Người nghèo hối hả “lo Tết”

Còn hơn một tháng nữa mới đến Tết Nguyên đán Tân Mão, nhưng không ít người lao động nghèo đô thị đã lao vào những lo toan cuối năm. Hành trình kiếm "nồi bánh chưng" của họ dường như vất vả, nhọc nhằn hơn.

 

Xe hỏng nhiều là mất... Tết!

 

Chị Bình buồn rầu trong căn phòng thuê chung dột nát. Ảnh: Mai Hạnh

 

Chị Hà Thị Duyên (thôn Hiệp Thuận, xã Hiệp Thuận, huyện Phúc Thọ, Hà Nội) phàn nàn: "Một tháng trở lại đây, giá nhiều loại hàng tăng chóng mặt. Gạo tăng từ 2.000 - 2.500 đồng/kg; đường, dầu ăn, các loại đậu, đỗ... đều tăng từ 3.000- 5.000 đồng/kg; Gas tăng 15.000 - 20.000 đồng/bình. Đến như than tổ ong cũng tăng từ 2.200 đồng/viên lên 3.000 đồng/viên... khiến chi tiêu trong gia đình tôi phát sinh tăng cao".

 

Mà việc chi tiêu, ăn uống của cả gia đình cũng như tiền nong cho con cái học hành, tất tật đều trông chờ vào gánh hàng chạy chợ hàng ngày của chị. Lâu nay, chị Duyên và 5 người phụ nữ nữa là "bạn chạy chợ" đã phải gồng mình lên với việc giá tăng bằng cách đi chợ sớm hơn, về muộn hơn, lấy nhiều hàng hơn để kiếm thêm lãi. Xoay như chong chóng, gắng làm thêm việc đến kiệt sức nhưng lời lãi các chị thu thêm được vẫn không thể "co kéo" lại với mức tăng của giá các mặt hàng cần cho cuộc sống.

 

Chị Nguyễn Thị Hà, bạn chạy chợ cùng xã với chị Duyên thì bùi ngùi: "Chúng tôi chỉ bán hoa quả, khoai, ngô... đại loại là những thứ đồng áng làm ra. Lấy hàng tận gốc, bán tận ngọn nhưng vẫn không có lãi cao". Chị Hà kể rằng họ phải dậy từ 4h sáng, đạp xe lên trung tâm Hà Nội bán hàng. Nhóm của họ chia nhau ra đứng bán ở các cổng chợ Dịch Vọng, Nhà Xanh, Cầu Giấy, Thành Công, Láng Thượng, Ngã Tư Sở...

 

Đến trưa vãn hàng, họ lại hẹn gặp nhau ở trước cổng Nghĩa trang liệt sĩ Hà Nội ở đường Hồ Tùng Mậu, quây quần ăn cơm nắm mang từ nhà rồi ở đó bán nốt số hàng còn lại. Khoảng 17 - 17h30' chiều hết hàng thì về nhà ăn cơm tối. Sau bữa cơm, cả nhóm lại đến những gia đình đã hẹn trước để lấy hàng. 10h tối, toàn bộ số hàng được mang về nhà từng người và lại cùng chồng con, người nhà rửa quả, phân loại tới 11h đêm mới xong. Giấc ngủ "tái tạo sức lao động” của các chị chỉ diễn ra từ 12h khuya tới 4h sáng. Ngày qua ngày, hành trình của họ phải theo vòng quay mệt mỏi đó.

 

Cũng theo chị Hà, các chị lấy nhiều hàng hơn để mong số lãi tăng lên nhưng cũng rất mạo hiểm, lắm chuyện bi hài. Hôm nào bán hết hàng thì cả hội vui như Tết nhưng hôm nào ế ẩm thì buồn lắm. Ế nhiều, có chạy cả phiên chợ của ngày hôm sau cũng không đủ bù lỗ, chưa kể còn các sự cố. "Có hôm chở nặng quá, xe bị gãy vành, các bạn chở giúp đến nhà dân gần nhất rồi đi lên Hà Nội bán, tôi phải ngồi lại chờ đến sáng hàng sửa xe mở cửa, sửa xe xong mới lên đường. Coi như lời lãi của mấy ngày chạy chợ đã dồn hết vào cái vành xe đạp bị gãy hôm đó rồi. Xe mà hỏng nặng thì coi như mất... Tết", chị Hà nói.

