Hà Nội
23°C / 22-25°C

Độc đáo, đặc sắc hội thi nấu cơm ở làng Thị Cấm

Chủ nhật, 16:17 29/01/2023 | Đời sống

GĐXH - Vào dịp đầu xuân, thành phố Hà Nội có hàng nghìn lễ hội khác nhau. Tuy nhiên, lễ hội làng Thị Cấm có một “chỗ đứng riêng” bởi những phong tục độc đáo. Trong đó, nổi bật nhất là hội thi nấu cơm.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 1.

Làng Thị Cấm nay thuộc phường Xuân Phương, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội vào ngày mùng 8 tháng giêng hằng năm người dân đều tụ tập tại đình làng để chức hội thi nấu cơm nhằm tri ân tướng quân Phan Tây Nhạc, một vị tướng từ thời Hùng Vương có công giúp nước.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 2.

Tương truyền, vào đời Vua Hùng thứ 18, khi đất nước có nạn ngoại xâm, tướng quân Phan Tây Nhạc được Vua Hùng giao thống lĩnh quân binh đi đánh giặc. Tướng quân Phan Tây Nhạc lĩnh ý vua, nhận đủ quân số và gấp rút ngày đêm luyện rèn binh sĩ. Việc hành quân gấp gáp, nếu binh sĩ không được ăn đúng bữa thì khó có sức đuổi giặc. Ông nghĩ ra cách tổ chức thi nấu cơm có thưởng ngay trong quân ngũ để nhanh chóng ổn định đội quân hậu cần giỏi nấu nướng.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 3.

Sau khi chiến thắng quân giặc, tướng quân Phan Tây Nhạc và phu nhân là bà Hoa Dung về sống ở mảnh đất Thị Cấm, dạy dân làng trồng rau, nuôi tằm, dệt vải. Sau khi qua đời, ông được nhân dân tôn thờ là Thành Hoàng làng. Để tưởng nhớ công ơn ông, người dân làng Thị Cấm mở hội vào ngày mùng 8 tháng Giêng Âm lịch hằng năm. Trong đó, độc đáo nhất là cuộc thi thổi cơm, tái hiện lại khung cảnh cuộc thi năm xưa của người tướng tài.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 4.

Hội thổi cơm thi có 3 phần chính là thi kéo lửa, thi chạy lấy nước và thi giã thóc thành gạo. Trước 11 giờ trưa, 4 đội thi phải hoàn tất những công việc chuẩn bị để bước vào cuộc tranh tài.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 5.

Phần thi kéo lửa là một trong những nội dung hấp dẫn nhất của hội thi. Mỗi đội cử ra 4 thanh niên khỏe mạnh. Dụng cụ bao gồm rơm nhóm lửa, đoạn tre đực già dùi sẵn những khe nhỏ và một que giang luồn vào khe đó đánh lửa.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 6.

Đúng 11 giờ trưa, trai làng cường tráng kéo lửa thi thổi cơm trong tiếng hò reo không ngớt của đông đảo bà con dân làng.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 7.

Mồi lửa đầu tiên bén rơm cũng là lúc không khí trong sân đình làng náo nhiệt hơn bao giờ hết. Các đội mang lửa về bếp để chuẩn bị nấu cơm.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 8.

Có lửa, nồi được bắc lên. Mỗi đội có 10 thành viên, nhóm đun nước, nhóm giã gạo, các thao tác phải thật nhanh và vô cùng khéo léo. 

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 9.

Mỗi đội có 10 thành viên, nhóm đun nước, nhóm giã gạo, các thao tác phải thật nhanh và vô cùng khéo léo.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 10.

Gạo sau khi giã được chuyển sẩy, sàng, vo đãi sạch trắng tinh để chuẩn bị thổi cơm.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 11.

Gạo đãi sạch, nước vừa kịp sôi, các thành viên trong đội mỗi người một việc, phối hợp nhịp nhàng. Từ khi có lửa đến lúc bỏ gạo vào nồi chỉ mất 10 phút.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 12.

