Khi địa phương đầu tư “khủng” cho công tác Dân số

Tư vấn kiến thức chăm sóc SKSS/KHHGĐ cho người dân tại Trạm Y tế cơ sở Kiến Tường - Long An. Ảnh: PV

Giảm 50% học phí cho trẻ có bố mẹ sinh đủ 2 con

Long An là một trong những tỉnh được đánh giá cao trong việc quan tâm đầu tư, hỗ trợ kinh phí cho công tác DS-KHHGĐ trong những năm qua. Đặc biệt, năm 2015, trong số các địa phương báo cáo có hỗ trợ kinh phí cho công tác DS-KHHGĐ (đa số thực hiện theo đúng quy định của Trung ương về tỷ lệ kinh phí địa phương/kinh phí Trung ương) thì Long An là tỉnh có mức đầu tư bằng kinh phí địa phương cao nhất, bằng gần 350% kinh phí Trung ương giao.

Ngay trong những tháng đầu năm của 2016, UBND tỉnh Long An đã ban hành Quyết định số 07/2016/QĐ-UBND ngày 15/2/2016 “về việc ban hành Quy định về một số chính sách DS/SKSS trên địa bàn tỉnh Long An giai đoạn 2016 – 2020”.

Quyết định đã thể hiện rõ sự quan tâm của tỉnh Long An đối với công tác DS-KHHGĐ thông qua ban hành quy định kèm theo khuyến khích thực hiện dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ, trong đó có một số hoạt động được miễn phí như khám sức khỏe tiền hôn nhân, xét nghiệm công thức máu để phát hiện các bệnh viêm gan siêu vi B, HIV; sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh để phát hiện các dị tật bấm sinh. Đặc biệt, một trong những chủ trương được người dân rất quan tâm là giảm 50% học phí từ cấp mầm non đếnTHPT hệ giáo dục quốc dân, cho con của những cặp vợ chồng có 2 con đăng ký thôi đẻ, được cấp giấy chứng nhận thôi đẻ.

Quy định cũng ghi rõ, cộng tác viên dân số, gia đình và trẻ em ở cơ sở được hưởng chế độ trong thời gian thực hiện nhiệm vụ với tổng số tiền là 450.000 đồng/người/tháng (trong đó có 100.000 đồng từ nguồn Chương trình mục tiêu Quốc gia)... Ngoài ra, tỉnh Long An còn khen thưởng 10 triệu đồng đối với xã, phường, thị trấn đăng ký và xây dựng thành công mô hình không có người sinh con thứ ba trở lên trong 1 năm; duy trì tốt mô hình 3 năm liên tục, được thưởng bằng hình thức đầu tư công trình phúc lợi giá trị 200 triệu đồng. Nếu duy trì tốt mô hình 5 năm liên tục, được thưởng bằng hình thức đầu tư công trình phúc lợi giá trị 300 triệu đồng.

Theo ông Đỗ Hữu Lâm, Chủ tịch UBND tỉnh Long An, các chính sách trên nhằm bảo đảm việc chủ động, tự nguyện, bình đẳng của mỗi cá nhân, gia đình trong kiểm soát sinh sản, chăm sóc SKSS, qua đó góp phần nâng cao chất lượng dân số, thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương.

Khi địa phương chủ động, sáng tạo

Bà Trần Thị Liễu, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Long An cho biết, việc giảm 50% học phí nêu trên đã được Long An triển khai trong giai đoạn từ 2011 – 2015, và trong giai đoạn 2016 – 2020 này càng có ý nghĩa nhằm vận động người dân hiểu rõ và tự nguyện tham gia chính sách DS-KHHGĐ. Những cặp vợ chồng nào có 1 con thì hãy sinh đủ 2 con. Những cặp vợ chồng nào đã sinh đủ 2 con thì dừng lại để nuôi dạy con cho tốt.

