Bệnh viêm não Nhật Bản nguy hiểm thế nào, cần làm gì để phòng ngừa bệnh?
GĐXH - Viêm não Nhật Bản có thể tấn công mọi người, mọi lứa tuổi nếu chưa có miễn dịch với virus viêm não Nhật Bản. Ở Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh cao nhất là nhóm trẻ 2-8 tuổi.

Theo Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hà Nội, ngày 9/10 vừa qua, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm đã ghi nhận trường hợp đầu tiên mắc viêm não Nhật Bản trong năm 2023. Đó là bé trai 5 tuổi ở huyện Phúc Thọ, Hà Nội.
Trước đó, ngày 19/9, bệnh nhi bị sốt cao, đau đầu, mệt mỏi. Ngày 25/9, bệnh nhi vào điều trị nội trú tại Bệnh viện Nhi T.Ư, được lấy mẫu xét nghiệm và cho kết quả dương tính với virus viêm não Nhật Bản.
Được biết, bệnh nhi này đã tiêm 3 mũi cơ bản vaccine phòng bệnh viêm não Nhật Bản.
Theo Bệnh viện Nhi T.Ư, viêm não Nhật Bản là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm lây qua muỗi đốt. Trong 1 - 2 ngày đầu mắc viêm não Nhật Bản, trẻ thường có các dấu hiệu như sốt, đau đầu tăng dần, mệt mỏi, buồn nôn và nôn khan.
Do đó, trẻ có các triệu chứng sốt, ngủ nhiều, li bì, đau đầu, nôn khan, phụ huynh cần nghĩ ngay đến nguy cơ mắc viêm não và đưa trẻ đến khám tại cơ sở y tế.

Ảnh minh họa
Vì sao bệnh có tên viêm não Nhật Bản?
Theo các chuyên gia y tế, viêm não Nhật Bản là bệnh nhiễm trùng cấp tính hệ thần kinh trung ương do virus viêm não Nhật Bản gây ra.
Bệnh được phát hiện lần đầu tiên tại Nhật Bản, khi gây dịch ở nước này với số người mắc và tử vong rất cao. Năm 1935 các nhà khoa học Nhật Bản đã tìm ra căn nguyên gây bệnh là một loại virus được đặt tên là virus viêm não Nhật Bản và từ đó tên bệnh cũng được gọi là viêm não Nhật Bản.
Viêm não Nhật Bản lây truyền qua đường nào?
- Virus viêm não Nhật Bản thuộc nhóm Arbovirus, họ Togaviridae, giống Flavivirus, lây truyền qua trung gian truyền bệnh là muỗi Culex. Loại virus này thuộc họ flavivirus có liên quan đến bệnh sốt xuất huyết, sốt vàng da và nhiễm virus West Nile, lây lan qua đường muỗi đốt.
- Ở nước ta, loài muỗi này có nhiều ở miền Bắc, xuất hiện nhiều vào những tháng mùa nóng, ban ngày sống trong các bụi cây ngoài vườn, đêm bay vào nhà hút máu gia súc và đốt người, thường vào thời điểm từ 18 đến 22h.
- Loài động vật mang mầm bệnh viêm não Nhật Bản thường là gia súc như lợn, trâu bò, ngựa... và chim hoang dã.
- Bệnh không lây trực tiếp từ người sang người. Ăn uống chung, dùng chung đồ dùng hoặc tiếp xúc gần gũi với người bệnh cũng không làm lây nhiễm bệnh.

