Độc đáo những ngôi nhà xây từ vỏ sò
GĐXH - Ai ở xa trở về thăm làng biển ở các xã ven biển huyện Diễn Châu (Nghệ An) không khỏi ngỡ ngàng trước những ngôi nhà được làm từ chất liệu rất độc đáo - vỏ sò.
Theo người dân địa phương, những năm 1960 - 1990, nguồn vật liệu xây dựng hiếm hoi, sò mỏ là nguồn vật liệu duy nhất, chủ đạo được người dân ở các xã ven biển huyện Diễn Châu dùng để xây nhà.

Phần "đốc" (mái hiên) của căn nhà cấp 4 của một gia đình ở xã Diễn Bích được xây dựng từ vật liệu sò mỏ, có tuổi đời hơn 70 năm.
Từ lâu, người dân miền biển nơi đây lưu truyền "nhất đá đỏ, nhì sò mỏ". Sò mỏ được khai thác thủ công tại những mỏ sò, nơi có nhiều lớp sò biển đông kết chặt dưới lòng đất. Để có được nguồn sò mỏ, người dân phải khai thác ở độ sâu từ 2 đến 4m dưới lòng đất rồi dày công cần mẫn đẽo gọt bằng dao mới tạo được hình khối vuông vắn.
Ngày nay, tại các làng giáp biển huyện Diễn Châu vẫn còn những ngôi nhà cấp 4 có độ tuổi từ 40 đến 50 năm tuổi, thậm chí nhiều ngôi nhà có tuổi thọ hàng trăm năm. Kết cấu, hình dáng mỗi căn nhà đều chứa đựng những nét văn hóa, sinh hoạt độc đáo, đặc trưng của cư dân miền biển. Thời gian làm nhiều ngôi nhà xuống cấp, rệu rã, tường rơi ra từng mảnh. Nhưng không ít ngôi nhà vẫn ngạo nghễ sau bao nhiêu mưa gió thời gian.

Hầu hết các ngôi nhà này đều được đắp nổi hình ngôi sao năm cánh nổi bật trên mái hiên, ở vị trí cao nhất và dễ nhận thấy nhất.
Ngày nay, hầu như không còn ai xây nhà bằng vỏ sò nữa. Một phần không còn nhiều sò như trước và nay kinh tế khấm khá, nhiều người phá bỏ những ngôi nhà vỏ sò cũ kỹ, xây những căn nhà cao tầng, vững chãi bằng gạch, đá, xi măng.
Cũng có những người vẫn lưu luyến những ngôi nhà cũ gắn bó với mình suốt bao năm, những ngôi nhà xưa vẫn còn tồn tại, giữ lại vẻ đẹp rêu phong, cổ kính. Những ngôi nhà này vẫn đứng vững, với những mảng tường được ốp vỏ sò chen chúc, tạo nên một vẻ đẹp độc đáo, yên bình, lặng lẽ đón nhận âm thanh của sóng biển vỗ về, như bao năm qua vẫn vậy.

Để tránh gió biển thổi mạnh trong mùa mưa bão và cái nắng gay gắt của miền Trung, ngư dân ở làng biển thường xây những ngôi nhà cấp 4 bằng sò mỏ có dáng thấp, mái lợp ngói vảy (có hình dạng như vảy cá).

Mỗi viên ngói được nhào nặn từ đất, tạo hình thủ công một cách tỉ mỉ. Sau đó, được nung chín trong lò với nguồn nhiệt rất cao, tạo nên độ bền vững và màu sắc đặc trưng.

Bức tường nhà được xây dựng từ hàng trăm viên sò mỏ, gắn kết với nhau bằng hỗn hợp cát sông Lam và vôi tôi (đá nung chín) nhào nhuyễn thành vữa.

Những viên sò mỏ có độ cứng tương đương với đá ong.

Rêu phong phủ kín những bức tường nhà xây bằng sò mỏ của cư dân miền biển, tạo nên vẻ đẹp cổ kính và bình yên.

Những tảng đá có tuổi đời hàng chục năm được dùng để kê cao hệ thống cột trong các căn nhà xây bằng sò mỏ, giúp chống ẩm mốc, mối mọt và đảm bảo sự vững chắc cho cột nhà.

Những bức vách gỗ với cấu trúc mộng, cột tuy đơn giản nhưng vững chãi được sử dụng để ngăn cách các gian phòng trong những ngôi nhà xây bằng sò mỏ.

Sò mỏ có hai loại: sò cốm, có màu vàng nhạt, và sò gân, có màu đen hoặc sẫm. Sò gân nặng hơn sò cốm nếu cùng kích thước, vì chúng có độ tuổi trầm tích lâu hơn, nên cũng cứng hơn.

