Hà Nội
23°C / 22-25°C

Nồi lá xông và tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe thời điểm này

Thứ sáu, 07:00 20/03/2020 | Sống khỏe

GiadinhNet - Những hôm trời xầm xì nồm ẩm người mỏi mệt mẹ lặng lẽ chuẩn bị nồi nước lá xông rồi gọi các con ra tắm... Tắm xong khỏe hẳn ra, người thơm tho ngủ cả đêm dậy vẫn còn mùi thơm.

Ngày thơ bé mỗi khi trái gió trở trời, giao mùa mưa gió (hay trong tiết Đông – Xuân) tôi rất hay bị ốm với các triệu chứng đau mình mẩy, sốt, ho… có khi cả nhà bị ốm.

Sau này học làm bác sĩ tôi mới biết đó là do bị nhiễm vi rút và cái ốm đó gọi là cảm lạnh, cảm cúm, nhiễm lạnh (mùa đông – xuân còn gọi là cúm mùa) và cả thế giới có thể gặp chứng này, chứ không chỉ quê tôi.

Nồi lá xông và tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe thời điểm này - Ảnh 1.

Lá bưởi

Làng quê nghèo nên mỗi khi nhà có người ốm mẹ thường lấy một số loại lá trong vườn như cây sả, lá bưởi, lá chanh, lá tre, bạch đàn, hương nhu, củ gừng, vỏ quả chanh, cây mùi già… nấu nồi nước xông to tướng cho xông. Nhờ mùi thơm nồi nước xông bốc lên nghi ngút, cộng với tình yêu thương của mẹ và sự chăm sóc ấm cúng trong nhà mà tôi và người thân khỏi bệnh, chứ ngày ấy đâu có thuốc men gì mà dùng như ngày nay.

Nồi lá xông và tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe thời điểm này - Ảnh 2.

Cây sả.

Có khi nhà không ai bị ốm, nhưng mẹ vẫn hái và nấu nước các loại lá thơm cho các con tắm. Những hôm trái gió trở trời, hay khi trời xầm xì nồm ẩm ướt át hết nền nhà, chăn màn, giường chiếu… các con đi học về người mỏi mệt, đã thấy mẹ lặng lẽ chuẩn bị xong nồi nước lá thơm rồi gọi các con ra tắm.

Mỗi khi nghe mẹ gọi: "Con ra mà tắm nước lá nhé!" là tôi cứ mừng rơn. Tắm xong thấy khỏe hẳn ra, người thơm tho ngủ cả đêm dậy vẫn còn mùi thơm.

Nồi lá xông và tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe thời điểm này - Ảnh 3.

Nắm lá xông.

Bạn bè cùng lứa xa quê cũng bảo mùi nước lá xông thơm rất thích và dễ chịu, nhiều bạn nghiện nồi nước lá xông từ nhỏ. Mỗi khi sụt sịt là nồi nước lá xông đặt chính giữa, con trẻ ngồi vào cạnh nồi và mẹ trùm tấm chăn mỏng.

Cái vung nồi nước lá xông đầu tiên để hở ít (để cơ thể thích nghi dần với hơi nóng), rồi nhích dần vung nồi cho hơi lá xông ra, khắp người vã hết mồ hôi (thải độc, thải lạnh). Khi nhích hết vung nồi thì người ướt đẫm, nồi nước lá xông chỉ còn ấm. Ra khỏi tấm chăn thấy người thanh thản, tươi mới, rất dễ chịu...

Sau này có gia đình, mỗi khi trở trời, có cúm mùa tôi cũng chỉ tắm và chữa cảm cúm cho trẻ nhỏ bằng nồi nước lá xông... chẳng phải dùng tới một viên thuốc.

Nồi lá xông và tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe thời điểm này - Ảnh 4.

Nồi nước xông.

Ở Hà Nội xưa mua lá xông rất dễ, chợ nào cũng có bà bán lá thuốc Nam tươi, trong đó có những mớ lá xông đủ các loại lá về đun tắm được cả tuần, mỗi ngày một nồi to cả vừa gội đầu vừa tắm, thơm tho, sạch sẽ, ngủ ngon, không cảm cúm, cảm lạnh, nhiễm bệnh dịch gì cả.

