Nhạc trẻ VN: Đã đến lúc phải định hướng thẩm mỹ âm nhạc cho giới trẻ

Hơn 13 tham luận ở hội thảo chỉ duy nhất có nhạc sĩ Đỗ Bảo đi tìm hiểu khái niệm nhạc trẻ. Sự lo lắng cho một nền âm nhạc đang bị "con sâu bỏ rầu nồi canh" kia đã khiến nhiều nhạc sĩ tham luận đến thực trạng và giải pháp mà thiếu đi nội hàm "nhạc trẻ" và bộc lộ một cái nhìn thiếu thiện cảm với các nhạc sĩ trẻ hiện nay.

Rõ ràng chúng ta đang phê phán nhạc sến, nhạc mì ăn liền, nhạc ngoại lai và loại nhạc "trộm cắp một cách tinh vi"... Nhưng nếu đánh giá những cái uỷ mị, sướt mướt, tầm thường và lố lăng của ca từ mà khán giả trẻ đang ưa thích đồng nghĩa với việc đánh đồng lớp trẻ chúng ta hiện nay cũng uỷ mị và lố lăng như thế thì thật sự không công bằng. Khán giả đến với âm nhạc với nhiều mục đích khác nhau. Đôi khi nghe một bài hát chỉ để thanh lọc tâm hồn, để giải trí và thư giãn thì không cần đặt nặng nó thành quan điểm, tư tưởng. Lớp trẻ có thể nghe nhiều, có thể thuộc một bài hát rẻ tiền... thì đó cũng chỉ là một thị hiếu của một bộ phận rất nhỏ lớp trẻ hiện nay, chứ không phải tất cả, mà thị hiếu của bộ phận khán giả này rất dễ thay đổi.

Nhạc sỹ Đỗ Bảo

Chúng ta đang xây dựng một nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc. Nhưng chúng ta cũng đang đặt mình vào tư thế của một nước hội nhập. Nhạc sĩ Vũ Nhật Tân cũng đã lên tiếng bênh vực: "...một xã hội phát triển và văn minh sẽ đa dạng về nhu cầu và thị hiếu, xu hướng thưởng thức và giải trí, bởi vậy không nên và không thể tư duy theo kiểu "qui về một mối"...". Rõ ràng thời đại anh hùng đã cho ra đời nhiều tác phẩm anh hùng ca. Tình yêu thời chiến tranh cũng được chuyển tải e ấp hơn, thơ hơn và tinh tế hơn. Trong khi thời đại hội nhập, nhanh và liên tục đổi mới buộc người sáng tác rất ít có thời gian để trau truốt các tác phẩm của mình. Chúng ta sáng tác nhạc, làm nghệ thuật ngày hôm nay cho công chúng ngày hôm nay, đó mới là một nền nghệ thuật luôn cầu thị và có tinh thần tiếp thu.

Nghệ thuật nào trước nay luôn đi bằng hai chân của nó "chuyên nghiệp và thị trường". Và "tại sao chúng ta không xây dựng một ngành công nghiệp giải trí gồm nhiều loại hình giải trí lành mạnh trong đó có dòng âm nhạc thị trường..." (Nhạc sĩ Vũ Nhật Tân). Rõ ràng nếu như theo xu hướng ca khúc mới, ca khúc trẻ được sáng tác trong thời gian gần đây theo lời nhạc sĩ Đỗ Bảo là xuất hiện hai xu hướng: ngoại lai và hướng nội thì hiển nhiên là chúng ta vẫn có một lực lượng sáng tác hùng hậu cho những ca khúc đang tìm về cội đó thôi. Và những cuộc thử nghiệm, cách tân cho làng nhạc Việt Nam đã có bóng dáng của một cuộc đổi mới nghiêm túc và có chất lượng với các tên tuổi như: Lê Minh Sơn, Đỗ Bảo, Quốc Trung...

"Bài hát Việt" cũng đang làm rất tốt nhiệm vụ của nó là thẩm định và khơi dậy một sức trẻ sáng tác cho cả những người không chuyên. Rất nhiều cái tên Minh Phương, Giáng Son, Nguyễn Vĩnh Tiến, Nguyễn Xính Xô... đã làm cho "Bài hát Việt" nhộn nhịp và mang tính định hướng thẩm mĩ cho lớp trẻ hiện nay. Đó chính là một sân chơi âm nhạc đa sắc và chuyên nghiệp.

Nguyễn Vĩnh Tiến (trái) được coi là "hiện tượng" của Bài hát Việt 2005. Ảnh Bá Lục.

Rõ ràng điều mà các nhà nghiên cứu và lý luận phê bình âm nhạc quan tâm hơn đó là việc tự xưng danh lộn xộn trong làng âm nhạc và sự dễ dãi trong ca từ của những ca khúc trẻ. Sự đồng tâm của những người làm nghệ thuật chân chính, sáng tác trên vốn âm nhạc căn bản và đào tạo chuyên nghiệp là cần có một "trung tâm nghiên cứu và phát triển nhạc nhẹ Việt Nam. Trung tâm này là nơi quy tụ những nhà chuyên môn đủ tài - trí - đức trong lĩnh vực nhạc trẻ, thường xuyên đưa ra những nghiên cứu, tài liệu âm nhạc cập nhật trên Website và tạp chí cho giới trẻ, ca sĩ, nhạc công của cả nước, nâng cao trình độ chuyên môn..." (Nhạc sĩ Đỗ Bảo). Và còn rất nhiều ý kiến của các nhạc sĩ khác mong muốn ổn định và định hướng tư tưởng thẩm mĩ cho khán giả. Nhạc sĩ Nguyễn Việt Bình thì bên cạnh yêu cầu có một "Trung tâm biểu diễn nghệ thuật" còn chú trọng tới "quy định cụ thể trong cách gọi và sử dụng danh từ nhạc sĩ". Đặc biệt có ý kiến còn đề xuất nên có những điều luật quy định cụ thể vềchức danh, học vị và sáng tác của những người sáng tác trẻ.

Thẩm định "Ca khúc - tác giả trẻ trong thời kỳ đổi mới" là rất đáng quan tâm trong thời kỳ khẳng định văn hoá dân tộc để quảng bá. Cuộc hội thảo đã làm tròn nhiệm vụ của nó là mở ra một cách nhìn mới nhiều chiều về vấn đề nóng bỏng trên sân khấu nhạc nhẹ Việt Nam hiện nay. Nhưng chúng ta sẽ phải chờ... một giải pháp tối ưu cho việc định hướng thẩm mĩ và thị hiếu cho giới trẻ trong việc thưởng thức nhạc trẻ hiện nay, bởi từ hội thảo đến thực tế là cả một con đường rất dài cần sự phối hợp và quyết tâm không chỉ của những người làm âm nhạc.

 

 

Theo VnMedia