Mức sinh thế giới năm 2011 và các giai đoạn chuyển đổi nhân khẩu học: Những hệ lụy thấy trước
GiadinhNet - Khoảng cách về mức sinh giữa các nước phát triển và các nước đang phát triển là rất lớn.
Tổng tỷ suất sinh trên thế giới hiện nay là 2,5 con, mức sinh còn cao tại nhiều quốc gia, vùng, đặc biệt là châu Phi. Tuy nhiên, cũng có rất nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ có mức sinh quá thấp dưới 1,3 con, thậm chí 0,9 con .
Để có cái nhìn đa chiều về mức sinh trên thế giới, đặc biệt là mức sinh thấp tại một số quốc gia và vùng lãnh thổ, bài viết dưới đây nhằm cung cấp thông tin tới bạn đọc về mức sinh hiện nay trên thế giới, các giai đoạn chuyển đổi nhân khẩu học và một số vấn đề liên quan đến mức sinh thấp. |
Trong bài viết này, xin được sử dụng chỉ báo tổng tỷ suất sinh (TFR). TFR được hiểu là số con trung bình sinh ra còn sống của một phụ nữ trong suốt cuộc đời của mình nếu qua các năm sinh đẻ, họ tuân theo các tỷ suất sinh đặc trưng theo tuổi của một năm nhất định hoặc để đơn giản hơn, ta nói TFR là số con trung bình của một phụ nữ.
Biểu 1: TFR thế giới và các châu lục, 2011
Nguồn: Population Reference Bureau, “2011 World population data sheet”
Bảng 1: TFR của các nước, vùng lãnh thổ thuộc khu vực Đông, Đông Nam Á, 2011(theo thứ tự TFR từ thấp đến cao)
Nguồn: Population Reference Bureau, “2011 World population data sheet” |
Bản đồ TFR thế giới, 2011
Chú giải:
Nguồn: PregnantPause.org dẫn nguồn UN Department of Economic and Social Affairs, Population Division |
Tuy nhiên, trong số 85 quốc gia và vùng lãnh thổ đạt được mức sinh thay thế thì có tới 55 quốc gia và vùng lãnh thổ (chiếm gần 65%) có mức sinh từ 1,8 con trở xuống, có những nơi TFR rất thấp, từ 1,3 xuống đến 0,9 con như: Đài Loan (0,9), HongKong (1,1), Macao (1,1), Hàn Quốc (1,2), Singapore (1,2), Andorra (1,2), Latvia (1,3), Bosnia (1,3), Portugal (1,3), San Marino (1,3)…
Để theo dõi quá trình chuyển đổi nhân khẩu học của nhân loại, các nhà nhân khẩu học trên thế giới đã chia quá trình đó thành các giai đoạn khác nhau hoặc 3, 4 hoặc 5 giai đoạn. Mặc dù có sự khác nhau về số lượng giai đoạn chuyển đổi nhưng các học thuyết đều có điểm chung về xu hướng chuyển đổi nhân khẩu học là ở thời kỳ đầu mức sinh và mức chết đều rất cao.
Biểu 2: Các giai đoạn chuyển đổi nhân khẩu học |
Biểu 4: Giai đoạn chuyển đổi nhân khẩu học của các châu lục, 2011
|
2. Sidney B.Westley, Minja Kim Choe, Rorert D. Retherford “Very low fertility in Asia is there a problem? Can it be solved?”
3. Hans-Perter Kohler, Francesco C.Billari, José Antonio Ortega “Low fertility in Europe: Cause, Implications and Policy options”, 2006
4. Joseph Chamie, UN, “Low fertility: Can Governments make a difference?”, 2004
5. Pregnant Pause.org, “Fertility rates (children per family) world statistics”
6. People’s Daily Online “China faces the challenges of low birth rate and ageing problem”, 2011
7. Jonathan Grant, Stijn Hoorens, Suja Sivadasan, Mirjam Van het Loo, Julie Davanzo, Lauren Hale, Shawna Gibson, William Butz “Low fertility and population ageing: Causes, Consequences and policy options”, 2004
8. Peter Mc Donald, “Low fertility and policy”, Australian Demographic and Social Research Insititute.
9. Workpermit.com, “Canada faces low birth rate challenge”, 2006
10. Peter Mc Donald “Very low fertility: Consequences, Cause and Policy Approades”, 2008
11. Population Reference Bureau, “2011 World Population data sheet”
12. Dudley Kirk, Great Britain “Demographic Transition Theory”, Population studies, 1996
13. UN Economic & Social Affairs Population Division, “World Population to 2300”, 2004
14. Alexandre Avdeev, Tatiana Eremenko, Patrick Festy, Joëlle Gaymu, Nathalie Lebouteillec, Sabine Springer, “Population and Demographic trends of European countries, 1980-2010”
15. Naohiro Ogawa, Robert D. Retherford, Rikiya Matsukura, “The Emergence of Very Low Fertility in Japan: Changing Mechanisms and Policy Responses”, 2006
16. Bhakta Gubhaju, “Fertility Decline in Asia: Opportunities and Challenges”, 2006
17. Gavin W. Jones, “Recent fertility trends, policy responses and fertility prospects in low fertility countries of East and Southeast Asia”, Population Division, UN Expert Paper No. 2011/5
