Mệt mỏi khi thức dậy có thể cảnh báo bệnh về gan
Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có thể gặp phải tình trạng mệt mỏi, kiệt sức vào buổi sáng khi thức dậy dù đã nghỉ ngơi đủ.
Chúng ta đều nhận thức được tác hại của rượu gây ra cho gan. Trong đó, một trong những tác hại là gây tích tụ chất béo trong gan, dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ (máu nhiễm mỡ).
Tuy nhiên, có hai loại bệnh gan nhiễm mỡ - bệnh gan nhiễm mỡ do rượu và không do rượu. Trong khi nguyên nhân trước là sử dụng rượu nặng, vấn đề sau lại không liên quan việc uống rượu.
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?
Theo Cổng thông tin Y tế Quốc gia của Ấn Độ (NHP), bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) là nguyên nhân hàng đầu của các bệnh gan mạn tính trên toàn cầu. NAFLD ảnh hưởng đến khoảng 25% dân số trưởng thành, từ 13,5% ở châu Phi đến 31,8% ở Trung Đông.
Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) cho biết NAFLD là tình trạng lượng mỡ dư thừa tích tụ trong gan. Vấn đề này thường gặp ở người thừa cân hoặc béo phì.
NAFLD giai đoạn đầu thường không gây ra bất kỳ tác hại nào, nhưng nó có thể dẫn đến tổn thương gan nghiêm trọng, bao gồm cả xơ gan nếu tiến triển nặng.
Mức độ chất béo cao trong gan cũng liên quan việc tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn bệnh tiểu đường, huyết áp cao và bệnh thận. Nếu bạn đã mắc bệnh tiểu đường, NAFLD làm tăng cơ hội phát triển các vấn đề về tim.

Người béo phì có nguy cơ cao mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Ảnh: News18.
Triệu chứng phổ biến vào buổi sáng
Theo India Times, một trong những triệu chứng cụ thể của NAFLD có thể đặc biệt xuất hiện vào buổi sáng khi bạn thức dậy là mệt mỏi.
Thông thường, cảm thấy mệt mỏi, uể oải hoặc kiệt sức là điều mà mọi người đều trải qua bất kể có bị bệnh mạn tính hay không. Nhưng các chuyên gia cảnh báo không nên xem nhẹ triệu chứng này, đặc biệt khi nó xảy ra thường xuyên. Nếu bạn thấy mình thức dậy mệt mỏi, như thể chưa ngủ, hãy cho bác sĩ biết về điều đó.
Bên cạnh mệt mỏi, nhiều triệu chứng khác cảnh báo NAFLD, bao gồm khó chịu hoặc đau ở vùng bụng trên bên phải; sưng bụng; lá lách to; vàng da; các mạch máu giãn ngay dưới bề mặt da; sụt cân không giải thích được; lòng bàn tay đỏ.
Nếu xơ gan phát triển, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng hơn như vàng da và mắt; ngứa da và sưng ở chân, mắt cá chân, bàn chân hoặc bụng (phù nề).
Ai có nguy cơ?
Trong khi nguyên nhân chính xác của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn chưa được biết, các nhà nghiên cứu cho biết tình trạng này phổ biến ở những người bị tiểu đường, suy giáp, mắc hội chứng chuyển hóa và béo phì, đặc biệt trường hợp có nhiều mỡ quanh vùng eo (thân hình "quả táo").
Những người có hàm lượng chất béo cao trong máu, chẳng hạn cholesterol và chất béo trung tính, hoặc bị huyết áp cao dễ mắc bệnh cao hơn. Một số loại thuốc bao gồm corticosteroid và thuốc điều trị ung thư cũng có thể là nguyên nhân khiến người sử dụng mắc NAFLD.
Một số yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh này bao gồm người trên 50 tuổi, hút thuốc lá thường xuyên, người kháng insulin.

Người bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có thể cảm thấy mệt mỏi khi thức dậy vào buổi sáng. Ảnh: Medicalnewstoday.
Làm gì khi bị NAFLD?
Hầu hết người bị gan nhiễm mỡ không do rượu sẽ không phát triển bất kỳ vấn đề nghiêm trọng nào. Tuy nhiên, nếu được chẩn đoán mắc bệnh, bạn nên thực hiện các bước để ngăn chặn nó trở nên tồi tệ hơn.
Hiện giới y khoa không có thuốc đặc trị cho NAFLD. Các bác sĩ có thể đưa ra phương pháp điều trị tình trạng liên quan (huyết áp cao, tiểu đường và cholesterol) hoặc các biến chứng.
NAFLD không phải do rượu gây ra, nhưng uống rượu có thể làm cho bệnh trầm trọng hơn. Do đó, bạn nên cắt giảm hoặc ngừng uống rượu. Ngoài ra, thực hiện lối sống lành mạnh là cách để quản lý bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu:
- Giảm cân: Bạn nên đặt mục tiêu chỉ số khối BMI từ 18,5 đến 24,9. Giảm hơn 10% trọng lượng hiện tại có thể loại bỏ một số chất béo khỏi gan và cải thiện triệu chứng nếu bạn mắc bệnh này.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Bạn nên cố gắng thực hiện chế độ ăn uống cân bằng với nhiều trái cây, rau, protein và carbohydrate, hạn chế tiêu thụ chất béo, đường và muối. Việc chia thành những phần nhỏ thức ăn cũng có thể hữu ích.
- Bạn nên uống nước lọc thay vì đồ uống có ga, nước ngọt.
- Tập thể dục thường xuyên: Bạn nên đặt mục tiêu thực hiện ít nhất 150 phút hoạt động thể chất với cường độ vừa phải, chẳng hạn đi bộ hoặc đi xe đạp, trong vòng một tuần. Tất cả loại bài tập có thể giúp cải thiện NAFLD, ngay cả khi bạn không giảm cân.