Quá nửa đời người tôi làm bác sĩ xa mẹ, xa quê luôn nhớ mùi thơm nồi nước lá xông của mẹ. Năm nay cả thế giới đang vất vả chống chọi với dịch CoviD-19. Theo tôi, bản chất dịch CoviD -19 cũng là dịch vi rút trong mùa cúm hàng năm. Ngành Y tế đã có rất nhiều biện pháp để phòng chống dịch như rửa tay, đeo khẩu trang, không bắt tay, khai báo, khám, xét nghiệm, cách ly, điều trị… mà hiện giờ Chính phủ vẫn đang tổ chức khá tốt, nhân dân nói chung là khá nghiêm túc chấp hành. Tôi cũng luôn chấp hành đúng quy đình.

Nhưng tôi nghĩ tự phòng bệnh ở mọi cấp độ (mỗi cá nhân, mỗi gia đình, mỗi cơ quan, mỗi địa phương và cả toàn quốc) là vô cùng quan trọng, bởi phòng bệnh bao giờ cũng tốt hơn, hiệu quả hơn nhiều lần so với chữa bệnh.

Nồi lá xông và tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe thời điểm này - Ảnh 5.

Nước lá xông cần xông ngay lúc nóng. Ảnh minh họa.

Trở lại với dịch CoviD-19 lần này, tôi thấy mọi người rất nên dùng nồi nước lá thơm đó để tắm. Với những loại lá có tinh dầu, có khả năng sát trùng như vậy sẽ rất tốt cho việc dự phòng nhiễm cúm, sạch sẽ da dẻ, thông khí, tăng sức đề kháng, thơm tho và tăng sự minh mẫn, tỉnh táo, tích cực.

Tắm nước lá thơm như vậy mỗi tuần 2-3 lần; tắm khi thấy người mệt, đau mỏi cơ; tắm trước khi gần gũi với người thân, đặc biệt là bế ẵm, thơm hít trẻ em; tắm khi đi đâu xa (kể cả từ Ý, từ Anh, từ Mỹ, từ Úc…) về đều rất tốt.

Nồi lá xông và tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe thời điểm này - Ảnh 6.

Các loại lá xông ngày càng hiếm. Ảnh minh họa.

Hiện nay, ở Hà Nội vì khó kiếm các loại lá thơm, nên có thể ngâm tắm bằng nước ấm với tinh dầu, ví dụ tinh dầu mùi già – là loại tinh dầu có bán khá nhiều tại các siêu thị - hầu như tối nào tôi cũng ngâm tắm bằng nước pha tinh dầu đó.

Ngoài hiểu biết đúng, tích cực dự phòng, có lối sống lành mạnh, sinh hoạt khoa học, không hoảng loạn… cần tận dụng những điều kiện sẵn như áp dụng biện pháp tắm lá xông bằng các lá thuốc Nam dễ làm, rẻ tiền, hiệu quả, an toàn của cha ông… là người dân đã góp phần đẩy lùi được dịch CoviD-19 quái ác một cách hiệu quả mà ít tốn kém.

GS. TS Nguyễn Anh Trí

Chủ tịch Hội đồng cố vấn, Bệnh viện đa khoa MEDLATEC

Cảm cúm, cảm lạnh, nhiễm hàn khí… Đông y gọi là chứng thương phong, do chính khí suy yếu, tà khí thừa cơ xâm nhập gây bệnh. Hoặc do khả năng lọc sạch không khí của hệ hô hấp kém, sức đề kháng giảm nên vi khuẩn, vi rút thừa cơ thâm nhập cơ thể; Người có tiền sử viêm mũi, họng, thanh quản, amidan... gặp không khí ô nhiễm, thời tiết thay đổi mà cơ thể không thích nghi kịp cũng sinh bệnh… có thể dùng lá xông với các thảo dược dễ kiếm như sau:

Nguyên liệu:

Lá tre, lá sả, lá bưởi, ngải cứu, hương nhu, bạc hà, tía tô mỗi thứ 10 - 20g, hoặc một nắm to.

Cách nấu lá xông:

Tất cả các loại lá trên (trừ bạc hà) rửa sạch cho vào nồi nước xâm xấp.

Đặt lên bếp đun nhỏ lửa cho sôi khoảng 10 phút.

Khi nào chuẩn bị xông thì cho bạc hà vào đun tiếp 1-2 phút. Múc lại 1 ca nước để lại để lúc xông xong thì uống.

