Báo cáo thực hiện Đề án 1816 giai đoạn 2008-2010 tại huyện Tây Giang (Quảng Nam)

Kính thưa quý vị đại biểu!

Được sự cho phép của Lãnh đạo Bộ Y tế, hôm nay trên diễn đàn Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Đề án 1816 (2008-2011) của Bộ Y tế, tôi rất vinh dự thay mặt cho toàn thể cán bộ viên chức Trung tâm Y tế huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam xin được trình bày báo cáo tham luận về nội dung: “Hiệu quả của Đề án 1816 sau 3 năm thực hiện và một số đề xuất trong thời gian đến tại Trung tâm y tế huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam”.

Lời đầu tiên cho phép tôi xin được gửi đến quý vị đại biểu lời chúc sức khỏe và lời chào trân trọng nhất, chúc Hội nghị thành công tốt đẹp !

Kính thưa quý vị đại biểu, kính thưa Hội nghị,

Tây Giang là một huyện miền núi cao biên giới nằm phía tây bắc của tỉnh Quảng Nam, giáp với nước bạn Lào và tỉnh Thừa Thiên - Huế. Địa bàn, địa hình phức tạp, giao thông cách trở; toàn huyện có 10 đơn vị hành chính xã, trong đó có 8 xã với 86km đường Biên giới tiếp giáp với huyện Đắk Chưng và huyện Kà Lừm của nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào; dân số toàn huyện có 17.252 người, trong đó 95% dân số là người dân tộc Cơ-tu, là một trong 62 huyện nghèo nhất nước. Trong những năm qua, được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, huyện Tây Giang đã từng bước phát triển ổn định về mọi mặt; ngành y tế huyện cũng đã và đang phát triển không ngừng, từng bước đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân. Tuy nhiên, ở miền núi, vùng sâu, vùng xa và biên giới như huyện Tây Giang sự phát triển y tế đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Sự thiếu hụt về cán bộ y tế, nhất là cán bộ có trình độ chuyên môn giỏi, cán bộ có trình độ đại học và sau đại học rất khó được giải quyết. Cơ sở hạ tầng xã hội còn nhiều khó khăn, trang thiết bị y tế lạc hậu và thiếu, mới chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu khám, chữa bệnh thực tế.

Nhằm nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho nhân dân vùng sâu, vùng xa, ngày 26 tháng 05 năm 2008 Bộ trưởng Bộ Y tế đã phê duyệt Đề án 1816 về việc“Cử cán bộ chuyên môn luân phiên từ bệnh viện tuyến trên về hỗ trợ các bệnh viện tuyến dưới nhằm nâng cao chất lượng khám chữa bệnh”. Sau 3 năm triển khai thực hiện tại Trung tâm Y tế huyện Tây Giang, Đề án 1816 của Bộ Y tế đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Cụ thể như sau:

Thứ nhất là việc tiếp nhận sự hỗ trợ về chuyên môn từ tuyến trên:

Do điều kiện của một huyện miền núi vừa mới tái lập, cơ sở hạ tầng chưa được xây dựng, trang thiết bị y tế quá thiếu thốn nên trong những năm qua, Trung tâm Y tế huyện Tây Giang chủ trương tiếp nhận hỗ trợ chuyên môn từ tuyến trên bằng cách gửi cán bộ đến Bệnh viện C Đà Nẵng và Bệnh viện đa khoa khu vực miền núi phía Bắc tỉnh Quảng Nam để đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ; đồng thời đơn vị chúng tôi chuyển những ca bệnh khó về tuyến trên điều trị. Trong những năm qua được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp về phân công các đơn vị y tế tuyến trên hỗ trợ về chuyên môn cho đơn vị theo Đề án 1816 của Bộ Y tế; đơn vị rất vinh dự được Bệnh viện C Đà Nẵng và Bệnh viện Đa khoa khu vực Miền núi phía Bắc Quảng Nam hỗ trợ giúp đỡ về mọi mặt nên có rất nhiều thuận lợi và đã phát huy được hiệu quả của Đề án 1816 được thực hiện tại đơn vị; kết quả thực hiện được như sau:

Đối với Bệnh viện C Đà Nẵng:

Là một Bệnh viện tuyến Trung ương đảm nhận công tác chỉ đạo tuyến cho TTYT huyện Tây Giang trong khuôn khổ thực hiện Đề án 1816 của Bộ Y tế theo ý kiến đề nghị của Tỉnh ủy Quảng Nam. Trong những năm qua Phòng chỉ đạo tuyến của Bệnh viện C đã thường xuyên phối hợp với đơn vị khảo sát nhu cầu thiết thực cần hỗ trợ và chuyển giao về kỹ thuật, chuyên môn nghiệp vụ theo yêu cầu của đơn vị. Trong 2 năm qua đã giúp đơn vị đào tạo và đào tạo lại cán bộ chuyên môn trên lĩnh vực cấp cứu Nội, Nhi và cận lâm sàng đồng thời hỗ trợ dụng cụ phục vụ phẩu thuật, phương tiện vận chuyển bệnh nhân. Bên cạnh đó, Bệnh viện C Đà Nẵng thường xuyên và sẵn sàng tư vấn, giúp đỡ hỗ trợ kiến thức chuyên môn cho chúng tôi trong quá trình điều trị, đảm nhận nhiệm vụ tiếp nhận và điều trị bệnh nhân nặng từ TTYT huyện Tây Giang chuyển lên.

