Hà Nội
23°C / 22-25°C

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn

Thứ bảy, 09:25 28/09/2019 | Dân số và phát triển

Ở các nước đang phát triển, tỷ lệ tử vong của bà mẹ rất cao với 440 ca tử vong trên 100.000 ca sinh sống (ở châu Phi cận Sahara, con số này lên tới 920). 1/3 phụ nữ sinh con trước 20 tuổi và tỷ lệ mắc bệnh và tử vong liên quan đến thai kỳ đặc biệt cao trong nhóm này. Tất cả chỉ bởi nhận thức về các loại hình tránh thai hiện đại còn bị hạn chế.

Ước tính 1/4 trong số 20 triệu ca phá thai không an toàn và 70.000 ca tử vong liên quan đến phá thai mỗi năm xảy ra ở những phụ nữ từ 15-19 tuổi, nhóm tuổi này có khả năng tử vong cao gấp đôi so với phụ nữ từ 20 tuổi trở lên.

Người ta ước tính 90% tỷ lệ mắc bệnh và tử vong liên quan đến phá thai và 20% tỷ lệ tử vong liên quan đến thai kỳ, cùng với 32% trường hợp tử vong mẹ, có thể được ngăn ngừa bằng cách sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả. Ở châu Phi cận Sahara, ước tính có 14 triệu trường hợp mang thai ngoài ý muốn xảy ra hàng năm, với gần một nửa xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi 15- 24.

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn - Ảnh 1.
Sinh hoạt tình dục có nguy cơ mang thai tăng khá cao với khoảng cách ngày càng lớn giữa quan hệ tình dục và tuổi kết hôn, quan hệ tình dục trước kết hôn cũng tăng khiến phụ nữ trẻ có nguy cơ gia tăng khi họ dễ bị tổn thương nhất về mặt kinh tế và xã hội. 


Hoạt động tình dục được báo cáo ở thanh thiếu niên ở các nước đang phát triển nói chung cao, mặc dù có sự khác biệt đáng kể giữa các quốc gia, Ở châu Phi cận Sahara, 75% phụ nữ trẻ cho biết đã quan hệ tình dục ở tuổi 20. Tuy nhiên, rất ít thanh thiếu niên hoạt động tình dục ở các nước đang phát triển sử dụng các biện pháp tránh thai hiện đại như thuốc tránh thai và bao cao su, và mặc dù có sự khác biệt đáng kể giữa các quốc gia, sự tiếp thu thường thấp hơn nhiều so với các nước phát triển. 


Ví dụ, 69% phụ nữ vị thành niên trong một nghiên cứu ở Anh cho biết sử dụng phương pháp tránh thai hiện đại ở hầu hết các lần quan hệ tình dục gần đây, so với 12% ở Mali và ở Mỹ, 54% trong số 15 phụ nữ 15 -19 cho biết sử dụng bao cao su cho lần quan hệ tình dục gần nhất, so với 21% ở Tanzania. Người ta ước tính rằng 37% phụ nữ chưa kết hôn hoạt động tình dục ở độ tuổi 15 - 24 ở châu Phi cận Sahara sử dụng biện pháp tránh thai nhưng chỉ 8% sử dụng phương pháp không rào cản.

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn - Ảnh 2.

Phần lớn phụ nữ trẻ ở các nước đang phát triển ít nhận được giáo dục giới tính hoặc tránh thai từ cha mẹ, dịch vụ y tế hoặc ở nơi khác. Bất kỳ sự giáo dục nào họ nhận được thường chỉ đơn giản là củng cố những hiểu lầm phổ biến về các biện pháp tránh thai hiện đại. Ở các nước này phụ nữ trẻ có nhận thức không chính xác về nguy cơ mang thai, bao gồm cả những thay đổi trong chu kỳ hàng tháng. Nhiều người nghĩ rằng họ không thể mang thai ở lần quan hệ đầu tiên, hoặc nếu họ có quan hệ tình dục đứng lên hoặc không thường xuyên.


Mặc dù phụ nữ trẻ thường nhận thức được các phương pháp tránh thai nội tiết hiện đại, nhưng hầu như họ có kiến thức hạn chế về cơ chế và sử dụng chúng đúng cách. Có một sự hiểu lầm chung là bạn chỉ phải uống thuốc khi quan hệ tình dục: "Tôi uống một viên thuốc khi biết bạn trai đang đến và có lẽ chúng tôi sẽ làm tình. Đôi khi tôi quên uống nó trước khi chúng tôi làm tình nên tôi lấy nó sau khi chúng tôi làm tình." (Một cô gái trẻ ở Nam Phi cho biết).


