Những ai cần thận trọng với bệnh đậu mùa khỉ?
GiadinhNet – Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), bất cứ ai có tiếp xúc gần gũi với người có triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ hoặc với động vật mắc bệnh đều có nguy cơ nhiễm bệnh cao.
Ngày 23/7, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus đã tuyên bố đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng toàn cầu do tốc độ lây truyền nhanh, nguy cơ về sự lan rộng hơn nữa tới các quốc gia khác.
Theo đó, tính đến ngày 24/7, thế giới ghi nhận gần 16.000 trường hợp mắc tại 74 quốc gia, 5 trường hợp tử vong. Đáng lo ngại, thời gian gần đây ghi nhận số ca tăng lên, đặc biệt là một số quốc gia châu Âu. Một số quốc gia châu Á như Hàn Quốc, Singapore, New Zealand, Australia, Đài Loan (Trung Quốc) đã ghi nhận ca mắc.
Đậu mùa khỉ lây lan như thế nào?

WHO ban bố đậu mùa khỉ là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng toàn cầu. Ảnh minh họa
WHO cho biết, đậu mùa khỉ là một bệnh do virus đậu mùa khỉ gây ra. Đây là bệnh lây nhiễm từ động vật do virus gây ra, nghĩa là bệnh có thể lây lan từ động vật sang người. Bệnh cũng có thể lây truyền giữa người với người.
Về cơ chế lây nhiễm, người mắc bệnh đậu mùa khỉ có nguy cơ làm lây nhiễm trong thời gian có triệu chứng (thông thường là từ 2 đến 4 tuần) thông qua các nốt ban, dịch cơ thể (như dịch, mủ hoặc máu từ tổn thương trên da). Bên cạnh đó, các vết loét, tổn thương hoặc chỗ đau trong miệng cũng có nguy cơ làm lây nhiễm bệnh. Hay nói cách khác, virus có thể lây qua nước bọt.
Mặt khác, bệnh có thể lây lan qua quần áo, ga gối, khăn mặt, bát đĩa ăn của người bệnh sang người lành. Ngoài ra, virus cũng có thể làm lây bệnh từ người đang có thai sang bào thai qua rau thai hoặc từ cha mẹ nhiễm bệnh sang con trong hoặc sau khi sinh do tiếp xúc trực tiếp da với da.
Theo ghi nhận của các chuyên gia y tế WHO, hiện bệnh đậu khỉ chủ yếu lây lan qua tiếp xúc da kề da khi quan hệ tình dục. Thống kê cho thấy, nam giới quan hệ tình dục đồng giới có nguy cơ cao nhất trong đợt bùng phát hiện nay, bởi phần lớn sự lây truyền xảy ra trong cộng đồng đồng tính nam.
Tuy nhiên, WHO nhấn mạnh bất kỳ ai cũng có thể mắc bệnh đậu mùa khỉ, không riêng một khuynh hướng tình dục nào. Nghĩa là, bất cứ ai có tiếp xúc gần gũi với người có triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ hoặc với động vật nhiễm bệnh đều có nguy cơ nhiễm bệnh cao.
Trong đó, trẻ sơ sinh, trẻ em và người có bệnh nền, suy giảm miễn dịch có thể có nguy cơ mắc triệu chứng nghiêm trọng hơn và tử vong do bệnh đậu mùa khỉ.
Dấu hiệu nhận diện bệnh
WHO cho biết, triệu chứng điển hình của bệnh đậu mùa khỉ bao gồm: sốt, đau đầu dữ dội, đau cơ, đau lưng, giảm năng lượng, sưng hạch và phát ban hoặc tổn thương da. Các ban đỏ thường bắt đầu từ 1 đến 3 ngày khởi sốt.

Tổn thương da có thể phẳng hoặc hơi nổi, chứa dung dịch trong hoặc hơi vàng, sau đó có thể đóng vảy, khô và rụng vảy. Số lượng tổn thương da trên một người có thể dao động từ một vài cho đến vài nghìn nốt. Ban có xu hướng tập trung ở mặt, lòng bàn tay và lòng bàn chân. Các tổn thương này cũng có thể gặp ở miệng, bộ phận sinh dục và mắt.
Bệnh đậu mùa khỉ có thể tự khỏi trong vòng 2-3 tuần, tuy nhiên bệnh cũng hay gặp tổn thương da toàn thân và có hạch to kéo dài vài tuần.
"Trong hầu hết các trường hợp, triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ tự mất đi trong vòng vài tuần nhưng ở một số người, chúng có thể dẫn đến các biến chứng y khoa, thậm chí là tử vong. Trẻ sơ sinh, trẻ em và người có bệnh nền là suy giảm miễn dịch có thể có nguy cơ gặp triệu chứng nghiêm trọng hơn và tử vong do bệnh đậu mùa khỉ", WHO nhấn mạnh.
Biến chứng ở các ca bệnh đậu mùa khỉ nặng bao gồm nhiễm trùng da, viêm phổi, lú lẫn, nhiễm trùng mắt có thể dẫn đến mất thị giác. Có khoảng 3% đến 6% ca bệnh được báo cáo đã dẫn đến tử vong ở các nước có bệnh lưu hành trong thời gian gần đây, thường ở trẻ em hay người có bệnh lý khác.
Phòng ngừa đậu mùa khỉ bằng cách nào?
Hiện nay, Việt Nam chưa ghi nhận ca mắc đậu mùa khỉ, tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo, bệnh có nguy cơ xâm nhập vào nước ta. Do đó, để chủ động phòng chống dịch bệnh đậu mùa khỉ, Bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:
- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.
- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay.
- Người có triệu chứng phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng nghi ngờ cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Đồng thời, cần chủ động tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.
- Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Trong trường hợp nơi ở/nơi làm việc có người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.
- Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ (khu vực Trung và Tây Phi), cần tránh tiếp xúc với động vật có vú (chết hoặc sống) như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng có thể chứa virus đậu mùa khỉ. Khi quay trở về Việt Nam cần chủ động khai báo với cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.
- Đảm bảo an toàn thực phẩm, thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.