Đối với Bệnh viện ĐKKVMN phía Bắc Quảng Nam:

Là bệnh viện tuyến tỉnh đóng vai trò đắc lựctrong công tác đào tạo bồi dưỡng, hỗ trợ, chuyển giao nhiều kỹ thuật chuyên môn. Trong 3 năm qua đã giúp đơn vị đào tạo bồi dưỡng 49 cán bộ về chuyên môn trên các lĩnh vực về Ngoại, Sản phụ khoa; Nội - Nhi - Truyền nhiễm; cấp cứu đa khoa, đặc biệt Bệnh viện đã đào tạo cho TTYT Tây Giang được một ê kíp phẫu thuật gồm 02 phẫu thuật viên, 02 GMHS và 02 phụ dụng cụ mỗ. Đến tháng 10/2010 chúng tôi đã tự đảm nhiệm triển khai phẩu thuật các cấp cứu về Ngoại khoa như Ruột thừa viêm, thoát vị bẹn nghẹt, mổ kết hợp xương và lấy phương tiện kết hợp xương..., về  Sản phụ khoa đã giải quyết được mổ đẻ, thai ngoài tử cung, u nang buồng trứng và thực hiện các dịch vụ về kế hoạch hóa gia đình...; đã tạo rất nhiều thuận lợi trong công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân nơi vùng sâu, vùng xa vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Tây Giang và một bộ phận nhân dân nước bạn Lào khu vực giáp biên.

Thứ hai là về công tác triển khai Đề án 1816 tại Trung tâm Y tế huyện Tây Giang:

Để triển khai Đề án 1816 của Bộ Y tế, Trung tâm y tế huyện Tây Giang xây dựng kế hoạch luân phiên cử cán bộ từ TTYT huyện về Trạm y tế xã và ngược lại nhằm đưa Đề án 1816 của Bộ Y tế về với cơ sở một cách thiết thực và hiệu quả hơn.

Trong 3 năm, TTYT huyện đã cử 06 cán bộ (trong đó 02 là bác sỹ) đi luân phiên đến 03 trạm y tế xã để hỗ trợ chuyên môn và điều động 04 cán bộ từ Trạm y tế xã về TTYT huyện để cùng chia sẽ, học tập, bồi dưỡng năng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và quản lý. Đồng thời hàng tháng, hàng quý chúng tôi cử cán bộ thuộc khoa, phòng liên quan thường xuyên đi xuống cơ sở để giám sát, truyền thông giáo dục sức khỏe và hướng dẫn theo phương thức cầm tay chỉ việc cho cán bộ y tế công tác tại các trạm y tế xã. Chính vì vậy sau 3 năm  triển khai thực hiện tại Trung tâm y tế huyện Tây Giang, Đề án 1816 của Bộ Y tế đã mang lại hiệu quả rõ rệt, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho nhân dân. Đặc biệt là công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu ngay tại cộng đồng đã được nâng lên một bước, xóa được các tập tục chữa bệnh lạc hậu, mê tín của người dân địa phương, từng bước thay đổi hành vi và nhận thức về công tác chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của nhân dân.

Thứ ba là hiệu quả của đề án 1816 sau 3 năm triển khai tại Trung tâm Y tế huyện Tây Giang (2008-2011):

Bằng chủ trương gửi cán bộ đi đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn tại tuyến trên, đã giúp cho đội ngũ cán bộ TTYT huyện Tây Giang có cơ hội dễ dàng được học tập để nâng cao trình độ chuyên môn, thao tác kỹ thuật cũng như phương thức quản lý triển khai dịch vụ. Nhờ vậy khả năng cung cấp dịch vụ khám, chữa bệnh đã có những chuyển biến tích cực. Số lượng người bệnh đến khám, chữa bệnh tại TTYT huyện tăng lên rõ rệt và số lượng người bệnh chuyển lên trên giảm rất nhiều. Đến tháng 10/2010, được sự quan tâm đầu tư của Sở Y tế tỉnh Quảng Nam từ nguồn vốn Trái phiếu Chính phủ, công trình TTYT huyện Tây Giang được xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng. Cùng với việc tiếp nhận được các kỹ thuật chuyển giao từ các Bệnh viện tuyến trên chúng tôi đã tự giải quyết được phần lớn số ca bệnh khó, không phải chuyển lên tuyến trên. Đặc biệt, chúng tôi đã tự thực hiện được các trường hợp phẫu thuật cấp cứu ngay tại đơn vị, số ca phẫu thuật từ loại III trở lên chúng tôi thực hiện từ tháng 10/2010 đến tháng 02/2011 được 75 ca.