Mô cầu khuẩn là nguyên nhân thường gặp của bệnh viêm màng não - Ảnh: VNVC
Ai có nguy cơ mắc bệnh viêm não Nhật Bản?
- Mọi người, mọi lứa tuổi nếu chưa có miễn dịch với virus viêm não Nhật Bản đều có thể mắc bệnh.
- Trên thế giới, tại những vùng viêm não Nhật Bản lưu hành, bệnh thường gặp ở trẻ dưới 15 tuổi. Ở Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh cao nhất là nhóm trẻ 2-8 tuổi.
- Người lớn có nguy cơ bị lây nhiễm nếu chưa từng được tiêm ngừa, thường đi du lịch, hợp tác lao động hoặc công tác vào vùng bệnh viêm não Nhật Bản đang lưu hành.
Dấu hiệu cảnh báo bệnh viêm não Nhật Bản
Viêm não Nhật Bản có thể dẫn đến tình trạng tổn thương não vĩnh viễn. Cùng lưu ý những thông tin dưới đây để nhận biết sớm những dấu hiệu của viêm não Nhật Bản, qua đó có các biện pháp phòng ngừa kịp thời cho trẻ nhỏ:
- Trẻ thường sốt cao 39oC - 40oC hoặc có thể hơn;
- Đau đầu, đặc biệt là vùng trán, đau bụng, buồn nôn và nôn;
- Người bệnh bị cứng gáy, cứng cơ, co giật;
- Xuất hiện lú lẫn hoặc mất ý thức;
- Ở một số trẻ nhỏ tuổi, ngoài sốt cao thì có thể đi ngoài lỏng, đau bụng, tiêu chảy, nôn giống như bị ngộ độc thức ăn.
Viêm não Nhật Bản là một trong những bệnh để lại di chứng đặc biệt nặng nề. Bệnh gây tử vong cao từ 10 - 20% hoặc di chứng thần kinh lớn như động kinh, giảm học lực, đần độn, liệt, thất ngôn. Các di chứng thần kinh như vậy thường chiếm hơn 50% người mắc bệnh, gây tàn phế, mất khả năng lao động.

Ảnh minh họa
Những biến chứng nguy hiểm của viêm não Nhật Bản
- Bệnh nếu không phát hiện sớm và chữa trị kịp thời khả năng dẫn đến tử vong. Tỷ lệ tử vong của bệnh nhân chiếm khoảng 30%.
- Nếu may mắn giữ được tính mạng thì cũng khoảng 1/3 mang nhiều di chứng nặng nề về thần kinh như liệt, chậm phát triển tâm thần, co giật, động kinh.
- Một số trường hợp có thể bị mất khả năng ngôn ngữ hoặc không nói được, mất trí nhớ, cử động bất thường ngoài ý muốn như run rẩy, uốn éo, gồng cứng người...
Bệnh viêm não Nhật Bản điều trị thế nào?
- Hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu đối với bệnh viêm não do virus. Cho tới nay đã có thuốc kháng virus nhưng thuốc chỉ có tác dụng với một số loại virus chứ không phải tất cả.
- Chủ yếu điều trị triệu chứng ở người bệnh, phối hợp hỗ trợ và nâng đỡ giúp nâng cao thể trạng và sức khỏe.
- Trẻ nhỏ cần được điều trị tại những bệnh viện chuyên khoa có đủ phương tiện theo dõi và can thiệp kịp thời những biến chứng nguy hiểm, giúp khỏi nguy kịch và giảm đến mức thấp nhất di chứng nặng nề có thể xảy ra sau khi khỏi bệnnh.
Làm gì để phòng ngừa bệnh viêm não Nhật Bản
Việc chủ động phòng bệnh viêm não Nhật Bản là vô cùng quan trọng. Virus lây qua trung gian truyền bệnh, chủ yếu là muỗi Culex. Vì vậy, để phòng bệnh, mọi người cần:
- Không nên cho trẻ em chơi gần chuồng gia súc.
- Thường xuyên rửa tay với xà phòng, ăn chín, uống chín.
- Nên ngủ màn cả ban ngày và ban đêm để đề phòng muỗi đốt.
- Vệ sinh môi trường, chuồng trại sạch sẽ để muỗi không có nơi trú đậu.
- Thực hiện tốt việc cách ly cũng như hạn chế tiếp xúc với người bệnh, đeo khẩu trang khi chăm sóc người bệnh.
Các biện pháp bảo vệ cá nhân để ngăn ngừa muỗi đốt rất quan trọng, vì điều này sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh. Việc tiêm vaccine viêm não Nhật Bản là biện pháp chủ động phòng ngừa bệnh tốt nhất.

Người đàn ông phát hiện cùng lúc 5 bệnh từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua
Bệnh thường gặp - 3 giờ trướcGĐXH - Sau khi thăm khám, ông H. được chẩn đoán xác định mắc viêm teo dạ dày C2 - viêm hành tá tràng do nhiễm Helicobacter pylori, rối loạn chuyển hóa lipid máu, sỏi túi mật và rối loạn giấc ngủ.

