Những rủi ro nghiêm trọng khi các cô bé 'ăn chưa no, lo chưa tới' đã sớm làm mẹ
Gần đây, liên tiếp xảy ra các vụ việc trẻ vị thành niên mang thai, có trường hợp tự sinh con tại nhà khiến cho nhiều người quan tâm và lo lắng về tình trạng quan hệ tình dục quá sớm và mang thai ở trẻ vị thành niên.
1. Trẻ vị thành niên quan hệ tình dục sớm, thiếu sự bảo vệ
Tình trạng mang thai ở tuổi vị thành niên (10 - 19 tuổi) hiện nay đa phần là do các em thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản cùng với quan niệm "thoáng" về quan hệ tình dục khi còn ở độ tuổi chưa trưởng thành đã dẫn tới hệ lụy không ít trẻ em gái mang thai khi vẫn còn ngồi trên ghế nhà trường.
Nhiều em gái phải đối mặt với áp lực phải kết hôn sớm và làm mẹ khi còn là trẻ em. Đây cũng là hậu quả của những cuộc yêu vụng trộm, những tò mò của tuổi mới lớn hoặc bắt chước qua phim ảnh.
Theo Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA), mang thai ở tuổi vị thành niên không chỉ đơn thuần là một vấn đề về sức khỏe mà nó còn làm mất đi tiềm năng ở các em gái, rút ngắn cơ hội học hành, đánh mất và hạn chế sự lựa chọn của các em trong tương lai.

Mang thai ở tuổi vị thành niên gia tăng khi các em gái bị từ chối quyền đưa ra quyết định về sức khỏe và hạnh phúc tình dục và sinh sản của mình. (Ảnh minh họa)
Theo BS. Nguyễn Công Định - Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đối với nam giới dưới 20 tuổi và nữ giới dưới 18 tuổi cơ thể chưa phát triển một cách hoàn thiện, ổn định về mặt sinh lý cũng như thể chất và tâm lý. Việc trang bị kiến thức sinh sản và giới tính còn chưa đầy đủ nên quan hệ tình dục sớm sẽ dẫn đến những hậu quả khôn lường. Ở nữ giới, cơ quan sinh dục ở tuổi dậy thì chưa hoàn thiện, âm hộ và âm đạo rất yếu nên việc quan hệ tình dục sớm có thể khiến màng trinh rách nghiêm trọng và tổn thương âm đạo, chức năng tự phòng ngừa của âm đạo bị giảm, dễ viêm nhiễm niệu đạo, âm hộ và âm đạo.
Ngoài ra, quan hệ tình dục không dùng biện pháp tránh thai dễ dẫn đến mang thai ngoài ý muốn.
2. Những rủi ro khi trẻ em mang thai
PGS.TS Nguyễn Thị Thúy Hạnh, Phó trưởng Bộ môn Dân số và Sức khỏe, Viện Đào tạo Y học dự phòng và Y tế công cộng, Đại học Y Hà Nội cho biết: trẻ ở độ tuổi vị thành niên, cơ thể chưa hoàn toàn phát triển cho hoạt động tình dục cũng như việc thụ thai, nếu mang thai thì không thể sinh ra một đứa trẻ khỏe mạnh được. Việc trẻ vị thành niên có quan hệ tình dục sớm, thậm chí mang thai ngoài ý muốn và sinh nở ở độ tuổi quá nhỏ gây ảnh hưởng tới sức khỏe về thể chất và tâm thần, lâu dài hơn nữa là tương lai của trẻ vô cùng bấp bênh và mờ mịt.
Mang thai ở tuổi vị thành niên thường để lại những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, xã hội và kinh tế đối với các cá nhân, gia đình và cộng đồng. Mang thai ở tuổi vị thành niên khiến bé gái có nguy cơ sinh con quá sớm, nhẹ cân và nguy cơ tử vong cao hơn.
Các bà mẹ ở tuổi vị thành niên đối mặt với nguy cơ sản giật, viêm nội mạc tử cung sau sinh và nhiễm trùng toàn thân cao hơn so với phụ nữ ở độ tuổi 20-24, và con của các bà mẹ ở tuổi vị thành niên đối mặt với nguy cơ nhẹ cân, sinh non và tình trạng sơ sinh nghiêm trọng cao hơn.
Nếu mang thai ngoài ý muốn, người mẹ thiếu niên có thể không nhận được sự chăm sóc trước khi sinh mà người mẹ và em bé cần hoặc thậm chí có thể không đủ sức khỏe để sinh con đủ tháng.
Thực tế, nhiều thanh thiếu niên mang thai và đang nuôi dạy con cái phải vật lộn với nhiều yếu tố gây căng thẳng, rủi ro sức khỏe và các vấn đề phức tạp khác. Thanh thiếu niên thường không được chuẩn bị cho những thực tế liên quan đến việc nuôi dạy trẻ sơ sinh. Thông thường, các mối quan hệ phức tạp và gánh nặng tài chính kết hợp với việc cân bằng việc học hành và nuôi dạy con cái sẽ gây căng thẳng cho bà mẹ và có thể khiến trẻ sơ sinh gặp rủi ro.

