Hà Nội
23°C / 22-25°C

Loài cá kỳ lạ nhất châu Phi: Ẩn mình dưới lòng đất nhiều năm không cần ăn uống nhưng vẫn không thể thoát khỏi bàn tay của con người

Thứ sáu, 12:11 05/07/2024 | Chuyện đó đây

Ẩn mình dưới lòng sông, hồ ở Tây Phi, cá phổi Tây Phi (Protopterus annectens) là một trong những loài cá kỳ lạ nhất hành tinh. Sở hữu khả năng phi thường có thể sống sót nhiều năm mà không cần nước hay thức ăn, loài cá này đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học và du khách từ khắp nơi trên thế giới.

Sâu thẳm lòng sông, hồ ở Tây Phi, ẩn mình trong lớp bùn dày, có một loài cá mang trong mình khả năng sinh tồn phi thường, khiến nó trở thành một trong những sinh vật kỳ lạ nhất hành tinh - Cá phổi Tây Phi (Protopterus annectens). 

Khác với những người anh em họ chỉ biết sống dưới nước, cá phổi Tây Phi sở hữu bí kíp độc đáo giúp chúng có thể "du hành giữa hai thế giới", tồn tại qua nhiều năm khô hạn khắc nghiệt mà không cần thức ăn hay nước uống. Tuy nhiên, nghịch lý thay, chính khả năng phi thường này lại vô tình biến chúng thành mục tiêu săn bắt của con người, đẩy loài cá độc đáo này vào vòng xoáy nguy cơ tuyệt chủng.

Các loài cá bình thường khó có thể tồn tại trên cạn vì mang của chúng không thể trao đổi oxy trong không khí khô và chỉ có thể thở từ nước. Tuy nhiên, mang của cá phổi Tây Phi rất khác biệt, và bề mặt của nó được bao phủ bởi các mạch máu nhỏ.

Loài cá kỳ lạ nhất châu Phi: Ẩn mình dưới lòng đất nhiều năm không cần ăn uống nhưng vẫn không thể thoát khỏi bàn tay của con người- Ảnh 1.

Cá phổi Tây Phi (Protopterus annectens) sở hữu khả năng phi thường có thể sống sót nhiều năm mà không cần nước hay thức ăn, loài cá này đã thu hút sự chú ý của các nhà khoa học và du khách từ khắp nơi trên thế giới.

Chức năng của mạch máu là trao đổi khí với môi trường xung quanh, nếu cá phổi Tây Phi ngâm mang trong nước, nước sẽ đi qua mang, oxy trong nước sẽ được hòa tan vào trong máu và được vận chuyển đi khắp cơ thể cá. 

Cá phổi, hay còn gọi là Lungfish, là nhóm cá nước ngọt nổi tiếng với khả năng sống sót trên cạn trong thời gian dài mà không cần nước. Chúng thuộc về phân lớp Dipnoi, sở hữu nhiều đặc điểm nguyên thủy và được xem là hậu duệ của cá vây thùy - tổ tiên của động vật có vú.

Cá phổi có phổi thô sơ nằm ở khoang mang, giúp chúng tiếp nhận oxy trực tiếp từ không khí. Nhờ vậy, chúng có thể sống sót qua mùa khô hạn khi nguồn nước cạn kiệt.

Ngoài mang, cá phổi còn có một cơ quan khác rất giống động vật trên cạn, đó là “phổi”, có thể tái hấp thụ đủ lượng oxy từ không khí, để cá phổi Tây Phi có thể thở trên cạn - chúng sẽ hít thở không khí bằng cách mở các lỗ mũi.

Trên thực tế, “phổi” của cá phổi Tây Phi về cơ bản không khác gì phổi của động vật trên cạn. Chúng đều là cơ quan trao đổi khí. Hai cơ chế hô hấp hoàn toàn khác nhau này mang lại cho loài cá phổi Tây Phi khả năng thích nghi rất mạnh mẽ và tồn tại linh hoạt dưới nước cũng như trên cạn.

Loài cá kỳ lạ nhất châu Phi: Ẩn mình dưới lòng đất nhiều năm không cần ăn uống nhưng vẫn không thể thoát khỏi bàn tay của con người- Ảnh 2.

