Hồ nước lớn nhất thế giới thu hẹp nhanh đến mức khó có thể phục hồi
Hồ Caspi đang thu hẹp nhanh chóng, đứng trước nguy cơ không thể phục hồi do biến đổi khí hậu và ô nhiễm.
Biển Caspi, hồ nước lớn nhất thế giới về diện tích và thể tích, đang trải qua tình trạng thu hẹp đáng báo động. Tại thành phố ven biển Aktau của Kazakhstan, Azamat Sarsenbayev - một nhà hoạt động môi trường đã chứng kiến mực nước ngày càng lùi xa, để lại nền đất trơ trọi nơi mà anh từng nhảy xuống bơi mỗi ngày.
Cách đó hàng ngàn cây số, tại Iran, nhiếp ảnh gia Khashayar Javanmardi cũng cảm thấy lo lắng khi ghi lại những thay đổi của Biển Caspi, nơi nước ngày càng trở nên ô nhiễm, đến mức không thể bơi được.
Cả hai người đàn ông đều cảm thấy gắn bó với Biển Caspi nhưng lo lắng cho tương lai của hồ nước lớn nhất thế giới. Biển Caspi có diện tích lớn như bang Montana của Mỹ, có vai trò quan trọng cho nền kinh tế của 5 quốc gia xung quanh gồm Kazakhstan, Iran, Azerbaijan, Nga và Turkmenistan. Nơi đây cung cấp nguồn nước cho nông nghiệp, đánh bắt cá, du lịch và cả nguồn dầu khí quý giá, đồng thời góp phần điều hòa khí hậu cho khu vực khô hạn này.

Giàn khoan dầu trên Biển Caspi ở Baku, Azerbaijan, ngày 8/8/2020. (Ảnh: Getty Images)
Tuy nhiên, hoạt động xây dựng đập, khai thác quá mức và đặc biệt là cuộc khủng hoảng khí hậu đã khiến mực nước Biển Caspi giảm mạnh từ giữa những năm 1990. Theo ông Matthias Prange, nhà nghiên cứu tại Đại học Bremen (Đức), mực nước có thể giảm từ 7,8 - 17,7m vào cuối thế kỷ này, nếu thế giới không nhanh chóng cắt giảm khí thải. Thậm chí, với kịch bản bi quan hơn, mực nước hồ có thể giảm tới gần 30m, biến phần phía Bắc - vùng biển nông gần Kazakhstan - thành vùng đất trống.
Sự suy thoái này không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế mà còn đe dọa hệ động vật hoang dã đặc hữu, đặc biệt là loài hải cẩu Caspi và cá tầm hoang dã - nguồn caviar (trứng cá muối) nổi tiếng thế giới. Bên cạn đó, sự suy giảm mực nước còn gây thiếu oxy, đe dọa sự sống của nhiều sinh vật vốn chỉ có thể tồn tại duy nhất ở đây.

Thành phố cảng Aktau, Kazakhstan, nằm trên bờ biển Caspi vào ngày 1/9/2024. (Ảnh: Getty Images)
Việc Biển Caspi ngày càng thu hẹp khiến các nhà lãnh đạo không khỏi lo ngại. Tại Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc COP29 diễn ra ở thủ đô Baku, Azerbaijan, các nhà lãnh đạo toàn cầu sẽ thảo luận về hành động thích ứng với biến đổi khí hậu. Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev từng cảnh báo về thảm họa sinh thái từ sự suy thoái của Biển Caspi nhưng đồng thời vẫn tiếp tục mở rộng sản xuất nhiên liệu hóa thạch.
Trong khi đó, các nhà hoạt động như Sarsenbayev và Javanmardi vẫn không ngừng kêu gọi sự chú ý của dư luận qua các hình ảnh và câu chuyện mà họ ghi được về "thảm cảnh" của Biển Caspi, nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc bảo vệ hồ nước lớn nhất thế giới.

