Chán khảo cổ trên Trái đất, chuyên gia biến ISS thành điểm khai quật mới: Tìm thấy hơn 5000 'hiện vật'
Những phát hiện này đã mở ra một chân trời mới cho ngành khảo cổ học.
Trong bối cảnh khoa học không gian đầy thách thức, một dự án khảo cổ đặc biệt đã được thực hiện không phải trên Trái Đất mà là ngoài không gian xa xôi. Các nhà khảo cổ học đã áp dụng kỹ thuật của mình trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), nơi đã chào đón hơn 270 phi hành gia từ 23 quốc gia từ năm 1998. Môi trường nhân tạo này, với điều kiện sống biệt lập và khắc nghiệt do vi trọng lực, đã trở thành đối tượng nghiên cứu khảo cổ độc đáo. Cụ thể, các nhà khảo cổ đã biến ISS thành một địa điểm khai quật khảo cổ học đầu tiên ngoài Trái Đất.

Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) nơi đã đón hơn 270 phi hành gia từ 23 quốc gia từ năm 1998. (Ảnh: NASA)
Dự án được tiến hành bởi Justin St. P. Walsh của Đại học Chapman và các đồng nghiệp, nhằm nghiên cứu sâu về "xã hội vi mô" của ISS. Họ sử dụng các nguyên tắc khảo cổ học để nghiên cứu cách phi hành gia sử dụng không gian trên trạm. Đồng thời họ cũng xem xét cách các phi hành gia sử dụng không gian sống và làm việc của mình, coi mọi vật dụng được sử dụng hàng ngày như là hiện vật khảo cổ. Mục tiêu của dự án không chỉ nhằm hiểu rõ hơn về đời sống trên ISS, mà còn phát triển các kỹ thuật khảo cổ học có thể áp dụng cho các môi trường khắc nghiệt và xa xôi khác.

Khu vực Square 05. (Ảnh: NASA)
Nhiệm vụ đầu tiên được thực hiện vào năm 2022. Thay vì đào bới như trên Trái Đất, nhóm nghiên cứu đã điều chỉnh kỹ thuật và nhờ phi hành đoàn ghi lại hình ảnh của 6 khu vực trên ISS hàng ngày trong vòng 60 ngày. Phân tích hình ảnh đã tiết lộ cách thức sử dụng không gian và vật dụng trên trạm, cho thấy sự khác biệt giữa mục đích sử dụng thiết kế ban đầu và thực tế.
Kết quả phân tích sau đó được công bố trên tạp chí PLOS One, cho thấy 5.438 "hiện vật" được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm bút viết, giấy ghi chú, tai nghe thực tế ảo... Từ kết quả này, các chuyên gia đã thấy được sự khác nhau lớn giữa mục đích sử dụng dự kiến và thực tế của một số nơi trên ISS. Có thể kể đến như Square 05, một phần tường được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm cả việc cất giữ máy tính xách tay và túi đựng đồ vệ sinh cá nhân. Hay khu vực vốn dự kiến để bảo trì thiết bị nhưng lại được dùng để chứa đồ.

Khu vực Square 03. (Ảnh: NASA)
Nghiên cứu này không chỉ mở ra hướng tiếp cận mới trong khảo cổ học mà còn cung cấp thông tin quý báu cho việc thiết kế và kế hoạch của các nhiệm vụ không gian trong tương lai, từ đó giúp cải thiện cuộc sống và công việc của các phi hành gia trên ISS cũng như các trạm vũ trụ tương lai.
*Nguồn: IFL Science
Tàu vũ trụ trục trặc của Boeing không được chở phi hành gia trong chuyến bay tiếp theo
Tiêu điểm - 13 giờ trướcBoeing và NASA đã đồng ý không đưa phi hành gia lên chuyến bay Starliner tiếp theo, mà chỉ thực hiện chuyến bay thử nghiệm với hàng hóa để chứng minh khả năng đảm bảo an toàn.
Vật thể "bất khả thi" tiếp tục gây bối rối sau 140 năm lộ diện
Tiêu điểm - 2 ngày trướcVật thể NGC 6789 tồn tại giữa một vùng vũ trụ trống rỗng, mang nhiều đặc điểm không thể giải thích.
Lý do không phải ai cũng được ngồi ghế cạnh cửa thoát hiểm trên máy bay: Tiêu chuẩn nào cho hành khách ngồi gần cửa thoát hiểm?
Tiêu điểm - 3 ngày trướcGĐXH - Ghế cạnh cửa thoát hiểm máy bay được ưa thích vì sự rộng rãi, thoải mái, nhưng hành khách không đáp ứng một số tiêu chuẩn đặc biệt sẽ không được ngồi ở vị trí này.
Chàng trai Việt sinh ra nghèo khó bất ngờ có cha là tỷ phú Mỹ, thừa kế tài sản tới 2.600 tỷ đồng, cuộc sống hiện tại ra sao?
Tiêu điểm - 4 ngày trướcGĐXH - Chàng trai Việt bỗng đổi đời vì phát hiện là “con rơi” của tỷ phú Mỹ, hưởng thừa kế 2.600 tỷ đồng có cuộc sống kín tiếng bên Mỹ.
Đang ăn ốc luộc, người đàn ông bỗng nhiên đổi đời vì cắn trúng kho báu 8 tỷ ngay trong miệng
Tiêu điểm - 4 ngày trướcCâu chuyện kỳ lạ 1 trên 1 triệu cơ hội này đã xảy ra.
Khảo sát 4 điểm ngập nước ở hồ sâu bậc nhất hành tinh, chuyên gia sững sờ phát hiện điều không tưởng dưới đáy
Tiêu điểm - 5 ngày trướcPhát hiện mới này nằm dưới một trong những hồ sâu nhất thế giới, với một số khu vực sâu tới 700 mét.
Phát hiện thêm 168 tấn vàng nhờ công nghệ cao
Tiêu điểm - 6 ngày trướcĐầu năm 2025, Trung Quốc liên tiếp công bố những đột phá trong công tác tìm kiếm vàng.
NASA chuẩn bị công bố những hình ảnh của sao chổi dị thường
Tiêu điểm - 1 tuần trướcNgày 19/11, NASA tổ chức sự kiện công bố hàng loạt hình ảnh của sao chổi 3I/ATLAS - vật thể liên sao thứ 3 đi vào hệ Mặt trời mà con người từng biết đến. Những hình ảnh này được thu thập bởi các kính thiên văn mặt đất và tàu vũ trụ của NASA.
Kỳ tích "như khoa học viễn tưởng" của châu Âu đang làm rung chuyển giới vật lý toàn cầu
Tiêu điểm - 1 tuần trướcGiới khoa học hy vọng, từ kỳ tích này họ có thể giải đáp một trong những bí ẩn lớn của vũ trụ.
Phát hiện chấn động về thành phố cổ bị động đất nhấn chìm
Tiêu điểm - 1 tuần trướcCác nhà khảo cổ phát hiện tàn tích đô thị lớn trên Con đường Tơ lụa, tồn tại hơn 1.500 năm trước khi bị động đất nhấn chìm dưới hồ Issyk Kul.
Tình trạng hiện tại của ngôi nhà không chịu di dời dù được đền bù 37 tỷ đồng khiến dự án kênh dẫn nước phải 'đổi hướng'
Tiêu điểmGĐXH - Từ chỗ cố bám trụ để đòi mức đền bù cao hơn, họ rơi vào cảnh mất cả nơi ở lẫn sự ủng hộ của xã hội.