Qua hàng chục năm và nhiều lần bị nước biển dâng ngập trong các trận bão lụt, những bức tường xây bằng sò mỏ đã bong tróc lớp vôi vữa bên ngoài, để lộ những viên sò mỏ xếp chồng lớp, kết dính với nhau bằng vôi vữa đơn sơ.
Chặn đứng 'chợ pháo ngầm' khối lượng giao dịch ước tính 6-7 tấn pháo nổ
Pháp luật - 10 phút trướcGĐXH - Công an Hà Tĩnh vừa triệt phá đường dây buôn bán pháo lậu trên không gian mạng với thủ đoạn cực kỳ tinh vi. Đường dây này hoạt động từ tháng 9/2025 đến nay, với khối lượng giao dịch ước tính lên đến 3,5 tỷ đồng.
Tin mới nhất về sức khỏe các nạn nhân trong vụ sạt lở núi đè ô tô khách ở đèo Khánh Lê
Thời sự - 26 phút trướcGĐXH - Sức khỏe của các nạn nhân trong vụ sạt lở núi đè ô tô khách ở đèo Khánh Lê đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa đều ổn định.
Hà Nội: Phường Yên Hòa ra 'tối hậu thư', yêu cầu xử lý nghiêm vi phạm tại ô đất C2
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH - Liên quan đến tình trạng vi phạm trật tự xây dựng, sử dụng đất sai mục đích tại ô đất C2 KĐT Trung Hòa - Nhân Chính (phường Yên Hòa, TP Hà Nội), UBND phường Yên Hòa đã có văn bản, yêu cầu đơn vị quản lý ô đất khẩn trương xử lý dứt điểm các vi phạm trước ngày 25/11.
Truy tìm xe tải làm đổ bùn nhão xuống đường khiến hàng loạt xe máy trượt ngã ở Hà Nội
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH - Đội CSGT đường bộ số 3 (Phòng CSGT, Công an Hà Nội) đang phối hợp với Công an phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám truy tìm ô tô tải làm đổ bùn nhão ra phố Tôn Đức Thắng, khiến hàng loạt xe máy trượt ngã vào tối 16/11.
Những lời chúc hay, ý nghĩa chúc mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11
Giáo dục - 4 giờ trướcGĐXH - Những lời chúc thân thương vào ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 là một món quà tinh thần vô giá gửi đến thầy cô giáo. Dưới đây là những lời chúc hay, ý nghĩa gửi tặng đến các thầy cô nhân ngày đặc biệt này.
Kinh hoàng lốc xoáy càn quét lúc nửa đêm, hàng loạt nhà dân ở Đà Nẵng tốc mái, hư hỏng nặng
Thời sự - 5 giờ trướcGĐXH - Hàng chục ngôi nhà ở phía nam thành phố Đà Nẵng bị tốc mái, hư hỏng do trận lốc xoáy quét trong đêm 16/11.
Những số cuối ngày sinh Âm lịch hé lộ bí mật về sự giàu có
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Khám phá bí mật tài lộc ẩn sau những số cuối ngày sinh Âm lịch. Liệu bạn có thuộc nhóm người dễ làm giàu, càng lớn tuổi càng thịnh vượng hay không?
Hiện trường sạt lở núi đè ô tô khách ở đèo Khánh Lê, ít nhất 6 người chết
Thời sự - 6 giờ trướcMưa lớn khiến đèo Khánh Lê trên tuyến quốc lộ 27C sạt lở, đất đá vùi lấp xe khách làm ít nhất 6 người tử vong, 19 người bị thương.
Vác dao chém hàng xóm vì hát karaoke gây ồn ào
Pháp luật - 8 giờ trướcGĐXH - Đi nhậu về thấy nhà hàng xóm hát karaoke ồn ào, Đặng Thành Duy (SN 1981, trú tại xã Kiên Lương, tỉnh An Giang) vác dao tự chế qua “nói chuyện”.
Tin sáng 17/11: Không khí lạnh tràn về, miền Bắc có thể xuất hiện băng giá, sương muối; mất một tỷ đồng vì tin sẽ 'trúng thưởng 10 tỷ đồng'
Xã hội - 8 giờ trướcGĐXH - Khoảng chiều và đêm ngày 17/11, bộ phận không khí lạnh sẽ ảnh hưởng đến khu vực Đông Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ; Công an khuyến cáo người dân cảnh giác và chủ động cung cấp thông tin nếu từng bị lừa trúng thưởng trên mạng là 2 trong số các tin đáng chú ý hôm nay.
Những số cuối ngày sinh Âm lịch hé lộ bí mật về sự giàu có
Đời sốngGĐXH - Khám phá bí mật tài lộc ẩn sau những số cuối ngày sinh Âm lịch. Liệu bạn có thuộc nhóm người dễ làm giàu, càng lớn tuổi càng thịnh vượng hay không?
