Điện ảnh Việt: Đốt đuốc tìm "sao"

Thử định nghĩa về những ngôi sao điện ảnh

Định nghĩa về ngôi sao điện ảnh cũng khá đơn giản. Đó là người có khả năng thu hút khán giả đến rạp chỉ bằng cái tên của mình. Trong sức hút của họ có 70% là sự hấp dẫn và quyến rũ của ngoại hình, 30% còn lại là khả năng diễn xuất. Vì thế, ở Hollywood, chuyện cổ tích cứ xảy ra như "cơm bữa" khi chỉ qua một đêm lại có một ngôi sao điện ảnh ra đời. Điển hình mới nhất là Daniel Craig (phim Sòng bạc hoàng gia) và Gerald Butler (phim 300 dũng sĩ Sparta).

Ở Hollywood, người được giới truyền thông được gọi là diễn viên có nghĩa là tài năng diễn xuất của họ đã được khẳng định. Thước đo của tài năng ấy là những giải thưởng điện ảnh, hoặc ít ra cũng được đề cử Oscar.

Như đã nói ở trên, số đông khán giả khi xem phim ít quan tâm đến diễn xuất như thế nào. Do đó có một nghịch lý là: Được công nhận là  diễn viên thì danh giá về mặt nghề nghiệp, nhưng lại không được giới sản xuất đánh giá cao về mặt kinh tế.

Dẫn chứng rõ nhất là trường hợp của cô đào Hilary Swank, hai lần đoạt giải Oscar vai nữ chính. Tài năng được cả thế giới công nhận. Nhưng đối với khán giả, cô không phải là cái tên để họ bỏ tiền mua vé! Vì thế, cát-sê của Hilary ở Hollywood chỉ ở mức trung bình.

Trái lại, có những người vừa là ngôi sao điện ảnh lại vừa được công nhận là diễn viên, ví dụ như: Tom Cruise, Julia Robert, Angelina Jolie, Brad Pitt... Họ đều đã từng đoạt giải Oscar hoặc giải Quả Cầu Vàng, hoặc nhiều lần được đề cử Oscar. Họ thường được gọi là những ngôi sao quyền lực (Star Power).

Họ thể hiện quyền lực của mình bằng những yêu sách đòi hỏi còn hơn... những ông vua bà chúa! Nhưng các nhà sản xuất đa phần đều "cắn răng" chấp nhận. Bởi quyền lực tuyệt đối của họ lại giúp bộ phim bán được nhiều vé!

Sự kiện ồn ào mới đây nhất là việc đạo diễn Ngô Vũ Sâm đã buộc phải cắt vai của ngôi sao Châu Nhuận Phát trong phim Đại chiến Xích Bích. Lý do là vì những yêu sách đòi hỏi "trên trời" của anh ta với gần 100 điều khoản!

Trước 1975: Trong thời kỳ chiến tranh, điện ảnh miền Bắc ngàn lần gian khó. Thế nhưng, đã có một đội ngũ diễn viên trở thành thần tượng của một thời (lúc ấy chưa thể gọi là ngôi sao, bởi điện ảnh miền Bắc chủ yếu chỉ làm nhiệm vụ chính trị chứ không mang tính thị trường).

Họ là những người vẹn toàn cả thanh sắc lẫn tài năng: Trà Giang, Thế Anh, Lâm Tới, Tuệ Minh... Và thế hệ kế tục sau đó cũng không hề kém cạnh là Như Quỳnh, Thanh Tú, Thanh Quý, Phương Thanh, Đặng Việt Bảo, Lê Vân, Lê Khanh...

Còn điện ảnh Sài Gòn thời ấy, ngày từ thập niên 60 đã lấp lánh cái tên Kiều Chinh (hiện sống ở Mỹ). Bà bắt đầu tỏa sáng ngay từ bộ phim đầu tiên Hồi chuông Thiên Mụ (đạo diễn Lê Dân). Phải nhìn nhận rằng diễn xuất của bà không có gì nổi bật, nếu không muốn nói là quá đơn điệu. Nhưng con người bà lại toát lên vẻ quý phái rất Á Đông. Trong bối cảnh điện ảnh Sài Gòn mới chập chững những bước đầu tiên, vai trò của ngôi sao Kiều Chinh lúc ấy là không thể bàn cãi.

Đến thập niên 70: Không một người mê điện ảnh ở Sài Gòn nào lại không biết đến cái tên của diễn viên điện ảnh Thẩm Thúy Hằng. Thẩm Thúy Hằng được trời cho một vẻ đẹp gợi cảm và quyến rũ từ hình dáng cho đến khuôn mặt. Đến mức những người làm điện ảnh trước 1975 đều cho rằng Thẩm Thúy Hằng sinh ra là để làm ngôi sao điện ảnh.