Chọn nơi kín gió, cởi quần áo dài rồi trùm chăn kín đầu, từ từ mở hé nồi nước lá xông để cơ thể thích nghi dần với độ nóng (không mở hết cả vung nồi lá xông ngày vì hơi nóng tỏa mạnh sẽ thấy ngộp). Vừa xông vừa hé vung dần xa, có thể hé chăn chút cho dễ thở. Xông trong 5 - 10 phút là được.

Lấy nước xông còn ấm đó tắm nhanh rồi lau khô, mặc quần áo.

Uống ca nước lá xông đã để lại lúc trước, đắp chăn nằm nghỉ.

Công dụng của từng loại lá:

Lá tre: Giải nhiệt, thanh tâm, tiêu đờm, khiến mồ hôi ra, sát khuẩn, cảm sốt.

Sả: Làm cho ấm bụng tiêu hóa, sát khuẩn, khử uế, tiêu đờm, cảm sốt, đau bụng, tiêu chảy, đầy hơi, nôn mửa, ho, viêm phổi, giải độc rượu.

Lá bưởi: Giải cảm, tiêu thực. Uống trị sốt ho, nhức đầu.

Ngải cứu: Cầm máu, điều hòa khí huyết.

Hương nhu: Cảm nắng, sốt nóng, nhức đầu, làm cho ra mồ hôi.

Tía tô: Khu phong trừ hàn, trị cảm mạo.

Bạc hà: Sát khuẩn ngoài da và tai mũi họng, chống viêm. Nước xông bạc hà trị cảm cúm, nhức đầu, sổ mũi, đau họng.

Có thể gia giảm như sau:

- Nếu đau nhức mình mẩy, gân cốt: Thêm lá duối, hoặc ngũ gia bì vào nồi lá xông.

- Nếu cơ thể không ra được mồ hôi: Thêm thân rễ cây cúc tần.

- Nếu đau họng nhiều: Thêm lá xoài.

- Nếu ho nhiều kèm có đờm: Thêm lá đại bi...

Lưu ý:

- Trước khi xông múc ca nước xông để riêng. Xông xong thì uống để đề phòng cảm lạnh sau khi bỏ chăn ra và tắm (nhằm nâng cao hiệu quả điều trị).

- Chỗ xông cần rộng bằng cái chiếu, tuyệt đối kín gió để tránh cảm lạnh.

- Không nên xông quá 10 phút vì sẽ gây mất tân dịch (mất nước) và dẫn tới ngộ hãn.

- Không dùng cho phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ và người không điều khiển được hành vi bằng cách này vì dược liệu có nhiều tinh dầu (nhất là sả, bạc hà), sức nóng của nhiệt lớn.

- Không xông khi cơ thể đang sốt cao, hoặc đang hôn mê.

- Quá trình xông cẩn thận và đề phòng bỏng.

Ngọc Hà


Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Tế bào ung thư 'sợ' gì nhất trong mâm cơm nhà bạn: 3 loại rau đang bán rẻ đầy chợ, người Việt nên ăn nhiều hơn

Tế bào ung thư 'sợ' gì nhất trong mâm cơm nhà bạn: 3 loại rau đang bán rẻ đầy chợ, người Việt nên ăn nhiều hơn

Sống khỏe - 4 giờ trước

GĐXH - Một chế độ ăn uống khoa học với những thực phẩm giàu chất chống oxy hóa có thể hạn chế sự phát triển của tế bào ung thư.

Tại sao ngày càng nhiều người suy thận?: Hóa ra 'sát thủ' hủy diệt thận đang ở trên mâm cơm hàng ngày

Tại sao ngày càng nhiều người suy thận?: Hóa ra 'sát thủ' hủy diệt thận đang ở trên mâm cơm hàng ngày

Sống khỏe - 7 giờ trước

GĐXH - Tại sao nhiều người bị suy thận khi còn trẻ? Câu trả lời nằm ở chính những gì chúng ta đưa vào miệng mỗi ngày.

Vì sao người bệnh ung thư không nên uống vitamin C khi đang hóa trị?

Vì sao người bệnh ung thư không nên uống vitamin C khi đang hóa trị?

Sống khỏe - 7 giờ trước

Sử dụng vitamin C khi đang dùng thuốc hóa trị là một vấn đề phức tạp và vẫn còn đang được nghiên cứu. Có một số lo ngại mà các chuyên gia y tế thường khuyên không nên dùng vitamin C khi đang dùng thuốc hóa trị.