 

Nhọc nhằn "nồi bánh chưng" xa xứ

 

Chị Phạm Thị Bình, quê ở huyện Lý Nhân, Hà Nam lên Hà Nội rửa bát, chạy bàn cho một quán phở ở phố Tôn Đức Thắng, tâm sự: "Mỗi tháng tôi phải gửi 800.000 đồng cho 3 bố con nó ở quê". Chị ngồi tính toán chi li khoản chi này với chúng tôi: Này nhé: 150.000 đồng cho cháu nhỏ nộp tiền học ở trường mẫu giáo. Cháu còn nhỏ, lại thường xuyên ốm yếu, vào mùa rét những cơn hen suyễn lại đến nên mỗi tháng cũng tiêu tốn thêm từ 100.000 - 200.000 đồng tiền thuốc men nữa. Cháu lớn học THCS mỗi tháng cũng phải đóng học hết 100.000 đồng, chưa kể tiền mua sách vở, dụng cụ học tập. Còn hơn 300.000 đồng là tiền điện, tiền hiếu, hỉ, tiền ăn tiêu dè sẻn của cả  3 bố con...".

 

Không phải vất vả chạy chợ hay xa nhà đi làm thuê như chị Hà, chị Duyên, chị Bình, nhưng bà Đặng Thị Huệ, bán hàng tạp hoá tại nhà (ngõ 40, phố Tạ Quang Bửu, Hà Nội) vẫn canh cánh nỗi lo Tết. Bà Huệ tâm sự: "Hàng thì bán chậm lại mà vẫn phải ăn, phải tiêu như thế. Ông nhà tôi mất đã 10 năm, mình tôi nuôi 3 đứa con ăn học. Con trai lớn học ĐH Thuỷ lợi, cô con gái thứ 2 học CĐ Mầm non, đứa thứ ba đang học THTP, riêng tiền học mỗi tháng đã hết khoảng 2 triệu đồng, chưa kể tiền đi lại, ăn tiêu. Ngoài bán hàng tạp hóa, tôi còn tranh thủ làm các món giải khát, bán xôi sáng... nhưng vẫn thấy thiếu trước hụt sau. Hơn một tháng nữa mới đến Tết nhưng cứ nghĩ đến là sợ".

 

Cũng như chị Bình, chị Duyên, chị Hà, bà Huệ, hàng nghìn gia đình, hàng vạn người lao động nghèo đang vắt kiệt mình với những lo toan cho một cái Tết cận kề. Với họ, nồi bánh chưng, cân thịt lợn, đĩa dưa hành... được "chắt" ra từ rất nhiều mồ hôi, nước mắt!

 

"Cuối năm 2009 chồng tôi bị tai nạn giao thông, chân vẫn còn đinh nẹp, đi lại khó khăn. Một mình lo công việc đồng áng, cơm nước, giặt giũ cho các con cũng quá sức lắm rồi. Lo nhất là còn hơn một tháng nữa đến Tết mà bây giờ tôi lăn lộn kiếm tiền cả ngày vẫn không dư dật được đồng nào. Ban ngày đi rửa bát chạy bàn, tối đi dọn nhà cho các gia đình quanh khu trọ… thế mà vẫn thấy túng thiếu đủ bề. Cứ nghĩ Tết phải lo thêm tiền, mua cho con bộ quần áo mới, lo cho cái Tết cả nhà mà thấy hụt hơi".   Chị PhạmThị Bình (Lý Nhân, Hà Nam)

 

Mai Hạnh