Khi ngư dân biết sinh đẻ an toàn

Cán bộ dân số phát tờ rơi truyền thông KHHGĐ cho ngư dân vùng biển Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Ảnh: Dương Ngọc

 

“Từ ngày biết tin em mang thai, cán bộ dân số và cộng tác viên đến tận nhà em, ghi sẵn lên lịch tường nhà về lịch đi khám, tiêm phòng nên vợ chồng em nhớ kỹ lắm!” – chị Tân nói.

 

Vợ chồng chị Tân cùng làm nghề đánh bắt thủy hải sản. Cách đây 5 năm, dù mang thai (con đầu) nhưng chị vẫn nhiều lần cùng chồng ra âu thuyền “kiếm cơm”. Phải đến tháng thứ 7 trở đi, khi bụng vượt mặt, chị mới “yên trên bờ” dưỡng sức chuẩn bị sinh con. “Em không biết đến khám thai là gì. Cứ mang bầu là đẻ thôi!” – chị Tân thật thà kể.

Nhưng lần này thì khác, ngay khi biết tin chị Tân mang thai, cán bộ dân số, cộng tác viên đã đến tận nhà, tư vấn cho chị về các mốc thời gian phải đi khám thai, tiêm phòng. “Thậm chí các chị ấy còn ghi lên lịch tường nhà nên vợ chồng em nhớ kỹ lắm! Trước hôm đi khám, các chị đảo qua nhà nhắc nhở sợ em chểnh mảng!” – người phụ nữ này kể.

Cùng với xã Vạn Thọ, toàn huyện Vạn Ninh có 10/13 xã, thị trấn thuộc vùng biển, đảo, ven biển. Trong 3 năm qua, tỷ suất sinh đã giảm từ 13,13%o xuống 12,41%o. Tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên giảm từ 10,12% xuống 8,01%. Đặc biệt, nếu số con trung bình của một phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ tại Vạn Ninh năm 2009 là 2,09 con thì đến nay, con số này giảm còn 1,8 con.

Con số ấn tượng sau hơn 3 năm thực hiện Đề án 52: - Thành lập được 169 đội lưu động tuyến huyện là các cán bộ được lựa chọn từ Trung tâm DS-KHHGĐ, khoa sản bệnh viện huyện, trung tâm y tế huyện và một số cán bộ trạm y tế xã trong địa bàn có Đề án 52. - Có 2.188.000 lượt người đã được tư vấn về các nội dung chăm sóc SKSS/KHHGĐ. - 518.466 bà mẹ mang thai đã được khám thai. 3.121.063 phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ được khám phụ khoa, trong đó 1.134.784 trường hợp phụ nữ phát hiện mắc bệnh phụ khoa được cấp thuốc và điều trị. (Nguồn: website Tổng cục DS - KHHGĐ)

Trong thời gian qua, Vạn Ninh đã triển khai các hoạt động hỗ trợ mô hình truyền thông, vận động và cung cấp dịch vụ SKSS/KHHGĐ cho người lao động trên biển. Tại thị trấn Vạn Giã, hàng năm đều có các chiến sĩ Đồn Biên phòng 362 truyền thông bề nổi tại cảng cá và cầu cảng. Đồng thời, cán bộ y tế, cộng tác viên dân số, tuyên truyền viên Bộ đội biên phòng thuộc địa bàn triển khai mô hình tại huyện Vạn Ninh, đã trang bị một tủ truyền thông cho Trạm Biên phòng thị trấn Vạn Giã - Đồn Biên phòng 362 (gồm thuốc viên tránh thai, bao cao su, tờ rơi), một bộ âm thanh (loa, ampli, tivi), 60 hộp truyền thông cho các âu thuyền tại thị trấn Vạn Giã.

Tại tỉnh Khánh Hòa có 49 xã, phường, thị trấn triển khai Đề án Kiểm soát dân số vùng biển, đảo, ven biển (gọi tắt là Đề án 52). Nhưng với đặc điểm địa lý xa trung tâm y tế, đồng thời đặc thù công việc là gắn với đánh bắt thủy hải sản, phải thường xuyên lặn dưới nước nên việc chăm sóc sức khỏe sinh sản của chị em phụ nữ gặp không ít khó khăn. Chưa kể trong nhận thức lâu đời của người dân nơi đây, nhất là người đàn ông, thì cần phải sinh thật nhiều con, đặc biệt là con trai để có lao động đi biển. Vì thế, trong công tác truyền thông, đưa thông tin dân số đến với người dân cần có những phương thức tiếp cận riêng của cán bộ dân số. Ông Huỳnh Tình – Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Vạn Ninh cho biết: “Đối với hoạt động của Đề án 52, chúng tôi thực hiện tuyên truyền theo từng nhóm, hộ gia đình, lên các âu thuyền đánh bắt xa bờ để cung cấp phương tiện tránh thai, sản phẩm truyền thông để cung ứng kịp thời cho người dân. Cùng với đó, chúng tôi cũng tổ chức tư vấn trực tiếp, tư vấn nhóm cho mọi đối tượng người dân trong phạm vi Đề án”. 

Bằng việc truyền thông trực tiếp kết hợp cung cấp dịch vụ DS-KHHGĐ đến mọi người dân 49 xã, phường Đề án, từ năm 2009, tỷ suất sinh tại Khánh Hòa đã giảm từ 13%o xuống còn 12%o; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên cũng giảm xuống còn 8%.
 
Nâng cao chất lượng dịch vụ y tế lưu động