Nhờ vậy mà phần đông người bệnh nghèo Cơ tu huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam được chữa trị ngay tại địa phương, được tiếp cận với các dịch vụ y tế kỹ thuật cao và được cấp cứu kịp thời, chi phí cho khám chữa bệnh của các hộ gia đình giảm đi đáng kể, tiết kiệm được nhiều thời gian và nhân lực trong việc thăm nom chăm sóc người bệnh.

Kính thưa quý vị đại biểu, kính thưa Hội nghị

Đây là kết quả thực sự đáng mừng, minh chứng cho tính khả thi của Đề án. Từ đó có thể rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu để Đề án tiếp tục được thực hiện ngày một hiệu quả hơn, việc triển khai Đề án trong giai đoạn hiện nay là phù hợp với thực tế và có tác động tích cực đến sự nghiệp phát triển y tế miền núi, vùng sâu, vùng xa. Đây là một bước đột phá có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng lực chuyên môn và quản lý cho cán bộ tuyến dưới. Đồng thời, đưa các dịch vụ kỹ thuật y tế tiên tiến để người dân được hưởng quyền lợi khám, chữa bệnh một cách tốt nhất, từ đó từng bước nâng cao chất lượng chẩn đoán, điều trị, đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của nhân dân.

Để đề án thật sự đi vào cuộc sống và mang lại hiệu quả thiết thực nhất cho người bệnh vùng sâu, vùng xa như huyện Tây Giang, chúng tôi xin có một số đề xuất trong thời gian tới như sau:

1. Bộ Y tế hỗ trợ cho các cơ sở y tế miền núi nhất là tuyến huyện và trạm y tế xã đầy đủ và đồng bộ các gói trang thiết bị y tế theo danh mục đã được Bộ Y tế quy định để tiếp nhận các kỹ thuật hỗ trợ chuyển giao của tuyến trên phù hợp và khả thi hơn.

2. Thực hiện Đề án 1816 chỉ là giải pháp trước mắt về nhân lực y tế, đào tạo nhân lực tại chố mới là giải pháp bền vững mang tính ổn định. Do đó, chúng tôi đề nghị Bộ Y tế có chính sách ưu tiên đào tạo theo hình thức cử tuyến cho cán bộ y tế đang công tác ở miền núi (không chỉ dành riêng cho người dân tộc thiểu số) để tạo được nguồn nhân lực có chất lượng dễ dàng tiếp nhận các kỹ thuật chuyên khoa chuyên sâu của tuyến trên chuyển giao.

3. Bộ Y tế điều chỉnh kịp thời một số quy định chưa phù hợp về danh mục thuốc, danh mục trang thiết bị theo các tuyến; có ý kiến với BHXHVN về chế độ cùng chi trả của BHYT đối với người dân tộc thiểu số.

4. Bộ Y tế bổ sung và hoàn thiện các chính sách đãi ngộ nhằm thu hút và giữ chân cán bộ y tế đang công tác tại các cơ sở y tế miền núi, vùng sâu, vùng xa.

5. Đề nghị ngành cùng với địa phương hỗ trợ nguồn kinh phí để đơn vị có điều kiện thuận lợi chủ động lập kế hoạch triển khai thực hiện đề án theo từng gói dịch vụ được chuyển giao hiệu quả hơn.

Kính thưa quý vị đại biểu, kính thưa Hội nghị

Tôi vừa trình bày xong báo cáo tham luận về: “Hiệu quả của đề án 1816 sau 3 năm thực hiện và một số đề xuất trong thời gian đến tại Trung tâm y tế huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam”, tôi hy vọng rằng sau Hội nghị này chúng tôi sẽ tiếp tục nhận được nhiều hơn nữa sự quan tâm của Quý vị nhằm giúp cho Trung tâm Y tế huyện Tây Giang từng bước phát triển ổn định về mọi mặt, góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho nhân dân vùng đặc biệt khó khăn như huyện Tây Giang ngày một tốt hơn.

Cuối cùng tôi xin chúc Quý vị đại biểu, các đồng chí sức khoẻ và hạnh phúc! Kính chúc Hội nghị thành công tốt đẹp !

Xin trân trọng cảm ơn các đồng chí!