Mang thai ở tuổi vị thành niên cũng có thể gây ra những tác động tiêu cực đối với các em gái
Nhiều cha mẹ tuổi teen là độc thân. Việc làm cha mẹ khi tuổi còn nhỏ có thể gây ra những căng thẳng về tài chính và tình cảm, căng thẳng giữa cha mẹ sẽ khiến em bé gặp rủi ro. Có thể gặp một vài trường hợp bé gái mang thai và giấu gia đình, bạn bè, khi sinh con ra đã làm hại đứa trẻ để che giấu.
Mang thai ở tuổi vị thành niên cũng có thể gây ra những tác động tiêu cực về kinh tế và xã hội đối với các em gái, gia đình và cộng đồng của các em. Thanh thiếu niên đang mang thai hoặc đang nuôi con nhỏ gặp khó khăn trong việc hoàn thành việc học. Chỉ 3% thanh thiếu niên sinh con sớm được nhận bằng tốt nghiệp đại học trước 30 tuổi.
Thanh thiếu niên mang thai chưa lập gia đình có thể phải đối mặt với sự kỳ thị hoặc từ chối của cha mẹ và bạn bè cũng như các mối đe dọa bạo lực. Những cô gái mang thai trước 18 tuổi cũng có nhiều khả năng bị bạo lực trong hôn nhân hoặc từ bạn đời sau này.
3. Có thể làm gì để giảm thiểu rủi ro?
Khi trẻ không được tiếp cận hoặc tiếp cận không đầy đủ với các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sinh sản, chưa được giáo dục đúng cách về giới tính cũng như sức khỏe tình dục, cha mẹ còn e ngại hoặc hời hợt về việc giáo dục cho con em... dẫn đến nguy cơ mang thai ngoài ý muốn rất cao và để lại nhiều hệ lụy trong tương lai.
Để giảm thiểu những rủi ro của việc mang thai ngoài ý muốn cũng như những hệ lụy của việc nạo phá thai không an toàn ở tuổi vị thành niên, cần thực hiện tốt chiến lược truyền thông, giáo dục, chăm sóc sức khỏe và cuộc sống của trẻ em gái vị thành niên, đồng thời bảo vệ các quyền con người cho các em.
Thanh thiếu niên có quan hệ tình dục cần hiểu rõ việc tránh thai bằng các phương pháp ngừa thai hiệu quả và được phổ biến rộng rãi. Các em gái phải có khả năng tự đưa ra quyết định về cơ thể và tương lai của mình, hiểu được tác động của việc mang thai ở tuổi vị thành niên và được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe phù hợp và giáo dục giới tính toàn diện.

