Bệnh nhân đái tháo đường dễ mắc bệnh lao

Bệnh đái tháo đường gây tổn hại lớn về sức khỏe và kinh tế, có xu hướng tăng nhanh ở nước ta. Ước tính hiện nay cả nước có khoảng 2 triệu người mắc bệnh đái tháo đường. Nguyên nhân là kiến thức của người bệnh và cộng đồng về các yếu tố nguy cơ và cách phòng tránh bệnh đái tháo đường còn thấp, số bệnh nhân chẩn đoán đến thời điểm này mới chỉ là phần nổi của tảng băng, có đến 65% bệnh nhân chưa biết mình mắc bệnh hoặc không được phát hiện.

Bệnh đái tháo đường ở giai đoạn muộn gây ra các rối loạn chất đạm, chất mỡ và các chất điện giải. Đặc biệt bệnh đái tháo đường thường gây nhiễm khuẩn phổi – phế quản, lao phổi. Hai bệnh đái tháo đường và lao phổi thường là người “bạn đồng hành” với nhau như bóng với hình như HIV/AIDS với lao phổi. Người mắc đái tháo đường thường mắc lao phổi, nhưng ngược lại người mắc lao phổi không phải đều mắc đái tháo đường.

Nguyên nhân đái tháo đường mắc lao phổi nói riêng và các bệnh nhiễm khuẩn nói chung là do cơ thể bị suy giảm miễn dịch làm cho sức đề kháng giảm sút, đây là điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn lao phát triển. Người bệnh phát hiện lao phổi phần lớn sau 5 năm mắc đái tháo đường, gần 2/3 trường hợp đái tháo đường phát hiện trước lao phổi.

Bệnh đái tháo đường nếu không kiểm soát tốt sẽ dẫn đến nguy cơ phát triển bệnh lao.

Các dấu hiệu lâm sàng khởi phát của bệnh đái tháo đường/lao phổi không khác với lao phổi đơn thuần: Khởi phát cấp tính, bán cấp và không triệu chứng, phát hiện do tình cờ. Phổ biến là các dấu hiệu bán cấp: sốt nhẹ về buổi chiều, gây sút cân, ho. Tuy nhiên có một số điểm đặc biệt.

Xét nghiệm đờm soi trực tiếp tìm BK thường ( ), khoảng 70% ở giai đoạn toàn phát.

Hình ảnh Xquang tổn thương phổi khác với lao phổi đơn thuần: Tổn thương thường đối xứng hai bên, thể bệnh lao thâm nhiễm phổ biến. Vị trí thường ở vùng rốn phổi, đáy phổi (lao phổi đơn thuần hay gặp ở vùng đỉnh và dưới đòn).

Việc điều trị cả 2 bệnh trên cùng một bệnh nhân cũng gặp nhiều khó khăn. Các thuốc điều trị bệnh lao và thuốc điều trị đái tháo đường đều có tác dụng phụ gây ảnh hưởng xấu đến gan, ảnh hưởng tới sức khỏe của người bệnh. Chế độ ăn trên một bệnh nhân mắc một lúc 2 bệnh này cũng khó điều chỉnh: người bệnh đái tháo đường cần phải ăn kiêng khem, ngược lại người bệnh lao lại phải ăn uống bồi dưỡng để nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.

Bệnh đái tháo đường là một trong những yếu tố thúc đẩy bệnh nhân lao tiến triển. Vì thế người bệnh lao cần: kiểm tra đường huyết định kỳ và những người bệnh đái tháo đường cần chụp Xquang phổi 3 tháng 1 lần nếu có nghi ngờ lao để phát hiện và điều trị kịp thời, sẽ đạt hiệu quả cao.

Lily (th)