Theo bà Liễu, trong thời gian qua, chính sách này đã được thực hiện tốt ở địa phương nên trong giai đoạn mới, Chi cục DS-KHHGĐ tham mưu cho lãnh đạo Sở Y tế, lãnh đạo tỉnh tiếp tục triển khai. Điều này có sức lan tỏa rất mạnh mẽ, giúp người dân có được sự quan tâm hơn đến công tác DS-KHHGĐ, thấy được trách nhiệm của mình trong việc sinh đẻ đối với gia đình, đất nước. Đồng thời cũng góp phần đảm bảo mức sinh hợp lý, tránh tình trạng mức sinh xuống thấp, làm quá trình già hóa dân số tăng nhanh.

Bà Liễu cho hay: “Có được những thành công trong công tác DS-KHHGĐ là nhờ sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền tỉnh Long An đối với công tác dân số. Đặc biệt là giai đoạn 2011 – 2015 vừa qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND đã có những nghị quyết, văn bản chỉ đạo thiết thực trong công tác dân số”.

Ngoài chính sách giảm học phí cho gia đình sinh đủ 2 con, Long An còn có chính sách miễn phí triệt sản, đặt vòng, thuốc tiêm tránh thai. Hiện nay, các hộ nghèo, cận nghèo được miễn phí thuốc cấy tránh thai. Các cặp vợ chồng đăng ký kết hôn có giấy giới thiệu của UBND được miễn phí khám sức khỏe tổng quát HIV, viêm gan B, phát hiện sớm bệnh tan máu bẩm sinh (thalassemia), sàng lọc dị tật bẩm sinh, lấy mẫu máu gót chân trẻ sơ sinh cũng miễn phí.

Công tác DS-KHHGĐ của Long An còn được quan tâm thể hiện qua các chế độ chính sách. Ngoài kinh phí tỉnh hỗ trợ, các huyện, xã đều có kinh phí hỗ trợ công tác DS-KHHGĐ tại địa phương mình. Trong nhiều năm liền, Long An không bị mất cân bằng giới tính khi sinh. Tuy nhiên, theo bà Liễu, tinh thần là Long An không chủ quan, buông lơi đối với vấn đề này.

Trao đổi với PV Báo GĐ&XH, ông Nguyễn Văn Tân, Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng cục DS-KHHGĐ cho biết: “Chúng tôi rất hoan nghênh các tỉnh đã có các chính sách cụ thể cho công tác DS-KHHGĐ. Long An là một trong số ít tỉnh đã ban hành chính sách về DS/SKSS giai đoạn 2016 – 2020, đồng thời đã có hỗ trợ cụ thể căn cứ trên tình hình công tác DS-KHHGĐ của địa phương”.

Về chính sách giảm 50% học phí cho con các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con, ông Nguyễn Văn Tân cho rằng, đây là một sự vận dụng chính sách linh hoạt, rất có ý nghĩa trong việc đảm bảo mức sinh thay thế (2,1 con cho mỗi phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ - PV), đặc biệt là đối với tỉnh có mức sinh gần 1,7 con như Long An.

Ông Nguyễn Văn Tân cũng nhấn mạnh đến sự chủ động, sáng tạo của các địa phương trong hoạch định chính sách DS-KHHGĐ cho địa phương mình, nhất là sự khác biệt do mức sinh chênh lệch nhau. Đối với tỉnh có mức sinh cao cần giảm sinh, đảm bảo mức sinh thay thế. Đối với tỉnh có mức sinh thấp, mỗi cặp vợ chồng cần sinh đủ 2 con và tập trung nâng cao chất lượng dân số. Bên cạnh đó, theo ông Tân, trong bối cảnh  nguồn lực từ Trung ương giảm thì việc các tỉnh chủ động xây dựng chính sách phù hợp và tăng cường đầu tư cho công tác DS-KHHGĐ như tỉnh Long An cũng như một số các tỉnh, thành phố khác là một kinh nghiệm để nhiều địa phương tham khảo trong việc hoạch định chính sách về DS/SKSS nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững về kinh tế - xã hội của địa phương mình.

Hà Anh/Báo Gia đình & Xã hội