Chứng... gây tội ác trong lúc ngủ

Mộng du là bệnh lý hay chỉ là cái cớ?

Mộng du là gì? Đó phải chăng là một bệnh để một người được xác định gây tội ác khi đang mộng du sẽ được miễn tội?

Ở ta, mộng du còn được gọi là miên hành. Tiếng nước ngoài thông dụng là “sleepwalking” (tức đi trong khi ngủ) để chỉ trạng thái đặc biệt này. Trong khi khoa học gọi đó là somnambulism (hay noctambulism). Mộng du được định nghĩa là một loại rối loạn giấc ngủ xảy ra khi người bệnh đi hoặc làm một hành động nào đó trong khi người đó đang ngủ. Người mộng du hoàn toàn không hay biết mình đã làm gì khi đang mộng du hoặc không thể nhớ lại khi tỉnh dậy. Vì vậy, chỉ phát hiện mộng du nhờ người khác chứng kiến kể lại.

Mộng du có thể gặp ở bất cứ lứa tuổi nào, nhưng dễ xảy ra ở trẻ em hơn người lớn (tuổi dễ bị mộng du là 4 – 8 tuổi). Yếu tố thúc đẩy xảy ra mộng du ở trẻ thường không rõ, nhưng ở người lớn có khá nhiều yếu tố. Yếu tố thường hay gặp là người bị stress nặng, hay lo âu, mất ngủ, hoặc nặng hơn là rối loạn tâm thần. Rượu và dược phẩm cũng được xem là các yếu tố liên quan. Một thuốc an thần gây ngủ mới là Zopidem (Ambien) được xem tốt hơn các thuốc an thần gây ngủ cổ điển (như diazepam) nhưng được ghi nhận có liên quan đến mộng du, thậm chí mộng du với hành động phức tạp như: lái xe, ăn uống, làm tình.

Trong khi mộng du, người mộng du có thể bị tai nạn như: leo cao, mất thăng bằng và té ngã. (chứ không như lời đồn đại là người mộng du khi đang miên hành như thế là không bao giờ té ngã).

Đa số các trường hợp mộng du chỉ là rối loạn nhẹ chứ không quá trầm trọng. Đối với trẻ em, mộng du thường giảm dần và có thể khỏi khi trẻ lớn. Đối với người lớn, hậu quả của mộng du là bị chấn thương do va chạm, té ngã. Vì vậy, người mộng du và người thân của họ cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa tai nạn xảy ra như xếp đặt đồ đạc trong nhà thế nào để không bị vấp ngã, che chắn để người mộng du không leo lên cầu thang, cửa sổ lầu cao. Đa số không cần phải chữa trị đặc biệt khi thỉnh thoảng bị mộng du và không gây gì nguy hại. Người bị mộng du cần tránh uống rượu, không để cuộc sống gây stress, phiền muộn. Nếu mộng du quá thường xuyên hoặc có nguy cơ gây hại (như mộng du lái xe) nên đến khám ở bác sĩ chuyên khoa thần kinh – tâm thần. Một số thuốc an thần tác dụng ngắn có thể giảm bớt số lần mộng du.