- Ngừng hút thuốc: Nếu bạn hút thuốc, việc ngừng thói quen xấu này có thể giúp giảm nguy cơ mắc các vấn đề như đau tim và đột quỵ.
Y tế từ xa: Lấy người bệnh làm trung tâm, rút ngắn khoảng cách địa lý, nâng cao năng lực của cơ sở
Sống khỏe - 10 giờ trướcGS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, y tế từ xa không chỉ là một giải pháp kỹ thuật, mà còn là một phương thức tổ chức lại dịch vụ y tế theo hướng lấy người bệnh làm trung tâm, rút ngắn khoảng cách địa lý, chia sẻ tri thức chuyên môn và nâng cao năng lực của tuyến y tế gần dân...
Bảo tồn thành công tinh hoàn bị xoắn cho thiếu niên đã qua 'thời gian vàng'
Sống khỏe - 10 giờ trướcThiếu niên được đưa đến viện sau 8 tiếng có triệu chứng đau ở vùng bìu. Bác sĩ xác định bệnh nhân bị xoắn tinh hoàn cấp tính và chỉ định phẫu thuật khẩn.
Thêm 15 'phòng cấp cứu di động' hiện đại để Hải Phòng cứu người bệnh trong thời gian vàng
Sống khỏe - 12 giờ trướcHải Phòng là một trong 6 địa phương đầu tiên được thí điểm nâng cấp mạng lưới cấp cứu ngoại viện, trong khuôn khổ Đề án Cấp cứu Ngoại viện quốc gia giai đoạn 2025-2030. Hôm nay (11/12), 15 xe cứu thương hiện đại cùng trang thiết bị đạt chuẩn đã được Bộ Y tế và Vingroup bàn giao cho Hải Phòng.
Mất ngủ liên tục? Đây là loại trà đang được dân tình rỉ tai nhau giúp ngủ sâu chỉ sau vài ngày
Sống khỏe - 14 giờ trướcGĐXH - Nhiều người mất ngủ không biết rằng chỉ một tách trà thảo mộc cũng có thể giúp cơ thể thư giãn và dễ chìm vào giấc hơn. Trong video dưới đây, bạn sẽ khám phá những loại trà đang được nhiều người truyền tai nhau vì công dụng hỗ trợ ngủ ngon tự nhiên, an toàn và dễ áp dụng ngay tại nhà.
Người đàn ông 47 tuổi ở Quảng Ninh viêm tụy tái phát thừa nhận có thói quen nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 17 giờ trướcGĐXH - Bệnh nhân có tiền sử 2 lần viêm tụy cấp, mắc đái tháo đường tuýp II nhưng không điều trị và có thói quen uống rượu mỗi ngày.
Vợ dìu chồng gầy vào cấp cứu, lộ chuỗi ngày giải độc đến mức chảy máu dạ dày
Y tế - 21 giờ trướcVợ dìu chồng vào phòng cấp cứu trong tình trạng ôm bụng quằn quại, người gầy, mặt tái nhợt. Bác sĩ khai thác và được biết bệnh nhân làm theo các “bí quyết detox ruột” được chia sẻ trên mạng, khiến dạ dày bị loét rộng, ổ viêm chảy máu dữ dội.
4 thực phẩm giúp ngừa bệnh xương khớp hơn cả uống collagen, người Việt nên ăn để kéo dài tuổi thọ
Bệnh thường gặp - 21 giờ trướcGĐXH - Chế độ ăn nhiều canxi, vitamin D và cân đối với nhiều rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt... sẽ giúp cho sức khỏe cũng như cơ xương khớp được khỏe mạnh và dẻo dai.
Nguyên nhân khàn tiếng kéo dài và cách cải thiện từ thảo dược
Sống khỏe - 22 giờ trướcKhàn tiếng kéo dài là tình trạng nhiều người gặp phải nhưng lại thường bị xem nhẹ. Ban đầu chỉ là giọng khàn, nói không rõ, hụt hơi, nhưng theo thời gian, triệu chứng ngày càng rõ rệt, gây khó khăn trong giao tiếp, ảnh hưởng đến công việc và chất lượng cuộc sống.
4 thói quen ăn uống 'nhỏ mà có võ' giúp người cao tuổi hạ mỡ máu xấu, tim mạch khỏe lên trông thấy
Sống khỏe - 1 ngày trướcGĐXH - Nhiều người cao tuổi gặp tình trạng mỡ máu xấu tăng cao nhưng lại không biết rằng một vài thay đổi nhỏ trong thói quen ăn uống hằng ngày có thể cải thiện rõ rệt sức khỏe tim mạch. Chỉ cần áp dụng đúng, các thói quen này giúp giảm mỡ máu tự nhiên, ổn định cholesterol và hạn chế nguy cơ biến chứng. Video trong bài viết này sẽ phân tích 4 thói quen đơn giản nhưng rất hiệu quả, phù hợp cho mọi người lớn tuổi.
Ai khỏe mạnh hơn: Người hay đi tiểu đêm hay người không đi tiểu đêm?
Sống khỏe - 1 ngày trướcGĐXH - Các bác sĩ chỉ ra rằng việc chỉ dựa vào việc một người có đi tiểu đêm hay không không thể trực tiếp xác định người đó có khỏe mạnh hay không.
Tế bào ung thư 'sợ' nhất 4 việc này, người Việt cần làm tốt điều này để kìm hãm tế bào ung thư
Bệnh thường gặpGĐXH - Đối mặt với ung thư là một hành trình khó khăn, nhưng có nhiều cách giúp người bệnh kiểm soát tế bào ung thư tốt hơn và nâng cao chất lượng sống.