18. UN Population division, “Replacement migration: Is it a solution to declining and ageing population?”
19. Roderic Beaujot, “Effect of immigration on the Canadian population: Replacement migration”, 2003
20. Phillip Longman, “Think again: Global Aging”, Foreign policy, 2010
21. Wendell Cox and Emma Chen, “Six adults and One child: The coming baby bust”, Conversable Economist, 2012
22. China.org.cn, “Low fertility rate a serious warning to China’s population problem”, 2011
23. Ik Ki Kim, “Policy responses to low fertility and population aging in Korea”, UN Secretariat, 2000
24. Minja Kim Choe, Robert D. Retherford, Seung-Kwon Kim “Very low fertility in South Korea: Patterns and Prospects”, 2004
25. Natalie, “Why has Taiwan’s birthrate dropped so low?”, Time World, 2009
Qua ứng dụng S-Health, bất ngờ trước những căn bệnh người già gặp phải (kỳ 2): Chăm sóc sức khỏe người cao tuổi nói riêng trong thời đại công nghệ số 4.0
Dân số và phát triển - 3 năm trướcGiadinhNet - Thoái hóa đốt sống lưng tình trạng nặng có thể gây liệt nửa người, nhiều người bệnh rồi mà không biết rèn luyện thể lực, cũng không biết "Ứng dụng chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi (S-Health)" để được nhắc nhở, hướng dẫn, hay cấp cứu kịp thời.
Dùng thuốc trị động kinh khi mang thai, tăng nguy cơ trẻ mắc bệnh tự kỷ
Dân số và phát triển - 4 năm trướcPhụ nữ dùng thuốc trị động kinh acid valproic trong thời kỳ mang thai có nguy cơ sinh con mắc bệnh tự kỷ cao hơn gấp đôi, một nghiên cứu mới đây cho thấy.
Lộ sự thật về chứng "lên đỉnh" dồn dập ở chị em
Dân số và phát triển - 4 năm trướcCác nhà khoa học Harvard cuối cùng đã tìm ra nguyên nhân và chữa khỏi cho một số phụ nữ khổ sở bấy lâu nay vì cả trăm cơn "lên đỉnh" dồn dập mỗi ngày.
Tạo phôi thai chuột không cần trứng và tinh trùng
Dân số và phát triển - 5 năm trướcCác tế bào gốc này có khả năng tạo ra cả ba loại tế bào được tìm thấy trong phôi sớm.
Bao cao su đầu tiên được thiết kế để tiêu diệt virus HIV
Nghiên cứu - Trao đổi - 10 năm trướcKết quả kiểm tra đã cho thấy bao cao su VivaGel có hiệu quả trong việc khử 99,9% virus HIV, herpes và các virus u nhú ở người.
Cho tương lai phát triển bền vững
Nghiên cứu - Trao đổi - 10 năm trướcGiadinhNet - Báo cáo số liệu Thanh niên Thế giới năm 2013 của Văn phòng Tham chiếu Dân số Hoa Kỳ (PRB) cho thấy, trên thế giới hiện nay, thanh niên (nhóm dân số từ 10-24 tuổi) là hơn 1,8 tỷ người, chiếm 25% tổng dân số thế giới.
Thử nghiệm mới giúp tăng tỉ lệ thụ tinh trong ống nghiệm thành công
Nghiên cứu - Trao đổi - 10 năm trướcTheo các nhà nghiên cứu từ Đại học Oxford (Anh), các tế bào sản xuất năng lượng sản sinh ra nhiều DNA trong phôi thai là một tín hiệu có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi khiến người phụ nữ được thụ tinh trong ống nghiệm nhưng không thành công.
Thêm một nguyên nhân khó thụ thai bị nhiều người bỏ qua
Nghiên cứu - Trao đổi - 10 năm trướcPhụ nữ có lượng cholesterol cao sẽ mất nhiều thời gian để thụ thai hơn những người có lượng cholesterol bình thường.
Thuốc ngừa thai không giết chết khoái cảm tình dục
Nghiên cứu - Trao đổi - 10 năm trướcNghiên cứu mới của các nhà khoa học Anh, Scotland và Cộng hòa Czech cho thấy thuốc ngừa thai không giết chết ham muốn tình dục nhưng chính việc ngưng sử dụng thuốc có thể ảnh hưởng lên khoái cảm của người phụ nữ.
Những bí mật liên quan đến hệ thống sinh sản của phụ nữ
Chất lượng cuộc sống - 10 năm trướcMàng trinh là phần vô ích, tử cung có khả năng siêu đàn hồi, trong âm đạo có tính axit, không thể xác định chính xác lúc thụ thai... là những điều có thể bạn chưa biết về bộ máy sinh sản nữ giới.
Những phụ nữ không nên uống thuốc tránh thai
KHHGĐThuốc tránh thai có estrogen và progesteron làm cho quá trình thụ thai không diễn ra như sinh lý bình thường: Trứng không rụng, không thụ tinh hoặc đã thụ tinh nhưng không làm tổ được đúng vào giai đoạn thích hợp nên không có thai.