Đòn cạnh tranh khốc liệt quanh Tự truyện Lê Vân

Hiện tượng Lê Vân yêu và sống”

Lê Vân chọn mặt gửi vàng!

Theo một người trong giới xuất bản, “Lê Vân yêu và sống” lúc đầu được Lê Vân và Bùi Mai Hạnh dự định phát hành ở nhà sách Võ Thị. Sau đó không hiểu vì lý do gì mà Lê Vân lại đi liên hệ với các nhà sách khác. Nhà sách được Lê Vân liên hệ sớm nhất ngay sau đó là nhà sách Kiến thức của anh Dương Thắng. Mọi việc chưa đi đến đâu, thì người ta lại thấy công ty sách Đông A trưng bày và giới thiệu “Lê Vân yêu và sống” trong số đầu sách sắp phát hành. Họa sỹ Trần Đại Thắng, Giám đốc Công ty Đông A, đã liên hệ với rất nhiều các đại lý, các cửa hàng sách trên toàn quốc để chuẩn bị cho việc phát hành cuốn sách này. Nhưng rồi anh đã phải đi xin lỗi tất cả các cửa hàng sách vì một ngày đẹp trời nọ, Lê Vân đã thuê taxi đến chở toàn bộ số sách của mình từ kho của Đông A đi đâu không biết. Chỉ đến khi Công ty Cổ phần Phát hành sách TP Hồ Chí Minh (Fahasa) công bố, đã mua được bản quyền xuất bản và phát hành cuốn sách với số lượng 50.000 cuốn thì người ta mới biết: “Lê Vân yêu và sống” đã từ Đông A về với Fahasa. Fahasa đã tổ chức ra mắt cuốn sách này trong Sài Gòn rất hoành tráng và trọng thể. Sau đó Công ty còn tổ chức các chuyến đi để tác giả và người chấp bút giao lưu với bạn đọc các nơi.

Trang bìa cuốn tự truyện Lê Vân yêu vào sống

Ngay sau khi Fahasa phát hành 50.000 cuốn “Lê Vân yêu và sống”, thì nhà sách Phương Nam lại công bố đã mua được bản quyền cuốn sách của Lê Vân trong thời gian 2 năm. Nhiều người trong giới làm sách xì xào về sự việc này, như một chiêu  “hớt tay trên” ngoạn mục trong giới xuất bản và phát hành. Khi Phương Nam công bố như vậy thì chính tác giả Lê Vân đã có ý kiến, là chị mới chỉ đồng ý bán bản quyền cho Phương Nam trong thời gian một năm. Nhà sách này đã dùng chiêu “sự đã rồi” để mong có thêm một năm ký kết bản quyền nữa về cuốn sách. Tổng kết lại, “Lê Vân yêu và sống” đạt tới con số xuất bản khoảng 350.000 cuốn.

Sách lậu ra đòn

Khi Fahasa mua được bản quyền phát hành cuốn tự truyện của Lê Vân, các nhà sách miền Bắc đua nhau tìm đến Fahasa để đặt hàng mua sách. Theo lịch trình thì khoảng một tuần sau khi xuất bản, Fahasa sẽ đưa sách ra đến Hà Nội và giao cho các nhà sách. Thế nhưng, Công ty này đã ngã ngửa người vì chỉ sau 2 ngày, đã có một số nhà sách đề nghị hủy bỏ hợp đồng. Và càng “choáng” hơn vì chỉ sau 2 ngày tiếp đó, “Lê Vân yêu và sống” in lậu đã tràn lan khắp thị trường Hà Nội. Một người làm phát hành ở Hà Nội bảo, đấy là in lần đầu thì mới cần đến 4 ngày, chứ các lần nối bản sau thì chỉ cần 2 ngày sách lậu đã có mặt trên thị trường. Theo thông lệ trước khi phát hành một cuốn sách, một trong những chiến lược truyền thông, quảng cáo của nhà sách là công bố sách trên thông tin đại chúng, tờ rơi và liên hệ với các nhà sách. Như vậy là thông tin về cuốn sách sẽ được biết đến rộng rãi tầm một tháng, trước khi cuốn sách được phát hành.

Anh Dương Thắng, Giám đốc nhà sách Kiến thức kể: “Mấy ngày trước, toàn bộ phố Nguyễn Xí lên cơn sốt khi độc giả đi lùng “Lê Vân yêu và sống” nhiều đến nỗi, họ quá mệt vì trả lời và phải đồng loạt đề biển: “Ở đây không có Lê Vân yêu và sống”. Ngay từ hôm đó, chúng tôi đã cảnh báo các tác giả và nhà sản xuất rằng: Cẩn thận đấy, sách lậu sẽ xuất hiện ngay cho mà xem! Tôi đặt 500 cuốn để phát hành, nhưng sau đó cũng chỉ được Fahasa đáp ứng có 180 cuốn. Thành ra, tôi phải... trốn các đầu mối phát hành. Khi chở sách đến, tôi phải đứng ở chỗ cột điện tít ngoài đầu đường Đinh Lễ gọi điện cho các cửa hàng ra lấy sách về. Về mặt số lượng, các nhà sản xuất đã không nhanh tay bằng các đầu nậu khi đáp ứng nhu cầu của thị trường”.

Để khắc phục hiện tượng này và chống lại các đầu nậu chuyên làm ăn chụp giật, Fahasa đã lập tức phát hành sách bản bìa mềm. Đợt tái bản đầu tiên này, Fahasa cũng in 362 trang ruột trên giấy thường màu trắng, nhưng bìa đã được đổi thành loại mềm, giá 45.000 đồng (bìa cứng 52.000 đồng mỗi cuốn). Đợt hai của cuốn sách phát hành cùng ngày với sách lậu (22/10/2006) đã được dán tem chống hàng giả của Fahasa để độc giả có thể dễ dàng phân biệt và lựa chọn (trong đợt ấn bản đầu tiên, NXB đã không dán tem chống giả).         

Nguyễn Thắng