Hà Nội
23°C / 22-25°C

“Vua” ấn triện

Thứ hai, 03:00 02/02/2009 | Giải trí

Giadinh.net - Sinh ra trên quê hương anh hùng áo vải Nguyễn Huệ, ông Nguyễn Văn Phẩm - Phó Giám đốc Công ty TNHH xây lắp và thương mại Hoàng Đan được giới sưu tầm cổ vật trong nước mệnh danh là “vua” ấn triện Việt Nam.Đặc biệt, ông còn sở hữu bộ ấn triện thời Tây Sơn trọn vẹn nhất.

Sở hữu trên 300 ấn triện

Ông Nguyễn Văn Phẩm kể về mối lương duyên của mình với ấn triện xuất phát từ sự tình cờ: “Tôi đam mê đồ cổ từ trẻ nhưng không có điều kiện tuyển những món tầm cỡ. Lớn lên một chút, làm có tiền bao nhiêu là tôi “nướng” vào các món “hàng xưa”. Thời gian đầu, thấy món gì thích là tìm cách sở hữu chứ không đi sâu vào chuyên đề.

Tôi bắt đầu nhen nhóm niềm đam mê sưu tầm ấn triện vào khoảng năm 1992 – 1993, khi ghé thăm nhà người bạn đang giữ một ấn triện thời Tây Sơn và được nghe anh nói về ý nghĩa lịch sử của con dấu này”. Mỗi một ấn triện là chứng tích thể hiện sự văn minh, tiến hóa của mỗi vương triều cụ thể nhất. Con dấu thời nào cũng có sức mạnh vô hình khủng khiếp vì “dấu hạ mạng vong”. Ông tiếp tục mạch chuyện: “Nằn nì mãi rồi tôi cũng được anh bạn “gả” cho con dấu đó. Đó là ấn triện đầu tiên trong đời mà tôi sưu tầm được”.
 
Ông Nguyễn Văn Phẩm và những ấn triện đặc biệt trong bộ sưu tập.

Bộ sưu tập con dấu các triều đại từ Bắc chí Nam của ông Phẩm gồm nhiều chất liệu như vàng (kim tỉ), đá quý (ngọc tỉ), bạc, ngà, đồng... Trong bộ sưu tập hơn 300 ấn triện của ông, những tưởng con dấu Thiên Trường Phủ Ấn - Phủ Thiên Trường đời Lê (năm thứ 10 – 1628) có niên thọ gần 400 năm đã là “ghê gớm” về thời gian và giá trị lịch sử nhưng so với ấn Quan Thiệu Lục Niên (Quang Thiệu đời thứ 6 - nhà Lê, năm 1526) thì còn kém gần 100 năm. Đây là con dấu của Thần vệ (quan võ) được ông mua lại từ một người chơi đồ cổ ở Bình Định.

Chưa dừng lại, ông lôi từ tủ sắt ra bọc giấy vuông, khẳng định: “Cái này mới giá trị nhất”. Từng lớp giấy đen được tháo ra, còn gì bằng khi được tận tay sờ vào chiếc ấn Hồng Đức Nhị Niên (đời nhà Lê năm thứ 2 - có từ năm 1471) với tuổi thọ tính đến nay là 538 năm.

Theo ông Phẩm, con người có thể thay đổi nhưng con dấu vẫn mãi nguyên. Hết thời quan này là đến đời quan khác, nó chỉ thay đổi theo bước ngoặt của từng triều đại. Qua ấn triện, ông mới biết luật pháp xưa rất nghiêm minh, rạch ròi. “Quan nhỏ thì dấu nhỏ. Chu vi và trọng lượng của con dấu sẽ tỉ lệ thuận với các vị quan có chức vụ lớn hơn”, ông Phẩm nói.
 
Cấp bậc từ thấp đến cao của các con dấu mà ông sưu tập được rất hoàn chỉnh. Cấp thấp nhất là dấu của thôn trưởng (lý trưởng), sau đó là hộ tịch ấn (xã trưởng), rồi đến chánh tổng, tri huyện... Không như thời đại ngày nay, dấu tròn có giá trị xã hội cao, dấu có hình vuông mới là dấu có giá trị cao ở thời phong kiến. Diện tích hình vuông càng lớn, trọng lượng càng nặng và chất liệu càng tinh hoa, càng biểu hiện sức mạnh quyền lực của vị quan thời bấy giờ. Trong bộ sưu tập ấn triện của ông, những con dấu của đời vua Bảo Hưng (cuối Tây Sơn, 1793 - 1802) vô cùng quí bởi thời đại của triều vua này ngắn ngủi, số lượng con dấu không nhiều.

