Hà Nội
23°C / 22-25°C

Viết tiếp bài “Trang phục tượng Lạc Long Quân và Âu Cơ: Mỗi nơi một kiểu”

Thứ năm, 02:00 19/03/2009 | Giải trí

Giadinh.net - Trước nhiều luồng ý kiến xung quanh việc trang phục cho tượng Lạc Long Quân và Âu Cơ hiện nay, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với nhà sử học Dương Trung Quốc về vấn đề này.

 
Nhà sử học Dương Trung Quốc: "Cần chuẩn mực nhưng không nên hạn chế sáng tạo".
 
- Thưa ông, ông nghĩ sao khi trang phục của tượng Lạc Long Quân và Âu Cơ ở nhiều nơi có nhiều điểm khác biệt, thậm chí không có bất cứ sự liên hệ gì với nhau?
 
- Tôi đã tham gia nhiều hội đồng dựng tượng. Tượng ở Việt Nam chủ yếu là tượng thờ và mang tính ước lệ cao, còn tượng đài thì đòi hỏi yếu tố hiện thực nhiều hơn. Chúng ta không nên quá khắt khe và không nên so sánh nhân vật này lúc ăn mặc thế này, lúc ăn mặc thế khác vì nó còn phụ thuộc vào hoàn cảnh. Vấn đề là việc dựng tượng thể hiện sự quan tâm, tôn trọng nhân vật đó.
 
Thông thường thì khi một bức tượng đã được dựng và đã hô thần nhập tượng thì không còn ai bàn cãi nữa. Về phía nghiên cứu lịch sử, tôi không cho rằng việc nhìn nhận lịch sử lại xuất phát từ trang phục của một bức tượng. Thời đại nào cũng vậy, nếu các nghiên cứu sử học muốn phân tích bất cứ tượng của nhân vật nào thì đều phải xem xét hoàn cảnh ra đời của bức tượng ấy. Tuy nhiên, nếu ngay từ sớm quan tâm thì sẽ có sự đồng nhất vì việc trang phục như thế nào chỉ nên bàn trước khi dựng tượng.
 
Tượng Lạc Long Quân ở Đền Hùng, Phú Thọ.

- Theo ông, tượng ở nước ta có những sự khập khiễng này xuất phát từ đâu?

- Ở Việt Nam chưa có những hoạ sỹ thực sự có chuyên môn về việc làm tượng cũng như tượng đài. Nếu Nhà nước có chủ trương phát triển tượng đài thì nên có đào tạo lâu dài. Tượng đài không chỉ là cái tượng không mà còn có cả cảnh quan. Có những hoạ sỹ trình độ không kém nhưng lại làm ra những sản phẩm tượng đài có những khuyết tật không đáng có. Còn các nhân vật lịch sử thì chúng ta gần như không có ảnh, cũng không có chính sách cụ thể nào về việc dựng tượng nên để dựng tượng phần lớn là các hội đồng tự bàn.
 
Thông thường thì các hội đồng dựng tượng cố gắng phân tích và hình dung ra hình ảnh tương xứng với nhân vật như tuổi tác nhưng những yếu tố ấy chỉ mang tính chất tương đối. Chúng ta cũng thiếu thốn nhiều tư liệu cả về các trang phục và các công cụ kèm theo như kiếm, dao... Vì thế, những chi tiết này chủ yếu chỉ mang tính ước lượng.
 
Tượng Lạc Long Quân và Âu Cơ ở Cà Mau.

- Ông có cho rằng chúng ta cũng cần có một chuẩn mực nào đó để có sự thống nhất, để sau này không còn hiện tượng như vậy?

- Tôi đã sang Hàn Quốc và cũng có tìm hiểu về việc làm tượng. Ở đó, họ luôn khuyến khích sự sáng tạo với mục đích làm cho tổ tiên mình đẹp hơn. Tất nhiên là chúng ta cũng cần có những quy chuẩn chung về việc dựng tượng nhưng không nên cứng nhắc chỉ có một mẫu nào đó. Điều này sẽ làm hạn chế sự sáng tác của các hoạ sỹ.
 
Với cụ Hùng Vương cũng vậy, chúng ta có thể gắn kết tính lịch sử và mỹ thuật. Các tượng cần cố gắng phản ánh được những đặc trưng nhất của thời đại đó. Chúng ta không nên hiện thực hoá trang phục của các cụ là vỏ cây hay áo vải.
 
Như tượng thờ Hai Bà Trưng là một ví dụ. Tượng Hai Bà vẫn được đội khăn của Nam Phương Hoàng hậu nhưng người ta vẫn chấp nhận. Chúng ta không có bao nhiêu cơ sở để tả thực về một nhân vật lịch sử. Tôi cho rằng, Bộ VH,TT&DL phải đứng ra thống nhất một số chuẩn mực nhất định để tạo ra một tiếng nói chung để tránh sự khác biệt.
 
Tượng Lạc Long Quân ở Nha Trang.

- Vậy theo ông, trang phục của Lạc Long Quân và Âu Cơ nên được thể hiện thế nào cho phù hợp và để mọi người có thể dễ dàng nhận ra ngay đó là hai nhân vật này ? Có ý kiến cho rằng, chúng ta nên lấy mẫu tượng Lạc Long Quân bằng đồng vừa được đúc tại đền Hùng để làm chuẩn, ông nghĩ sao về điều này?

