Hà Nội
23°C / 22-25°C

Chuyên gia huyết học tư vấn cách nhận biết trẻ thiếu máu dinh dưỡng

Thứ năm, 16:36 18/05/2023 | Dân số và phát triển

Thiếu máu ở trẻ em trong độ tuổi mẫu giáo (dưới 4 tuổi) trên toàn cầu dao động trong tỷ lệ từ 30% đến 58%. Trong đó, nguyên nhân dẫn đến thiếu máu dinh dưỡng chủ yếu là do thiếu sắt và các vi chất đi kèm với sắt, điển hình là kẽm.

Tỷ lệ thiếu máu dinh dưỡng cao ở trẻ

Tại Việt Nam, theo báo cáo tại Hội nghị công bố kết quả Tổng điều tra dinh dưỡng toàn quốc 2019 - 2020, ở nhóm trẻ dưới 5 tuổi có đến 60% trẻ thiếu kẽm cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu sắt, thiếu sắt thường đi đôi với thiếu kẽm và ngược lại. Việc thiếu các vi chất điển hình cho quá trình tạo máu nên dẫn đến tình trạng thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ em vẫn ở mức cao đáng quan tâm.

Chia sẻ về độ tuổi trẻ thường mắc thiếu máu dinh dưỡng, TS.BS Dương Bá Trực - nguyên Trưởng khoa Huyết học lâm sàng- Bệnh viện Nhi TW cho rằng: “Trẻ càng nhỏ, tỷ lệ thiếu máu dinh dưỡng càng cao. Trẻ thiếu máu dinh dưỡng gặp nhiều nhất từ khi mới sinh đến 5 tuổi”.

Ở độ tuổi này, trẻ dễ gặp các vấn đề nhiễm trùng, khi bị nhiễm trùng, virus, vi khuẩn tận rút sắt kẽm để làm nguyên liệu sinh sôi và phát triển, nếu không bổ sung đầy đủ trẻ có nguy cơ thiếu cao. Bên cạnh đó, ở độ tuổi này, trẻ gặp tình trạng biếng ăn, đây cũng là nguyên nhân dễ thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ đặc biệt là kẽm và sắt.

Chuyên gia huyết học tư vấn cách nhận biết trẻ thiếu máu dinh dưỡng - Ảnh 1.

TS.BS Dương Bá Trực - nguyên Trưởng khoa Huyết học lâm sàng - Bệnh viện Nhi TW chia sẻ về một số vấn đề trong chẩn đoán thiếu máu ở trẻ em và một số hướng xử lý tại hội thảo khoa học “Cập nhật chẩn đoán và điều trị thiếu máu ở trẻ em”.

Trong nghiên cứu của tổ chức dinh dưỡng Đông Nam Á Seanuts: Bữa ăn hàng ngày của trẻ em Việt chỉ đáp ứng 50% nhu cầu vi chất dinh dưỡng, đặc biệt các vi chất như kẽm và sắt.

Sắt là thành phần cấu tạo của hemoglobin, myoglobin, protein, enzyme… trong cơ thể. Chúng có nhiệm vụ vận chuyển oxy trong máu đến các tế bào, tham gia giải phóng năng lượng, tham gia chuyển hóa DNA cùng nhiều chức năng khác. Thiếu sắt, cơ thể không có đủ nguyên liệu sản xuất hemoglobin gây thiếu máu dinh dưỡng.

Bên cạnh yếu tố sắt, vi chất kẽm cũng được nghiên cứu đóng vai trò tham gia cấu tạo và phát triển tế bào hồng cầu. Theo nhiều nghiên cứu, trẻ bị thiếu máu có nồng độ kẽm trung bình trong huyết thanh thấp hơn đáng kể so với trẻ không bị thiếu máu. Vì vậy, trẻ thiếu kẽm cũng có nguy cơ bị thiếu máu dinh dưỡng.

Dấu hiệu nhận biết trẻ thiếu máu dinh dưỡng

Theo BS Dương Bá Trực, cha mẹ rất khó phát hiện trẻ thiếu các vi chất dinh dưỡng trong quá trình nuôi con. Khi có những biểu hiện, thì tình trạng thiếu vi chất đã diễn ra trong thời gian dài.