Khả năng hô hấp bằng cả mang và phổi giúp cá phổi Tây Phi có thể sống sót trong môi trường nước và cạn. Khi môi trường nước dồi dào, cá phổi sẽ sử dụng mang để hô hấp. Tuy nhiên, khi mùa khô đến và nguồn nước cạn kiệt, cá phổi sẽ đào hang trong bùn và sử dụng phổi để hô hấp không khí.

Điểm đặc biệt nhất của cá phổi Tây Phi chính là khả năng tự bảo tồn phi thường. Khi mùa khô đến và nguồn nước cạn kiệt, cá phổi sẽ đào hang sâu trong lòng bùn, bao bọc cơ thể trong lớp nhầy dày và tiến vào trạng thái "ngủ đông". 

Trong giai đoạn này, quá trình trao đổi chất của chúng giảm xuống mức tối thiểu, tiêu thụ rất ít năng lượng và tự trao đổi khí bằng phổi, tương tự như động vật lưỡng cư. Nhờ vậy, cá phổi có thể sống sót trong nhiều tháng, thậm chí lên đến 4 năm mà không cần nước hay thức ăn.

Loài cá kỳ lạ nhất châu Phi: Ẩn mình dưới lòng đất nhiều năm không cần ăn uống nhưng vẫn không thể thoát khỏi bàn tay của con người- Ảnh 3.

Lớp nhầy bao bọc cơ thể cá phổi Tây Phi đóng vai trò quan trọng trong việc giúp chúng "ngủ đông". Lớp nhầy này chống thấm nước, ngăn chặn sự mất nước của cơ thể.

Khi mùa mưa đến và nguồn nước dồi dào, cá phổi Tây Phi sẽ tỉnh dậy từ trạng thái ngủ đông. Cơ thể chúng sẽ tái hấp thu nước và các cơ quan nội tạng bắt đầu hoạt động trở lại. Sau đó, cá phổi sẽ bơi ra khỏi hang và tiếp tục cuộc sống bình thường trong môi trường nước.

Loài cá kỳ lạ nhất châu Phi: Ẩn mình dưới lòng đất nhiều năm không cần ăn uống nhưng vẫn không thể thoát khỏi bàn tay của con người- Ảnh 4.

Khác với những người anh em cá khác, cá phổi Tây Phi sở hữu thân hình thon dài, mập mạp, được bao phủ bởi lớp vảy dày màu nâu xám. Chiếc đầu to với đôi mắt nhỏ và chiếc miệng rộng cùng hàng răng sắc nhọn là những đặc điểm nổi bật của loài cá này.

Tuy nhiên, khả năng phi thường của cá phổi Tây Phi cũng khiến chúng trở thành mục tiêu săn bắt của con người. Khi mùa khô đến, người dân thường tìm đến những con sông đã cạn để đào hang và bắt cá phổi. Cá phổi được coi là nguồn protein và vitamin dồi dào, cung cấp thức ăn cho con người trong những thời điểm khó khăn.

Loài cá kỳ lạ nhất châu Phi: Ẩn mình dưới lòng đất nhiều năm không cần ăn uống nhưng vẫn không thể thoát khỏi bàn tay của con người- Ảnh 5.

Cá phổi Tây Phi là một minh chứng cho sự kỳ diệu của thế giới tự nhiên. Khả năng thích nghi phi thường của chúng là nguồn cảm hứng cho các nhà khoa học và du khách trên toàn thế giới. Tuy nhiên, loài cá này đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ, đòi hỏi những nỗ lực bảo tồn từ cộng đồng quốc tế để bảo vệ chúng khỏi nguy cơ tuyệt chủng.

Tuy nhiên, việc săn bắt quá mức, cùng với sự ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu, đang đe dọa sự tồn tại của cá phổi Tây Phi. Hiện nay, loài cá này được xếp vào nhóm nguy cấp trong Sách Đỏ IUCN.