Mùa hè, 4 dấu hiệu cơ thể cảnh báo bạn đang bị nóng gan
Bệnh thường gặp - 19 giờ trướcGĐXH - Nóng gan không phải là bệnh quá nguy hiểm, tuy nhiên nếu không chủ động điều trị thì lâu dài có thể tiến triển thành các loại bệnh gan như: Suy gan, xơ gan, thậm chí là ung thư gan.

Người phụ nữ 37 tuổi phát hiện u dưới niêm mạc thực quản kích thước lớn từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua
Bệnh thường gặp - 22 giờ trướcGĐXH - Sau khi nội soi thực quản dạ dày, các bác sĩ phát hiện một khối u dưới niêm mạc kích thước lớn. Trước đó, bệnh nhân có cảm giác nuốt vướng, nuốt nghẹn...

Cảnh báo nguy cơ viêm mũi xoang cấp từ một sai lầm nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Thấy có triệu chứng viêm xoang, anh V nghĩ rằng bệnh không nghiêm trọng nên tự mua kháng sinh tại hiệu thuốc nhưng triệu chứng không chỉ cải thiện mà ngày một nặng lên.

Người đàn ông 33 tuổi thoát chết vì nhồi máu cơ tim thừa nhận chủ quan, bỏ qua dấu hiệu nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Người đàn ông bị nhồi máu cơ tim cho biết, gia đình có tiền sử bị nhồi máu cơ tim, cộng thêm cơ địa béo phì (BMI = 35,4) và lối sống ít vận động...

Người đàn ông 45 tuổi phát hiện ung thư dương vật thừa nhận 1 sai lầm nhiều nam giới Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Triệu chứng của ung thư dương vật đôi khi không rõ ràng, ban đầu chỉ là vết sùi, vết loét nhỏ rỉ dịch nên người bệnh thường dễ bỏ qua hoặc ngại đi khám.

3 loại dầu quen thuộc là "thủ phạm" gây bệnh gan, thậm chí ung thư: Đừng tiết kiệm mà hại cả nhà!
Bệnh thường gặp - 2 ngày trướcDầu ăn được dùng để nấu ăn hàng ngày. Nếu vô tình dùng thường xuyên 3 loại dầu ăn "độc hại" này, nguy cơ bệnh tật, thậm chí bị ung thư là rất cao.

Top 10 loại trái cây khô và hạt giàu canxi tốt cho xương
Bệnh thường gặp - 3 ngày trướcNgoài sữa và các sản phẩm từ sữa thì trái cây khô và hạt cũng chứa nhiều canxi. Đây là lựa chọn tuyệt vời cho những người không dung nạp lactose, người ăn chay hoặc đơn giản là muốn đa dạng hóa nguồn cung cấp canxi giúp xương chắc khỏe.

Căn bệnh gây đau đớn khủng khiếp, nguyên nhân một phần do ăn 'sướng miệng' và uống vitamin vô tội vạ
Bệnh thường gặp - 3 ngày trướcSỏi thận từ lâu đã trở thành nỗi ám ảnh của hàng triệu người, gây ra những cơn đau quặn thắt và biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời. Điều rất đáng báo động là ngoài nguyên nhân bệnh lý, sỏi thận còn có thể hình thành do thói quen ăn uống chưa khoa học và sử dụng các loại vitamin vô tội vạ.

Mùa hè, uống nước cam vào thời điểm này để thải độc gan, cải thiện tiêu hóa và tăng cường miễn dịch
Bệnh thường gặp - 3 ngày trướcGĐXH - Chất xơ có trong cùi và múi cam có thể giúp cơ thể duy trì sức khỏe hệ tiêu hóa, thải độc gan, giảm nguy cơ mắc các bệnh như đái tháo đường, tim mạch và một số loại ung thư.

Người phụ nữ 60 tuổi phát hiện ung thư trực tràng từ dấu hiệu nhiều người Việt bỏ qua
Bệnh thường gặpGĐXH - Bác sĩ cho biết người phụ nữ này mắc ung thư trực tràng trước đó có triệu chứng táo bón kéo dài mà không biết.