Phim bà đóng không nhiều nhưng tên tuổi của bà đã nhanh chóng nổi tiếng ở các nước trong khu vực. Thẩm Thúy Hằng từng có mặt trong những bộ phim hợp tác với Mỹ, Philippines, Thái Lan, Hồng Kông... Bà thường xuyên xuất hiện ở các liên hoan phim tầm cỡ châu lục. Ở bất kỳ nơi nào, sắc đẹp tỏa sáng hiếm có của bà cũng khiến mọi người phải ngưỡng mộ.

Khán giả Sài Gòn lúc ấy luôn ủng hộ hết mình các bộ phim có Thẩm Thúy Hằng, với tố chất rực rỡ của một ngôi sao tham gia. Thậm chí, họ không cần quan tâm đến điểm yếu duy nhất, tỷ lệ nghịch với sắc đẹp của bà: Diễn xuất!

Sau 1975: Thời điểm thống nhất đất nước, cũng là lúc điện ảnh Việt Nam lên ngôi. Bởi lúc ấy, điện ảnh là phương tiện giải trí phổ biến nhất.

Thời gian đầu, các bộ phim vẫn còn mang nặng tính tuyên truyền. Nhưng khi loạt phim tình báo nổi tiếng Ván bài lật ngửa (đạo diễn Lê Hoàng Hoa) xuất hiện, vai diễn điệp báo Nguyễn Thành Luân đã biến Nguyễn Chánh Tín, một diễn viên kiêm ca sĩ triển vọng trước 1975, trở thành một ngôi sao điện ảnh thực sự. Anh đã tỏa sáng suốt thập niên 80.

Vai diễn điệp báo Nguyễn Thành Luân trong "Ván bài lật ngửa" đã biến Nguyễn Chánh Tín trở thành một ngôi sao điện ảnh thực sự.

Thập niên 80 của thể kỷ XX cũng là thời điểm thăng hoa của điện ảnh Việt Nam với sự xuất hiện của hàng loạt tên tuổi. Họ rất đồng đều về ngoại hình lẫn khả năng diễn xuất: Thúy An, Phạm Thúy Lan, Hà Xuyên, ca sĩ Thanh Lan, Bích Liên và đặc biệt là hai gương mặt đáng nhớ: Diễm My và Thương Tín.

Diễm My có lẽ là nhan sắc điện ảnh Việt đáng nhớ nhất sau Thẩm Thúy Hằng. Không được đánh giá cao về diễn xuất, nhưng vẻ đẹp của chị mang dáng dấp của một ngôi sao điện ảnh thật sự.

Còn về Thương Tín? Không nghi ngờ gì nữa, anh chính là một ngôi sao điện ảnh đúng nghĩa. Nổi lên sau Nguyễn Chánh Tín vài năm, nhưng Thương Tín đã nhanh chóng khẳng định đẳng cấp của mình qua đủ loại vai diễn khác nhau. Cái đẹp của Thường Tín không theo kiểu lịch lãm công tử. Nó tạo nên ấn tưởng bởi vẻ xù xì góc cạnh và rất đàn ông.

Điểm đặc biệt cuốn hút khán giả nữ ở anh chính là đôi mắt rất biểu cảm. Đã có người nhận xét rằng, khả năng diễn xuất và lột tả tâm lý nhân vật bằng đôi mắt của Thương Tín có thể sánh với ngôi sao Lương Triều Vỹ của Hồng Kông!

Đến nay vẫn chưa có diễn viên nào ở Việt Nam đóng nhiều phim nhựa như Thương Tín. Có năm, anh đóng 12 phim nhựa (toàn vai chính), một kỷ lục trong lịch sử điện ảnh Việt Nam.

Đầu thập niên 90: Trường Điện Ảnh Việt Nam (tại TP. HCM) cho ra lò một khóa diễn viên điện ảnh đã làm thay đổi bộ mặt của điện ảnh Việt Nam trong thời kỳ đất nước chuyển sang kinh tế thị trường. Đó là lứa diễn viên rất sáng giá, đồng đều về ngoại hình và hầu hết đều được những thành công nhất định: Lý Hùng, Diễm Hương, Lê Tuấn Anh, Thiệu Ánh Dương, Ngọc Hiệp...