Nắm giữ triều đại Tây Sơn

Trong hơn 300 ấn triện mà ông Phẩm có được, quý nhất là bộ sưu tập gồm 7 ấn triện thời Tây Sơn. Tiến sĩ Nguyễn Công Việt (Viện nghiên cứu Hán Nôm), bộc bạch: “Số ấn triện thời Tây Sơn hiện chỉ đếm trên đầu ngón tay và việc ông Phẩm có đến 7 ấn triện quả rất hiếm”. Qua trao đổi với các nhà sử học và chuyên gia nghiên cứu, đánh giá cổ vật, chúng tôi được biết số lượng ấn về triều Tây Sơn của Nguyễn Văn Phẩm chủ yếu là ấn của các vị tướng quân còn sót lại sau những trận tử thủ với quân Nguyễn Ánh trong những cuộc đào tẩu, lánh nạn... Đến vùng đất nào đó, để tránh không bị liên lụy, họ đã quẳng bỏ ấn triện xuống các dòng sông.
 

Ấn triện quan võ thời Tây Sơn.

 
Con dấu đầu tiên trong bộ 7 ấn triện thời Tây Sơn là dấu Tân Hợi Niên Đông Tạo được đúc vào mùa đông năm Tân Hợi (1791), trước khi vua Quang Trung mất một năm. Những chữ khắc trên dấu cho thấy chủ nhân của nó là quan Khâm Sai Tiền Thủy chi Đô Đốc (trước khi làm Khâm Sai là Đô Đốc). Con dấu này được ông mua năm 1997 trong một lần về quê ăn tết. Ấn triện thứ 2, thứ 3 của triều Tây Sơn thuộc về đời Cảnh Thịnh (năm Bính Thìn 1796) cấp cho một Đại Đô Đốc và một Đô Uý. Ấn triện thứ 4 là của một Phó Đô Úy ghi rõ năm Đinh Tị (1797)...
 
Quý nhất trong bộ ấn triện nhà Tây Sơn là ấn triện có kèm giấy chiếu phong chức của một quan tri huyện Phù Cát. Ấn triện này có từ năm thành lập huyện Phù Cát (1821), được ông mua lại từ một người chơi đồ cổ ở quê nhà (Tây Sơn) năm 1998. Đây có thể nói là con dấu “độc” nhất Việt Nam bởi đi kèm với nó là chiếu chức- chiếu phong chức của quan huyện dành cho một vị hương mục có tên Trần Mô.
“Tiền bạc để lại cho con rồi cũng hết, chỉ có văn hóa, tinh hoa của cha ông là còn mãi ngàn đời... Tôi tâm niệm không để lại của cải cho con mà chỉ lấy văn hóa, di sản văn hóa của cha ông là quà tặng cho các con nếu một mai nhắm mắt”.           
 
Ông Nguyễn Văn Phẩm

Chút tâm tình của “vua” ấn triện

Thời gian đầu “chơi” ấn triện, ông Phẩm nói chưa hiểu được giá trị của nó. Sau này, nhờ các chuyên gia đọc chữ Hán giải nghĩa mới thấy được giá trị của từng con dấu. Vậy nên từ một người chẳng biết gì về chữ Hán Nôm, giờ đây ông có thể đọc chữ Tàu và dịch nghĩa thành thạo về nguồn gốc của từng con dấu và triều đại liên quan.

Lưu giữ và sưu tầm những con dấu là một nét văn hóa của người Việt Nam. Để sở hữu được từng dấu ấn triện, khi nhận được tin ở đâu người ta vừa đào được ấn triện, ông Phẩm không quản ngại đêm hôm, đường xa tìm đến hỏi mua. “Vua” ấn triện bày tỏ: “Có vài con dấu tôi vẫn chưa thể đưa vào bộ sưu tập của mình, bởi chủ nhân của nó hét giá cao quá dù giá trị thật của những con dấu đó không như họ nghĩ... Dù vậy tôi vẫn thấy ray rứt thế nào ấy. Nhất là khi biết có một ông Tây bà Đầm nào đó sẵn sàng trả giá trên trời để rinh tinh hoa của cha ông mình xuất ngoại”.
 

Ông Nguyễn Văn Phẩm nâng niu những cổ vật. (Ảnh: TG).

Điều may mắn nhất trong cuộc đời của Nguyễn Văn Phẩm là ông có được sự đồng cảm rất lớn từ người vợ là bà Trương Thị Quán. Hiểu niềm đam mê của chồng nên bà cũng dốc lòng ủng hộ. Bà Quán tâm sự: “Tiền bạc vay mượn có thể làm ra để trả, còn một khi bỏ lỡ cơ hội sở hữu một con dấu thì khó mà có lần hai. Mà như thế thì ray rứt lắm!”.

Với niềm đam mê cổ vật, nên ngoài ấn triện, ngôi nhà nhỏ của Nguyễn Văn Phẩm nằm ven kênh Nhiêu Lộc, TP HCM hiện lưu giữ khá nhiều cổ vật của các nền văn hóa Sa Huỳnh, Ôc Eo, Chămpa, Đông Sơn. Ông “chơi” cổ vật âm thầm, không màng đến giá trị tiền bạc, mà “chơi” để được giá trị của từng món đồ và hơn hết là hiểu được lịch sử hào hùng của dân tộc.