Dân làng Thị Cấm tin rằng giáp nào giành chiến thắng trong cuộc thi thì năm ấy mọi người trong giáp đó sẽ ấm no, làm ăn thuận lợi. Chính vì vậy, cuộc thi diễn ra rất sôi động. Mọi người đều cố gắng hết sức để giáp mình giành chiến thắng.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 13.

Để kéo dài thời gian cho cơm chín nục, người phụ trách nồi cơm đốt vun nhiều đống tro rơm buộc người chấm phải mất công tìm kiếm.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 14.

Chỉ trong phút chốc, sân đình làng mịt mù khói trắng cay xè mắt.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 15.

Thời gian dành cho quá trình thi thổi cơm kéo dài khoảng gần một giờ đồng hồ. Sau đó, các cụ trong Ban tổ chức sẽ gõ trống và đi tìm các nồi cơm trong các đống tro than rơm trên sân đình.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 16.

Chính tay các cụ cao tuổi tự thu gom các nồi nấu cơm để mang vào đình chấm điểm.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 17.

Các cụ trong ban Khánh tiết sẽ dâng mâm cơm của 4 đội vào cửa Thánh và chấm điểm nồi cơm giành giải nhất. Cơm đạt yêu cầu phải chín dẻo và trắng, không lẫn thóc, sạn, hạt cơm không bị sượng.

Chuyện ít biết về hội làng Thị Cấm - Ảnh 18.

Được biết, do những yếu tố đặc sắc, hiếm có của lễ hội, ngày 9/3/2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số 827/QĐ-BVHTTDL công bố Lễ hội truyền thống - Hội thổi cơm thi Thị Cấm vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia.

 

Việt Bắc
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Ngư dân Quảng Ngãi vượt sóng dữ săn "lộc biển" mùa biển động

Ngư dân Quảng Ngãi vượt sóng dữ săn "lộc biển" mùa biển động

Đời sống - 5 giờ trước

Vào mùa biển động, khi sóng cao cuộn trắng bờ, ngư dân vùng bãi ngang biển Minh Tân Bắc (xã Mỏ Cày, tỉnh Quảng Ngãi) vẫn bám biển mỗi ngày. Với họ, đây không chỉ là mùa sóng dữ mà còn là mùa "săn lộc biển", đem lại thu nhập khá từ những mẻ cá tôm trúng đậm.

Trong 2 tuần tới, 3 con giáp trúng mạch vàng tài lộc: Tiền rơi vào túi không kịp đếm

Trong 2 tuần tới, 3 con giáp trúng mạch vàng tài lộc: Tiền rơi vào túi không kịp đếm

Đời sống - 7 giờ trước

GĐXH - Theo tử vi học, chỉ trong hai tuần tới, 3 con giáp này sẽ bước vào giai đoạn vận may thăng hoa, tiền tài dồi dào, làm đâu thắng đó, báo hiệu thời khắc "vàng" của năm Ất Tỵ 2025.

Tặng giấy khen cho 2 người dân và chủ tàu vụ 3 người sống sót kỳ diệu sau 2 ngày trôi dạt trên biển trong cơn bão số 13

Tặng giấy khen cho 2 người dân và chủ tàu vụ 3 người sống sót kỳ diệu sau 2 ngày trôi dạt trên biển trong cơn bão số 13

Đời sống - 9 giờ trước

GĐXH - Chủ tịch UBND đặc khu Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi) đã trao tặng giấy khen các ông Phan Duy Quang, Lê Văn Sanh, Lê Thanh Hùng vì có hành động dũng cảm cứu người và có thành tích trong công tác cứu hộ, cứu nạn trong cơn bão số 13.