Ở Mali, phụ nữ trẻ cho rằng việc tiếp cận các phương pháp hiện đại không phải là vấn đề, nhưng các dịch vụ y tế được coi là không thể tiếp cận. Điều này một phần là do khoảng cách địa lý nhưng chủ yếu là do phụ nữ trẻ nhận thấy dịch vụ được phục vụ chủ yếu cho phụ nữ đã kết hôn và họ có nỗi sợ nhận được sự tiếp nhận tiêu cực từ nhân viên phòng khám.


Mặc dù khó khăn trong việc tiếp cận các biện pháp tránh thai không được đề cập trực tiếp trong nghiên cứu của người Việt Nam, nhưng rõ ràng phụ nữ trẻ hiếm khi được cung cấp thông tin đầy đủ về các biện pháp tránh thai hiện đại, thậm chí nói chung về tình dục, được coi là một chủ đề quá nhạy cảm để nói về, và chỉ có 2/12 phụ nữ trẻ trong nghiên cứu đã từng sử dụng một phương pháp hiện đại.

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn - Ảnh 3.

Do các rào cản về việc sử dụng dịch vụ nên việc tiếp cận các biện pháp tránh thai thường được thông qua các kênh không chính thức hoặc thương mại: Mặc dù các cửa hàng này được cho là kín đáo và bí mật hơn, nhưng việc cung cấp biện pháp tránh thai khó có thể đi kèm với thông tin chính xác về việc sử dụng hoặc tác dụng phụ.

Bao cao su, có sẵn từ nhiều nguồn, cũng được coi là một phương pháp hiện đại phù hợp và dễ tiếp cận của một số phụ nữ trẻ: "Nếu đối tác của cô gái thích sử dụng bao cao su thì phù hợp hơn vì với bao cao su không có khả năng nhầm lẫn, việc tiếp cận dễ dàng và giá cả phải chăng."

Tuy nhiên, chúng không phải là phương pháp tránh thai mà hầu hết sẽ lựa chọn vì chúng thường được cho là để phòng ngừa HIV/STI, không phải là ngừa thai: "Mọi người nói rằng sử dụng bao cao su là để tránh mang thai... Nhưng tôi không biết rõ về vấn đề này. Tôi chỉ biết rằng bao cao su được sử dụng chủ yếu để ngăn ngừa AIDS." (Cúc, nữ sinh trung học 18 tuổi, Việt Nam cho biết).

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn - Ảnh 4.

Tất cả các nghiên cứu cho thấy rằng những lo ngại về tác dụng phụ và cảm nhận của các phương pháp tránh thai nội tiết tố, đặc biệt là rối loạn kinh nguyệt, là trọng tâm của phụ nữ trẻ không sử dụng chúng. Sợ vô sinh thường được trích dẫn nhiều nhất: "...phụ nữ sử dụng biện pháp tránh thai sẽ khó thụ thai khi họ kết hôn" (Thành viên câu lạc bộ thanh niên nữ 20 tuổi, Nigeria). Ở Mali và Nam Phi, kinh nguyệt đều đặn được đánh đồng với sức khỏe tốt. Do đó, các phương pháp làm gián đoạn quá trình hoạt động tự nhiên của chu kỳ kinh nguyệt là không thể chấp nhận được.

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn - Ảnh 5.

Thái độ của các bạn tình đối với biện pháp tránh thai thường rất quan trọng, nó tác động đến việc các bạn nữ trẻ tuổi có sử dụng biện pháp tránh thai, nhất là bao cao su, điều mà một số đối tác của phụ nữ trẻ không muốn sử dụng vì chúng làm giảm khoái cảm tình dục. "Tôi đã yêu cầu bạn trai sử dụng bao cao su nhưng anh ấy không chấp nhận. Tôi biết nhiều biện pháp tránh thai. Nhưng sử dụng chúng hay không tùy thuộc vào bạn trai của tôi. Anh ấy không thích sử dụng bao cao su. Tôi phải theo anh ấy". (Hà, 19 tuổi, sinh viên đại học, Việt Nam).

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn - Ảnh 6.

