NS Phạm Tuyên: "Tôi sẽ viết về văn hóa gia đình"

Nhạc sĩ có nhận thấy âm nhạc Việt Nam rất thiếu những ca khúc viết về gia đình?

- Đúng vậy. Hiện mới chỉ có nhạc sĩ Ngọc Lễ là trung thành với đề tài này và hầu hết những sáng tác ấy đều được mọi người nhớ đến. Tuy nhiên, theo đánh giá của tôi thì những ca khúc viết về gia đình hiện nay tuy gần gũi, nhẹ nhàng nhưng chưa sâu sắc lắm. Chúng ta tổ chức nhiều cuộc thi sáng tác ca khúc, nhiều sân chơi âm nhạc nhưng chưa có cuộc thi nào tôn vinh giá trị gia đình một cách đầy đủ, đúng nghĩa.

Các nhạc sĩ chưa mấy mặn mà với đề tài này, phải chăng vì nó quá gần gũi với mọi người nên khó làm hay?

- Cũng có thể. Cái gì càng gần gũi với mình lại càng khó thể hiện, để nó hay lại càng khó. Nếu viết về tình yêu thì chỉ cần có anh, có em trong đó là đủ. Nhưng viết về gia đình là viết cho mọi đối tượng: Có anh, có em, có người già và có cả trẻ nhỏ. Tôi có theo dõi chương trình “Bài hát Việt” thì thấy các tác giả trẻ mới chỉ trăn trở những vấn đề cá nhân chứ chưa đề cập đến những vấn đề rộng lớn hơn. Tôi cho rằng việc Báo GĐ&XH tổ chức cuộc thi sáng tác ca khúc “Mái ấm gia đình” là một chủ trương rất hay và cấp thiết. Và đây sẽ là cơ hội để các nhạc sĩ đi sâu hơn về gia đình, có những ca khúc mang đậm chất gia đình hơn. Nên khuyến khích những nhạc sĩ trẻ tuổi tham gia - họ cũng là những người đang đứng trước những vấn đề mới về giữ gìn và phát triển gia đình hôm nay.

Nhiều nhạc sĩ tỏ ra khá “dị ứng” với những ca khúc đặt hàng và không mấy mặn mà khi đứa con tinh thần của mình chỉ giới hạn trong một chủ đề. Bản thân ông nghĩ thế nào về điều này?

- Tôi không nghĩ như vậy. Tôi cũng có một vài ca khúc được “đặt hàng” nhưng khi hát lên, ngoài việc nói được cái riêng của chủ đề đó, nó còn có cái chung và tầm khái quát nữa. Chẳng hạn như ca khúc “Khúc hát ru của người mẹ trẻ” tôi viết là do Hội phụ nữ đặt hàng nhưng có phải chỉ mình Hội phụ nữ hát đâu. “Sữa mẹ trắng trong/Con ơi hãy uống/Rồi mai khôn lớn/Con ơi hãy nghĩ những điều trắng trong...” mang tính khái quát rất cao đấy thôi. Hay như nhạc sĩ Trần Tiến từng viết ca khúc “Sao em nỡ vội lấy chồng” cho ngành Dân số nhưng sau này được rất nhiều thanh niên hát như một ca khúc viết về tình yêu. Tôi cho rằng dù đặt hàng hay viết để dự thi, điều quan trọng là ca khúc đó phải có khả năng khái quát để ai cũng có thể hát được.

Trong kho tàng sáng tác của mình, ca khúc nào của nhạc sĩ mang âm hưởng gia đình rõ nét nhất?

- Tôi chưa có tác phẩm hoàn toàn tập trung về gia đình, nhưng bài: “Khúc hát ru của người mẹ trẻ” thì mang rất rõ dấu ấn của gia đình, bởi khi nói đến gia đình người ta thường nghĩ đến người mẹ. Có lẽ cuộc phát động của Báo GĐ&XH sẽ là nguồn cảm hứng để tôi có một sáng tác về đề tài này.

Nếu tham gia vào cuộc thi này, nhạc sĩ dự định sẽ lựa chọn vấn đề nào trong chủ đề gia đình?

- Tôi chưa thể nói trước được vì trong sáng tác, có khi mình định viết về cái này nhưng khi bắt tay vào làm thì nó lại nảy ra một cái tứ khác, khiến mình theo đuổi. Nhưng âm hưởng chủ đạo vẫn là quan tâm đến cái gốc của gia đình truyền thống, trong đó nhấn mạnh văn hoá gia đình. Nhìn lại tôi thấy mình ảnh hưởng rất nhiều từ văn hoá gia đình - một gia đình nề nếp, truyền thống nhưng cha tôi luôn tôn trọng quyền quyết định của các con. Chính vì vậy mà cho đến tận bây giờ, cách sống của gia đình tôi vẫn rất giản dị, không khoa trương. Và nhìn vào bức tranh chung của gia đình ngày nay, tôi cũng không khỏi lo lắng khi thấy ai cũng bận rộn với công việc của mình, thành thử con cái thiệt thòi rất nhiều.

Cám ơn nhạc sĩ! Chúc ông sẽ có một bài hát hay về gia đình, để người dân cả nước lại có dịp cũng hát vang một bài hát Phạm Tuyên.

Hà Thành (thực hiện)