Vì sao hạt bí ngô tốt cho nam giới?
Dân số và phát triển - 14 giờ trướcHạt bí ngô giàu chất chống oxy hóa, vitamin, khoáng chất rất tốt cho tim mạch và hệ miễn dịch, đồng thời giảm viêm. Lợi ích của hạt bí ngô với nam giới có thể giúp giảm nguy cơ ung thư, cải thiện sức khỏe tuyến tiền liệt, sức mạnh tinh trùng.

4 biện pháp lối sống giúp giảm triệu chứng tiền mãn kinh
Dân số và phát triển - 18 giờ trướcKhi bước vào tuổi 40, cơ thể phụ nữ trải qua những biến đổi đáng kể ở thời kỳ chuyển tiếp trước khi mãn kinh. Giai đoạn tiền mãn kinh mang đến nhiều thách thức như thay đổi tâm trạng, tăng cân, kinh nguyệt không đều và giảm khối lượng cơ.

Các chất dinh dưỡng cha mẹ cần bổ sung cho con khi dậy thì
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcChăm sóc dinh dưỡng đúng cách trong tuổi dậy thì không chỉ giúp trẻ phát triển tối ưu về thể chất mà còn đặt nền móng cho sức khỏe tâm lý và tinh thần. Do đó, việc định hướng thói quen ăn uống khoa học, lựa chọn thực phẩm lành mạnh là vô cùng quan trọng.

Phường Hà Đông (Hà Nội) đẩy mạnh công tác truyền thông hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Sáng nay (11/7), Trạm Y tế phường Hà Đông đã tổ chức truyền thông lưu động hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7.

Thanh Hóa: Nâng tầm chất lượng dân số vì một tương lai bền vững
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Thanh Hóa đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dân số toàn diện, từ chăm sóc sức khỏe, truyền thông, đến hoàn thiện pháp luật, góp phần kiến tạo tương lai bền vững.

Hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025 với chủ đề: 'Quyền tự quyết sinh sản trong bối cảnh toàn cầu thay đổi'
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcNgày Dân số Thế giới (11/7) là sáng kiến của Liên Hợp quốc, được tổ chức hằng năm vào ngày 11/7, nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về các vấn đề liên quan đến Dân số như tăng trưởng dân số, sức khỏe sinh sản, bình đẳng giới và phát triển bền vững.

Trao quyền tự quyết về sinh sản cho các cặp vợ chồng hướng đến sự phát triển bền vững của đất nước
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH – Các chuyên gia nhận định, không thể có phát triển bền vững nếu thiếu đi quyền tự quyết về sinh sản. Khi đảm bảo quyền được lựa chọn của mỗi người, chúng ta đang trao quyền cho các gia đình, thúc đẩy bình đẳng giới và mở ra tiềm năng của thay đổi dân số.

Ngày Dân số Thế giới 11/7: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò, quyền lợi và trách nhiệm trong vấn đề sinh sản
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcVăn phòng Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam đã công bố thông điệp chính thức của Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025: "Quyền tự quyết về sinh sản trong một thế giới đang thay đổi".

Quyền tự quyết sinh sản và hành trình 'gỡ' định kiến ở Nghệ An
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcTrong một thế giới đang chuyển mình, quyền sinh sản không chỉ là lựa chọn cá nhân mà còn là thước đo tiến bộ xã hội. Ở Nghệ An, hành trình phá vỡ định kiến "trọng nam khinh nữ" đang được chính quyền và ngành y tế kiên trì thúc đẩy để mỗi người phụ nữ dù ở vùng sâu hay nơi phố thị đều được trao quyền quyết định tương lai sinh sản của chính mình.

5 điều chị em cần biết về u xơ tử cung
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcU xơ tử cung là một bệnh lý lành tính khá phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là sau tuổi 30. Nếu bạn đang băn khoăn về u xơ tử cung, hãy tìm hiểu 5 điều quan trọng sau đây để hiểu rõ hơn về tình trạng này.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.