Tuy nhiên, sự kiểm soát của đối tác đối với các phương pháp tránh thai khác cũng rõ ràng. Một số cô gái được phỏng vấn cho biết được các đối tác nam của họ khuyến khích sử dụng biện pháp tránh thai, nhưng những người khác trả lời rằng các đối tác của họ muốn họ có thai để chứng minh khả năng sinh sản. Ở Nam Phi, sự kiểm soát của các đối tác đối với việc sử dụng biện pháp tránh thai xuất hiện mạnh mẽ khi họ dùng quà tặng hoặc tiền để đổi lấy tình dục. Hai nghiên cứu ở Châu Phi cho rằng một số phụ nữ trẻ muốn mang thai như một công cụ thương lượng để củng cố mối quan hệ: "Tôi có thai vì muốn bạn trai cưới tôi."

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn - Ảnh 7.

Danh tiếng và địa vị xã hội của phụ nữ trẻ cũng bật mí chút ít về cách họ sử dụng biện pháp tránh thai. Các nghiên cứu chỉ ra rằng xã hội không tán thành về quan hệ tình dục trước khi kết hôn và mang thai: "Các thành viên cộng đồng không chấp nhận mang thai ở tuổi vị thành niên, họ thậm chí còn mắng chúng tôi khi họ gặp một cô gái mang thai."


Đối với nhiều người, việc tiếp cận các biện pháp tránh thai, đặc biệt nếu đến một phòng khám thì chính là thừa nhận công khai về việc quan hệ tình dục và có liên quan đến việc lăng nhăng hoặc gái mại dâm.


Ở cả Tây và Nam Phi, địa vị xã hội trong tương lai phụ thuộc rất nhiều vào khả năng sinh sản, những lo ngại về điều này dẫn đến nỗi sợ bị lên án. "Nếu bạn bị cho là vô sinh bạn sẽ không được yêu, đặc biệt là nếu bạn có một người mẹ chồng muốn có cháu. Nếu vợ bạn sinh cho bạn một đứa con, mọi lúc mọi nơi cô ấy sẽ tự hào rằng mình có con. Có những người đàn ông nghe cha mẹ của họ một cách mù quáng. Nếu trong cuộc hôn nhân của bạn mà người mẹ chồng yêu cầu con trai ly dị bạn, anh ta sẽ làm điều đó mà không cần suy nghĩ. " (Nữ 19 tuổi sinh viên tiếng Pháp-Ả Rập, Mali).


Mặc dù không tán thành hoạt động tình dục trước hôn nhân nhưng việc mang thai lại là minh chứng về khả năng sinh con. Ở Nam Phi, đây là một cách để được tôn trọng, đặc biệt trong số những phụ nữ ít học, thường thiếu các lựa chọn thay thế.

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn - Ảnh 8.

Do những khó khăn với các biện pháp tránh thai hiện đại nên phụ nữ trẻ ở các nước phát triển thường sử dụng các phương pháp truyền thống, như kiêng khem định kỳ, thậm chí dùng bùa mê và hỗn hợp thảo dược từ các thầy lang truyền thống. Trong một nghiên cứu, ngay cả các loại thuốc phổ biến như aspirin hoặc kháng sinh cũng được cho là biện pháp tránh thai hiệu quả: "Làm thế nào một phụ nữ có thể tránh mang thai? Có nhiều cách. Cô ấy có thể dùng quinine (thuốc chống sốt rét)" (Thợ làm tóc nữ ít học 17 tuổi, Nigeria bật mí).

Nhận thức có hạn, kiến thức sinh sản cũng... có hạn - Ảnh 9.

Họ cho rằng sự dụng các phương pháp tránh thai và phá thai truyền thống sẽ đảm bảo sự riêng tư hơn: "Khi sử dụng các phương pháp hiện đại, người ta phải đến UMATI [Hiệp hội kế hoạch hóa gia đình Tanzania] và nhiều người sẽ biết, trong khi sử dụng thảo dược địa phương, đó là bí mật của riêng họ" (Một cô gái trẻ trong nhóm 15-19, Tanzania).


Ngoài ra, ở Tanzania và Nigeria phá thai được công nhận là một lựa chọn kiểm soát sinh sản nếu xảy ra mang thai ngoài ý muốn, mặc dù bất hợp pháp (ở các quốc gia này và phá thai ở Mali chỉ được phép khi cứu sống phụ nữ). Thế nhưng họ lại cho rằng các tác dụng phụ tiềm ẩn của phá thai và mối đe dọa đối với khả năng sinh sản mà nó gây ra, không nghiêm trọng như các phương pháp tránh thai hiện đại.


