Tags:
Độc đáo, đặc sắc hội thi nấu cơm ở làng Thị Cấm
GĐXH - Vào dịp đầu xuân, thành phố Hà Nội có hàng nghìn lễ hội khác nhau. Tuy nhiên, lễ hội làng Thị Cấm có một “chỗ đứng riêng” bởi những phong tục độc đáo. Trong đó, nổi bật nhất là hội thi nấu cơm.
Làng Thị Cấm nay thuộc phường Xuân Phương, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội vào ngày mùng 8 tháng giêng hằng năm người dân đều tụ tập tại đình làng để chức hội thi nấu cơm nhằm tri ân tướng quân Phan Tây Nhạc, một vị tướng từ thời Hùng Vương có công giúp nước.
Tương truyền, vào đời Vua Hùng thứ 18, khi đất nước có nạn ngoại xâm, tướng quân Phan Tây Nhạc được Vua Hùng giao thống lĩnh quân binh đi đánh giặc. Tướng quân Phan Tây Nhạc lĩnh ý vua, nhận đủ quân số và gấp rút ngày đêm luyện rèn binh sĩ. Việc hành quân gấp gáp, nếu binh sĩ không được ăn đúng bữa thì khó có sức đuổi giặc. Ông nghĩ ra cách tổ chức thi nấu cơm có thưởng ngay trong quân ngũ để nhanh chóng ổn định đội quân hậu cần giỏi nấu nướng.
Sau khi chiến thắng quân giặc, tướng quân Phan Tây Nhạc và phu nhân là bà Hoa Dung về sống ở mảnh đất Thị Cấm, dạy dân làng trồng rau, nuôi tằm, dệt vải. Sau khi qua đời, ông được nhân dân tôn thờ là Thành Hoàng làng. Để tưởng nhớ công ơn ông, người dân làng Thị Cấm mở hội vào ngày mùng 8 tháng Giêng Âm lịch hằng năm. Trong đó, độc đáo nhất là cuộc thi thổi cơm, tái hiện lại khung cảnh cuộc thi năm xưa của người tướng tài.
Hội thổi cơm thi có 3 phần chính là thi kéo lửa, thi chạy lấy nước và thi giã thóc thành gạo. Trước 11 giờ trưa, 4 đội thi phải hoàn tất những công việc chuẩn bị để bước vào cuộc tranh tài.
Phần thi kéo lửa là một trong những nội dung hấp dẫn nhất của hội thi. Mỗi đội cử ra 4 thanh niên khỏe mạnh. Dụng cụ bao gồm rơm nhóm lửa, đoạn tre đực già dùi sẵn những khe nhỏ và một que giang luồn vào khe đó đánh lửa.
Đúng 11 giờ trưa, trai làng cường tráng kéo lửa thi thổi cơm trong tiếng hò reo không ngớt của đông đảo bà con dân làng.
Mồi lửa đầu tiên bén rơm cũng là lúc không khí trong sân đình làng náo nhiệt hơn bao giờ hết. Các đội mang lửa về bếp để chuẩn bị nấu cơm.
Có lửa, nồi được bắc lên. Mỗi đội có 10 thành viên, nhóm đun nước, nhóm giã gạo, các thao tác phải thật nhanh và vô cùng khéo léo.
Mỗi đội có 10 thành viên, nhóm đun nước, nhóm giã gạo, các thao tác phải thật nhanh và vô cùng khéo léo.
Gạo sau khi giã được chuyển sẩy, sàng, vo đãi sạch trắng tinh để chuẩn bị thổi cơm.
Gạo đãi sạch, nước vừa kịp sôi, các thành viên trong đội mỗi người một việc, phối hợp nhịp nhàng. Từ khi có lửa đến lúc bỏ gạo vào nồi chỉ mất 10 phút.
Dân làng Thị Cấm tin rằng giáp nào giành chiến thắng trong cuộc thi thì năm ấy mọi người trong giáp đó sẽ ấm no, làm ăn thuận lợi. Chính vì vậy, cuộc thi diễn ra rất sôi động. Mọi người đều cố gắng hết sức để giáp mình giành chiến thắng.
Để kéo dài thời gian cho cơm chín nục, người phụ trách nồi cơm đốt vun nhiều đống tro rơm buộc người chấm phải mất công tìm kiếm.
Chỉ trong phút chốc, sân đình làng mịt mù khói trắng cay xè mắt.
Thời gian dành cho quá trình thi thổi cơm kéo dài khoảng gần một giờ đồng hồ. Sau đó, các cụ trong Ban tổ chức sẽ gõ trống và đi tìm các nồi cơm trong các đống tro than rơm trên sân đình.