Nguyễn Thành

lehuong
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Mẹ con Uông Tiểu Phi bị trừng phạt 'cực gắt' sau những trò lố lợi dụng cái chết của Từ Hy Viên

Mẹ con Uông Tiểu Phi bị trừng phạt 'cực gắt' sau những trò lố lợi dụng cái chết của Từ Hy Viên

Giải trí - 7 giờ trước

GĐXH - Uông Tiểu Phi và doanh nhân Trương Lan đã bị nền tảng mạng xã hội Trung Quốc tẩy chay và cấm vĩnh viễn.

Ảnh hiếm hoi của Vĩnh Thụy bên vợ gia thế 'khủng'

Ảnh hiếm hoi của Vĩnh Thụy bên vợ gia thế 'khủng'

Giải trí - 7 giờ trước

GĐXH - Siêu mẫu Vĩnh Thụy mới đây đã chia sẻ hình ảnh hiếm hoi giữa anh và vợ tiểu thư con nhà gia thế. Từ lúc lấy vợ, nam siêu mẫu sống cực kỳ kín tiếng.

Văn Toàn bị gọi tên khi nữ ca sĩ gốc Bắc Ninh này khoe clip ẩn ý có người yêu

Văn Toàn bị gọi tên khi nữ ca sĩ gốc Bắc Ninh này khoe clip ẩn ý có người yêu

Giải trí - 8 giờ trước

GĐXH - Hòa Minzy khoe khoảnh khắc được yêu thương và ẩn ý có người yêu. Nhiều khán giả gọi tên Văn Toàn.

Nữ danh hài Việt lấy chồng nhạc sĩ điển trai có cuộc sống giàu có ra sao mà khán giả choáng ngợp?

Nữ danh hài Việt lấy chồng nhạc sĩ điển trai có cuộc sống giàu có ra sao mà khán giả choáng ngợp?

Giải trí - 10 giờ trước

GĐXH - Danh hài Việt Hương mới đây khoe ảnh đầu xuân năm mới, đáng chú ý với khán giả chính là tài sản khổng lồ của cô.

Hoa hậu Việt dính vào ồn ào nghi hẹn hò bạn trai cũ của Thiều Bảo Trâm là ai?

Hoa hậu Việt dính vào ồn ào nghi hẹn hò bạn trai cũ của Thiều Bảo Trâm là ai?

Giải trí - 11 giờ trước

Nàng hậu này liên tục dính vào những bàn tán trên mạng xã hội, nguyên nhân liên quan đến chuyện tình cảm.

Nữ ca sĩ Việt thông báo ngày trọng đại với người yêu đồng giới

Nữ ca sĩ Việt thông báo ngày trọng đại với người yêu đồng giới

Giải trí - 12 giờ trước

GĐXH - Vũ Cát Tường đăng ảnh hôn môi bạn gái kèm dòng chữ "Lễ thành đôi ấn định thời gian 12/2".

Nóng: Tro cốt Từ Hy Viên bị phản đối đặt tại nhà, gia đình phải đưa ra quyết định an táng gây xót xa

Nóng: Tro cốt Từ Hy Viên bị phản đối đặt tại nhà, gia đình phải đưa ra quyết định an táng gây xót xa

Giải trí - 13 giờ trước

Em gái Từ Hy Viên - vừa chia sẻ về sự thay đổi trong kế hoạch hậu sự của chị gái.

Sau hơn 5 năm cưới Cường Đô La, Đàm Thu Trang giờ mới tiết lộ điều này

Sau hơn 5 năm cưới Cường Đô La, Đàm Thu Trang giờ mới tiết lộ điều này

Thế giới showbiz - 13 giờ trước

Đàm Thu Trang vừa chia sẻ khoảnh khắc cũ của cô và ông xã Cường Đô La.

Chồng cũ Từ Hy Viên có gia thế hiển hách và giàu như lời đồn?

Chồng cũ Từ Hy Viên có gia thế hiển hách và giàu như lời đồn?

Giải trí - 13 giờ trước

GĐXH - Uông Tiểu Phi, chồng cũ Từ Hy Viên nổi tiếng là một "tay chơi" trong làng giải trí Hoa ngữ khi có nhiều bóng hồng vây quanh. Tuy nhiên, về gia thế lẫn tài sản của Uông Tiểu Phi vẫn là câu hỏi với công chúng.

Rời Úc trở lại Việt Nam, một nữ NSƯT nói một câu khiến dân mạng tranh cãi

Rời Úc trở lại Việt Nam, một nữ NSƯT nói một câu khiến dân mạng tranh cãi

Giải trí - 15 giờ trước

GĐXH - NSƯT Ốc Thanh Vân mới đây đã khiến mạng xã hội tranh cãi chỉ vì một câu nói.

Top