Theo Ngày nay

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
2 bệnh viện chạy đua cứu mẹ con sản phụ 34 tuần bị vỡ ruột thừa nguy kịch

2 bệnh viện chạy đua cứu mẹ con sản phụ 34 tuần bị vỡ ruột thừa nguy kịch

Dân số và phát triển - 19 giờ trước

GĐXH - Theo các bác sĩ, nếu xử trí chậm, sản phụ sẽ diễn biến thành nhiễm trùng nhiễm độc do viêm phúc mạc toàn thể dẫn đến tử vong cả mẹ và con chỉ sau vài giờ đồng hồ.

4 bài tập dưỡng sinh tốt cho sức khỏe vào mùa thu

4 bài tập dưỡng sinh tốt cho sức khỏe vào mùa thu

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Tập dưỡng sinh vào mùa thu là phương pháp hữu ích để điều hòa khí huyết, tăng cường chức năng hô hấp và giúp tinh thần thư thái, hỗ trợ việc chăm sóc sức khỏe toàn diện.

6 mẹo chăm sóc ‘vùng kín’ - mọi phụ nữ nên biết

6 mẹo chăm sóc ‘vùng kín’ - mọi phụ nữ nên biết

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Chăm sóc sức khỏe ‘vùng kín’ là vấn đề quan trọng đối với tất cả phụ nữ. Chị em nên biết rõ các phương pháp chăm sóc vùng kín đúng cách để ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra.

Người phụ nữ 42 tuổi suýt mất mạng do chủ quan khi bị đau bụng dưới âm ỉ, ra máu bất thường suốt 3 tuần

Người phụ nữ 42 tuổi suýt mất mạng do chủ quan khi bị đau bụng dưới âm ỉ, ra máu bất thường suốt 3 tuần

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Bệnh nhân được đưa đến viện trong tình trạng đau bụng dữ dội, mạch nhanh, huyết áp tụt, sốc mất máu nặng do khối chửa ở vòi tử cung bị vỡ.

Sức khỏe răng miệng thai kỳ: Những điều mẹ bầu không thể bỏ qua

Sức khỏe răng miệng thai kỳ: Những điều mẹ bầu không thể bỏ qua

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Khám nha khoa an toàn cho mẹ bầu là rất quan trọng trong thai kỳ. Cùng tìm hiểu cách chăm sóc răng miệng thai kỳ để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé.

Người phụ nữ 35 tuổi 'thoát' ung thư cổ tử cung nhờ thói quen làm một việc quan trọng này

Người phụ nữ 35 tuổi 'thoát' ung thư cổ tử cung nhờ thói quen làm một việc quan trọng này

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

GĐXH – Theo các bác sĩ, phát hiện sớm ung thư cổ tử cung mang lại ý nghĩa quan trọng giúp tăng đáng kể tỷ lệ chữa khỏi bệnh, giảm nguy cơ tử vong, giảm thiểu biến chứng và gánh nặng điều trị.

Bụng to nhanh bất thường, cụ bà ở Hà Nội phát hiện mắc ung thư buồng trứng

Bụng to nhanh bất thường, cụ bà ở Hà Nội phát hiện mắc ung thư buồng trứng

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

GĐXH - Tại bệnh viện, kết quả chẩn đoán xác định, bệnh nhân mắc ung thư biểu mô nhầy buồng trứng - một thể hiếm gặp của ung thư buồng trứng.

Người cao tuổi ăn sáng muộn ảnh hưởng tới sức khỏe và tuổi thọ

Người cao tuổi ăn sáng muộn ảnh hưởng tới sức khỏe và tuổi thọ

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Thời điểm ăn uống có thể là một yếu tố ít được chú ý nhưng lại có tác động sâu sắc đến sức khỏe và tuổi thọ của người cao tuổi.

Trí tuệ nhân tạo (AI) giúp phát hiện chính xác ung thư vú

Trí tuệ nhân tạo (AI) giúp phát hiện chính xác ung thư vú

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc phát hiện ung thư vú, đặc biệt là thông qua phân tích hình ảnh y tế. Trong tương lai AI sẽ là một công cụ hỗ trợ giúp nâng cao độ chính xác và tốc độ chẩn đoán bệnh.

4 nhóm phụ nữ có nguy cơ cao mắc ung thư cổ tử cung

4 nhóm phụ nữ có nguy cơ cao mắc ung thư cổ tử cung

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Bệnh có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Dưới đây là 4 nhóm phụ nữ có nguy cơ cao mắc ung thư cổ tử cung.

Top