Chính tay các cụ cao tuổi tự thu gom các nồi nấu cơm để mang vào đình chấm điểm.
Các cụ trong ban Khánh tiết sẽ dâng mâm cơm của 4 đội vào cửa Thánh và chấm điểm nồi cơm giành giải nhất. Cơm đạt yêu cầu phải chín dẻo và trắng, không lẫn thóc, sạn, hạt cơm không bị sượng.
Được biết, do những yếu tố đặc sắc, hiếm có của lễ hội, ngày 9/3/2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 827/QĐ-BVHTTDL công bố Lễ hội truyền thống - Hội thổi cơm thi Thị Cấm vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.
Bình luận (0)
Ý kiến của bạn
Tin liên quan
Phú Thọ: Sống cạnh lò đốt than, sức khỏe người dân thôn Cương bị đe dọa
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - Tồn tại giữa khu dân cư, lò đốt than củi tại thôn Cương, xã Hợp Lý, tỉnh Phú Thọ đang trở thành nỗi ám ảnh thường trực của nhiều hộ dân. Khói bụi dày đặc từ lò đốt liên tục bủa vây nhà cửa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sống và sức khỏe, khiến không ít gia đình buộc phải di tản đi nơi khác.
Vì sao tháng 12 âm lịch gọi là tháng Chạp, tháng 1 là tháng Giêng?
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Người Việt thường gọi tháng cuối cùng của năm Âm lịch là tháng Chạp, tháng đầu tiên của năm Âm lịch là tháng Giêng, chứ không gọi là tháng 12, tháng 1 như các tháng còn lại. Điều này khiến nhiều người tò mò: Vì sao lại có cách gọi đặc biệt như vậy?
'Xây Tết 2026' tặng gần 30.000 phần quà cho công nhân
Đời sống - 9 giờ trướcGĐXH - Chương trình "Xây Tết 2026" với chủ đề "Cảm ơn người bảo vệ hạnh phúc" dự kiến trao tặng gần 30.000 phần quà cho công nhân.
Tử vi 12 con giáp năm Bính Ngọ: Tổng quan tuổi Mão năm 2026
Đời sống - 9 giờ trướcGĐXH - Bước sang năm Bính Ngọ 2026, vận trình tổng thể của người tuổi Mão được đánh giá là tương đối sáng sủa. Dù không phải năm đại cát đại lợi, nhưng đây lại là giai đoạn "bình hòa", thuận để tích lũy.
Sinh đúng những ngày Âm lịch này, vận may theo suốt đời
Đời sống - 11 giờ trướcGĐXH - Theo quan niệm dân gian, ngày sinh Âm lịch không chỉ phản ánh tính cách mà còn phần nào hé lộ vận mệnh của một con người.
11 đối tượng được hưởng 100% chi phí khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế năm 2026
Đời sống - 12 giờ trướcGĐXH - Theo Luật Bảo hiểm Y tế 2024, quy định 11 nhóm tham gia BHYT được hưởng mức chi trả 100% chi phí khám chữa bệnh. Dưới đây là các đối tượng cụ thể.
Doanh nghiệp TP.HCM 'chốt' thưởng Tết sớm, có người nhận 100 triệu đồng
Đời sống - 23 giờ trướcMột số doanh nghiệp tại TP.HCM đã có kế hoạch thưởng Tết 2026 cho nhân viên với mức thưởng cao nhất từ 30 – 100 triệu đồng/người.
Hai cha con họ Hoàng và câu chuyện về ngôi đền bên dòng Linh Giang
Đời sống - 1 ngày trướcGĐXH - Tưởng nhớ công lao của hai cha con dòng họ Hoàng với đất nước, nhân dân lập đền thờ Song Trung thờ phụng. Tháng 9/2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định xếp hạng Di tích lịch sử Quốc gia đối với Đền Song Trung.
Tử vi 12 con giáp năm Bính Ngọ: Tổng quan tuổi Dần năm 2026
Đời sống - 1 ngày trướcGĐXH - Năm Bính Ngọ 2026 được xem là thời điểm nhiều khởi sắc đối với người tuổi Dần.
Số cuối ngày sinh Âm lịch tiết lộ vận mệnh: Không giàu sớm nhưng về già hưởng phúc lớn
Đời sống - 1 ngày trướcGĐXH - Theo tử vi, những người có ngày sinh Âm lịch tận cùng bằng các số này giàu có không đến vội vàng, nhưng một khi đã đến thì bền vững và lâu dài.
Tin vui cho những người hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng, được tăng mức hưởng từ ngày 1/1/2026
Đời sốngGĐXH - HĐND TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết quy định mức chuẩn trợ giúp xã hội và chính sách trợ giúp xã hội của thành phố. Nghị quyết này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2026.