Sứ mệnh bí ẩn sát Mặt Trăng năm 1969: Vì sao NASA cố tình dừng lại trước vạch đích cách Mặt Trăng vài km?
Tiêu điểm - 4 giờ trướcNgày 20 tháng 5 năm 1969, ba phi hành gia người Mỹ đã an toàn trở về Trái Đất sau sứ mệnh Apollo 10 – chuyến bay được ví như “buổi tổng duyệt” quan trọng nhất trong lịch sử chinh phục không gian.

Số phận công chúa từ bỏ tước vị lấy chồng thường dân hiện ra sao sau 4 năm kết hôn, làm người thường?
Tiêu điểm - 1 ngày trướcGĐXH - Câu chuyện tình của cựu Công chúa Mako của Nhật Bản, nay là Mako Komuro với chàng trai thường dân Kei Komuro đã khiến cả thế giới quan tâm, không chỉ vì sự lãng mạn mà còn bởi những đánh đổi và thách thức mà họ phải đối mặt.

Lần theo tiếng động dưới vũng nước nông, cán bộ kiểm lâm hân hoan tìm thấy loài "tuyệt chủng" hơn 50 năm
Tiêu điểm - 1 ngày trướcĐó là loài vật nào?

Lộ nguồn gốc gây sốc của số tiền 28,8 tỷ đồng rải rác khắp tầng 2 của một tiệm tạp hóa nhỏ
Tiêu điểm - 2 ngày trướcGĐXH - Nguồn gốc số tiền khổng lồ giấu trong tiệm tạp hóa của mẹ con người phụ nữ Trung Quốc khiến ai cũng ngỡ ngàng.

Khoe phá dỡ nhà cũ đào được "5 thỏi vàng, 24 đồng bạc", người phụ nữ bị cảnh sát bắt ngay sau đó
Tiêu điểm - 2 ngày trướcLén lút bán lại vàng thỏi, đồng bạc cũ với giá rẻ để lấy tiền mặt, người phụ nữ 49 tuổi bị cảnh sát bắt giữ.

Một đại dương của hệ Mặt Trời bị hành tinh mẹ nuốt vào bụng?
Tiêu điểm - 1 tuần trướcDữ liệu từ các tàu NASA cho thấy ngoài Trái Đất, hệ Mặt Trời còn một hành tinh khác gần như chắc chắn có đại dương bề mặt. Nhưng nó đã mất tích...

Người đàn ông đăng một bức ảnh bình thường lên trang cá nhân, cư dân mạng vô tình phóng to 50 lần phát hiện chi tiết rùng mình
Tiêu điểm - 1 tuần trướcBức ảnh chứa chi tiết hi hữu đến khó tin.

Cuộc đời buồn của 'thần đồng' từng đỗ đại học năm 10 tuổi, 13 tuổi tốt nghiệp đại học: Ảo tưởng của cha mẹ gây họa lớn
Tiêu điểm - 1 tuần trướcGĐXH - Chỉ vì áp lực, ảo tưởng từ cha mẹ, cuộc đời của thần đồng từng đỗ đại học năm 10 tuổi, 13 tuổi tốt nghiệp đại học sau này khiến nhiều người tiếc nuối.

Cuộc đời trượt dốc của thần đồng tốt nghiệp ĐH Thanh Hoa: Khi tuổi thơ bị kiểm soát bởi tham vọng người lớn
Tiêu điểm - 1 tuần trướcGĐXH - Được mang danh thần đồng, tốt nghiệp ĐH Thanh Hoa danh giá nhưng Thích Kha ở tuổi xấp xỉ 50 vẫn thất nghiệp, phải ăn bám bố mẹ.

Đài quan sát NASA phát hiện tín hiệu bí ẩn lặp lại mỗi 4,5 ngày
Tiêu điểm - 1 tuần trướcĐánh thức đài quan sát NICER của NASA mỗi 4,5 ngày bằng tín hiệu tia X bùng nổ, "quái vật vũ trụ" Ansky gây nhiều bối rối.

Trở về Trái đất sau gần 1 năm ở ngoài không gian, trái tim của phi hành gia có sự thay đổi gây sốc
Tiêu điểmKết quả kiểm tra sau khi phi hành gia trở về nhà đã mở ra nhiều vấn đề đáng chú ý.