theo 9 bước như của bác sĩ, đeo khâu trang... Bởi nếu không vô trùng tốt, bệnh nhân rất dễ bị nhiễm trùng, đặc biệt là viêm phúc mạc dễ gây tử vong, hoặc bệnh nhân bị tắc catheter, lúc đó sẽ phải chuyển sang thận nhân tạo.