Người phụ nữ suy thận cấp vì uống thứ nước 'vạn người mê', bác sĩ chỉ ra 4 loại đồ uống cần đặc biệt cảnh giác

Người phụ nữ suy thận cấp vì uống thứ nước 'vạn người mê', bác sĩ chỉ ra 4 loại đồ uống cần đặc biệt cảnh giác

Bệnh thường gặp - 9 giờ trước

GĐXH - Trong làn sóng sống khỏe, ăn sạch đang lan rộng, nhiều người tin rằng những thực phẩm “tự nhiên”, giàu chất xơ và men vi sinh luôn an toàn tuyệt đối. Tuy nhiên, thực tế y khoa đang cho thấy một nghịch lý đáng sợ: không ít ca suy thận nghiêm trọng lại bắt nguồn từ những món đồ uống được gắn mác “healthy”.

Tưởng con sốt phát ban, bà mẹ tá hỏa khi bác sĩ kết luận tay chân miệng

Tưởng con sốt phát ban, bà mẹ tá hỏa khi bác sĩ kết luận tay chân miệng

Mẹ và bé - 12 giờ trước

Một bà mẹ trẻ không khỏi bất ngờ khi con trai 2 tuổi được chẩn đoán mắc tay chân miệng dù đang giữa mùa đông, thời điểm nhiều người vẫn nghĩ bệnh đã “qua mùa”.

Người đàn ông 49 tuổi suy thận sau nhiều năm ăn uống chủ quan: 'Tôi đã khuyên nhưng anh ấy không nghe'

Người đàn ông 49 tuổi suy thận sau nhiều năm ăn uống chủ quan: 'Tôi đã khuyên nhưng anh ấy không nghe'

Sống khỏe - 13 giờ trước

GĐXH - Suy thận không xảy ra trong một sớm một chiều mà là hậu quả tích lũy của những thói quen sinh hoạt và ăn uống tưởng chừng vô hại.

Các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, giàu chất sắt cho trẻ

Các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, giàu chất sắt cho trẻ

Sống khỏe - 13 giờ trước

GĐXH - Tùy thuộc vào thói quen ăn uống hàng ngày, bạn có thể lựa chọn các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, giàu chất sắt trong danh sách dưới đây.

Mùa đông nên ăn gì để giảm cân? Gợi ý thực phẩm giúp giữ dáng mà không phải nhịn ăn

Mùa đông nên ăn gì để giảm cân? Gợi ý thực phẩm giúp giữ dáng mà không phải nhịn ăn

Sống khỏe - 15 giờ trước

GĐXH - Mùa đông khiến nhiều người dễ tăng cân vì cảm giác thèm ăn và ít vận động hơn. Tuy nhiên, theo các chuyên gia dinh dưỡng, nếu lựa chọn đúng thực phẩm trong bữa ăn hằng ngày, bạn vẫn có thể kiểm soát cân nặng hiệu quả mà không cần ép mình ăn kiêng khắc nghiệt. Vậy nên ăn gì trong mùa lạnh để vừa đủ năng lượng, vừa hạn chế tích mỡ?

Tế bào ung thư 'thích' gì nhất? Cảnh báo 1 môi trường thuận lợi cho chúng phát triển

Tế bào ung thư 'thích' gì nhất? Cảnh báo 1 môi trường thuận lợi cho chúng phát triển

Sống khỏe - 15 giờ trước

GĐXH - Một thói quen ăn uống hằng ngày vô tình tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình khởi phát và phát triển của tế bào ung thư nếu kéo dài.

Không phải ai cũng biết: Mật ong uống buổi sáng khác hoàn toàn buổi tối

Không phải ai cũng biết: Mật ong uống buổi sáng khác hoàn toàn buổi tối

Sống khỏe - 16 giờ trước

Mật ong là thực phẩm quen thuộc trong nhiều gia đình Việt, nhưng thời điểm sử dụng lại quyết định lớn đến hiệu quả đối với sức khỏe. Uống mật ong buổi sáng hay buổi tối không giống nhau, bởi mỗi khung giờ gắn liền với nhịp sinh học, tiêu hóa và điều hòa năng lượng của cơ thể.

Top