Thiếu máu nhẹ không ảnh hưởng đến đời sống quá nhiều nhưng nếu thiếu máu kéo dài sẽ khiến trẻ chậm phát triển thể lực do không đủ cung cấp oxy cho cơ thể. Não nếu không được cung cấp đủ oxy sẽ khiến trẻ mệt mỏi khi học, giảm trí nhớ, giảm trí thông minh. Khi lớn lên, khả năng tư duy không thể bằng những trẻ không gặp tình trạng thiếu máu.

Chuyên gia huyết học tư vấn cách nhận biết trẻ thiếu máu dinh dưỡng - Ảnh 2.

Trẻ nhỏ sau 6 tháng tuổi, tỷ lệ thiếu kẽm và sắt tăng cao và thường thiếu cùng nhau.

Tình trạng thiếu máu dinh dưỡng là hậu quả của trẻ đã thiếu vi chất dinh dưỡng đặc biệt là sắt, kẽm dài ngày. Một số dấu hiệu nhận biết trẻ đang thiếu máu dinh dưỡng như sau:

Dấu hiệu trên da và niêm mạc: Da xanh, lòng bàn tay nhợt, niêm mạc nhợt Dấu hiệu thiếu oxy: Lừ đừ, kém tập trung khi làm việc hoặc học tập, kém vận động, mệt mỏi, nhịp tim nhanh, thở nông, khó thở khi gắng sức... Dấu hiệu thiếu dinh dưỡng: Biếng ăn, đứng cân hay sụt cân, môi khô, lưỡi láng, mất gai, móng biến dạng- dẹt, có khía, tóc khô dễ rụng, dễ gãy... Trẻ dưới 2 tuổi chậm biết ngồi, biết đi, chậm tăng trưởng cân nặng chiều cao,... Dấu hiệu về đề kháng: Dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, mắc các bệnh lý hô hấp do sức đề kháng kém.

Để phòng, chống tình trạng thiếu máu dinh dưỡng ở trẻ, TS.BS Dương Bá Trực khuyến nghị cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng.

Ở giai đoạn trẻ ăn dặm, trẻ cần được ăn dặm một cách toàn diện, đủ dinh dưỡng, đủ sắt, kẽm, protein, vitamin, tinh bột,...

Trong đó, cha mẹ có thể lựa chọn các loại thực phẩm giàu sắt, kẽm như các loại thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt bò, thịt lợn, gan, các loại hải sản cua ghẹ, hàu... và các loại rau có lá xanh đậm như cải xoăn, bông cải xanh, rau bina,... Bác sĩ cũng khuyến cáo trẻ trong 1 năm đầu nên được xét nghiệm máu ít nhất 2 lần để phát hiện sớm những nguy cơ tiềm ẩn như thiếu máu dinh dưỡng.

Chuyên gia huyết học tư vấn cách nhận biết trẻ thiếu máu dinh dưỡng - Ảnh 3.

Cha mẹ cần chú ý đến vấn đề dinh dưỡng để bổ sung dự phòng kẽm và sắt cho nhu cầu hàng ngày của trẻ

Theo khuyến cáo sử dụng trong phác đồ “Thiếu máu dinh dưỡng trẻ em” do khoa khám tư vấn dinh dưỡng Viện Dinh dưỡng Quốc gia phát hành vào tháng 12/2021 nên bổ sung dự phòng kẽm và sắt cho nhu cầu hàng ngày với tỷ lệ cân bằng 1:1 để tránh việc thiếu hụt sắt kẽm kéo dài ảnh hưởng đến tốc độ phát triển của trẻ và phòng ngừa nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt (thiếu máu dinh dưỡng).

Thái Bình
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
6 yếu tố không ngờ làm suy giảm lượng testosterone ở nam giới

6 yếu tố không ngờ làm suy giảm lượng testosterone ở nam giới

Dân số và phát triển - 15 giờ trước

Thừa cân, điều trị rụng tóc và lối sống ít vận động là một trong những yếu tố có thể làm giảm mức testosterone. Nếu bạn lo lắng về mức testosterone thấp, hãy xem lại thói quen và cách sống hàng ngày của bạn.