4 nốt ruồi ẩn mang phúc khí trời ban: Cả đời sung túc, an nhàn

4 nốt ruồi ẩn mang phúc khí trời ban: Cả đời sung túc, an nhàn

Đời sống - 11 giờ trước

GĐXH - Người sở hữu những nốt ruồi này thường gặp nhiều thuận lợi trong cuộc sống, dù công danh không quá rực rỡ vẫn đủ đầy, sung túc và được quý nhân phù trợ.

Sau ngày 15/12, người dân sẽ bị phạt tiền nếu quên làm điều này trên VNeID

Sau ngày 15/12, người dân sẽ bị phạt tiền nếu quên làm điều này trên VNeID

Đời sống - 15 giờ trước

GĐXH - Dưới đây là các mức xử phạt vi phạm quy định về đăng ký cư trú và quản lý cư trú sắp áp dụng từ 15/12/2025 theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP.

4 con giáp dù muốn hay không, sự nghiệp và tài lộc tuần này đều rực rỡ

4 con giáp dù muốn hay không, sự nghiệp và tài lộc tuần này đều rực rỡ

Đời sống - 15 giờ trước

GĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà cho biết, đây là 4 con giáp sự nghiệp phát triển tốt, tài lộc rủng rỉnh vào những ngày giữa tháng 11 năm 2025

Bị kỳ thị đến mức phải bỏ xứ đi, người mẹ nhiễm HIV trở thành 'ánh sáng' cho hàng trăm phận đời

Bị kỳ thị đến mức phải bỏ xứ đi, người mẹ nhiễm HIV trở thành 'ánh sáng' cho hàng trăm phận đời

Đời sống - 15 giờ trước

GĐXH - Có những vết thương không thể nhìn thấy bằng mắt, có những nỗi đau không thể nói bằng lời… Đã từng tuyệt vọng khi biết bản thân mang trong mình HIV, từng phải đối mặt với sự kỳ thị, xa lánh, phải bỏ xứ mà đi, nhưng chính trong những ngày tưởng chừng tăm tối nhất ấy, chị đã chọn bước ra khỏi bóng tối, để trở thành ánh sáng cho những phân đời cùng cảnh ngộ.

Số cuối ngày sinh Âm lịch 'hút vàng hút bạc': Càng lớn tuổi càng giàu có, an nhiên

Số cuối ngày sinh Âm lịch 'hút vàng hút bạc': Càng lớn tuổi càng giàu có, an nhiên

Đời sống - 17 giờ trước

GĐXH - Những ai có ngày sinh Âm lịch kết thúc bằng các số này thường được Thần Tài và quý nhân ưu ái, càng về sau cuộc sống càng an nhiên, sung túc và may mắn.

Điều kiện đăng ký thường trú tại Hà Nội, thông tin nhiều người muốn biết

Điều kiện đăng ký thường trú tại Hà Nội, thông tin nhiều người muốn biết

Đời sống - 18 giờ trước

GĐXH - Theo Luật Cư trú năm 2020, những người từ các tỉnh, thành phố khác (người tỉnh lẻ) hoàn toàn được phép đăng ký thường trú tại Hà Nội nếu đáp ứng các điều kiện theo quy định. Dưới đây là các thông tin chi tiết, bạn đọc có thể tham khảo.

Tin sáng 10/11: Hà Nội mưa lạnh trước khi bước vào đợt nắng rét dài ngày; Kỳ tích trên biển của 3 ngư dân Lý Sơn sống sót trở về

Tin sáng 10/11: Hà Nội mưa lạnh trước khi bước vào đợt nắng rét dài ngày; Kỳ tích trên biển của 3 ngư dân Lý Sơn sống sót trở về

Đời sống - 19 giờ trước

GĐXH - Đài Khí tượng thủy văn Bắc Bộ dự báo, do cường độ không khí lạnh suy yếu, kết hợp với hội tụ gió Đông Nam trên cao từ sáng 10/11, Hà Nội mưa rào, thời tiết se lạnh.

Top