Đức Khương

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Nhà máy lọc nước tự nhiên giúp ngôi làng nhỏ ở Áo có đủ nước sạch

Nhà máy lọc nước tự nhiên giúp ngôi làng nhỏ ở Áo có đủ nước sạch

Bốn phương - 2 giờ trước

Ngôi làng nhỏ Reisenberg ở Áo đang triển khai một nhà máy lọc nước tự nhiên không sử dụng hóa chất, với mục tiêu biến nguồn nước trước đây không đạt tiêu chuẩn thành nước uống an toàn. Đây là một phần trong nỗ lực của địa phương nhằm đối phó với tình trạng nguồn cung nước sạch ngày càng cạn kiệt.

Một nguồn năng lượng đang nằm im dưới chân chúng ta - và nó có thể nuôi sống nhân loại trong 170.000 năm

Một nguồn năng lượng đang nằm im dưới chân chúng ta - và nó có thể nuôi sống nhân loại trong 170.000 năm

Chuyện đó đây - 12 giờ trước

Các nhà khoa học vừa xác định được “công thức” giúp tìm ra những túi hydro tự nhiên dưới lòng đất – một nguồn năng lượng sạch khổng lồ, gần như chưa được khai thác.

Đột nhập cửa hàng bánh kẹo, 2 tên trộm có hành động khiến nhiều người sốc nặng

Đột nhập cửa hàng bánh kẹo, 2 tên trộm có hành động khiến nhiều người sốc nặng

Chuyện đó đây - 1 ngày trước

Vụ trộm kỳ lạ này đã được ghi lại trên camera giám sát, cho thấy những tên trộm có vẻ vô tư và không sợ hãi.

Con trâu được trả 30 tỷ đồng, người đàn ông quyết không bán

Con trâu được trả 30 tỷ đồng, người đàn ông quyết không bán

Chuyện đó đây - 2 ngày trước

Dù được trả tới 30 tỷ đồng cho con trâu nặng 15 tạ, người đàn ông vẫn quyết không bán.

12,7 triệu người "hết hồn" khi hoa sen bất ngờ chuyển động và biến thành con vật không ai ngờ tới

12,7 triệu người "hết hồn" khi hoa sen bất ngờ chuyển động và biến thành con vật không ai ngờ tới

Chuyện đó đây - 2 ngày trước

Rất nhiều người bày tỏ sự nghi ngờ về khả năng biến hóa của bông hoa sen này.

Kỳ lạ “khu chợ ma” ở châu Á: Đêm mở, sáng đóng, có người kiếm gần 300 triệu/tháng

Kỳ lạ “khu chợ ma” ở châu Á: Đêm mở, sáng đóng, có người kiếm gần 300 triệu/tháng

Chuyện đó đây - 3 ngày trước

Hàng hóa ở đây không được niêm yết giá cả, khách đến mua còn phải tuân theo “luật ngầm” khắt khe.

Đài quan sát Nam Cực phát hiện tín hiệu "kỳ lạ nhất vũ trụ"

Đài quan sát Nam Cực phát hiện tín hiệu "kỳ lạ nhất vũ trụ"

Chuyện đó đây - 3 ngày trước

Một vụ bùng nổ "hạt ma quỷ" bất thường ở thiên hà Squid có thể làm sáng tỏ nhiều bí mật liên quan đến các "quái vật vũ trụ" đen tối.

Nặng hơn 600 lần Trái Đất mỗi năm: Một thế giới mới phình to đến sửng sốt

Nặng hơn 600 lần Trái Đất mỗi năm: Một thế giới mới phình to đến sửng sốt

Chuyện đó đây - 3 ngày trước

Các nhà thiên văn học đã chụp được hình ảnh rõ nét nhất về cách mà một quái vật nặng gấp hàng trăm lần ngôi sao mẹ của Trái Đất hình thành.

Lộ diện quái vật Ấn Độ 220 triệu tuổi: Một loài chưa từng thấy

Lộ diện quái vật Ấn Độ 220 triệu tuổi: Một loài chưa từng thấy

Chuyện đó đây - 4 ngày trước

Loài quái vật ăn thịt sơ khai Maleriraptor kuttyi đã lang thang ở Ấn Độ từ khi mảnh đất này còn là một phần của siêu lục địa cổ đại Gondwana.

Top