Học trò 'yêu sớm' nên biết độ tuổi nào quan hệ tình dục an toàn

Học trò 'yêu sớm' nên biết độ tuổi nào quan hệ tình dục an toàn

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Các bậc cha mẹ luôn lo lắng về việc con cái họ bắt đầu yêu đương và có quan hệ tình dục từ khi còn ở độ tuổi trung học. Vậy độ tuổi nào bắt đầu quan hệ tình dục là quá sớm và cha mẹ cần làm gì để hướng dẫn con mình?

Bé gái với "vòng cổ đặc biệt" hiếm gặp đã chào đời an toàn

Bé gái với "vòng cổ đặc biệt" hiếm gặp đã chào đời an toàn

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Bé sơ sinh với "vòng cổ đặc biệt" là 5 vòng dây rốn quấn cổ kèm vòng quanh tai vừa được các bác sĩ đón chào đời an toàn.

5 mốc phục hồi sức khỏe sau sinh, cần chăm sóc đặc biệt cho mẹ và bé

5 mốc phục hồi sức khỏe sau sinh, cần chăm sóc đặc biệt cho mẹ và bé

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

SKĐS - Sáu tuần đầu tiên sau khi sinh được gọi là thời kỳ hậu sản. Tuy nhiên các bác sĩ chuyên khoa Sản cho rằng, thời kỳ hậu sản có thể kéo dài từ 6 tháng đến một năm tùy theo thể trạng của sản phụ. Đây là những mốc cần chú ý để chăm sóc tốt cho cả mẹ và bé.

Hương Khê, Hà Tĩnh: Hoàn thành chỉ tiêu chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ và nâng cao chất lượng dân số đợt 1 năm 2023

Hương Khê, Hà Tĩnh: Hoàn thành chỉ tiêu chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ và nâng cao chất lượng dân số đợt 1 năm 2023

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

GĐXH - Chiến dịch đợt 1 năm 2023 được Trung tâm Y tế huyện Hương Khê phối hợp với các ban ngành, đoàn thể ở địa phương thực hiện với nhiều kết quả đáng ghi nhận.

Vì sao tuổi thọ của người Nhật ngày càng tăng?

Vì sao tuổi thọ của người Nhật ngày càng tăng?

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Theo thống kê của WHO, tuổi thọ trung bình của người Nhật là 84 tuổi và vẫn có xu hướng gia tăng mỗi năm.

6 lưu ý khi sử dụng thuốc trị mất ngủ cho người cao tuổi

6 lưu ý khi sử dụng thuốc trị mất ngủ cho người cao tuổi

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Mất ngủ, ngủ không đủ giấc... dẫn đến tình trạng mệt mỏi mãn tính, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe người cao tuổi. Việc sử dụng thuốc ngủ để điều trị đôi khi là cần thiết, tuy nhiên, mọi loại thuốc đều tiềm ẩn nguy hiểm đối với người cao tuổi.

Ảnh hưởng của cổ tử cung ngắn khi mang thai

Ảnh hưởng của cổ tử cung ngắn khi mang thai

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Cổ tử cung ngắn có thể gây khó khăn cho quá trình chuyển dạ và sinh nở. Cách nào để phát hiện sớm vấn đề tiềm ẩn này?

Đau lưng sau sinh có phải do thuốc gây tê khi mổ bắt con?

Đau lưng sau sinh có phải do thuốc gây tê khi mổ bắt con?

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Nhiều phụ nữ sinh mổ nghĩ rằng nguyên nhân đau lưng sau sinh là do thuốc gây tê. Nhưng trên thực tế, đau lưng sau sinh do nhiều nguyên nhân.

Vì sao nên tầm soát ung thư cổ tử cung?

Vì sao nên tầm soát ung thư cổ tử cung?

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Tầm soát ung thư cổ tử cung rất hữu ích trong việc sàng loc, chẩn đoán và phát hiện bệnh sớm.

Chu kỳ kinh nguyệt ngắn là bình thường hay dấu hiệu nguy hiểm?

Chu kỳ kinh nguyệt ngắn là bình thường hay dấu hiệu nguy hiểm?

Dân số và phát triển

Độ dài của kỳ kinh nguyệt dao động tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Tuy nhiên, nếu thời gian của kỳ kinh nguyệt đột nhiên trở nên ngắn hơn nhiều, kinh nguyệt ra ít hoặc không đều có thể báo hiệu đang mang thai, mãn kinh hoặc là một vấn đề y tế nghiêm trọng.

Top