Rosiglitazone - Hy vọng mới cho bệnh nhân đái tháo đường týp 2

Đái tháo đường týp 2 xảy ra khi cơ thể không đáp ứng phù hợp với insulin hoặc không tạo đủ lượng insulin. Theo thời gian, với tính chất dai dẳng và tiến triển không ngừng, bệnh đái tháo đường týp 2 làm cho cơ thể chúng ta càng khó duy trì được nồng độ đường huyết trong giới hạn tối ưu và do đó có thể cần phải sử dụng phối hợp nhiều loại thuốc để đạt được nồng độ đường huyết mục tiêu. Việc đạt và duy trì được tình trạng kiểm soát tốt đường huyết là điều hết sức quan trọng để phòng ngừa các biến chứng liên quan đến đái tháo đường như bệnh về mắt (có thể gây mù), bệnh thận (suy thận, chạy thận nhân tạo), tổn thương thần kinh, loét và hoại tử chi, bệnh tim mạch, đột quỵ và bệnh mạch máu ngoại biên.

Rosiglitazone là thuốc thuộc nhóm thiazolidinedione ( TZD) được chỉ định trong điều trị bệnh đái tháo đường týp 2. Việc bổ sung rosiglitazone vào phác đồ điều trị với metformin và/hoặc sulfamide hạ đường huyết đã được chứng minh là giúp bệnh nhân đái tháo đường týp 2 đạt và duy trì được mục tiêu điều trị.

ADOPT (một thử nghiệm lâm sàng về kết quả diễn biến đái tháo đường - A Diabetes Outcome Progression Trial) là 1 nghiên cứu quốc tế, đa trung tâm với sự tham gia của 4.360 bệnh nhân mới chẩn đoán đái tháo đường týp 2 (dưới 3 năm) được tuyển chọn từ 400 trung tâm ở khắp Bắc Mỹ và châu Âu. Đối tượng tham gia nghiên cứu được sử dụng ngẫu nhiên thuốc rosiglitazone, glyburide (1 loại sulfamide hạ đường huyết) hoặc metformin. Những bệnh nhân này được theo dõi trong vòng 4-6 năm để đánh giá hiệu quả lâu dài của mỗi loại thuốc sử dụng đơn lẻ lên tình trạng  kiểm soát đường huyết, mức độ đề kháng insulin và chức năng tế bào b của tuyến tụy. 

Kết quả từ nghiên cứu ADOPT đã chứng minh rằng việc khởi đầu điều trị với Avandia ® (rosiglitazone maleate) làm giảm nguy cơ điều trị thất bại đến 32% so với dùng metformin và đến 63% so với glyburide khi dùng các thuốc này cho bệnh nhân đái tháo đường týp 2 trong 5 năm. Kết quả của nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí New England Journal of Medicine và được trình bày tại Đại hội Đái tháo đường Thế giới lần thứ 19 do Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế tổ chức tại Nam Phi.

Điều trị khởi đầu với rosiglitazone làm chậm quá trình mất kiểm soát đường huyết một cách hữu hiệu hơn so với metformin hoặc glyburide. Việc kiểm soát đường huyết lâu dài đánh giá qua HbA1c trung bình <7,0% đã được duy trì liên tục đến 60 tháng khi dùng rosiglitazone, lâu hơn 45 tháng so với khi dùng metformin và 33 tháng khi dùng glyburide. Việc điều trị ban đầu với rosiglitazone sẽ duy trì tình trạng kiểm soát đường huyết hiệu quả hơn so với các thuốc thường dùng trong đái tháo đường týp 2. Nói chung, rosiglitazone được dung nạp tốt ở các bệnh nhân đái tháo đường týp 2 với thời gian theo dõi đến 6 năm. Tỷ lệ bệnh nhân phải ngưng điều trị ở hai nhóm dùng rosiglitazone và metformin thì không khác biệt rõ rệt, nhưng tỷ lệ này lại cao hơn có ý nghĩa ở nhóm dùng glyburide. Sự khác biệt này phần lớn là do các bệnh nhân rút khỏi nghiên cứu vì biến chứng hạ đường huyết ở nhóm glyburide cao hơn.

Giáo sư Steven Kahn, Đại học Y Washington, Hoa Kỳ đã phát biểu: "Đây là nghiên cứu dài hạn đầu tiên được thực hiện nhằm chứng minh rằng có thể làm chậm lại quá trình mất kiểm soát đường huyết và có thể duy trì được mức đường huyết mục tiêu trong thời gian dài hơn khi dùng rosiglitazone so với dùng hai loại thuốc điều trị đái tháo đường týp 2 được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay là metformin  và glyburide. Hiệu lực của thuốc rosiglitazone lên nồng độ đường huyết thì vững bền hơn và cũng phù hợp với sự cải thiện nhiều hơn các khiếm khuyết cơ bản gây nên bệnh lý này, đó là giảm đáng kể sự đề kháng insulin và cải thiện chức năng tế bào b của tuyến tụy".

Kết quả từ nghiên cứu này bổ sung cho những bằng chứng đã được công bố trong tháng 9 năm nay như nghiên cứu DREAM về rosiglitazone có khả năng làm giảm tới 62% nguy cơ tiến triển thành bệnh đái tháo đường týp 2 ở các bệnh nhân có tình trạng tiền đái tháo đường. Bên cạnh đó, nghiên cứu đã chứng minh rosiglitazone mang lại niềm hy vọng cho các bệnh nhân bị đái tháo đường týp 2, ủng hộ chỉ định sử dụng rosiglitazone như là thuốc điều trị cơ bản đái tháo đường týp 2 vì những lợi ích kiểm soát được đường huyết lâu dài cho người bệnh. Các phát hiện mới của nghiên cứu ADOPT có ý nghĩa rất to lớn vì chúng ta đang phải đối mặt với tình hình bệnh đái tháo đường týp 2 gia tăng trên phạm vi toàn cầu. Điều đáng chú ý là những biến chứng gây tổn hại nghiêm trọng của bệnh đái tháo đường týp 2 có thể xảy ra nhiều năm, trước khi căn bệnh này được chẩn đoán. Do vậy, càng điều trị sớm và điều trị đúng căn nguyên thì chúng ta càng làm giảm được nguy cơ phát triển thành bệnh đái tháo đường týp 2 cũng như phòng ngừa được các biến chứng nặng nề cho người bệnh.