Người phụ nữ bị đột quỵ lúc sáng sớm thừa nhận mắc sai lầm này khi điều trị đau đầu, tăng huyết áp
Bệnh thường gặp - 3 giờ trướcGĐXH - Bị tăng huyết áp và thường xuyên bị đau đầu nhưng chỉ tự ý mua thuốc giảm đau uống. Đến khi hôn mê, đi cấp cứu tới mới được phát hiện đột quỵ xuất huyết não…

Gan khoẻ, thọ lâu: 4 loại 'thần dược' ngay trong bếp, ai cũng nên biết
Sống khỏe - 4 giờ trướcGĐXH - Gan được ví như “bộ lọc” sống của cơ thể. Chỉ cần bổ sung 4 loại thực phẩm quen thuộc này, bạn sẽ bất ngờ với hiệu quả bảo vệ gan và kéo dài tuổi thọ.

Từ nước ngoài trở về, người phụ nữ rơi vào hôn mê, nguy cơ tử vong cao
Y tế - 6 giờ trướcGĐXH - Tại bệnh viện, bệnh nhân được chẩn đoán xác định mắc sốt rét ác tính thể não, suy đa tạng, sốc, tiên lượng rất xấu.

Bì lợn: Món ăn dân dã mang lại lợi ích ‘xịn sò’ cho da, xương khớp và sức khỏe
Sống khỏe - 7 giờ trướcGĐXH - Không chỉ là món ăn quen thuộc, bì lợn còn chứa nhiều collagen và protein, mang lại 4 công dụng tuyệt vời cho sức khỏe và sắc đẹp.

Người đàn ông trẻ không qua khỏi do đột quỵ sau bữa cơm trưa
Y tế - 8 giờ trướcKhi nghỉ ngơi sau bữa cơm, người đàn ông trẻ bất ngờ đổ gục, co giật và rơi vào hôn mê sâu. Bác sĩ chẩn đoán đột quỵ não và bệnh nhân đã không qua khỏi.

Nổ cục sạc điện thoại tự chế, người đàn ông phải bị chấn thương nặng
Y tế - 8 giờ trướcNgười đàn ông ở Đồng Nai dùng cục sạc tự chế để sạc điện thoại thì bất ngờ phát nổ, khiến nạn nhân bị thương nặng.

Bé 21 tháng tuổi ở Quảng Ninh hôn mê vì rắn cắn: Bác sĩ khuyến cáo thận trọng với vết cắn gần như không nhìn thấy
Mẹ và bé - 9 giờ trướcGĐXH - Bệnh nhi nhập viện trong tình trạng hôn mê, đồng tử 2 bên giãn sau 3 tiếng nghi ngờ bị rắn cắn.

Ăn hạt mít kiểu này cực tốt cho sức khỏe, không phải ai cũng biết
Sống khỏe - 12 giờ trướcGĐXH - Người Nhật có thói quen ăn hạt mít như một món ăn vặt bổ dưỡng. Họ xem đây là cách bổ sung chất xơ, vi chất và chất chống oxy hóa tự nhiên.

Nhịp tim có liên quan đến tuổi thọ không? Ai sống lâu hơn: Người có nhịp tim 60 hay người có nhịp tim 80?
Bệnh thường gặp - 12 giờ trướcGĐXH - Nhịp tim quá nhanh cũng có thể gây hại cho động mạch. Khi nhịp tim quá nhanh, quá trình tuần hoàn máu sẽ tăng tốc, dẫn đến huyết áp cao.

5 tác dụng phụ hay gặp nhất khi uống trà xanh và cách tránh
Sống khỏe - 13 giờ trướcMặc dù trà xanh có nhiều lợi ích nhưng việc uống quá nhiều hoặc không đúng cách có thể gây ra một số tác dụng phụ. Đó là lý do tại sao một số người cảm thấy nôn nao, khó chịu như bị 'say' khi uống trà xanh.

Không chỉ do di truyền: Ung thư vú đang gia tăng vì 5 thói quen này, bạn đã biết chưa?
Bệnh thường gặpGĐXH - Ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Phát hiện sớm và thay đổi lối sống có thể giúp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.