Ngọc xe lai với nhật ký "Trời xanh không biên giới"

Cuốn sách đã tiếp thêm cho thế hệ trẻ hào khí oanh liệt một thời chống Mỹ của dân tộc ta, về tình bạn quốc tế cao cả trong cuộc chiến giành tự do độc lập, cũng như một tấm gương sáng ngời về phẩm chất người lính Cụ Hồ - “Thương binh tàn nhưng không phế” trên mặt trận chống đói nghèo hôm nay.

Lá đơn tình nguyện viết bằng máu

Vùng quê ông thuộc xã Đức Ân -  Đức Thọ, nay thuộc huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh) cũng là quê hương nhà thơ Cù Huy Cận. Từ nhỏ, Đặng Sĩ Ngọc đã mê văn thơ, thể hiện là người có tâm hồn trước cảnh vật thiên nhiên. Cũng vì mê thơ Huy Cận, mà ông đã đem lòng yêu thầm cô cháu gái nhà thơ.

Do hoàn cảnh nhà nghèo, mãi đến 10 tuổi ông mới được đi học. Nhưng ông học giỏi, năm lớp 7 đạt điểm cao, ông được đặc cách vào thẳng cấp III. Rồi chiến tranh đến giai đoạn ác liệt, dù là con trai một (được hoãn nghĩa vụ quân sự), nhưng tháng 8/1966, với chí trai, lòng yêu nước, lá đơn tình nguyện được ông viết bằng máu của mình đã được trên chấp nhận, ông gia nhập quân đội.

Tháng 3/1967, ông được biên chế vào Đại đội 2, Tiểu đoàn 9, Trung đoàn 90, Sư đoàn 324. Sau đó ông cùng đơn vị hành quân vào chiến trường Quảng Trị nổi tiếng ác liệt, nơi hai bờ sông Bến Hải được mệnh danh là “cửa tử”, nơi bộ đội ta “ngày ăn cơm Bắc - đêm đánh giặc Nam”. Chỉ tính trong thời gian chiến đấu tại đây, Đặng Sĩ Ngọc đã bị thương tới 3 lần, có những lần ông bị bom vùi lấp, chết đi sống lại, đồng đội nghĩ ông đã hy sinh. Nhưng rồi bom Mỹ không quật ngã ý chí người lính trận.

Sau hơn 6 tháng điều trị, vết thương đã lành, tháng 1/1969, ông được chuyển sang làm lính của đơn vị pháo cao xạ, bảo vệ tuyến lửa Quân khu 4 và tình nguyện bảo vệ một phần nước bạn Lào. Những năm tháng chiến đấu tại đơn vị pháo cao xạ, đơn vị ông tham gia bảo vệ Thành cổ Quảng Trị, ông lại thêm 2 lần bị bom Mỹ vùi lấp, sâu đến 3 mét; rồi tiếp theo là những lần bị thương nặng ở ổ bụng, ở chân... Trên cơ thể ông mang nhiều thương tích, có những lần ông bị bó bột toàn thân, chỉ trừ cổ và cánh tay. Tuy vậy, khi khoẻ lại,ông lại lao vào trận đánh.

...Lần bị thương thứ 7 là lần sau cùng, khi ông cùng đồng đội tham gia đánh cứ điểm 88 sát khu vực ái Tử (Quảng Trị) tháng 7/1972.

Nói đến Quảng Trị, ông bùi ngùi xúc động, bởi vùng đất, con người nơi đây đã ăn sâu vào máu thịt, tình cảm đó được thể hiện rõ trong từng trang nhật ký:“Đất Quảng Trị như thân tôi thương tật/ Bom cắm vào chân, đạn xuyên cánh tay/ Có những viên cắm ngay trong gan ruột… Nơi ấy bây giờ đất đã nở hoa”. Ông bảo: Nếu như không ghi nhật ký đều đặn mỗi ngày, chưa chắc ông đã có sức chiến đấu như thế sau 7 lần bị thương nặng, chết đi sống lại. 

Ông khiêm tốn: “Tôi trình độ văn hoá thấp, mới hết lớp 7 thì đi bộ đội, nên nhật ký của tôi chỉ là ghi lại những gì rất thật trong cuộc đời binh nghiệp nơi chiến trường ác liệt. Hàng nghìn trang nhật ký được viết trong trận mạc coi như một cách để nhắc nhở mình phát huy cái tốt, loại bỏ cái xấu trong cuộc sống, viết vì tình đồng đội, vì xúc cảm và lòng quyết tâm trước trận đánh là đánh thắng giặc...”. 

Hai mối tình và một người vợ đảm

Tình yêu đơn phương đối với cháu gái nhà thơ Huy Cận đeo đẳng ông trong suốt những năm tháng ở chiến trường, tiếp thêm nghị lực cho ông chiến đấu, dù không đi đến kết quả nào, bởi người con gái họ Cù xinh đẹp đã bước sang ngang.

Sau này, một tình yêu dung dị, chân thành đến với ông như một định mệnh sắp bày. Đó là cô Nguyễn Thị Vân -  người cùng quê, là nhân viên điều dưỡng của bệnh viện hữu nghị đa khoa tỉnh. Cô cảm mến và đem lòng yêu thương người thương binh lúc đó đã mất 81% sức khoẻ. Cô Vân cũng vốn là bộ đội, có 1 năm làm nhiệm vụ tại chiến trường Lào, nên cô thấu hiểu hoàn cảnh của một người thương binh như ông. Đến với cô Vân, ông đã đạt được mấy điều nguyện, đó là: Cùng quê và cùng là bộ đội.

Họ đến với nhau trong hoàn cảnh khá đặc biệt, và rồi tháng 1/1975 họ nên duyên chồng vợ, nhưng ông vẫn phải điều trị ở trại thương binh nặng. Năm 1977, ông rời khỏi Đoàn 253 (QK 3) về an dưỡng ở Trại Thương binh 4. Tiếp đó là những năm tháng hết sức khó khăn, lần lượt 3 đứa con ra đời, để nuôi dạy các con khôn lớn, vợ chồng ông đã trải qua những năm tháng cơ cực, nhưng rồi, mọi khó khăn cũng qua, khi vợ đảm, chồng chăm luôn đồng lòng đồng sức và luôn tin ở ngày mai.

Người lái xe lai chỉ còn 19% sức khỏe

Trở về sau cuộc chiến, cũng như bao gia đình khác, vợ chồng thương binh - cựu chiến binh Đặng Sĩ Ngọc - Nguyễn Thị Vân gặp rất nhiều khó khăn. Những ngày ông đang ở trại thương binh, một mình bà phải lo cho 3 đứa con, hàng đêm, bà phải đem theo con đi trực tại bệnh viện.

Năm 1992, theo chủ trương vận động đón thương binh nặng điều dưỡng tập trung về sinh sống tại gia đình, ông Ngọc về sinh sống tại phường Hưng Dũng (TP Vinh).  Sức khoẻ kém, nhưng ông Ngọc vẫn kiên quyết không nghỉ ngơi, mà tìm cho mình  công việc, đó là hành nghề đi xe lai để có thêm thu nhập giúp vợ con.

Với 19 cuốn nhật ký hiện ông còn lưu giữ, hàng nghìn trang viết  nhật ký chiến trường, niềm mơ ước trong đời của ông là làm sao kiếm đủ tiền để xuất bản nhật ký. Niềm mơ ước của ông đã thành hiện thực, cuối cùng NXB Công an Nhân dân đã đã in cuốn nhật ký chiến trường “Trời xanh không biên giới”, dày 342 trang của ông.

Hồ Hà