Lý Hùng, Diễm Hương, Lê Tuấn Anh, cùng với hai diễn viên không qua trường lớp làViệt Trinh và Lê Công Tuấn Anh, đã trở thành những cái tên sáng giá bậc nhất vào thời điểm ấy. Trong đó, Lý Hùng và Việt Trinh nổi bật trong vai trò ngôi sao điện ảnh với số lượng phim tham gia nhiều vô kể và tiền thù lao cao ngất trời.

Riêng trường hợp Lý Hùng, cho đến giờ vẫn không ai lý giải được vì sao anh lại leo lên được vị trí ngôi sao hạng nhất! Bởi nhìn lại thật công tâm thì ở anh không hề có tố chất của một ngôi sao, kể cả về ngoại hình lẫn khả năng diễn xuất. Chỉ có thể lý giải được rằng, đó là vận may đến đúng lúc! Mà trong điện ảnh, vận may chiếm một phần vô cùng quan trọng trong việc hình thành một ngôi sao!

Việt Trinh lại khác, ở cô hội tụ khá nhiều yếu tố của một ngôi sao điện ảnh. Ngoại hình cân đối, gương mặt đẹp rực rỡ và đôi mắt biết nói. Độ nhạy cảm trong diễn xuất của cô khá tốt, tuy chủ yếu dựa vào bản năng trời phú.

Một điều quan trọng nữa là diễn xuất của Việt Trinh được đánh giá khá cao. Đến giờ Việt Trinh vẫn đẹp như ngày nào, và nhan sắc của cô càng lúc càng mặn mà so với thời gian!

Mười năm - bầu trời đen kịt không một vì sao!

Khi kỷ nguyên phim video "mì ăn liền" nhanh chóng lụi tàn, các ngôi sao thời thượng cũng lui vào bóng tối. Bầu trời điện ảnh Việt Nam đã trải qua một thập niên không có ai được công chúng thừa nhận là ngôi sao.

Phim truyền hình lên ngôi, đó là mảnh đất màu mỡ để phát hiện ra ngôi sao. Nhưng nhiều bộ phim trôi qua mà chẳng để lại một khuôn mặt nào khả dĩ có thể gọi là ngôi sao hoặc ít ra cũng là thần tượng.

Các trường nghệ thuật trước luôn là nguồn cung cấp diễn viên đa dạng thì giờ chỉ nhận được những cái lắc đầu thở dài của các đạo diễn khi đến chọn vai. Bởi chất lượng đào tạo càng lúc càng kém. Có thanh có sắc một chút là các khuôn mặt trẻ đổ xô làm ca sĩ hay người mẫu. Chẳng ai dại gì chui vào trường học diễn xuất. Vừa mất thời gian, lại nghèo kiết xác!

Thậm chí, cứ thử bỏ một buổi tối lang thang ở các vũ trường sẽ thấy, không hề thiếu những gương mặt nam thanh nữ tú sáng láng. Đã từng có người vào đấy tim diễn viên, thế nhưng họ đều bị từ chối bởi cùng một lý do: "Đóng phim để mà đói à!" Một thực tế hiện nay mà ai cũng thấy là chưa thể sống được bằng tiền đóng phim!

Đã vậy, các đạo diễn hiện nay lại rất ngại dùng diễn viên mới. Họ sợ phải mất nhiều thời gian và công sức hướng dẫn, đào tạo, làm chậm tiến độ sản xuất. Thế là quanh đi quẩn lại cũng chỉ là những gương mặt cũ xì!

Giải pháp được các nhà làm phim ưa chuộng gần đây là mời người mẫu đóng phim. Nhưng mười người thì hết chín là "dở"! Người còn lại là "bình hoa di động"! Thiếu "ngôi sao điện ảnh" ư? Chuyện nhỏ! Chọn "Ngôi sao ca nhạc" thế vào!

Từ năm 2003, phim chiếu rạp khởi sắc trở lại. Nhưng mấy mùa phim trôi qua, vẫn chưa có cái tên nào lưu lại với khán giả. Minh Thư, Anh Thư, Kim Thư và gần đây nổi bật là Trương Ngọc Ánh, Ngô Thanh Vân là những cái tên có mặt thường xuyên trong thị trường phim chiếu rạp ít ỏi những năm qua.

Tất cả đều có nhan sắc, có khả năng, có tên tuổi... Thế nhưng, để những khuôn mặt ấy vươn lên đến vị thế của một ngôi sao ăn khách (như kiểu Việt Trinh) thì e rằng vẫn còn một khoảng cách rất xa.

Tạo ra hệ thống ngôi sao cũng có nghĩa là khẳng định sự tồn vong của một nền điện ảnh. Thế nhưng, đó không thể hiện việc của một vài người!.

Theo Tin Tức Online