- Các nhân vật mang tính huyền thoại như cụ Tổ, chúng ta chỉ có thể có một sự gắn kết tương đối. Hoa văn trên trang phục của cụ có thể được phóng tác từ hình ảnh trên các thạp đồng, trống đồng... các hoa văn này chủ yếu là những hoa văn ký hiệu. Tượng cần phải đẹp để toát lên được sự trân trọng của những thế hệ sau. Còn việc có nên lấy mẫu tại đền Hùng làm chuẩn hay không thì cũng cần phải bàn. Muốn gọi là "chuẩn" thì phải bàn để tìm ra những ưu điểm, nhưng tôi xin nhắc lại là mọi chuẩn mực thì đều không nên hạn chế sự sáng tạo của người làm.

- Xin cảm ơn ông!

Hoàng Phương

nguyenquyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Ra mắt MV nghệ thuật độc đáo 'Nghi thức'

Ra mắt MV nghệ thuật độc đáo 'Nghi thức'

Xem - nghe - đọc - 29 phút trước

GĐXH - MV "Nghi thức" tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống Việt Nam qua những nghi lễ trang nghiêm, sống động và gần gũi.

Nữ diễn viên quê Bắc Giang vào vai 'xưa nay hiếm' trong phim 'Cầu vồng ở phía chân trời', biến chồng mới thành chồng cũ

Nữ diễn viên quê Bắc Giang vào vai 'xưa nay hiếm' trong phim 'Cầu vồng ở phía chân trời', biến chồng mới thành chồng cũ

Giải trí - 1 giờ trước

GĐXH - Diễn viên Anh Đào đã có tình huống "giở khóc giở cười", chồng mới cưới ngoài đời lại thành chồng cũ trong phim "Cầu vồng ở phía chân trời".

Danh hài đình đám từng phải bán nhà trị giá 550 cây vàng để trả nợ giờ ra sao?

Danh hài đình đám từng phải bán nhà trị giá 550 cây vàng để trả nợ giờ ra sao?

Câu chuyện văn hóa - 4 giờ trước

Từng là ngôi sao kiếm cả trăm triệu mỗi ngày, danh hài Hồng Tơ "trắng tay", tiêu tan sự nghiệp vì vướng vào đỏ đen.

Gặp lại 2 NSND sau 25 năm ra mắt phim kinh điển 'Mùa ổi'

Gặp lại 2 NSND sau 25 năm ra mắt phim kinh điển 'Mùa ổi'

Giải trí - 16 giờ trước

GĐXH - NSND Lan Hương và NSND Bùi Bài Bình mới có dịp hé lộ hậu trường chưa từng kể của phim kinh điển “Mùa ổi”.

Lộ hình ảnh nữ chính trong 'Cha tôi người ở lại' bị Đình Tú 'ép' ký giấy đăng ký kết hôn

Lộ hình ảnh nữ chính trong 'Cha tôi người ở lại' bị Đình Tú 'ép' ký giấy đăng ký kết hôn

Giải trí - 21 giờ trước

GĐXH - Ngọc Huyền - An của "Cha tôi người ở lại" mới đây đã hạnh phúc khoe giấy đăng ký kết hôn cùng Đình Tú - nam diễn viên quê Bắc Ninh. Hình ảnh của cặp đôi khiến mạng xã hội tương tác mạnh vì khoảnh khắc hậu trường thú vị.

Mẹ ruột một nữ NSND làng nhạc: Thời trẻ nức tiếng tài sắc, U90 vẫn trẻ đẹp kinh ngạc

Mẹ ruột một nữ NSND làng nhạc: Thời trẻ nức tiếng tài sắc, U90 vẫn trẻ đẹp kinh ngạc

Giải trí - 21 giờ trước

GĐXH - Mẹ ruột NSND Thanh Lam - NSƯT Thanh Hương thời trẻ là hoa khôi trường nhạc, hiện tại, ở tuổi U90 vẫn rất trẻ đẹp so với tuổi.

Đời tư kín tiếng ít ai biết của Hằng Nga đẹp nhất 'Tây Du Ký'

Đời tư kín tiếng ít ai biết của Hằng Nga đẹp nhất 'Tây Du Ký'

Thế giới showbiz - 22 giờ trước

Chỉ đóng một vai Hằng Nga trong "Tây Du Ký" rồi "biến mất", nữ diễn viên Khâu Bội Ninh khiến khán giả bất ngờ về đời sống kín tiếng.

'Bạn gái tin đồn' HIEUTHUHAI là hotgirl đình đám, nhan sắc chuẩn 'tiểu thư Sài thành'?

'Bạn gái tin đồn' HIEUTHUHAI là hotgirl đình đám, nhan sắc chuẩn 'tiểu thư Sài thành'?

Thế giới showbiz - 1 ngày trước

GĐXH - Tăng Mỹ Hàn (Baby Boo) "bạn gái tin đồn" của HIEUTHUHAI là một hotgirl khá nổi tiếng có vẻ ngoài nữ tính, nhẹ nhàng đúng chuẩn “tiểu thư Sài thành”.

Chân dung Hoa hậu Hoàn Vũ Việt Nam 2025 - Nguyễn Hoàng Phương Linh

Chân dung Hoa hậu Hoàn Vũ Việt Nam 2025 - Nguyễn Hoàng Phương Linh

Giải trí - 1 ngày trước

GĐXH - Khoảnh khắc Nguyễn Hoàng Phương Linh bật khóc khi đội lên đầu chiếc vương miện, chính thức trở thành đại diện cho vẻ đẹp, ý chí và trí tuệ của phụ nữ Việt Nam trong năm 2025.

Phương Mỹ Chi biến mất khỏi show âm nhạc

Phương Mỹ Chi biến mất khỏi show âm nhạc

Giải trí - 1 ngày trước

Ca sĩ Phương Mỹ Chi không xuất hiện trong tập mới nhất của chương trình Sing!Asia 2025 dù 2 tập trước đó cô đều tham gia.

Top